ကလေးပြုစုစောင့်ရှောက်ခြင်း

ကလေးတစ်ယောက်ကို ပြုစုပျိုးထောင်နေတဲ့ ဖေဖေ မေမေတို့ရဲ့ နောက်ဆုံးရည်မှန်းချက်က ကိုယ့်ကလေးကို ကျန်းမာပြီး စိတ်ချမ်းချမ်းသာသာလေးနဲ့ ကြီးပြင်းစေချင်တာပါပဲ။ ဒီလို ဖြစ်လာဖို့အတွက်ကိုပဲ မေမေတို့ အကောင်းဆုံးကြိုးစားခဲ့ကြတာပဲလေ။ ကလေးအတွက် အကောင်းဆုံးဆိုတာတွေကိုကြီး ရွေးချယ်ပြီး ပေးခဲ့ကြတာပါ။ ကလေးတစ်ယောက် ကောင်းကောင်းမွန်မွန်ကြီးပြင်းလာဖို့ ဘာတွေ လိုအပ်မလဲ။ မေမေတို့ရဲ့ သားသားမီးမီးတွေ စိတ်ကူးထဲကအတိုင်း ကျန်းကျန်းမာမာကြီးပြင်းလာဖို့ဆိုရင် ပြည့်ဝတဲ့အာဟာရ သင့်တင့်တဲ့ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု မိသားစု ချစ်ခင်ပေးမှု စတာတွေ လိုအပ်ပါတယ်။ မေမေတို့ အားလုံးပေးနိုင်ပေမယ့် တစ်ခါတလေမှာ ကလေးကို ချစ်ခင်မှုတွေ မပေးနိုင်ပါဘူး။ ဆိုလိုတာက ဖေဖေ မေမေတို့အနေနဲ့ ကလေးကို မချစ်တာမဟုတ်ဘဲနဲ့ ကလေးကို ပြည့်စုံအောင် ထားမယ်ဆိုတဲ့ စိတ်နဲ့ အချိန်ပြည့် စီးပွားရေးတွေ လုပ်နေရတဲ့အတွက် ကလေးနဲ့ လက်ပွန်းတတီးနေချိန်တွေ၊ ကလေးကို ချစ်ကြောင်းပြဖို့တွေကို မေ့သွားတတ်ပါတယ်။ တကယ်တော့ ဒီအချက်က ကလေးရဲ့ […]

သွေးအားနည်းတာက လူကြီးတွေမှာမှ မဟုတ်ပါဘူး။ ကလေးတွေမှာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ သွေးအားနည်းရတဲ့ အဓိက အကြောင်းအရင်းကတော့ စားသုံးတဲ့ အစားအစာတွေမှာ သံဓာတ် ပါဝင်မှု နည်းနေလို့ပါ။ သံဓတ် အားနည်းတာက သွေးအားနည်းရောဂါကို ဖြစ်စေပြီး ဘေဘီလေးကို အာရုံစူးစိုက်နိုင်စွမ်း ကျစေနိုင်သလို သင်ယူနိုင်မှုကိုလည်း အားနည်းစေနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဘေဘီလေးမှာ သံဓာတ် အားနည်းပြီး သွေးအားနည်းရောဂါ မဖြစ်စေဖို့ ဒီဆောင်းပါးလေးကနေ ပြောပြပေးသွားပါမယ်။ ဘေဘီလေး သွေးအားနည်းရောဂါ ကင်းစေဖို့ ဘေဘီလေးမှာ သွေးအားနည်းရောဂါ ကင်းစေဖို့ ဒါတွေ ပြင်ဆင်ပေးဖို့ မမေ့ပါနဲ့။ Oatmeal Oatmealက ကလေးတိုင်း နှစ်သက်သလို ဘေဘီလေးတို့အတွက် လိုအပ်တဲ့ အာဟာရလည်း ပြည့်ဝစွာ ပါဝင်နေပါတယ်။ အမျှင်ဓာတ်လည်း ပါဝင်တာကြောင့် အစာခြေစနစ်ရော အစာအိမ်ကိုပါ ကျန်းမာစေမှာပါ။ ဘေဘီလေး သွေးအားနည်းရောဂါ ကင်းစေဖို့လည်း သံဓာတ် ဖြည့်ပေးမှာပါ။ အနီရောင် အသား အနီရောင် အသားတွေက […]

