ကျန်းမာစေမည့်အလေ့အကျင့်များ

နေ့တိုင်း ရေချိုးကြတာနဲ့ တစ်ကိုယ်လုံးက အစိတ်အပိုင်း အားလုံးကို သန့်ရှင်းပြီးသား ဖြစ်တယ်လို့ ထင်ပါသလား။ ဒါဆိုရင် မေးစရာ ရှိပါတယ်။ ဒါကတော့ ရေချိုးတိုင်း တစ်ကိုယ်လုံးက အစိတ်အပိုင်း အားလုံးကို သေချာလေး သန့်စင် ဖြစ်ရဲ့လား ဆိုတာပါ။ သန့်ရှင်းဖြစ်တယ်ဆိုရင်လည်း ဒီအစိတ်အပိုင်းတွေကို သေချာရော သန့်ရှင်းမိရဲ့လား ......... ဆိုတာကိုတော့ ဖတ်ရင်း ဖြေကြည့်ပေးဦးနော်။ ဒီအစိတ်အပိုင်းတွေကို သေချာရော သန့်ရှင်းမိရဲ့လား ......... နေ့တိုင်းရေချိုးတယ်။ အပတ်စဉ် ခေါင်းလျှော်ဖြစ်တယ်ဆိုရင်တောင်မှ ဒီအစိတ်အပိုင်းလေးတွေကို သေချာလေး သန့်ရှင်းရေး လုပ်ဖြစ်တယ်ဆိုသူက ခပ်ရှားရှားပါ။ ကိုယ်တိုင်ရော သေချာလေး သန့်စင် ဖြစ်ရဲ့လားဆိုတာကို အတူတူ ဆန်းစစ်ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ ဦးရေပြား ခေါင်းပုံမှန် လျှော်တိုင်း ဦးရေပြားကို သန့်စင်ဖြစ်တယ်လို့ မဆိုနိုင်ပါဘူး။ ခေါင်းလျှော်တဲ့အခါ ဆံသားက စေးကပ်ကပ်ဖြစ်နေတာတွေကို သက်သာသွားစေဖို့ပဲ အဓိက ထားတတ်ကြပါတယ်။ ဦးရေပြားကို လက်သည်းနဲ့ ကုတ်တာမျိုး […]

တဆင့်ခံဆေးလိပ်ငွေ့ကိုတော့ ကောင်းကောင်းကြားဖူးမှာပါ။ နှစ်ဆင့်ခံဆေးလိပ်ငွေ့ ဆိုတာ ဘာလဲလို့ မေးစရာ ရှိပါတယ်။ ဒီအကြောင်းမပြောခင် ဆေးလိပ်ငွေ့ဆိုတာ ပါတဲ့အတွက် ဒါက ဆေးလိပ်ရဲ့ ဆိုးကျိုးတစ်ခုဆိုတာကိုတော့ ခန့်မှန်းလို့ရမှာပါ။ ဆေးလိပ်ငွေ့ အမျိုးအစားများ ဆေးလိပ်ငွေ့တွေမှာ သောက်တဲ့သူက ကိုယ်သောက်တာ ကိုယ်ရှူမိရင် first hand smoke လို့ခေါ်ပါတယ်။ သောက်ရုံတင်မကဘဲ ကိုယ်မှုတ်ထုတ်လိုက်တဲ့ ဆေးလိပ်ငွေ့ကိုပါ ပြန်ရှူမိပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ second hand smokeပါ။ ကိုယ့်အနီးအနားကလူ ဆေးလိပ်သောက်တဲ့အခါ သူမှုတ်ထုတ်လိုက်တဲ့ ဆေးလိပ်ငွေ့တွေကို ပြန်ရှူမိတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်တိုင်မသောက်ပေမယ့်လည်း သောက်တဲ့သူနီးပါး ကျန်းမာရေး ထိခိုက်ပါတယ်။ Third hand smoke ဆိုတာက ဆေးလိပ်အနံ့တွေ ပစ္စည်းတွေ၊ အခန်းထဲမှာ စွဲနေပြီး ဒါကို ရှူမိတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ နှစ်ဆင့်ခံဆေးလိပ်ငွေ့ လို့ခေါ်ပါတယ်။ နှစ်ဆင့်ခံဆေးလိပ်ငွေ့ ဆိုတာ ဘာလဲ။ နှစ်ဆင့်ခံဆေးလိပ်ငွေ့ […]

