banner

Covid-19 ဖြစ်နိုင်ခြေ စစ်ဆေးခြင်း

Subot Icon

ကိုဗစ်ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ ရှိမရှိဆိုတာကို အွန်လိုင်းကနေ စစ်ဆေးကြမယ်

နောက်ဆုံးပေါ် သတင်းများ

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

အိုမီခရွန်နဲ့ ဒယ်တာပေါင်းစပ်ထားတဲ့ ဗီဇပြောင်းပိုး တွေ့ရှိ

ကိုဗစ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြောရရင် ပြီးခဲ့တဲ့ တတိယလှိုင်းတုန်းက ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ဒယ်တာမျိုးကွဲ (ယူဆရ)က တော်တော်အသေအပျောက်များခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတော်တော်များများ အလူးအလဲ ခံလိုက်ရပါတယ်။ သိပ်မကြာခင်ကလည်း ပိုးရဲ့ နေရာတော်တော်တော်များများမှာ ဗီဇပြောင်းထားတဲ့ အိုမီခရွန်ဆိုတဲ့ ဗီဇပြောင်းပိုး မျိုးစိတ်ကို ထပ်တွေ့ပြီး ခုဆိုရင် လူနာတွေ တရိပ်ရိပ်တက်နေပါတယ်။ ကိုဗစ်က ဒါနဲ့တင် အားရတဲ့ပုံ မပေါ်ပါဘူး။ နောက်ထပ် ဗီဇပြောင်းပိုးအသစ် ထပ်ထွက်လာပါပြီ။ ဒီတစ်ခါမှာတော့ အိုမီခရွန်နဲ့ ဒယ်တာကို ပေါင်းထားတာပါတဲ့။ အိုမီခရွန်နဲ့ ဒယ်တာပေါင်းစပ်ထားတဲ့ ဗီဇပြောင်းပိုး တွေ့ရှိ ပြီးခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့ (ဇန်နဝါရီ ၆ရက်)က ဆိုက်ပရပ်စ်မှာ ဒယ်တာနဲ့ အိုမီခရွန် ပေါင်းစပ်ထားတဲ့ ဗီဇပြောင်းပိုးကို တွေ့ရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုက်ပရပ်စ် ဇီဝသိပ္ပံ တက္ကသိုလ်ရဲ့ ပါမောက္ခလည်းဖြစ်၊ Laboratory of Biotechnology and Molecular […]

Covid-19 စစ်ဆေးခြင်း

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ် Antigen test kit ကို အိမ်မှာပဲ စစ်မယ်ဆိုရင်

ကိုဗစ်ကို စစ်ဆေးတဲ့နေရာမှာ RT-PCR လို့ခေါ်တဲ့ နှာခေါင်းတို့ဖတ်၊ အာခေါင်တို့ဖတ်ကိုယူပြီး စက်နဲ့ စစ်ဆေးတာရှိသလို Antigen test kit နဲ့ စစ်တာလည်း ရှိပါတယ်။ Antigen test kitရဲ့ အားသာချက်က မိနစ်ပိုင်းနဲ့ အဖြေထွက်ပြီး အိမ်မှာ ကိုယ့်ဟာကိုယ် စစ်လို့ရတာပါ။ ဒါကြောင့် မိမိကိုယ်ကို သံသယရှိတယ်ဆိုရင် အိမ်မှာ ဒါနဲ့ စစ်နိုင်ပါတယ်။ Antigen test kit နဲ့ ဘယ်လိုစစ်ကြမလဲ။ Antigen test kitနဲ့ စစ်ဆေးတဲ့အခါမှာ သူများကို ကူးစက်တာကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ ကိုယ့်ဟာကိုယ် အစအဆုံးစစ်ဆေးတာက အကောင်းဆုံးပါ။ မိသားစုတစ်ယောက်ယောက်ကို စစ်ဆေးခိုင်းမယ်ဆိုရင်တော့ ကူးစက်မှု မရှိအောင် နှာခေါင်းစည်း၊ မျက်မှန်၊ apronစတာတွေကို သေချာ ဝတ်ဆင်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါမှမဟုတ် ကျွမ်းကျင်ဆေးဝန်ထမ်းတစ်ယောက်ယောက်ကို […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

PCR က ကိုဗစ်ရောဂါကို ဘယ်လောက်တိတိကျကျ စစ်ပေးနိုင်လဲ။

ကိုဗစ်နဲ့ ပတ်သက်လာရရင် စစ်ဆေးတဲ့ နည်းက PCR လို့ ခေါ်တဲ့ တစ်ရက်နီးပါးလောက် နေမှ အဖြေထွက်တဲ့ စစ်ဆေးနည်းရယ်၊ Antigen testလို့ခေါ်တဲ့ ၁၅မိနစ်၊ နာရီဝက်လောက်နဲ့ ထွက်တဲ့ စစ်ဆေးနည်းရယ်၊ Antibody testလို့ ခေါ်တဲ့ အရင်က ရောဂါဖြစ်ဖူးသလားကို စစ်ဆေးနည်းရယ်ဆိုပြီး ရှိပါတယ်။ ဘယ်စစ်ဆေးနည်းကို ဘယ်မှာ သုံးလဲဆိုတာ ဒီမှာပြန်ဖတ်နိုင်ပါတယ်။ ခုပြောပြပေးမှာက ကိုဗစ်ရောဂါရှာဖွေတဲ့ နေရာမှာ အကောင်းဆုံးလို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ PCR စစ်ဆေးနည်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ PCR ဆိုတာ PCR ဆိုပေမယ့် ကိုဗစ်အတွက် တိတိကျကျ ပြောမယ်ဆိုရင် RT- PCRလို့ ခေါ်ပါတယ်။ Reverse transcriptase - Polymerase Chain Reaction ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ဖြစ်စေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်က RNA ဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်တဲ့အတွက် DNAဖြစ်အောင် […]

Covid-19 ကာကွယ်ဆေးများ

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

တရုတ်ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးထိုးထားသူများ ထပ်ဆောင်း ထိုးဖို့လို

