အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကျန်းမာရေး

ပန်းနာ ရင်ကျပ်ရောဂါ က မြန်မာနိုင်ငံမှာ အဖြစ်များဆုံး အသက်ရှူလမ်းကြောင်းရောဂါတွေထဲမှာ နံပါတ် ၇ချိတ်ပါတယ်။ ကလေးမှာရော လူကြီးမှာရော ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ပန်းနာရင်ကျပ်က ဘာကြောင့် ဖြစ်ရတာလဲ။ ဘယ်သူတွေ ပိုဖြစ်နိုင်လဲဆိုတာ သိထားရင် လက္ခဏာတစ်ခုခု ခံစားရတဲ့အခါ ပန်းနာရင်ကျပ်များလားလို့ တွေးမိနိုင်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင် စောစောကုသမှု ခံယူနိုင်မှာပါ။ ပန်းနာ ရင်ကျပ်ရောဂါ ဘာကြောင့် ဖြစ်တာလဲ။ ပန်းနာရင်ကျပ် ဘာကြောင့် ဖြစ်တာလဲဆိုတာ တိတိကျကျ ပြောလို့ မရသေးပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ဒီရောဂါက မျိုးရိုးလိုက်ပြီး ပတ်ဝန်းကျင်က အချက်တွေကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်ခြေတွေကတော့ မျိုးရိုး ပန်းနာရင်ကျပ်က မျိုးရိုးလိုက်တတ်ပါတယ်။ မိဘနှစ်ပါးက တစ်ယောက်ယောက်မှာ ရှိရင်ကို သားသမီးမှာ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိပါတယ်။ မောင်နှမထဲမှာ ရှိရင်လည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဓာတ်မတည့်ရောဂါ ဓာတ်မတည့်ရောဂါရှိတဲ့ သူတွေက သာမန်လူတွေနဲ့စာရင် ပန်းနာရင်ကျပ် ပိုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ လေ့လာချက်တွေအရ […]

ပန်းနာရင်ကြပ်ရောဂါ ဆိုတာ လေပြွန်တွေ ရောင်ရမ်းလာတာကြောင့် ကျဉ်းပြီး ရောဂါလက္ခဏာတွေ ခံစားရတာပါ။ ကျဉ်းတဲ့အပြင် အချွဲတွေပါ ထွက်လာပါသေးတယ်။ ပန်းနာရင်ကြပ် က အမျိုးအစား အများကြီး ရှိပေမယ့် လက္ခဏာတွေကတော့ အတူတူပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ပန်းနာရင်ကြပ်ရောဂါ ပြင်းထန်မှုအလိုက် လက္ခဏာများ အကြောင်း လေ့လာလိုက်ရအောင်နော်။ ပန်းနာရင်ကြပ်ရောဂါ ပြင်းထန်မှုအလိုက် လက္ခဏာများ ပန်းနာရင်ကြပ်ရောဂါ ပြင်းထန်မှုအလိုက် လက္ခဏာများ က ကွာခြားမှု ရှိပါတယ်။ လူနာအခြေအနေ၊ ရောဂါအခြေအနေကိုလိုက်ပြီး လက္ခဏာတွေက ပြင်းထန်ပုံကွာခြားပါတယ်။ တချို့ဆို ရင်ကြပ်ရှိလို့ ရှိမှန်းတောင် မသိပါဘူး။ ဒါကြောင့် ရောဂါပြင်းထန်ပုံအလိုက် ပန်းနာရင်ကြပ်ရဲ့ လက္ခဏာတွေကို သိထားသင့်ပါတယ်။ အတွေ့ရများတဲ့ ပန်းနာရင်ကြပ်လက္ခဏာတွေ အတွေ့ရများတဲ့ ပန်းနာရင်ကြပ်လက္ခဏာတွေကတော့ ချောင်းဆိုးတာ (အထူးသဖြင့် ညဘက်တွေ၊ မနက်ဝေလီဝေလင်းအချိန်မှာ) အသက်ရှူရင် တရွှီရွှီမြည်တာ မောတာ ရင်ဘတ်ထဲမှာ တင်းကြပ်ကြပ်ဖြစ်နေတာ စတဲ့ […]

