အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကျန်းမာရေး

လူ့ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ immune system လို့ခေါ်တဲ့ ခုခံအားစနစ်ဟာ ရောဂါပိုးတွေကနေ ကာကွယ်တိုက်ထုတ်ပေးပါတယ်။ များသောအားဖြင့် ခုခံအားစနစ်ဟာ အလုပ်ကောင်းကောင်းလုပ်ပေမယ့် တစ်ခါတရံမှာတော့ ခုခံအားစနစ်ယိုယွင်းနေတတ်ပါတယ်။ အဲဒီအခါ ကျွန်မတို့တတွေ ဖျားနာကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ် ခုခံအားစနစ်ကို အရှိန်မြင့်စေတဲ့ နည်းတွေရှိပါတယ်။  ခုခံအားစနစ်ဆိုတာ အထူးဆဲလ်တွေ၊ တစ်သျှူးတွေ၊ ပရိုတင်းဓာတ်တွေနဲ့ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတွေဟာ ပြင်ပကဝင်လာတဲ့ ရောဂါပိုးမွှားတွေကို စုပေါင်းတိုက်ထုတ်ကြတဲ့ စနစ်ဖြစ်ပါတယ်။  ခုခံအားစနစ် အားကောင်းနေတဲ့အချိန်မှာ ဘက်တီးရီးယား ၊ ကပ်ပါးကောင်၊ ဗိုင်းရပ်စ်တွေ စတဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေးကို ခြိမ်းခြောက်နိုင်တဲ့ ပိုးမွှားတွေကို တွေ့တဲ့အခါ ဒီပိုးမွှားတွေကို တုံ့ပြန်ဖျက်ဆီးဖို့အချက်ပေးပါတယ်။ ဘယ်လိုအခြအနေတွေက ခုခံအားကိုနည်းစေသလဲ  ယျေဘုယျအားဖြင့် ခုခံအားစနစ်ဟာ သဘာဝအလျောက် အလုပ်ကောင်းကောင်းလုပ်ပြီး ဘာမှအထူးတလည်ပြုပြင်ပေးဖို့မလိုအပ်လှပါဘူး။ သို့ပေမယ့် အောက်ဖော်ပြပါ အခြေအနေမျိုးတွေမှာတော့ ခုခံအားကျဆင်းနေနိုင်ပါတယ်။ (၁) မွေးရာပါ ခုခံအားကျဆင်းတဲ့ အခြေအနေရှိခြင်း ၊ […]

တုပ်ကွေးရောဂါဟာ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် ဖြစ်ပွားပါတယ်။ တုပ်ကွေးဖြစ်စေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများစွာ ရှိပါတယ်။ တုပ်ကွေးဖြစ်ပွားချိန်မှာ ရောဂါဝေဒနာကို သက်သာစေမယ့် သဘာဝနည်းလမ်းတွေ ရှိပါတယ်။ ယခုဆက်လက်ဖော်ပြမှာကတော့ တုပ်ကွေးအတွက် သဘာဝကုထုံးများ ဖြစ်ပါတယ်။ တုပ်ကွေးအတွက် သဘာဝကုထုံးများ တုပ်ကွေးအတွက် သဘာဝကုထုံးများ ကတော့ ရေ သို့မဟုတ် အရည်များများသောက်ပါ တုပ်ကွေးဖြစ်ပွားနေချိန်မှာ ရိုးရိုးရေ ဒါမှမဟုတ် အရည်များများ သောက်ဖို့လိုပါတယ်။ ရေများများသောက်ရင် နှာခေါင်း၊ ပါးစပ်နဲ့ လည်ချောင်းရဲ့ အစိုဓာတ်ကို ထိန်းသိမ်းပေးနိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်ခန္ဓာကနေ ချွဲ သလိပ်တွေ ထွက်သွားအောင် အထောက်အကူ ပြုပါတယ်။ တုပ်ကွေးဖြစ်နေချိန်မှာ ပုံမှန်စားသောက်ခြင်း မပြုရင် ရေဓာတ်ခမ်းခြောက်ခြင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဖျားခြင်း၊ ဝမ်းပျက်ခြင်း စတာတွေကြောင့်လည်း ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးနိုင်ပါတယ်။ ရေဓာတ်ပြည့်ဝအောင် အောက်ပါအရည်တွေ သောက်သုံးနိုင်ပါတယ်။ -ရေ -အုန်းရည် -ဓာတ်ဆားရည် - စွပ်ပြုတ် -အရည်ရွှမ်းသော အသီးအနှံများ ဆီးပုံမှန်သွားခြင်း၊ ဆီးအရောင်ကြည်ခြင်း ဒါမှမဟုတ် အဝါရောင်ဖျော့ဖျော့ရှိခြင်း စတာတွေဟာ ရေဓာတ် ပြည့်ဝတဲ့ […]