မြင်တာနဲ့ အသည်းယားစရာ ကောင်းတဲ့ ပင့်ကူကို လူတိုင်းက ဝေးဝေးက ရှောင်ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း မတော်တဆ ပင့်ကူကိုက် ခံရတဲ့အခါ ထိတ်လန့်မသွားဘဲ စိတ်အေးအေးနဲ့ ဖြေရှင်းနိုင်မယ့် နည်းလမ်းတွေကို သိထားသင့်ပါတယ်။ ပင့်ကူကိုက် ခံရခြင်းအတွက် အိမ်တွင်းပြုစုနည်း ပင့်ကူကိုက်ခံရတာနဲ့ ချက်ချင်းဆိုသလို အဆိပ်တက်ပြီး တစ်ကိုယ်လုံး မည်းတက်လာတာက ရှားပါတယ်။ ဒါမျိုးက ရုပ်ရှင်ထဲမှာပဲ ရှိတာပါ။ များသောအားဖြင့် အိမ်မှာ တွေ့ရတဲ့ ပင့်ကူတွေ၊ လူနဲ့ အနေနီးတွေ ပင့်ကူတွေက တခြားအင်းဆက်တွေလိုပဲ အန္တရာယ်ပေးတာ နည်းပါတယ်။ ဒါကြောင့် အိမ်တွင်းပြုစုနည်းတွေကလည်း တခြားအင်းဆက်အကိုက်ခံရတာနဲ့ ဆင်တူပါတယ်။ အရင်ဆုံး ကိုက်ခံရတဲ့ နေရာကို ရေနဲ့ ဆပ်ပြာနဲ့ ဆေးချပါ။ ပြီးရင်  ပိုးမဝင်အောင် ပိုးသတ်ဆေးကို တစ်နေ့ ၃ကြိမ်လိမ်းနိုင်ပါတယ်။ နာတာ၊ ရောင်တာရှိရင် ရေခဲဝတ်လေးကို အကိုက်ခံရတဲ့ နေရာမှာ […]

အရေပြားမှာ ဆစ်ခနဲ အကိုက်ခံလိုက်ရပေမယ့် ဘာ အကောင်ကိုက် မှန်း မသိလိုက်တဲ့အခါ ဘာဆက်လုပ်ရမှာလဲ။ ရုပ်ရှင်ထဲကလို အဆိပ်တွေ တက်လာတော့မှာလားလို့ ထင်တတ်ကြပါတယ်။ အင်းဆက်အများစုက လူကို သေလောက်တဲ့အထိ အဆိပ်တက်စေတာမျိုးတော့ မဖြစ်စေပါဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း နည်းမှန်လမ်းမှန်နဲ့ ပြုစုဖို့တော့ လိုပါတယ်။ ဘာမှန်းမသိတဲ့ အကောင်ကိုက် ခံရတဲ့အခါ ဘာမှန်းမသိတဲ့ အကောင်ကိုက် ခံရတဲ့အခါ ဒီအဆင့်တွေကို လိုက်နာပါ။ စိတ်အေးအေးထားပါ။ အများစုက လူသေလောက်အောင် အဆိပ်တက်တာမျိုး မရှိတဲ့အတွက် စိတ်အေးအေးထားပါ။ မဟုတ်ရင် ရင်တုန်လာသလိုလို၊ မောလာသလိုလို၊ အသက်ရှူရခက်လာသလိုလို ဖြစ်ပြီး ဓာတ်မတည့်တာနဲ့ မှားတတ်ပါတယ်။ ဒဏ်ရာကို စစ်ဆေးပါ။ ဒဏ်ရာက သာမန်အဖုအပိမ့်ထွက်တာပဲ ဖြစ်နိုင်သလို၊ ကိုက်ရာလေးလည်း ကျန်ခဲ့တတ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကိုက်ရာနှစ်ပေါက်ဆိုရင် သတိထားပါ။ မြွေလည်း ဖြစ်နေနိုင်ပါတယ်။ တစ်ခါတလေ တစ်ပေါက်တည်း ရှိနေတာမျိုးလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီလို […]