ဓာတ်မတည့်တဲ့ ပစ္စည်းတွေနဲ့ ထိတွေ့မိရင်၊ ရှူမိရင် ပန်းနာရင်ကြပ် ထဖောက်တတ်တယ်ဆိုတာ တော်တော်များများ သိပြီးသား ကိစ္စပါ။ ဒီထဲမှာ ထူးထူးဆန်းဆန်း အက်စပရင်ကြောင့် ပန်းနာရင်ကြပ် ပိုဆိုးလာတဲ့သူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ သူက ပန်းနာရင်ကြပ် အမျိုးအစားတွေထဲက တစ်ခုပါပဲ။ အက်စပရင်ဆိုတာ အက်စပရင်ဆိုတာ အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးအနေနဲ့ရော သွေးကျဲဆေးအနေနဲ့ရော သုံးပါတယ်။ အစွမ်းထက်တဲ့ ဆေးတစ်မျိုးပါပဲ။ သွေးကျဲဆေး အနေနဲ့ဆိုရင် သွေးခဲပြီး လေဖြတ်တာကို ကာကွယ်ဖို့ ရေရှည်တောင် သောက်ရပါတယ်။ အက်စပရင်ကြောင့် ပန်းနာရင်ကြပ်ဖြစ်တယ်ဆိုတာ ပန်းနာရင်ကြပ်က အက်စပရင်သောက်လိုက်လို့ ပိုဆိုးလာတယ်လို့ ပြောဖို့ဆိုရင် ၃ချက်ရှိရပါတယ်။ ပန်းနာရင်ကြပ် ရောဂါအခံရှိရပါမယ်။ နှာခေါင်းအသားပို ရှိရပါမယ်။ (ဒီအသားပိုကလည်း ခွဲပြီးတာတောင် မပျောက်ဘဲ ပြန်ပြန်ဖြစ်တဲ့ အမျိုးအစား ဖြစ်ရပါမယ်။) အက်စပရင် ဒါမှမဟုတ် NSAIDs အုပ်စုဝင် အကိုက်အခဲပျောက်ဆေး (ဥပမာ အိုင်ဗျူပရိုဖန်) သောက်ပြီးတဲ့အခါ ပန်းနာရင်ကြပ် […]

ပန်းနာရင်ကြပ် အမျိုးအစားတွေထဲမှာ တချို့က ထူးထူးခြားခြား လုပ်ငန်းခွင်က ပစ္စည်းတွေကြောင့် ပန်းနာရင်ကြပ်ထဖောက်တတ်တဲ့သူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒါကို occupational asthmaလို့ ခေါ်ပါတယ်။ အလုပ်လုပ်နေသရွေ့ အချိန်မရွေး ပန်းနာရင်ကြပ်ထဖောက်နိုင်တာကြောင့် ဆောင်ရန် ရှောင်ရန်တွေကို သိထားဖို့လိုပါတယ်။ လုပ်ငန်းခွင်ရောက်တိုင်း ဘာကြောင့် ပန်းနာရင်ကြပ် ထဖြစ်တာလဲ။ ဖြစ်နိုင်တဲ့အကြောင်းအရင်း ၃ခုရှိပါတယ်။ ဓာတ်မတည့်တာကြောင့် - ဒါကတော့ ဓာတ်မတည့် ပန်းနာရင်ကြပ်အမျိုးအစားထဲကို ပါသွားမှာပါ။ အလုပ်က ပစ္စည်းတွေနဲ့ ကိုယ်နဲ့ ဓာတ်မတည့်လို့ကို ဖြစ်တာပါ။ လေပြွန်တွေကို ကသိကအောက်ဖြစ်စေတာကြောင့် - ဥပမာ အမှုန်တွေ၊ မီးခိုးငွေ့တွေကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်နဲ့ ဓာတ်ပြုတာ - လုပ်ငန်းခွင်က ပစ္စည်းတွေနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်နဲ့ ဓာတ်ပြုပြီး ဟစ်တမင်းလို့ခေါ်တဲ့ ဓာတ်ပစ္စည်းတွေ ထွက်စေလို့ ကြပ်တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ်လိုလူမျိုးတွေမှာ အတွေ့ရများသလဲ။ များသောအားဖြင့်တော့ ပေါင်မုန့်ဖုတ်တဲ့သူတွေ ဆေးဝါးစက်ရုံကသူတွေ လယ်သမားတွေ […]