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးမှာ ထပ်ဆောင်းထိုးဖို့ လိုမလိုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံနဲ့ မတူပါဘူး။ နိုင်ငံတိုင်းမှာ သတ်မှတ်ချက် အသီးသီးနဲ့ ထိုးပေးနေကြပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာ ဒုတိယပတ်မှာတော့ WHOရဲ့ လက်အောက်ခံ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Strategic Advisory Group of Experts (SAGE)က ထပ်ဆောင်း  ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကြေညာချက်တစ်ခု ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်ကာကွယ်ဆေးတွေကို အားပြုနေရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအတွက် သိထားသင့်တဲ့ အချက်ပါ။ ထပ်ဆောင်း ကာကွယ်ဆေးကို ဘယ်လိုတွေ ထိုးပေးနေသလဲ။ အထက်မှာ ပြောခဲ့သလိုပဲ ထပ်ဆောင်းကာကွယ်ဆေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ တစ်နိုင်ငံနဲ့ တစ်နိုင်ငံ မတူပါဘူး။ သိသာအောင် ပြောရရင် ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကို ၂လုံးအပြည့်ထိုးထားတဲ့သူက နည်းပါတယ်။ ချမ်းသာတဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာတော့ တတိယအကြိမ် ထပ်ဆောင်းထိုးဖို့ အပြင်းအထန် ဆော်သြနေပါပြီ။ သူတို့ဆီမှာ စစချင်းတုန်းကတော့ […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကလေးကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး များ

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေမှာ ကလေးတွေကိုလည်း ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ စပြီး ထိုးဖို့ စီစဉ်နေကြပါပြီ။ ဆေးတွေက အသစ်တွေတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ လူကြီးတွေမှာ ထိုးတဲ့ဆေးကိုပဲ ကလေးတွေမှာ ပြန်စမ်းပြီး ပြန်ထိုးပေးတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။  လက်ရှိမှာ ထိုးပေးနေတဲ့၊ စမ်းသပ်နေဆဲ ကလေးကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး တွေကို ပြောပြပေးပါမယ်။ ကလေးကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး များ လတ်တလောမှာ ကလေးတွေအတွက် ထိုးလို့ရနိုင်လောက်တဲ့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေကို အပြိုင်အဆိုင် စမ်းသပ်နေကြပါတယ်။ ဒီထဲကမှ စပြီးသုံးနေတဲ့ ဆေးတချို့ကို မိတ်ဆက်ပေးပါ့မယ်။ Pfizer-BioTech ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ဒီဆေးကတော့ WHOရဲ့ Strategic Advisory Group of Experts (SAGE) အဖွဲ့ကနေ အသက် ၁၂နှစ်အထက် ကလေးတွေကို ထိုးဖို့ သင့်တော်တယ်ဆိုတဲ့ မှတ်ချက်ရထားတဲ့ ဆေးပါ။ ခုဆိုရင် US FDAကနေ အသက် ၅-၁၁နှစ်ကြား ကလေးတွေအတွက် အရေးပေါ် […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ကို ရောထိုးလို့ရသလား။

အရင်က Covishieldထိုးထားတယ်။ ခုဒုတိယအကြိမ် ထိုးခါနီးကျတော့ Covishieldမရတော့လို့ Sinopharm ပဲ ထိုးရမယ်။ ဒါဆို ပထမနဲ့ ဒုတိယတစ်ခါ ဆေးမတူတာကို ထိုးလို့ရပါ့မလား။ ဒါမှမဟုတ် အစကနေ ပြန်ထိုးကြမလား။ ဒီလိုမျိုး ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ကို ရောထိုးလို့ရသလား။ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ကို ရောထိုးလို့မရမရ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေကို ရောထိုးလို့ရပါတယ်။ တခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်း စမ်းသပ်ပြီး ရောထိုးတာမျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ထင်မြင်ယူဆချက်တွေက အများကြီး ရှိပါတယ်။ ကောင်းကျိုးတွေလည်း ရှိသလို ဆိုးကျိုးတွေလည်း တွေ့နေရပါတယ်။ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ကို ရောထိုးရင် ဘာကောင်းကျိုးတွေ ရမှာလဲ။ ခုခံအား တုံ့ပြန်မှု ပိုကောင်းစေတယ်။ Viral vector-based vaccines တွေ ဖြစ်တဲ့ Oxford-AstraZenecaတို့ Covishieldတို့ဆိုရင် အမျိုးအစားမတူတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေနဲ့ ရောထိုးတာက ဆေးမအောင်တာတွေကို လျှော့ချပေးနိုင်ရုံသာမက […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ကြားက ကွာခြားချက်များ

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးလို့ မရခင်ကတော့ ကာကွယ်ဆေး ထိုးလို့ ရဖို့အရေးက အဓိကကျတဲ့ ကိစ္စတစ်ရပ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အခု မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေလည်း ရောက်လာပြီ။ ကိုယ့်အစီအစဉ်နဲ့ကိုယ်လည်း ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးလို့ရပြီဆိုတဲ့အချိန်မှာ ကာကွယ်ဆေး ထိုးဖို့ထက် ပိုပြီး အဓိက ကျလာတဲ့ ကိစ္စ တစ်ခု ရှိလာပါတယ်။ ဒါကတော့ ဘယ်ကာကွယ်ဆေးက ထိရောက်မှု ကောင်းသလဲဆိုတာကို ရွေးချယ်တာပါ။ တရုတ်က ဆေးလား...... စိတ်ချရပါ့မလား။  အိန္ဒိယဆေးက ပိုစိတ်ချရမယ်ထင်တယ်။ ရုရှားက ဆေးက ပိုကောင်းမလားဆိုပြီး အမျိုးမျိုးတွေ ရွေးချယ်နေကြမယ် ထင်ပါတယ်။ အထိရောက်ဆုံး ကာကွယ်မှုကို လိုချင်တာကိုး။ ဒါကြောင့် ဘယ်ကာကွယ်ဆေးက ပိုကောင်းလဲ ဆိုပြီး ရွေးရမခက်ရအောင် ကာကွယ်ဆေးတွေရဲ့ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ကွာခြားချက်လေးတွေကို ပြောပြပေးသွားပါမယ်။ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ရဲ့ ကာကွယ်ပေးနိုင်စွမ်း ကိုဗစ် ကာကွယ်ဆေးမှ မဟုတ်ပါဘူး။ ကာကွယ်ဆေး တစ်မျိုးမျိုးကို ထုတ်ဖို့ဆိုရင် […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ် ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးရင် ဘယ်လောက် အတိုင်းအတာအထိ ကာကွယ်ပေးနိုင်သလဲ…….. booster ထပ်ထိုးဖို့ လိုမလား…….