ချိစ်က နို့ထွက်ပစ္စည်း တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ကယ်လ်ဆီယမ်၊ ပရိုတင်းနဲ့ အာဟာရဓာတ် များစွာ ပါဝင်နေပါတယ်။ ဒါဆို ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးဖို့ အရှိန်ယူနေတဲ့ ဘေဘီလေးတွေကို ချိစ်ကျွေးလို့ရလားလို့ မေမေတိုင်း သိချင်နေမယ် ထင်ပါတယ်။ ဒီလို သိချင်နေတဲ့ ကိစ္စလေးကို ဒီ ဆောင်းပါးလေးကနေ အဖြေပေးသွားမှာမို့ အတူတူ ဖတ်ကြည့်ရအောင်လား မေမေတို့ရေ............ ဘေဘီလေးက ဘယ်အရွယ်မှာ ချိစ် စစားလို့ရလဲ............... မိဘ တော်တော်များများက ဘေဘီလေးက ဖြည့်စွက်စာ စစားပြီဆိုတဲ့ ၆ လ အရွယ်ကစလို့ ချိစ်ကို စကျွေးချင်ကြပါတယ်။ တကယ်ကတော့ မသင့်တော်သေးပါဘူး။ ၆ လမှာ ကလေးက မိခင်နို့အပြင် ဖြည့်စွက်စာကို စစားပြီဆိုတာ မှန်ပေမယ့် ချိစ်ကျွေးရလောက်တဲ့အထိ အပြည့်အဝ ဖွံ့ဖြိုးပြီလားဆိုတာ အတိအကျ ပြောဖို့ ခက်ပါမယ်။ ဒီလိုပြောရတာက ချိစ်က နို့ထွက်ပစ္စည်း တစ်ခု ဖြစ်နေတာကြောင့်လည်း […]

မိခင်ဆိုတာ မိသားစုတစ်စုရဲ့ ဝေယျာဝေစ္စ၊ အိမ်တာဝန်တွေ အကုန်လုံးကို ထမ်းပိုးထားရတဲ့ သူတစ်ဦးပါ။ မိမိအတွက်ထက် အမြဲတမ်းလိုလို ခင်ပွန်းသည်၊ သားသမီး၊ သူတို့ရဲ့ မိဘတွေ၊ ဆွေမျိုးတွေ အဆင်ပြေစေရေး၊ ကျန်းမာစေရေး၊ ပျော်ရွှင်စေရေးနဲ့ သံယောဇဉ် မြဲမြံစေရေးကိုလည်း တာဝန်ယူထားရပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ ကလေးထိန်းကျောင်းပုံနဲ့ အိမ်တာဝန် စီမံခန့်ခွဲတဲ့နေရာမှာ ကွဲပြားသွားတဲ့ မိခင်အမျိုးအစား (၄) မျိုးကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ကိုယ့်က မိခင်တစ်ယောက်အနေနဲ့ ဘယ်အမျိုးအစားတွေထဲမှာ ပါလဲ၊ ကိုယ့်ရဲ့ အားသာချက်က ဘာလဲ၊ အားနည်းချက်တွေ ရှိရင်ရော ဘယ်လိုပြင်ဆင်သင့်လဲဆိုတာကို နားလည်သွားတဲ့အခါ မိသားစုကြား ပိုပြီး ပြေပြေလည်လည် ဖြစ်သွားစေနိုင်မှာပါ။ ၁။ ပြီးပြည့်စုံမှုကို လိုလားသော မိခင်ပုံစံ ဒီလို မိခင်တွေဟာ မိသားစုအပေါ် အလွန်ထိန်းချုပ်တတ်တယ်၊ တခြားသူတွေ၊ ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့ အမြင်ကို အလွန်အလေးထားပြီး အမှားအယွင်းတစ်စုံတရာကို လုံးဝသည်းခံလေ့မရှိပါဘူး။ […]