ပန်းနာရင်ကြပ် လူနာတစ်ယောက် ရောဂါဖောက်ပြီဆိုရင် သူတော့ မတည့်တာရှူမိပြီ။ ထိမိပြီလို့ ထင်တတ်ကြပါတယ်။ ပန်းနာရင်ကြပ်ရှိသူတွေရဲ့ ၆၀ရာခိုင်နှုန်းလောက်က ဓာတ်မတည့်ပန်းနာရင်ကြပ်အမျိုးအစား ဖြစ်တာကြောင့် ဒီလိုထင်တာ ဆန်းတော့ မဆန်းပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ပန်းတာရင်ကြပ်လို့ဆိုတိုင်း ဓာတ်မတည့် ပစ္စည်းတစ်ခုခု ရှိရမယ်လို့ မဆိုလိုပါဘူး။ တချို့က ဓာတ်မတည့်တဲ့ ပစ္စည်းမရှိပေမယ့်လည်း ထကြပ်တတ်ပါတယ်။ ကံကောင်းတာက ဒါက လူနည်းစုပါပဲ။ ဓာတ်မတည့်တာကြောင့် မဟုတ်တဲ့ ပန်းနာရင်ကြပ်ဆိုတာ (Non allergic asthma) ဒီအမျိုးအစားက အမျိုးသမီးတွေမှာ အဖြစ်များပါတယ်။ အသက်ကြီးတဲ့သူတွေမှာ အတွေ့ရများပါတယ်။ ဓာတ်မတည့်အမျိုးအစားထက် ပိုပြင်းထန်ပါတယ်။ ဓာတ်မတည့်ပန်းနာရင်ကြပ်နဲ့ ဘာကွာသလဲဆိုတော့ ဓာတ်မတည့်ပန်းနာရင်ကြပ်က သူနဲ့ မတည့်တဲ့ အလာဂျင်ဝင်လာပြီဆိုရင် ခုခံအားက အလွန်အကျွံတုံ့ပြန်တာကြောင့် တစ်ကိုယ်လုံးမှာ IgEလို့ ခေါ်တဲ့ ခုခံအားပစ္စည်းတွေ ထွက်လာပြီး ပန်းနာရင်ကြပ်ထဖောက်ပါတယ်။ ဓာတ်မတည့်တာကြောင့် မဟုတ်တဲ့ ပန်းနာရင်ကြပ်အမျိုးအစားမှာတော့ IgEက လေပြွန်အတွင်းထဲမှာပဲ […]

ပန်းနာရင်ကျပ် ရောဂါနဲ့ ပတ်သတ်ရင် လူတော်တော်များများက သူနဲ့ မတည့်တာကို ရှူမိတာကြောင့် ထင်တတ်ကြပါတယ်။ တကယ်တမ်းကြတော့ ဒီလိုမတည့်တာကြောင့် ပန်းနာရင်ကျပ်ထတာက ပန်းနာရင်ကျပ်အမျိုးအစားတွေထဲက တစ်ခုပါပဲ။ ဓာတ်မတည့် ပန်းနာရင်ကျပ် အပြင် တခြားအမျိုးအစားတွေ အများကြီး ရှိပါသေးတယ်။ ဓာတ်မတည့် အလာဂျီရှိတဲ့ သူတိုင်းက ပန်းနာရင်ကျပ်ရောဂါ မရှိကြပါဘူး။ ဒီလိုပဲ ပန်းနာရင်ကျပ်သမားတိုင်းမှာလည်း ဓာတ်မတည့် ပြဿနာ ရှိချင်မှရှိတာပါ။ ဓာတ်မတည့်တာနဲ့ ပန်းနာရင်ကြပ်က ဆက်စပ်မှုရှိပေမယ့် တစ်ခုရှိရင် နောက်တစ်ခုပါ လိုက်ရှိရမယ်လို့ ပုံသေသတ်မှတ်ထားတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ ဓာတ်မတည့်ဆိုတာ ဓာတ်မတည့်စေတဲ့ ပစ္စည်းကို အလာဂျင်လို့ခေါ်ပါတယ်။ ဓာတ်မတည့်ရောဂါကတော့ အလာဂျီပေါ့။ ဒီဓာတ်မတည့်စေတဲ့ ပစ္စည်းတွေက ရှူမိရာက၊ စားမိရာက၊ ထိတွေ့မိရာက ကိုယ်ထဲကို ရောက်ရှိပြီး ဓာတ်မတည့် ဖြစ်စဉ်ကို ဖြစ်စေပါတယ်။ ပန်းနာရင်ကျပ် ဆိုတာ ဘာကြောင့်ပဲ ကျပ်ကျပ် ပန်းနာရင်ကြပ်ရဲ့ သဘောတရားကတော့ အတူတူပါပဲ။ […]