ကွမ်းယာက ဆေးလိပ်တို့၊ အရက်တို့လိုပဲ စွဲတတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကွမ်းယာကို ဆေးလိပ်တို့၊ အရက်တို့လောက်တော့ ဂရုတစိုက်နဲ့ ဖြတ်တာရှားပါတယ်။ ကွမ်းစွဲ တာက ရေရှည်မှာ ကျန်းမာရေး ပြဿနာတွေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ အဆိုးဆုံးကတော့ ခံတွင်းကင်ဆာအထိ ဖြစ်လာတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာကြောင့် ကွမ်းစွဲ ရတာလဲ။ ကွမ်းစွဲတယ်ဆိုတာ အဓိကကတော့ ကွမ်းသီးကြောင့်ပါ။ ကွမ်းသီးက စိတ်တက်ကြွစေတဲ့ ပစ္စည်းတွေထဲမှာ နံပါတ်၄ချိတ်ပါတယ်။ သူရှေ့က ၃ခုက အရက်၊ နီကိုတင်းနဲ့ ကဖင်းပါ။ ကွမ်းစားလိုက်ရင် စိတ်ထဲမှာ လန်းပြီး ငြိမ်လာတယ်လို့ ခံစားရပါတယ်။ ဒါ့ပြင် ခန္ဓာကိုယ်တလျှောက် နွေးထွေးသွားပြီး ချွေးထွက်လာတာ၊ ရင်တုန်လာတာ၊ ခေါင်းကြည်ပြီး ပေါ့လာတာ၊ အဆာခံနိုင်တာ စတာတွေလည်း ခံစားရပါတယ်။ ဒါ့ပြင် စွဲလည်း စွဲတတ်ပါတယ်။ စားတာကြာလာတဲ့အခါ ခေါင်းကြည်ပြီး လန်းဖို့ အရင်ကထက် ပိုပြီး […]

လက်သည်းကြား ထဲမှာ သစ်သားစ၊ နှင်းဆီဆူး၊ ဖန်စ၊ ပလတ်စတစ်စ၊ အသီးအရွက်စ စသဖြင့် စူးတတ်ပါတယ်။ တစ်ခါတလေ ခပ်နက်နက်လေး စူးသွားတဲ့အတွက် သာမန်အတိုင်း လက်နဲ့ ဖယ်ထုတ်လို့ မရတာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒီလိုဆိုရင် အိမ်မှာ ဘယ်လိုမျိုး အလွယ်တကူ ထုတ်လို့ရနိုင်မလဲ။ ဘယ်လိုအခြေအနေမှာ ကိုယ်တိုင် မထုတ်ဘဲ ဆေးခန်းသွားဖို့ သင့်သလဲ။ လက်သည်းကြား ဆူးစူးခြင်းရဲ့ လက္ခဏာများ လက်သည်းကြား ဆူးစူးတာကို စူးတာနဲ့ ချက်ချင်းသိလိုက်တာ ရှိသလို နောက်ဆက်တွဲတွေ ဖြစ်မှ သိကြတာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။ ခံစားရတဲ့ လက္ခဏာတွေကတော့ -လက်သည်းကြားမှာ တစ်ခုခု ဝင်နေသလို ခံစားရတာ -တစ်ချက် တစ်ချက် ဆူးခနဲ နာသွားတာ -လက်သည်းမှာ အမည်းကြောင်း ထင်နေတာ -ပြည်တည်လာတာ -လက်က တဆစ်ဆစ်ကိုက်နေတာ စတာတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆေးခန်းသွားမလား၊ အိမ်မှာပဲ ဖယ်မလား။ ဆူးစူးတိုင်း ဆေးခန်းသွားဖို့ လိုတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ […]

ချက်ဆိုတာက အတွင်းထဲကို ချိုင့်ဝင်နေတာကြောင့် ချေးတွေ၊ ဆဲလ်သေတွေ အလွယ်တကူ စုဝေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် ဘက်တီးရီးယားပေါင်း များစွာကလည်း ခိုအောင်းနေတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ချက်က အနံ့တစ်မျိုး ထွက်နေတာပါ။ ဒီလို မသန့်တဲ့နေရာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ပိုးဝင်ဖို့လည်း လွယ်ကူပါတယ်။ ဒီလိုနဲ့ ချက်ပြည်ယို တဲ့ ပြဿနာ ဖြစ်လာပါတယ်။ ချက်ပြည်ယို ရတဲ့ အကြောင်းရင်း ချက်ပြည်ယိုစေတဲ့ အကြောင်းရင်းက အဓိက ၃ခုရှိပါတယ်။ ပိုးဝင်တာ လေ့လာချက်တစ်ခုအရ ချက်မှာ ဘက်တီးရီးယားပေါင်း ၆၇မျိုးလောက် ရှိနေပါတယ်တဲ့။ ဒီထဲမှာ ကောင်းကျိုးပြု ဘက်တီးရီးယားတွေရော၊ တခြားဘက်တီးရီးယားတွေရော ပါပါတယ်။ ချက်မှာ ပိုးဝင်တဲ့အခါ ဘက်တီးရီးယား ဒါမှမဟုတ် မှိုပိုးဆိုပြီး ၂မျိုး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ သာမန်လူကောင်းတစ်ယောက်အနေနဲ့ ပိုးဝင်ဖို့ ဆိုရင်တော့ ချက်မှာ တစ်ခုခု ဖောက်ထားလို့ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ နားကပ်ဝတ်သလိုမျိုး တချို့က […]