ချောင်းဆိုးတယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းနဲ့ လည်ချောင်းမျာ ရှိနေတဲ့ ယားယံစေတဲ့ ပစ္စည်းတွေနဲ့ ချွဲသလိပ်တွေကို ဖယ်ရှားပေးဖို့ ခန္ဓာကိုယ်က လျင်မြန်စွာ တုံ့ပြန်လိုက်တဲ့ အပြုအမူတစ်ခုပါ။ ပုံမှန်အားဖြင့် • ချွဲ၊ သလိပ်တွေ ပါတဲ့ ချောင်းအစို • ချွဲသလိပ် မထွက်ဘဲ ဒီအတိုင်း ဆိုးတဲ့ ချောင်းအခြောက် ဆိုပြီး ချောင်း အမျိုးအစား ၂ မျိုး ခွဲခြားလို့ ရပါတယ်။ အဓိက ချောင်းဆိုးခြင်းကို ဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေ ၁။ ပန်းနာရင်ကျပ် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဟာ ရောင်ပြီး ကျဉ်းလာမယ်။ အဲ့ဒီအတွက် အသက်ရှူရတာ ပုံမှန်လူတွေလို မဟုတ်ဘဲ အနည်းငယ် ခက်ခဲလာမယ်။ ချောင်းအစို၊ အခြောက် ၂ မျိုးလုံး တွေ့ရတတ်ပြီး ချောင်းခြောက်ဆိုးတာ ပိုအဖြစ်များပါတယ်။ ချောင်းဆိုးတာအပြင် အသက်ရှူတဲ့အခါ ချွဲသံပါနေတာ၊ အသက်ရှူ မဝတာ၊ ရင်ဘတ်မှာ […]

ချောင်းဆိုးပြီဆိုမှတော့ ချောင်းအစိုပဲ ဆိုးဆိုး၊ ချောင်းခြောက်ပဲ ဆိုးဆိုး တော်တော်လေးကို နေရထိုင်ရ ခက်စေမှာပါ။ ချောင်းအစို ကျတော့လည်း နှာရည်က တတောက်တောက်ကျ၊ ချောင်းဆိုးရင်လည်း ချွဲသလိပ်တွေ ကပ်ပါ၊ စကားပြောတော့လည်း ချွဲသံနဲ့ စိတ်ညစ်စရာကြီးနော်။ ချောင်းခြောက်ကျတော့လည်း လည်ချောင်းက တစ်ခုခု ကပ်ပြီး ယားနေသလို၊ အရေပြားမဟုတ်တော့ ကုတ်လို့လည်း မရ၊ ဆိုးဖန်များလာတော့ လည်ချောင်းကနာ၊ ဘေးလူတွေကိုလည်း အားနာရသေးတယ်မလား။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ ချောင်းခြောက်ဝေဒနာ ကင်းဝေးစေဖို့ အိမ်တွင်းကုထုံး အကြောင်း ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ခုဆောင်းပါးမှာတော့ ရာသီ အကူးအပြောင်းကာလကြောင့် ဆိုးနေတဲ့ ချောင်းခြောက်တွေကို အိမ်မှာပဲ အလွယ်တကူ သက်သာစေအောင် လုပ်လို့ရမယ့် ကုထုံးတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ အရမ်းလည်း အလုပ်မရှုပ်စေတာကြောင့် ကိုယ်တိုင် လုပ်လို့ ရပါတယ်။ ချောင်းခြောက်ဝေဒနာ ကင်းဝေးစေဖို့ အိမ်တွင်းကုထုံး ချောင်းခြောက်ဝေဒနာ ကင်းဝေးစေဖို့ […]