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေကို ကိုယ့်အစီအစဉ်နဲ့ကိုယ် ထိုးနှံလို့ ရနေပြီဖြစ်တာကြောင့် လူအတော်များများက ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံဖို့ကို စိတ်ဝင်စားနေကြသလို ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးသူတွေလည်း ရှိနေကြလောက်ပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေး မထိုးရသေးခင်ကတော့ ကာကွယ်ဆေးမှာ ဘယ်ကာကွယ်ဆေး အမျိုးအစားက စိတ်ချရလဲ။ ကာကွယ်ဆေး ထိုးရင် ဘယ်လိုတွေ ခံစားရမလဲ။ ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီး ခံစားရတဲ့ လက္ခဏာတွေကို ဘယ်လို သက်သာအောင် လုပ်ရမလဲဆိုတာတွေပါ။ အခုချိန်မှာတော့ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးတာ ၁ ကြိမ် ပြီးတဲ့သူတွေလည်း ရှိသလို ၂ ကြိမ်လုံး ပြည့်ပြီးသွားသူတွေလည်း ရှိနေမှာပါ။ ဒီတော့ စိတ်ဝင်တစား သိချင်နေမယ့် အကြောင်းအရာက ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးရင် ကာကွယ်ဆေးက ကိုဗစ်ရန်ကနေ ဘယ်လောက်ကြာကြာ ကာကွယ်ပေးနိုင်မလဲ ဆိုတာကိုပါ။ ဒီအဖြေလေးကို ဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ပြောပြပေးသွားပါမယ်။ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကပေးတဲ့ ခုခံအား ကိုဗစ်ရောဂါကို ကူးစက်ခံရပြီးချိန်မှာလည်း ပြန်ကောင်းလာပြီဆိုရင် ခန္ဓာကိုယ်မှာ ကိုဗစ်ကို […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ထပ်ဆောင်း ကာကွယ်ဆေး ကို ဘာထိုးကြမလဲ။

ကိုဗစ်နဲ့ ပတ်သက်လာရင် ကာကွယ်ဆေး တွေက အခရာကျတဲ့နေရာမှာ ရှိနေတုန်းပါ။ ဘယ်လိုပဲ ဒယ်တာတွေ၊ အိုမီခရွန်တွေက ကာကွယ်ဆေးအာနိသင်ကို ကျစေတယ်ပဲပြောပြော ဘာမှမထိုးထားရင် ကာကွယ်မှုက 0%ပါ။ အဝတ်မဝတ်ဘဲ လူကြားထဲ သွားနေသလို ဖြစ်နေမှာပါ။ ဒါကြောင့် အရင်ဆုံးတော့ ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ အကြံပေးပါရစေ။ ဗိုင်းရပ်စ်တွေမှာ မျိုးဗီဇပြောင်းတာတွေ ရှိလာတဲ့အတွက် ကာကွယ်ဆေးခုခံနိုင်စွမ်းတွေ ကောင်းလာသလို လူတွေဘက်ကလည်း ဒီဗိုင်းရပ်စ်တွေကို အနိုင်ပိုင်းဖို့ ကာကွယ်ဆေးကို အဆင့်မြင့်ပြီး ထုတ်လာကြပါတယ်။ ခုကာကွယ်ဆေးခုခံနိုင်စွမ်းကောင်းပါတယ်ဆိုတဲ့ အိုမီခရွန်ကို ကာကွယ်နိုင်အောင် ပိုကောင်းတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထုတ်လုပ်ဖို့ ကြိုးစားလာကြပါပြီ။ ဒီလို ပိုကောင်းတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထွက်မလာခင်မှာ ရှိပြီးသား ကာကွယ်ဆေးတွေကို ခုခံအားပိုကောင်းအောင်ဆိုပြီး ပေါင်းစပ်ထိုးတာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါတွေက တကယ်အလုပ်ဖြစ်ရဲ့လား။ ကိုဗစ် ကာကွယ်ဆေး မတူတာတွေကို ရောထိုးတာ ပိုကောင်းသလား။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး WHOက ကြားကာလ […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ် ထပ်ဆောင်း ကာကွယ်ဆေး နဲ့ပတ်သက်လို့

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေကို ထိုးပြီးသူတွေ တော်တော် များလာပါပြီ။ အရင်က ရောဂါပိုးတွေက ပြင်းထန်လာချိန်မှာ ရောဂါ ကူးစက်မှုကနေ ကာကွယ်ဖို့အတွက် ကာကွယ်ဆေး ထိုးဖို့ကို အပြင်းအထန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြပေမယ့် အခုကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးပြီးချိန်မှာတော့ နောက်ထပ် ခေါင်းထဲဝင်လာတဲ့ အတွေးတွေက booster ( ကိုဗစ် ထပ်ဆောင်း ကာကွယ်ဆေး ) ထိုးဖို့လိုမလား။ ဘယ်အချိန်မှာ booster ထပ်ထိုးဖို့ လိုမလဲ။ ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်တွေပါ။ ဒီခေါင်းစဉ်တွေအတွက် အဖြေတွေကို ဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ဖြေပေးထားပါတယ်။ ကဲ ...... အတူတူ ကြည့်လိုက်ရအောင်လား ........ ကိုဗစ် ထပ်ဆောင်း ကာကွယ်ဆေး နဲ့ပတ်သက်လို့ ကာကွယ်ဆေး အများစုက ထပ်ဆောင်း ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးရပါမယ်။ ဒါမှ ရောဂါကို အကောင်းဆုံး ကာကွယ်နိုင်မှာပါ။ ဒါကြောင့် ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးပြီးတဲ့အခါ ၆ […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ဖေဖေမေမေတို့ သိထားဖို့ လိုမယ့် ကိုဗစ် ကာကွယ်ဆေး အမှန် နဲ့ အမှား