အပြင်ထွက်ပြီး လုပ်ဆောင်ရတဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းတွေ ဖြစ်တဲ့ ရေကူးတာ၊ ခြေလျင်တောင်တက်တာတွေက ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ နည်းလမ်းတွေပါ။ ဒီနည်းလမ်းတွေက ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်ပေမယ့် ဒီနည်းလမ်းတွေ လုပ်ဆောင်တဲ့အခါ အရေပြားမှာ အင်ပျဉ် ထွက်တာ၊ နေလောက်တာ၊ ပိုးကောင်တွေကိုက်တာ၊ ကပ်ပါးကောင်တွေ ကျွတ်တွယ် တာမျိုး ရင်ဆိုင်ရနိုင်ပါတယ်။ ကျွတ်တွယ် တာ၊ မျှော့တွယ်တာ၊ ခြင်ကိုက်တာ၊ ပျားတုပ်တာလိုမျိုးပေါ့။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ ကျန်းမာရေး လိုက်စားရင်း ကျွတ်တွယ်ခံရရင် ဘယ်လို ဖြေရှင်းရမလဲဆိုတဲ့ နည်းလမ်းလေးကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ကျွတ်တွယ်တယ် ဆိုတာ ကျွတ်ဆိုတာက သေချာ သတိထား မကြည့်မိရင် သာမန် မျက်စိထဲမှာ သိပ်ပြီး အရိပ်မထင်လောက်အောင်ကို သေးတဲ့ သတ္တဝါလေးပါ။ အရေပြားမှာ တွယ်ကပ်ရင်း သွေးတွေကို စုပ်ယူတာပါ။ ခပ်ပြားပြား သဏ္ဍာန်ရှိပြီး ရေချိုတွေ၊ မြက်ပင်တွေ၊ အမှိုက်တွေ များတဲ့နေရာတွေမှာ […]

ရာသီဥတုတွေက ဖောက်ပြန်မှုတွေ များနေတာကြောင့် လူသားတွေမှာ ခံစားရနိုင်တဲ့ ဘေးအန္တရာယ်တွေကလည်း ဒုနဲ့ဒေးပါ။ ဘေးအန္တရာယ် ဆိုတဲ့နေရာမှာ သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ်တွေ ရှိသလို လူလုပ်တာကြောင့် ဖြစ်လာရတဲ့ ဘေးအန္တရာယ်တွေလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဘေးအန္တရာယ်ဆိုတဲ့နေရာမှာတောင် ကြိုသိနိုင်တဲ့ ဘေးအန္တရာယ် ရှိသလို ကြိုမသိနိုင်တဲ့ ဘေးအန္တရာယ်ဆိုတာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။ ဥပမာ - မုန်တိုင်းသတင်းဆိုရင် ကြိုတင် သိရှိနိုင်တယ်လေ။ ငလျင်လိုမျိုး ဘေးအန္တရာယ်မျိုးကတော့ ကြိုတင် သိရှိဖို့ ခက်ခဲပါတယ်။ ဒီလို အခြေအနေမျိုးအတွက်ဆိုရင် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားနိုင်မှ အဆင်ပြေမှာပါ။ အခုတစ်ခေါက်တော့ ဘေးအန္တရာယ် တစ်ခုခုနဲ့ ကြုံခဲ့ရင် အကောင်းဆုံး အနေအထား တစ်ရပ်ဖြစ်စေဖို့ အရေး​ပေါ်အခြေအနေမှာ မပါမဖြစ် လိုအပ်မယ့် ပစ္စည်းလေးတွေက ဘာတွေဖြစ်မလဲ။ ဘယ်လို ပြင်ဆင်ထားရမလဲဆိုတာကို ပြောပြပေးသွားပါမယ်။ ဘေးအန္တရာယ် တစ်ခုခုနဲ့ ကြုံခဲ့ရင် မျှော်လင့်မထားတဲ့ သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ်တစ်ခုခုနဲ့ ကြုံတဲ့အခါ […]