ကျွန်တော်တို့ ငယ်ငယ်တုန်းက မိုးရေထဲထွက်ဆော့ရင် အအေးမိဖျားနာ ဖြစ်လိမ့်မယ်ဆိုပြီး လူကြီးမိဘတွေ ပြောဆိုခဲ့တာ မှတ်မိမယ်ထင်ပါတယ်။ ပြောစကားနားမထောင်ပဲ မိုးရေထဲ ထွက်ဆော့မိလို့ ဖျားပြီဆိုရင် စကားနားမထောင်ရကောင်းလား ဆိုပြီး ဆူခံထိတာလည်း ခဏခဏပါပဲ။ အဲ့လိုနဲ့ပဲ အအေးမိဖျားနာတာဟာ မိုးမိတာရဲ့ သက်ရောက်မှုဆိုပြီး လူတွေက ထင်လာကြပါတယ်။ ဒါဆိုရင် တချို့သူတွေက မိုးမိလျက်နဲ့ ဘာလို့ မဖျားနာတာလဲလို့ မေးစရာ ဖြစ်လာပါတယ်။ မိုးမိလို့ အအေးမိဖျားနာ ဖြစ်နိုင်လား။ လူအများစု ယုံကြည်ထားကြတဲ့ မိုးမိလို့ အအေးမိဖျားနာ ဖြစ်တယ်ဆိုတာ မဟုတ်ပါဘူး။ သာမန် အအေးမိခြင်းဟာ Rhinovirus လို့ ခေါ်တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးအပြင် တခြားသော ပိုးပေါင်း ၂၀၀ကျော်ကနေ တစ်ဆင့် ကူးဆက်တဲ့ ရောဂါတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အလွန်အမင်း မောပန်းနေတဲ့အချိန်၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်နေတဲ့အချိန်မှာ ကိုယ်ခံအားကျဆင်းနေတဲ့အတွက် ပိုးဟာ […]

ပန်းနာရင်ကြပ် ဆိုတာ ကလေးဘဝတည်းက စဖြစ်တယ်လို့ လူအများ သိထားကြပါတယ်။ ကလေးဘဝတည်းက ဂေါက်လေး တရှူရှူနဲ့ပေါ့။ တကယ်တော့ ပန်းနာရင်ကြပ်မှာ အမျိုးအစားတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ ဒီထဲမှာ ကလေးဘဝမှာ ဘာမှမဖြစ်ဘဲ လူကြီးဖြစ်တော့မှ (ကြီးကောင်ဝင်တော့မှ) ပန်းနာရင်ကြပ်ထဖြစ်ကြတာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ အလွယ်ပြောရင် လူကြီးပန်းနာရင်ကြပ်ပေါ့။ လူကြီးပန်းနာရင်ကြပ် ဘာလို့ ဖြစ်တာလဲ။ ငယ်ငယ်တုန်းက အကောင်း ကြီးမှ ဘာကြောင့် ပန်းနာရင်ကြပ်ထဖြစ်တာလဲဆိုတာ ခုထိ မသိကြသေးပါဘူး။ အသက် ၂၀လောက်မှာ စဖြစ်တတ်ကြပါတယ်။ အများစုက ဓာတ်မတည့်တာနဲ့ ဆက်စပ်နေတာပါတယ်။ လူကြီးပန်းနာရင်ကြပ်ရဲ့ ၃၀ရာခိုင်နှုန်းလောက်က ဓာတ်မတည့်တာကြောင့်ပါတဲ့။ ALAအဆိုအရတော့ ၆လောက်မှာ ၁ယောက်လောက်က ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ လုပ်ငန်းခွင်က ပစ္စည်းတွေကြောင့် ဖြစ်တာပါတဲ့။ ဒါကြောင့် အသက် ၄၅နှစ်နဲ့ ၆၄နှစ်အရွယ်တွေမှာ အများဆုံး တွေ့ရပါတယ်။ တချို့ကလည်း ငယ်ငယ်တုန်းက ဒီလို ဓာတ်မတည့်တဲ့ […]