ဖျားနေပြီဆိုရင် အဖျားတိုင်းမှ ဖျားနေတာကို သိနိုင်တာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒီနည်းလမ်းတွေနဲ့လည်း သိနိုင်ပါတယ်။ အဖျားမတိုင်းဘဲ ဖျားနေပြီလားဆိုတာကို ဘယ်လို သိနိုင်မလဲ ဆိုတာကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ အဖျားမတိုင်းဘဲ ဖျားနေပြီလားဆိုတာကို ဘယ်လို သိနိုင်မလဲ ………………. အဖျားမတိုင်းဘဲ ဖျားနေပြီလားဆိုတာကို ဘယ်လို သိနိုင်မလဲ ဆိုတော့ အဖျားရှိနေတဲ့အခါ ဒီနည်းလေးတွေသုံးပြီး ဆန်းစစ်လို့ ရပါတယ်။ ကိုယ်ပူစမ်းပါ ဖျားနေပြီထင်တယ်ဆိုရင် လက်ဖဝါး​လေး နဖူးပေါ်တင်ပြီး စမ်းကြည့်ကြတယ်နော်။ ဒါက ကိုယ်အပူချိန်ကို ဆန်းစစ်တဲ့ အရိုးစင်းဆုံးနည်းလမ်းတစ်ခုပါ။ တကယ်ကတော့ အဖျားရှိနေလားဆိုတာကို သိဖို့ဆိုရင် လက်ဖဝါးနဲ့ မဟုတ်ဘဲ လက်ဖမိုးနဲ့ နဖူး နဲ့ လည်ပင်း အောက်ဘက်တွေကို စမ်းကြည့်ရမှာပါ။ လက်ဖဝါးက အပူကို ခံစားသိလွယ်တာကြောင့် ကိုယ်ပူနေတာကို တိတိကျကျ သိဖို့ခက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အဖျားရှိနေလား ဆိုတာကို သိဖို့ လက်ဖမိုးနဲ့ စမ်းပါ။ အသားတွေ နီနေလားဆိုတာကို စစ်ပါ အဖျားသွေးရှိတဲ့အခါ […]

လူတိုင်း ချောင်းဆိုး ချွဲထွက်ဖူးမှာပါ။ ချွဲဘယ်အခါမှာ ထွက်သလဲဆို အဆုတ်မှာ ရောဂါတစ်ခုခုရှိနေရင်၊ ပိုးဝင်ရင် ထွက်နိုင်ပါတယ်။ သလိပ်လို့လည်း ခေါ်ပါတယ်။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှာ နဂိုကတည်းက သူ့ကို စိုစွတ်အောင် လုပ်ပေးမယ့် အချွဲအနည်းငယ် ရှိပြီးသားပါ။ ဒီအချွဲတွေက ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို အမှုန်အမွှားတွေ၊ ရောဂါပိုးတွေ ဝင်လာတဲ့အခါ ဖမ်းယူလိုက်ပြီး အပြင်ကို ချောင်းဆိုးပြီး ပြန်ထုတ်ပေးပါတယ်။ အဆုတ်ထဲကို ပိုးဝင်တာ များရင်တော့ ဒီအချွဲတွေက ပိုများ ပိုပျစ်လာပြီး သလိပ်အနေနဲ့ ထွက်လာပါတယ်။ သလိပ်က အရောင်အမျိုးမျိုးရှိတာကို မြင်ဖူးကြပါသလား။ သလိပ်အရောင်တွေက ဘာကို ပြောချင်တာလဲ ဆိုတာ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ ချွဲ သလိပ် အရောင်တွေက ပြောနေတဲ့ ရောဂါများအကြာင်း အစိမ်းရောင် သို့မဟုတ် အဝါရောင် သလိပ်က အစိမ်းရောင် သို့မဟုတ် အဝါရောင် ဖြစ်နေခဲ့မယ်ဆိုရင် ခန္ဓာကိုယ်က ပိုးဝင်တာကို ပြန်ပြီး […]