အချိုမကြိုက်တဲ့ ကလေးဆိုတာ မရှိသလောက်ကို ရှားပါတယ်။ အချိုရဲ့ သဘာဝက ငယ်လွန်းတဲ့ ကလေးတွေ၊ ဆယ်ကျော်သက်တွေအပြင် လူကြီးတွေကိုယ်တိုင်ကိုပါ စွဲလန်းသွားစေတဲ့အထိ ကောင်းတာဆိုတော့ မိဘတွေအတွက် အမြဲ စိုးရိမ်လွန်လောက်စရာ ကိစ္စတစ်ခုလို ဖြစ်နေတတ်တာလည်း မဆန်းပါဘူးနော်။ အချိုဓာတ်ကြောင့် ကိုယ့်ရဲ့ ကလေးကျန်းမာရေး ထိခိုက်လာနိုင်လား၊ ကလေးက အချိုတွေ အရမ်းစားနေလား၊ အချိုစားလွန်းတဲ့ ကလေးတွေဟာ သွားနဲ့ ခံတွင်းကျန်းမာရေးမှာ ပြဿနာရှိလာနိုင်လား၊ ကလေးကို တစ်နေ့ကို အချိုဘယ်လောက်နှုန်းကျွေးသင့်လဲ အစရှိသဖြင့် မိဘတွေကြားမှာ အမြဲ မေးခွန်းထုတ်နေရတဲ့ ပြဿနာကြီး တစ်ခုလိုပါပဲ။ ကလေးတွေရဲ့ အချိုကြိုက်တဲ့ သဘာဝ ကလေးအများစုက အချိုကြိုက်ပါတယ်။ ဒါကို အပြစ်တင်လို့ မရပါဘူး။ ကျန်းမာရေးအတွက် အာဟာရဓာတ် မပေးစွမ်းနိုင်ပေမယ့် ကလေးတွေရဲ့ လျှာက အချိုတွေ၊ အဆီပါဝင်မှုများတဲ့ အစားအစာတွေကို တောင့်တတတ်တာ သဘာဝပါ။ […]

မေမေတို့ ရဲ့ နို့ရည်ဆိုတာ ရင်သွေး အတွက် အကောင်းဆုံးနဲ့ အပြည့်စုံဆုံး အာဟာရပါ။ မိခင်တစ်ယောက်ရဲ့ ချစ်ခြင်းမေတ္တာကို သရုပ်ဖော်ပြနေတဲ့ နို့ချို တိုက်ကျွေးခြင်းဟာ ဘေဘီလေးတွေရဲ့ ကျန်းမာဖွံ့ဖြိုးမှုကို အလွန်ပဲအထောက်အကူဖြစ်စေပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နို့ချိုတိုက်ကျွေးခြင်းဟာ ရင်သွေးတွေကိုပဲ အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေတာမဟုတ်ပါဘူး။ မိခင်ဖြစ်သူကိုလည်း အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေတာပါ။ ဥပမာအားဖြင့်ပြောရရင် နို့ချိုတိုက်ကျွေးတဲ့ မိခင်တွေဟာ ကယ်လိုရီတွေ လောင်ကျွမ်းမှုအားကောင်းပြီး ကိုယ်အလေးချိန် ကျစ်လျစ်စေတာ၊ သွေးအားနည်းရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းပါးတာ၊ ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်မှုကို တားဆီးနိုင်တာ၊ စိတ်ဖိစီးမှု လျော့ကျစေတာ၊ သွေးတိုးဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးတာ၊ ရင်သားကင်ဆာအပါအဝင် ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးတာ၊ နှလုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေနည်းပါးသွားတာတွေပါပဲ။ ဒါတွေတင်မကပါဘူး။ ပုံမှန်နို့ချိုတိုက်ကျွေးတဲ့ မိခင်တွေဟာ ကမ္ဘာပေါ်က လူပေါင်း ၄၂၂ သန်းကို ဘေးဒုက္ခပေးနေတဲ့ ဆီးချိုရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေလည်း နည်းပါးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဆီးချိုရောဂါဟာ ဖြစ်ပွားမှုများသလို လူ့အသက်တွေကို နှုတ်ယူနှုန်းလည်းမြင့်မားပါတယ်။ ဆီးချိုရောဂါကြောင့် တစ်နှစ်ကို လူ ၁ […]

ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ အဝလွန်တဲ့ကလေးတွေ ဟာ အာရုံကြောချို့ယွင်းတဲ့ရောဂါ Multiple Sclerosis (MS) ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ နိုင်ငံစုံကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေက သတိပေးလိုက်ပါတယ်။ ခုခေတ်မှာ ကလေးတွေရဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်တွေဟာ ယခင်ဆယ်စုနှစ်တွေကထက် ပိုပြီးမြင့်မားလာနေကြပါတယ်။ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ အစာအာဟာရကျွေးမွေးမှုပုံစံတွေကြောင့်ပေါ့။ ဒီတော့ကလေးတွေမှာလဲ အဝလွန်တဲ့ပြဿနာနဲ့ရင်ဆိုင်လာရပါတယ်။ သုတေသနပညာရှင်တွေရဲ့ လေ့လာချက်တွေအရ ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ အဝလွန်တဲ့ကလေးတွေ ဟာ အသက်ကြီးလာချိန်မှာ နှလုံး၊ သွေးတိုး၊ ဆီးချိုနဲ့ လေဖြတ်နိုင်ခြေတွေပဲ မြင့်မားတာမဟုတ်ပါဘူးတဲ့။ အရွယ်မတိုင်ခင်မှာပဲ Multiple Sclerosis ဝေဒနာခံစားလာရနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ လာမယ့် ၂၀၃၅ ရောက်ရင် တစ်ကမ္ဘာလုံးက ကလေးငယ်တွေရဲ့ ၁၄% လောက်ဟာ အဝလွန်နေနိုင်တယ်လို့ ဗြိတိန်အခြေစိုက် ကွင်းမေရီတက္ကသိုလ်ရဲ့ လေ့လာချက်တွေကဆိုထားပါတယ်။ ဒီကလေးတွေထဲက တချို့တစ်ဝက်ဟာ MS ရောဂါဝေဒနာခံစားနေရနိုင်ပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့် MS ဖြစ်စေတဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်းဟာ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ ဆေးလိပ်သောက်သုံးမှုတွေကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လေ့လာချက်အသစ်တွေအရ […]

ဖေဖေတွေဟာ အိမ်ဦးနတ်ဆိုရင် မေမေတို့ ကလည်း အိမ်ရဲ့ အရှင်သခင်မတွေပါပဲ။ နေအိမ်တစ်ခုကို စီမံခန့်ခွဲရာမှာ မိခင်တွေလောက် တော်တဲ့ တတ်တဲ့ ကျွမ်းကျင်တဲ့သူမျိုးတွေမရှိနိုင်ဘူးလေ။ ခုလို Stay At Home ကာလမျိုးမှာဆို မိခင်တွေက ပိုအရေးပါလာပါတယ်။ မိခင်တွေရဲ့ စနစ်တကျစီမံခန့်ခွဲမှုတွေအောက်မှာပဲ မိသားစုလေးက စနစ်တကျလည်ပတ်နေနိုင်မှာမဟုတ်လား။ Stay At Home ကာလမှာ ကလေးတွေကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ရင်း၊ အိမ်မှုကိစ္စတွေ စီမံရင်း၊ လုပ်ငန်းခွင်တာဝန်တွေကိုလည်း ထမ်းဆောင်နေကြတဲ့ မိခင်တွေကို မြင်တွေ့ကြမယ်ထင်ပါရဲ့။ နေအိမ်မှာနေထိုင်ရင်း အိမ်ကိစ္စတွေ လုပ်ရင်းကိုင်ရင်း အထာကျတဲ့ ထက်မြက်တဲ့ အိမ်ထောင်ရှင်မတစ်ယောက်၊ မိခင်တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့အတွက် အသုံးဝင်နိုင်မယ့် နည်းနာလေးတွေ ရှိတာမို့ ပြောပြချင်ပါတယ်။ ၁။ မနက်စောစောထ အိမ်မှာနေနေရတဲ့ရက်တွေလေ စောစောထဖို့ လိုလို့လားလို့ တချို့ကတော့ မေးခွန်းပြန်ထုတ်ချင်ထုတ်နိုင်ပါတယ်။ တကယ်တော့ စောစောထတာက ကောင်းမွန်တဲ့ အလေ့အထတစ်ခုပါ။ ကလေးအတွက် မိသားစုအတွက် […]