ကိုဗစ် ဖြစ်ခဲ့တာ ၂ နှစ်ပြည့်လာခဲ့ပြီ ဖြစ်တဲ့အချိန်မှာ ကာကွယ်ဆေးတွေလည်း ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပါပြီ။ ၂ နှစ်တာကာလအတွင်း ကိုဗစ်ကလည်း အမျိုးမျိုး ဗီဇပြောင်းရင်း ကူးစက်မှုတွေက ကလေးတွေမှာပါ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို ဖြစ်လာတဲ့အချိန်မှာ မိဘတိုင်း ဖြစ်ချင်တဲ့ ဆန္ဒက ကိုယ့်ရဲ့ သားသမီးလေးတွေကို ကိုဗစ် ရန်ကနေ ကာကွယ်ပေးချင်တာပါ။ ဒီလို ကာကွယ်ပေးတဲ့အခါမှာ မတ်ခ်တပ်တာ၊ လက်ဆေးတာတွေအပြင် အခုနောက်ပိုင်းဆို ကလေးတွေမှာပါ ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံပေးလို့ ရလာခဲ့ပါပြီ။ ဒီလို ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံပေးလို့ ရလာတဲ့အချိန်မှာ ကလေးကို ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးရင် တကယ်ပဲ ကိုဗစ်ကို ကာကွယ်နိုင်မလား။ ကာကွယ်ဆေးက ကလေးကို ထိခိုက်စေမလားဆိုတာတွေအပြင် အခြားသော သတင်း အမျိုးမျိုးကို ကြားနေရချိန်မှာ ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘယ်သတင်းက မှန်ပြီး ဘယ်အချက်တွေ […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးရင် Booster ကာကွယ်ဆေး ဘယ်အချိန်မှာ ထိုးမလဲ

အိုမီခရွန်ပေါ်လာပြီးနောက်ပိုင်းမှာ Booster ထိုးတာက အရေးပါလာပါတယ်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတော်တော်များများမှာလည်း ၂ကြိမ် အပြည့်ထိုးပြီးရင် Boosterထိုးပေးလာကြပါပြီ။ အိုမီခရွန်က ဗီဇပြောင်းတဲ့ နေရာများတဲ့အတွက် ကာကွယ်ဆေး အပြည့်ထိုးထားတဲ့ သူရော၊ အရင်က ကိုဗစ်ဖြစ်ထားတဲ့ သူမှာပါ ပြန်ဖြစ်တာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် Boosterက ပိုလို့တောင် ထိုးသင့်နေပါပြီ။ တကယ်လို့ Booster မထိုးခင်မှာ ကိုဗစ်ဖြစ်ထားတယ်ဆိုရင် Boosterကို ထိုးဖို့ လိုမလား၊ ထိုးမယ်ဆို ဘယ်အချိန်မှာ ထိုးရမလဲဆိုတာကို ပြောပြပေးပါမယ်။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးရင် Booster ထိုးဖို့ လိုမလို ကိုဗစ်ဖြစ်ထားလည်း Booster က ထိုးဖို့ လိုပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အိုမီခရွန်က မြန်မာနိုင်ငံကို ရောက်နှင့်ပြီး ဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီအချိန်မှာ ကိုဗစ်ဖြစ်ရင် အိုမီခရွန်ဖြစ်ဖို့ များပါတယ်။ အိုမီခရွန်မဟုတ်တဲ့ တခြားဗီဇပြောင်းပိုး ဖြစ်နေခဲ့ရင်လည်း Booster က […]

Covid-19 ကာကွယ်ခြင်း

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

နှာခေါင်းစည်း နှစ်ထပ် တပ်မယ်ဆိုရင်

ကိုဗစ်ကာလမှာ နှာခေါင်းစည်း တပ်တာက အမြဲတမ်း အရေးပါနေမှာပါ။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးသားပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ မဖြစ်ရသေးတဲ့သူပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ကာကွယ်ဆေး ထိုးထားတဲ့ သူပဲ ဖြစ်ဖြစ် နှာခေါင်းစည်းတပ်၊ လက်ဆေး၊ ခပ်ခွာခွာနေတာကို လိုက်နာရဦးမှာပါ။ လေ့လာချက်အသစ်တွေအရ နှာခေါင်းစည်းကို  အရင်လို တစ်ထပ် မဟုတ်ဘဲ နှစ်ထပ်တပ်တာက ပိုကောင်းပါတယ်တဲ့။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတာ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ ဘာကြောင့် နှာခေါင်းစည်းနှစ်ထပ် တပ်သင့်တာလဲ။ အမေရိကန် CDCရဲ့ လေ့လာချက်အရ နှာခေါင်းစည်းနှစ်ထပ်တပ်တာက တစ်ထပ်တည်း တပ်တာထက် ကာကွယ်နိုင်စွမ်း ပိုကောင်းတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ သူတို့က နည်း၂နည်းနဲ့ စမ်းသပ်ခဲ့ပါတယ်။ ပထမတစ်နည်းက ချောင်းဆိုးတဲ့နည်းပါ။ စမ်းသပ်ခန်းထဲမှာ အပြင်မှာ လူတွေ ချောင်းဆိုးသလိုမျိုးနဲ့ ၃ခု စမ်းသပ်ခဲ့ပါတယ်။ -အဝတ် နှာခေါင်းစည်းတစ်ထပ်တည်း -ရိုးရိုး နှာခေါင်းစည်း(Surgical mask) တစ်ထပ်တည်း -ရိုးရိုး နှာခေါင်းစည်း ပေါ်ကနေ အဝတ် နှာခေါင်းစည်းတပ်ပြီး နှစ်ထပ် ဒီလို […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

နှာခေါင်းစည်း နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အယူအဆမှားများ

နှာခေါင်းစည်း တပ်တာက တခြားကာကွယ်ရေး နည်းလမ်းတွေဖြစ်တဲ့ မကြာခဏ လက်ဆေးတာတို့၊ ခပ်ခွာခွာနေတာတို့လိုပဲ အရေးပါပါတယ်။ အမေရိကန် ကူးစက်ရောဂါ ဗဟိုဌာနက အိမ်ပြင်ထွက်ပြီ၊ လူအများကြားသွားရပြီဆိုတာနဲ့ အသက်၂နှစ်အထက်ကစလို့ လူတိုင်း နှာခေါင်းစည်းတပ်ဖို့ ညွှန်ကြားထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ခုထက်ထိ နှာခေါင်းစည်းတပ်တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အယူအဆမှားတွေ ရှိနေပါသေးတယ်။ နေကောင်းနေလို့ နှာခေါင်းစည်း တပ်စရာ မလိုဘူး။ အရိုးဆုံး ပြောရရင်  နှာခေါင်းစည်းတပ်တာက သူများကို ကူးမှာရော၊ ကိုယ့်ကို ကူးလာမှာပါ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ပြီးတော့ ကိုဗစ်ပိုးရှိနေရဲ့သားနဲ့ လက္ခဏာမပြတဲ့ သူတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ ဒီလူတွေက ဘာမှမဖြစ်ဘူးဆိုပြီး နှာခေါင်းစည်းမတပ်ထားရင် သူတို့ စကားပြော၊ နှာချေ၊ ချောင်းဆိုး၊ အော်ဟစ်လို့ အမှုန်အမွှားတွေ ထွက်လာရင် အနီးအနားက လူကို ကူးသွားနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် လူတိုင်း […]

တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေး အလေ့အထများ

လက်ဆေးနည်းနာ အဖြာဖြာ

လက်ဆေးနည်း ဆိုတာကို အရင်က ကြားဖူးပါသလား။ လက်ဆေးတာပဲ ဘာခက်လို့လဲ။ ဒီလိုပဲဆေးလိုက်ပေါ့လို့ ပြောစရာရှိပါတယ်။ ဟုတ်ပါတယ်။ ဒီလိုပဲ ဆေးလိုက်ရင် ရေနဲ့ ဆပ်ပြာ အပိုကုန်တာပဲရှိပါမယ်။ ရောဂါပိုးတွေ ထင်သလောက် မနည်းသွားပါဘူး။ အဲ့တော့ ဒီနေ့ကစပြီး စမတ်ကျကျ လက်ဆေးကြည့်ရအောင်။ မကြာခဏလက်ဆေးတာက ရောဂါပိုးတော်တော်များများကို ကာကွယ်ပြီးသားဖြစ်တယ်ဆိုတာ အားလုံးသိပြီးထားပါ။ မေးစရာရှိတာက မကြာခဏဆိုတာ တနေ့ဘယ်နှခါကို ပြောတာလဲ။ စမတ်ကျကျဆေးမယ်ဆိုတာ ဘာကိုပြောတာလဲ။ အောက်မှာဆက်ကြည့်ရအောင်။ ဘယ်အချိန်မှာ လက်ဆေးကြမလဲ။ တစ်နေ့ တစ်နေ့ တွေ့လိုက်တဲ့ လူတွေ၊ ကိုင်လိုက်တဲ့ ပစ္စည်းတွေဆိုတာ မနည်းပါဘူး။ အဲ့ဒီထိသမျှက ရောဂါပိုးတွေ ကိုယ့်လက်ကို ရောက်လာတယ်ဆိုတာ တွေးကြည့်ပါလား။ ရောဂါပိုးတွေကိုသာ သာမန်မျက်စိနဲ့ မြင်နိုင်မယ်ဆိုရင် အမလေးလေး မတွေးရဲစရာပဲ။ လက်တစ်ခုလုံး အပြည့်ဖြစ်နေမှာနော်။ ပြီးတော့ အဲ့လက်နဲ့ မုန့်စားမယ်၊ မျက်လုံးပွတ်မယ်၊ […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

Social distancing အကြောင်း

Covid-19 ရောဂါက တစ်ကမ္ဘာလုံးကို အရှိန်အဟုန်နဲ့ ကူးစက်ပျံ့နှံ့လာချိန်မှာ ရောဂါကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ကာကွယ် နည်း၊ ကုသနည်းအမျိုးမျိုး အသုံးပြုလာရပါတယ်။ ဒီလိုနည်းစနစ်တွေထဲမှာ ရောဂါပျံ့နှံ့မှုကို လျှော့ချဖို့အသုံးပြု လာတဲ့ social distancing အကြောင်းကို နည်းနည်းလောက်ပြောပြချင်ပါတယ်။ Covid-19 ရောဂါက လူစုလူဝေးလုပ်လေ ပိုလျင်လျင်မြန်မြန်ကူးစက်လေဆိုတာ လူအတော်များများ သိပြီးဖြစ်မှာပါ။ ရောဂါပိုးမရှိတဲ့သူတွေချည်းစုဝေးနေရင် ကိစ္စမရှိပေမဲ့ ခက်တာက ဘယ်သူ Covid-19 ဖြစ်နေသလဲ၊ မဖြစ်နေဘူးလဲဆိုတာကို ကြိုတင်သိနိုင်ဖို့ အင်မတန်ခက်ခဲပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာတွေမပြခင် တည်းက ကူးစက်ပျံ့နှံ့နိုင်တာဖြစ်လို့ အစကတည်းက လူစုလူဝေးမဖြစ်အောင် ကာကွယ်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် Social distancing လုပ်ဖို့လိုအပ်လာတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဆေးကုသမှုနည်းလမ်းကို အသုံးမပြုဘဲ ကူးစက်ရောဂါတစ်ခုခု ပျံ့နှံ့မှုကို ရပ်တန့်နိုင်အောင် (ဒါမှမဟုတ်) နှေးကွေးသွားအောင် ဆောင်ရွက်တာကို Social distancing လုပ်တယ်လို့ခေါ်ဆိုပါတယ်။ Social distancing […]

ကပ်ဘေးကာလ ဘဝနေထိုင်မှုများ

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ်ကာလ Work From Home မှာ အလုပ်ချိန်၊ နားချိန် ခွဲတတ်စေဖို့

Work From Home ကာလမှာ ရုံးဆင်း ရုံးတက်ချိန်ရယ် မသိ အလုပ်တွေ ဖိလုပ်ရင်း ကိုယ်ခံအား ကောင်းအောင် ဂရုမစိုက်မိတာမျိုးတွေ ဖြစ်လာမှာမို့ WFH မှာ အလုပ်လုပ်ချိန် နားချိန်မှန်မှန်နဲ့ ဘယ်လိုဂရုစိုက် နေထိုင်ရမလဲဆိုတာကို ပြောပြပေးသွားမယ်နော်။ ကိုဗစ် တစ်ကျော့ပြန်ကာလမှာ သတိထားရမှာတွေက ဘာတွေ ဖြစ်မလဲ............ ကိုဗစ်က တစ်ကျော့ပြန်လာချိန်မှာ ကူးစက်မှု ပိုမြန်လာတာ မှန်ပေမယ့် ကာကွယ်ရမယ့်နည်းလမ်းကတော့  အတူတူပါပဲ။ လူစုလူဝေးကို ရှောင်ပါ မကြာခဏ လက်ကို စင်ကြယ်စွာ ဆေးပါ အိပ်ရေးဝဝအိပ်ပါ အာဟာရပြည့်ဝအောင် စားပါ သင့်တင့်တဲ့ ကိုယ်လက်လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်ပါ အပြင်သွားရင် မတ်ခ် တပ်ပါ တစ်ကိုယ်ရေ သန့်ရှင်းရေး ဂရုစိုက်ပါ မလိုအပ်ဘဲ အပြင်မထွက်ပါနဲ့။ ကိုဗစ် ကာလ WFH မှာ အလုပ် လုပ်ချိန် နားချိန် […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