ချောင်းဆိုးလို့များ ဆေးခန်းသွားပြလိုက်ရင် ဆရာဝန်က ချောင်းခြောက် လား၊ ချောင်းစိုလား "သလိပ်ထွက်လား" လို့ မေးလေ့ရှိပါတယ်။ ဘာလို့လည်း ဆိုတော့ ချောင်းခြောက်ဆိုးတာနဲ့ သလိပ်ထွက်တာက ဖြစ်တဲ့ အကြောင်းရင်းလည်း ကွာသလို ကုသနည်းလမ်း ကွာပါတယ်။ ဒါကြောင့် မေးရတာပါ။ ချောင်းခြောက် လား ချောင်းစိုလား ချောင်းခြောက် လား ချောင်းစိုလား ဆိုတာကို လေ့လာလိုက်ရအောင်နော်။ တကယ်တော့ ချောင်းဆိုးတယ်ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ကာကွယ်ရေး လုပ်ငန်းတစ်ခုပါပဲ။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းထဲကို တစ်ခုခုဝင်လာတဲ့အခါ ဦးနှောက်က အာရုံကြောတွေကနေ တဆင့် ဒီအပစ္စည်းတွေ အပြင်ထွက်သွားအောင်လို့ ချောင်းဆိုးခိုင်းပါတယ်။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှာ နဂိုတည်းက အချွဲလွှာရှိပါတယ်။ ရောဂါပိုးဝင်လာတဲ့ အခါ ဒီပိုးကို တိုက်ထုတ်ဖို့ အချွဲလွှာတွေ ပိုထူလာပါတယ်။ ဒါကို သလိပ်လို့ ခေါ်ပါတယ်။ အရပ်အခေါ်တော့ ချောင်းအစို ဆိုးတယ်ပေါ့။ ဒီလောက်ဆိုရင် […]

ခေါင်းစဉ်ကို ကြည့်ပြီး အစာသီး တာနဲ့ အဆုတ်ရောင်နိုင်လားဆိုပြီး မေးစရာ ရှိပါတယ်။ အစာသီးတိုင်းတော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့။ တချို့သူတွေမှာ အစာသီး ပြီး အဆုတ်ထဲရောက်သွားခဲ့ရင် အဆုတ်ရောင်တတ်တာပေါ့။ ဆေးပညာအရ Aspiration pneumonia လို့ ခေါ်ပါတယ်။ အစာသီးတိုင်း အဆုတ်ရောင်မှာလား။ ဘယ်လိုလူတွေက ပိုဖြစ်နိုင်လဲ။ အသက်အန္တရာယ်ရှိလားဆိုတာကို ပြောပြပေးပါမယ်။ အစာသီးပြီး အဆုတ်ရောင်တယ်ဆိုတာ ဘာလဲ။ တစ်ခုခု စားလိုက်လို့၊ သောက်လိုက်လို့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ တံတွေးသီးတာပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ စားချဉ်ရည် သီးတာပဲ ဖြစ်ဖြစ် ဒါတွေက အသက်ရှူလမ်းကြောင်းထဲကို ဝင်သွားပါတယ်။ ဒီပစ္စည်းတွေမှာ ပိုးမွှားတွေပါပါတယ်။ ဒီတော့ အဆုတ်ထဲကို ပိုးတွေ ရောက်သွားတော့တာပေါ့။ အဆုတ်က ကောင်းနေရင် သူ့ဟာသူ ခုခံအားစနစ်က ပြန်ပြီးတိုက်လိုက်လို့ ပြဿနာ မရှိပါဘူး။ ဒီလိုမှ မဟုတ်ရင်တော့ အဆုတ်ရောင်လာပါလိမ့်မယ်။ ဘယ်သူတွေမှာ ပိုဖြစ်နိုင်လဲ။ လူတိုင်းမှာ […]