ကိုယ်ပူကြီးရင် တက်တတ်တဲ့ သင့်ကလေးအတွက် သင်စိတ်ပူမိတာမဆန်းပါဘူး။ ကလေးငယ်တွေမှာ ကိုယ်ပူကြီးလာတဲ့အခါ တက်တဲ့အခြေအနေတစ်ခုရှိပါတယ်။ မိမိကလေးမှာဖြစ်စေ၊ အခြား အိမ်နီးချင်း ကလေးတွေမှာဖြစ်စေ ကိုယ်ပူကြီးပြီး တက်သွားတယ်ဆိုတဲ့ အတွေ့အကြုံမျိုး ရှိတတ်ကြမှာပါ။  ကြားလည်း ကြားဖူးကြလိမ့်လို့ထင်ပါတယ်။ အရင်မူလက အာရုံကြောစနစ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘာပြဿနာ မှလည်း  မရှိဖူးဘဲ ပုံမှန်အတိုင်း ကျန်းကျန်းမာမာနဲ့ကြီးပြင်းနေတဲ့ ကလေးတွေမှာ ဒီလိုပြဿနာနဲ့ ကြုံတွေ့ရတဲ့အခါ မိဘတွေအနေနဲ့ အတော်လေး အံဩပြီး စိတ်ပူပင်ရမှာပါ။ ကိုယ်ပူကြီး ပြီးတက်တဲ့အချိန်ဟာ မိနစ်အနည်းငယ်သာကြာပေမဲ့ မိဘတွေအနေနဲ့တော့ တစ်ကမ္ဘာလောက်ကြာ တယ်လို့ခံစားရမှာပါ။ ကံကောင်း ထောက်မစွာနဲ့ပဲ ထိုအခြေအနေဟာ အန္တရာယ်မကြီးလှပါဘူး။ ပြင်းထန်တဲ့ ကျန်းမာရေး ပြဿနာတစ်ခု လည်း မဟုတ်ပါဘူး။ ကိုယ်ပူကြီးပြီး တက်တဲ့လက္ခဏာတွေကို အသေးစိတ်ပြောပြ ချင်ပါတယ်။ ကိုယ်အပူချိန်တက်လာပြီဆိုတာနဲ့ ကလေးဟာ ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံးတုန်ရီလာပြီး သတိလစ်သွားနိုင်ပါတယ်။ တစ်ခါတရံတော့ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုကသာလျှင် […]

ကလေး တစ်ယောက်ရဲ့ စိတ်ဓာတ်က နုနယ်ပါတယ်။ သူတို့လေးတွေ စိတ်အားတက်ကြွနေဖို့ စိတ်ဓာတ်ခွန်အားပြည့်ဝနေဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ စိတ်ခွန်အားပြည့်ဝပြီး အားအင်တက်ကြွနေမှ သူတို့လေးတွေရဲ့ နေ့စဉ်ဘဝဟာ ဖြောင့်ဖြူးသာယာနေမှာပါ။ ဒီလို စိတ်အားတက်ကြွနေဖို့၊ စိတ်ခွန်အားမြင့်မားနေဖို့ဆိုရင် မိဘအုပ်ထိန်းသူတွေရဲ့ လမ်းညွှန်မှုနဲ့ ဆုံးမပဲ့ပြင်မှုတွေက အဓိကကျပါတယ်။ ကိုယ့်ကလေး ပျော်ရွှင်တက်ကြွနေအောင် ဘယ်လို အားပေးကြမလဲ။ ဘယ်လို စိတ်အားတက်ကြွစေမလဲ။ နည်းလမ်းလေးတွေ ရှိပါတယ်။ ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ သင်ကြားပေးပါ ကလေးဆိုတာ သိချင်စိတ်များတယ်။ ဒါကြောင့် ဘာလုပ်လုပ် သူတို့က ဝင်ပါချင်တတ်ကြစမြဲ။ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ ဆူငေါက်ပြီး နှင်ထုတ်လိုက်တာထက် ဘယ်လိုလုပ်ရတယ်၊ ဘာကြောင့်လုပ်ရတယ်ဆိုတာမျိုး သင်ကြားပေးမယ် ပြောပြပေးမယ်ဆိုရင် သူ့ရဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယုံကြည်မှုကို မြှင့်တင်ပေးရာရောက်ပါတယ်။ ဖေဖမေမေတို့နဲ့ နေတဲ့အချိန်တိုင်းမှာ ဆုချီးမြှင့်ပါ တီဗီကြည့်ချိန်၊ ဂိမ်းဆော့ချိန်တွေထက် ဖေဖေမေမေတို့နဲ့ နေတဲ့အချိန်ပိုများတာက ကလေးတွေအတွက် ပိုအကျိုးရှိပါတယ်။ ကိုယ်တိုင်ကလည်း ကလေးတွေက အချိန်ပေးဖို့လိုပါတယ်။ ပေါက်ကရမုန့်တွေ မစားဖြစ်တိုင်း ဆုချပါ လမ်းဘေးသွားရည်စာတွေ၊ Junk Food တွေနဲ့ အသင့်စားအစားအစာတွေဟာ […]