Work from Home ကြောင့် စိတ်မပင်ပန်းစေဖို့ ဆိုရင်

COVID-19 သောင်းကျန်းလာတော့ ရုံးအတော်များများလည်း ပိတ်ကျပါတယ်။ ကျန်းမာရေးဌာနတွေရဲ့ သတိပေးချက်တွေအရရော ရောဂါအခြေအနေတွေကလည်း ထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်း နည်းပါးနေသေးတာတွေရောကြောင့် နိုင်ငံတကာမှာရော ပြည်တွင်းမှာပါ လုပ်ငန်းတစ်ချို့ Work from Home ဆိုတဲ့ စနစ်နဲ့ လုပ်ငန်းတွေ လည်ပတ်နေကြပါတယ်။ ပြည်တွင်းကို COVID-19 ရောဂါ မရောက်ရှိလာသေးပေမယ့် ပြည်တွင်းက ရုံးလုပ်ငန်းတစ်ချို့ဟာလည်း စမ်းသပ်လုပ်ကိုင်ကြည့်တာတွေ၊ ရက်အပိုင်းအခြားတစ်ခုစာလောက် ရုံးပိတ်ပြီး ဝန်ထမ်းတွေကို နေအိမ်ကနေ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခွင့်ပြုတာတွေ စတင်လုပ်ဆောင်နေကြပါပြီ။ ခန့်မှန်းလို့မရနိုင်သေးတဲ့ ရောဂါပြန့်ပွားမှုအခြေအနေတွေကြောင့် နေအိမ်ကနေ မခွာပဲ အလုပ်တွေ လုပ်ကိုင်တာဟာ ကုမ္ပဏီတွေအတွက် တန်ဖိုးရှိတဲ့ ဝန်ထမ်းအရင်းအမြစ်တွေ ထိပါးပွန်းပဲမှုမရှိအောင် ကာကွယ်ဖို့ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နေအိမ်ကနေ အလုပ်လုပ်တာဟာ အကောင်းတွေ ချည်းပဲတော့မဟုတ်ပါဘူး။ အဆင်မပြေမှုတွေလည်း ကြုံရပါတယ်။ မိသားစုတွေနဲ့မို့ အလုပ်မတွင်ကျယ်တာ၊ အလုပ်နဲ့ လိုအပ်တာထက်ပိုပြီး ဆက်သွယ်ပြောဆိုနေရတာမို့ အလုပ်မတွင်ကျယ်တာတွေ ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ ဒီအခြေအတွေဟာ […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

Stay home ကာလမှာ စိတ်ကျန်းမာအောင် နေကြမယ်။

ယခုလို covid အချိန်ကာလမှာ လူတိုင်းလူတိုင်း စိတ်ပင်ပန်းနေကြရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီအချိန်က ရောဂါဖြစ်ပွားနှုန်းများနေတဲ့ crisis အချိန်ဖြစ်တာကြောင့် လူအတော်များများ stay home နေကြရပြီး ကြောက်လန့်စိတ်တွေနဲ့ စိတ်ပူပန်တာတွေ၊ စိတ်ဓာတ်ကျလာတာတွေ ပိုပြီးများလာပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မိသားစုနဲ့ဝေးနေပြီး တစ်ယောက်တည်းနေရတဲ့သူတွေ၊ စိုးရိမ်တတ်သူတွေ၊ စားဝတ်နေရေးအဆင်မပြေတဲ့သူတွေ အတွက်ဆိုရင် ပိုပြီး ခက်ခဲပင်ပန်းနေနိုင်ပါတယ်။ စာရေးသူလိုပဲ stay home ရင်း စိတ်ပင်ပန်းနေကြတဲ့သူတွေ အားလုံးအတွက် ကျန်းမာပျော်ရွှင်အောင် အတတ်နိုင်ဆုံး ဘယ်လို စိတ်မျိုးမွေးပြီး နေကြမလဲဆိုတဲ့အချက်လေးတွေကို ဒီဆောင်းပါးလေးကနေ မျှဝေပေးသွားချင်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးလေးက အခုလိုအချိန်မှာ လူတိုင်းအတွက် အထောက်အကူဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ Stay home ကာလမှာ စိတ်ကျန်းမာစေဖို့ အကောင်းဘက်ကတွေးပါ။ တစ်နည်းအားဖြင့် positive mindset မျိုးမွေးပါ။ ဘယ်အချိန်မှာမဆို လူတိုင်းအတွက် စိတ်ပင်ပန်းတာတွေကို တိုက်ထုတ်နိုင်ဖို့ အရေးကြီးဆုံးအချက်က […]