ပန်းနာရင်ကြပ် လို့ ဆိုလိုက်ရင် သူ့မှာ အမျိုးအစားတွေ အများကြီး ရှိနေတဲ့အတွက် ကိုယ်က ဘယ်အမျိုးအစားလဲဆိုတာ သိထားတာ ပိုကောင်းပါတယ်။ ဒါမှ ကိုယ့်ရဲ့ ကုသမှုမှာ အများကြီး အထောက်အကူဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် ဆောင်ရန် ရှောင်ရန်တွေကို သေချာသိထားတာကြောင့် ထပ်ခါထပ်ခါ ရောဂါဖောက်မလာအောင်လည်း ကာကွယ်နိုင်မှာပါ။ ပန်းနာရင်ကြပ် ဆိုတာ အမျိုးအစားတွေ အရင်မပြောခင် ရောဂါအကြောင်း အကြမ်းဖျင်း ပြောပြချင်ပါတယ်။ ပန်းနာရင်ကြပ်ဆိုတာ နာတာရှည် ရောဂါဖြစ်ပြီး လေပြွန်တွေ ရောင်ရမ်းပြီး ကျဉ်းမြောင်းတဲ့ ရောဂါဖြစ်ပါတယ်။ အတွေ့ရများတဲ့ လက္ခဏာတွေကတော့ လေပြွန်ကျဉ်းတာကြောင့် အသက်ရှူရင် တရွှီရွှီမြည်တာ၊ မောတာ၊ ချောင်းဆိုးတာ၊ ရင်ဘတ်အောင့်တာတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အမြစ်ပြတ်အောင် ကုလို့မရတဲ့အတွက် မတည့်တာတွေကို ရှောင်တာကသာ အကောင်းဆုံး နည်းလမ်း ဖြစ်ပါတယ်။ ပန်းနာရင်ကြပ် အမျိုးအစားများ ကလေးပန်းနာရင်ကြပ် ဖြစ်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းကို သေချာမသိသေးပေမယ့် မိဘမျိုးရိုးရှိတဲ့သူတွေ၊ […]

နာတာရှည် လေပြွန်ကျဉ်းရောဂါ (COPD)မှာ နာတာရှည် လေပြွန်ရောင်တာနဲ့ အဆုတ်လေအိတ်တွေ ပျက်စီးတာ နှစ်မျိုးရှိပါတယ်။ တချို့လူတွေမှာ တစ်ယောက်တည်းမှာပဲ နှစ်မျိုးတွဲနေတာ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ နာတာရှည် လေပြွန်ကျဉ်းရောဂါမှာ အဆုတ်လေအိတ်နဲ့ လေပြွန်တွေ ပျက်စီးကုန်တာ ဖြစ်လို့ ပြန်ကောင်းဖို့ မလွယ်ပါဘူး။ ဒါဆို နာတာရှည် လေပြွန်ကျဉ်းရောဂါကို ဘာကြောင့် ကုနေရသလဲဆို လက်ရှိအခြေအနေထက် ပိုမဆိုးဖို့ရယ်၊ ခံစားရတဲ့ ဝေဒနာတွေ သက်သာအောင်ရယ်၊ သက်သောင့်သက်သာ လှုပ်ရှားသွားလာနိုင်အောင်ရယ်၊ နောက်ဆက်တွဲရောဂါတွေကို တတ်နိုင်သမျှ ကာကွယ်ဖို့ရယ်ပါ။ နာတာရှည် အဆုတ်ရောင်ရောဂါရဲ့ နောက်ဆက်တွဲရောဂါတွေက ရောဂါကြီးတွေဖြစ်တာကြောင့် တတ်နိုင်သမျှ မဖြစ်အောင် ကာကွယ်ထားတာက ပိုကောင်းပါတယ်။ နာတာရှည် လေပြွန်ကျဉ်းရောဂါရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ရောဂါများ နာတာရှည် လေပြွန်ကျဉ်းရောဂါရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ရောဂါများ ကတော့ အဆုတ်ပိုးဝင်တာ နဂိုတည်းက ပျက်စီးနေတဲ့ အဆုတ်ဖြစ်တာကြောင့် ပိုးဝင်ဖို့ လွယ်ကူပါတယ်။ ပိုးဝင်တဲ့အခါမှာလည်း […]