ကိုယ်အလေးချိန်လျှော့ချခြင်း

Stay Home ကာလမှာ ထပ်ပြီးဝိတ်တက်လာမှာ စိုးရိမ်နေရပြီလား

Covid-19 ကြောင့် အမြဲတမ်း အပြင်သွားနေကျ၊ သူငယ်ချင်းမိတ်ဆွေတွေနဲ့ စားသောက်နေကျ၊ Gym သွားပြီး လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်နေကျလူတွေ အိမ်မှာပဲ အကျယ်ချုပ်ကျသလို ဖြစ်သွားတဲ့ခံစားချက်ကြီးက တော်တော်ကို အဆင်မပြေတာပါ။ ဒီလိုမျိုး တစ်နေရာတည်းမှာပဲ ငြိမ်ငြိမ်လေး နေနေရတဲ့အခါ နောက်ထပ်သတိထားသင်တဲ့အချက်ကတော့ ကိုယ်အလေးချိန် တက်လာတာပါပဲ။ ဘာကြောင့် ကိုဗစ်ကာလမှာ လူတွေ ကိုယ်အလေးချိန်တက်လာတာလဲ။ လူဆိုတာ စိတ်ညစ်ရင် အစားပိုစားတတ်တဲ့အမျိုးပါ။ အထူးသဖြင့် ဘယ်မှလည်း မသွားရဘဲ အိမ်ထဲမှာပဲ အောင်းပြီး၊ ဘာလုပ်လို့လုပ်ရမှန်းလည်း မသိ၊ ရည်ရွယ်ချက်ပျောက်သွားတဲ့ အချိန်တွေမှာဆိုရင် ပိုပြီးတောင် အစားသောင်းကျန်းတတ်ပါတယ်။ ဒီအခါ ဘာတွေစားတတ်လဲဆိုတော့ အာဟာရလည်းမဖြစ်၊ ကယ်လိုရီတွေကို ပိုတက်စေတဲ့ အစာတွေကို အလွန်အကျွံစားလိုက်မိတော့တာပါပဲ။ အဓိက ကိုယ်အလေးချိန်တက်လာရတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေထဲမှာ အချို၊ အဆီလွန်ကဲတဲ့ အစားအစာများကို ပိုမိုစားသုံးလာခြင်း အိမ်မှာ ကိုယ်တိုင်မချက်တော့ဘဲ အပြင်ကနေ အစားအစာများကို […]

ကိုဗစ်နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာများ

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ်အပြီးမှာ ဆံပင် တွေ ပိုကျွတ်လာသလား။

ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးတဲ့အခါ လူနာတွေက မောတယ်။ နုံးတယ်။ မေ့တတ်လာတယ်။ ချောင်းဆိုးကျန်တယ် စသဖြင့် ကိုဗစ်ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာတွေကို ပြောလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါတွေကို စုပေါင်းပြီး long haulers ရယ်လို့ နာမည်တပ်ထားပါတယ်။ ဒါ့ပြင် ကိုဗစ်ဖြစ်ထားဖူးတဲ့ လူနာတွေက ထူးထူးခြားခြား နောက်ထပ်တစ်ခုလည်း ပြောကြပါသေးတယ်။ ဒါကတော့ ဆံပင်ကျွတ်တာပါ။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးမှ ဆံပင် တွေ အထွေးလိုက် ကျွတ်လာတယ်တဲ့လေ။ ကိုဗစ်က ဆံပင် ကျွတ်စေတာလား။ ကိုဗစ်ဖြစ်စေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ် SAR-CoV-2က ဆံပင်ကို တိုက်ရိုက်ကျွတ်စေတာမျိုးတော့ မရှိပါဘူး။ ခုထက်ထိလည်း ဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သက်သေအခိုင်အမာ မပြနိုင်သေးပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးသွားတဲ့ လူနာတွေ ဆံပင်ကျွတ်တာက အမှန်ပါ။ သွယ်ဝိုက်တဲ့ နည်းလမ်းနဲ့ ဆံပင်ကျွတ်စေတယ်လို့တော့ ယူဆရပါတယ်။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးရင် ဆံပင်ကျွတ်ရတဲ့ အကြောင်းရင်း စိတ်ဖိစီးမှု ကိုဗစ်ဖြစ်တဲ့အတွက် သာမန်ထက်တော့ […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး နောက် ထိန်းမရအောင် စားလာခြင်း

ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး တဲ့ လူနာတွေမှာ နာလန်ပြန်ထပြီးတဲ့အခါ ထိန်းမရအောင် စားပြီး ဝလာကြတာကို တွေ့ရပါတယ်။ တချို့ကလည်း ကိုဗစ်ဖြစ်တုန်းက ကောင်းကောင်း မစားနိုင်တဲ့အတွက် ခုချိန်မှာ အတိုးချပြီး စားကြတာဖြစ်သလို တချို့ကလည်း ကိုဗစ်ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာအနေနဲ့ စားချင်စိတ်ကို ထိန်းမရတာပါ။ ဘယ်လိုဖြစ်တာလဲဆိုတာ ကြည့်ကြရအောင်။ ဘာလို့ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး မှ ပိုစားလာရတာလဲ။ ဒီနေရာမှာ ဖြစ်နိုင်ခြေ ၂ခုကို တွေ့ရပါတယ်။ ကိုဗစ်က တစ်ကိုယ်လုံးကို ရောင်ရမ်းစေတဲ့ ကူးစက်ရောဂါဖြစ်ပြီး ဒီထဲမှာ ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြောစနစ်ကိုလည်း ချန်ထားလို့မရပါဘူး။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးတဲ့ လူနာတွေမှာ Long hauler နောက်ဆက်တွဲ လက္ခဏာအနေနဲ့ အာရုံကြောပြဿနာတွေ ဖြစ်တဲ့ ခေါင်းကိုက်တာ၊ မူးတာ၊ အာရုံစူးစိုက်မရတာ၊ ခြေတုန်လက်တုန် ဖြစ်တာ စတာတွေ ခံစားရတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ခုပြောမယ့် ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး ထိန်းမရအောင် စားတာကလည်း ကိုဗစ်ရဲ့ […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးရင် ရာသီထိမ် သွားတတ်သလား။

ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးရင် လူနာက ချောင်းဆိုးကျန်ခဲ့တယ်၊ မောတာ ကျန်ခဲ့တယ်၊ နုံးနေတုန်းပဲလို့ ပြောကြသလို အမျိုးသမီးတွေဆီကလည်း ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးတဲ့အချိန်မှာ ရာသီထိမ် သွားတယ်ဆိုတဲ့ ပြဿနာတွေ ပြန်ကြားရပါတယ်။ ကိုဗစ်က ရာသီကို ထိမ်စေနိုင်သလား။ ကိုဗစ်နဲ့ ရာသီထိမ် ခြင်း ကိုဗစ်နဲ့ ရာသီစက်ဝန်းနဲ့ တိုက်ရိုက် သက်ဆိုင်မှု ရှိမရှိဆိုတာကတော့ ပြောလို့ မရသေးပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ကိုဗစ်ကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့ စိတ်ဖိစီးမှုကတော့ ရာသီကို ထိမ်စေနိုင်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ရောဂါ ခံစားနေရတဲ့ အမျိုးသမီးက သာမန်ထက်တော့ စိတ်ဖိစီးနေမှာ အမှန်ပါပဲ။ ဒီအခါမှာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ စိတ်ဖိစီးမှုကို ထိန်းချုပ်တဲ့ ဦးနှောက်ထဲက hypothalamic pituitary adrenal (HPA) axis ကို သက်ရောက်မှု ရှိစေပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးနေတဲ့ အချိန်မှာ HPA axisကနေ ကော်တီစောဟော်မုန်းကို ထုတ်ပါတယ်။ တစ်ခါတလေမှ […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး ဘယ်လောက်ကြာရင် ပြန် လှုပ်ရှား ကြမလဲ။

ကိုဗစ်က ပြန်ပြီး နာလန်ထလာတဲ့သူတွေကို မလှုပ်ပါနဲ့ဦး။ နားပါဦးလို့ ပြောလေ့ရှိပါတယ်။ လူနာတွေကလည်း ဘယ်အချိန်ထိ နားရမှာလဲ။ ဘာတွေ လုပ်လို့မရဘူးလဲဆိုတာကို သိချင်ကြပါတယ်။ သူတို့အနေနဲ့ အလုပ်ပြန်လုပ်ဖို့လည်း ရှိသေးတာကိုး။ ဒီတော့ လူနာတွေ ဘယ်လောက်နားပြီး ဘယ်တော့လောက် ပြန် လှုပ်ရှား လို့ ရမလဲဆိုတာ ပြောပြပေးပါမယ်။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးရင် ဘာကြောင့် မ လှုပ်ရှား ခိုင်းသေးတာလဲ။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးရင် မလှုပ်ပါနဲ့ဦးလို့ ပြောတာက ကိုဗစ်မှာ နောက်ဆက်တွဲ ရောဂါတွေ ဖြစ်လာနိုင်လို့ပါ။ အထူးသဖြင့် ဆေးရုံတက်ရလောက်အောင် ပြင်းထန်ခဲ့တဲ့ လူနာတွေဆို ပိုဆိုးပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်တုန်းက အကောင်း၊ နာလန်ထချိန်ကျမှ နောက်ဆက်တွဲတွေ ဖြစ်လာပြီး ဆုံးပါးသွားတာမျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ ကိုဗစ်လူနာတွေ နာလန်ပြန်ထစမှာ တွေ့ရတတ်တဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ရောဂါတွေကတော့ နှလုံးကြွက်သား ရောင်ရမ်းတာ သွေးခဲတာ၊ ဒီကနေမှ သွေးခဲပြုတ်ထွက်ပြီး […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး ဘယ်လောက်ကြာရင် လိင်ဆက်ဆံ လို့ရပြီလဲ

ကိုဗစ် တတိယလှိုင်းစတာ တစ်လလောက်ရှိပြီ။ ပြန်ကောင်းတဲ့ သူတွေကလည်း ပြန်ကောင်းပြီဆိုတော့ နာလန်ထပြီး ထူထူထောင်ထောင် ဖြစ်လာကြပြီ။ ခုတလော ပေ့ချ်မှာ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး ပြန်ကောင်းလာပြီ။ လိင်ဆက်ဆံ လို့ရပြီလားလို့ လာမေးကြလို့ ဒီမှာပဲ တစ်ပေါင်းထဲ ဖြေပေးလိုက်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး ဘယ်လောက်ကြာရင် လိင်ဆက်ဆံ လို့ ရပြီလဲ။ တစ်ယောက်ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ နှစ်ယောက်လုံးပဲ ဖြစ်ဖြစ် ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးသွားပြီ၊ လိင်ဆက်ဆံတော့မယ်လို့ ဆိုရင် အောက်က အချက်တွေနဲ့ ကိုက်ညီရပါမယ်။ ရောဂါလက္ခဏာပြပြီး ၁၁ရက် ကျော်တာ ဖြစ်ရပါမယ်။ ပြင်းထန်လူနာဆို ၂၁ရက်ထိ စောင့်သင့်ပါတယ်။ ရက်ပြည့်ပြီးတဲ့အပြင် အဖျားလည်း မရှိရပါဘူး။ အဖျားကျဆေး မသောက်ဘဲ လူကောင်းလို အဖျားမရှိတာမျိုး ဖြစ်ရပါမယ်။ တခြား ကိုဗစ်လက္ခဏာတွေလည်း မရှိရတော့ပါဘူး။ ဥပမာ ချောင်းဆိုးတာ၊ မောတာ ဒီသုံးချက်လုံးနဲ့ ကိုက်ညီမှ လူနာကို […]

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး ထပ်ဖြစ်နိုင်သေးသလား

အရင်လှိုင်းတွေတုန်းက ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး သား၊ ပြန်လည်း ကောင်းပြီးသား၊ ဒီတတိယလှိုင်းမှာ ပြန်ဖြစ်နိုင်သေးလားလို့ မေးစရာ ရှိပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ခုလက်ရှိမှာ ဖြစ်နေတဲ့ ကူးစက်မြန်ဒယ်တာမျိုးကွဲ ထပ်ဖြစ်နိုင်သေးလားလို့ မေးစရာ ရှိပါတယ်။ ကိုဗစ်ပြန်ဖြစ်ခြင်း မဖြစ်ခြင်းဆိုတာ အမေရိကန် ကူးစက်ရောဂါဗဟိုဌာနက လက်ရှိ အမေရိကန်မှာ ဖြစ်နေတဲ့ caseအသစ်တွေရဲ့ တစ်ဝက်နီးပါးလောက်က ဒယ်တာမျိုးကွဲကြောင့်ပါတဲ့။ ဒီလိုဆိုလို့ ကာကွယ်ဆေးတွေက မကောင်းဘူးလားလို့ မေးစရာ ရှိပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေးတွေ (အထူးသဖြင့် အနောက်နိုင်ငံတွေမှာ ထိုးတဲ့ဆေးတွေ)က လက်ရှိမျိုးကွဲတွေကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ကာကွယ်ပေးနိုင်စွမ်းရှိပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ပြင်းထန်ကိုဗစ်တွေ၊ ဆေးရုံတက်ရနိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေ၊ သေဆုံးနှုန်းတွေကို လျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။ အရင်က ကိုဗစ်ကူးထားတဲ့ သူတွေကလည်း ကာကွယ်ဆေးထိုးထားတဲ့ သူတွေလိုပဲ ခုခံအားရှိပါတယ်။ မသကာ ပြန်ကူးခံရရင်တောင် ရောဂါအပျော့စားလောက်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး ပြန်ကူးနိုင်ခြေက တော်တော်နည်းပါတယ်။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးသားလူက ထပ်ဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းပါတယ်။ […]