ရောဂါတွေကလည်း ဆန်းပါသဘိ။ ရောဂါတွေပေါ်လာတိုင်းမှာ ကာကွယ်ဆေး၊ ကုသဆေးတွေကို လိုက်ထုတ်ကြပေမယ့် ရောဂါတစ်ခု စစဖြစ်ပြီဆိုတာနဲ့ ကာကွယ်ဆေး၊ ကုသဆေးတွေကို ချက်ချင်းထုတ်လို့မရပါဘူး။ အချိန်တစ်ခုယူရပါတယ်။ ဒီကာလမှာ ရောဂါကူးစက်တာမျိုး မဖြစ်စေဖို့ဆိုရင် အကောင်းဆုံး ကာကွယ်နိုင်မယ့် နည်းလမ်းတစ်ခုက ကိုယ်ခံအားကို အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် ဂရုစိုက်ဖို့ပါ။ ကိုယ်ခံအားကောင်းစေဖို့ ဘာတွေဂရုစိုက်ရမလဲ……….. ကိုယ်ခံအား ကောင်းစေဖို့ဆိုရင် ဒီအချက်လေးတွေကို ဂရုစိုက်ဖို့လိုပါမယ်။ အာဟာရပြည့်ဝပါစေ နေ့စဉ်စားသုံးတဲ့အခါ အာဟာရပြည့်ဝအောင် စားသုံးဖို့ကတော်တော်လေးအရေးပါပါတယ်။ အာဟာရပြည့်ဝမှာ ခန္ဓာကိုယ် မှာ အင်အားပြည့်ဝပြီး ကိုယ်ခံအားကို အကောင်းဆုံး အားဖြည့်ပေးနိုင်မှာပါ။ နေ့စဉ် စားသုံးတဲ့ အဟာရထဲမှာ ပရိုတင်းနဲ့ ဗီတာမင်၊ သတ္တုဓာတ်တွေ လုံလောက်ပြည့်ဝစွာ ပါဝင်အောင် စားသုံးပေးပါ။ အိပ်ရေးဝပါစေ အိပ်ရေးဝဖို့က ခန္ဓာကိုယ် ကျန်းမာဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့အချက်တစ်ခုပေါ့။ ညတိုင်း အိပ်ချိန်ကို အနည်းဆုံး ၆ နာရီ ရှိအောင် ဂရုစိုက်ပါ။ အိပ်ချိန်က အနည်းဆုံး […]

အဆုတ်ရောင်ရောဂါလို့ ပြောလိုက်ရင် လူတိုင်းက ပြင်းထန်တဲ့ ရောဂါလို့ သိထားတာပါ။ ဒါပေမယ့် မပြင်းထန်တဲ့ အဆုတ်ရောင် ရောဂါလည်း ရှိပါတယ်။ Walking pneumonia လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ရုတ်တရက် ကြည့်လာရင် လမ်းလျှောက်နေတဲ့ အဆုတ်ရောင် ရောဂါပေါ့။ တကယ်တော့ အဆုတ်ရောင် ရောဂါက လမ်းလျှောက်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ လူနာက လမ်းလျှောက်နေတာပါ။ လမ်းလျှောက်နေနိုင်တယ်၊ ဆေးရုံသွားရလောက်တဲ့ အထိ မပြင်းထန်ဘူးလို့ ပြောချင်တာပါ။ တခြား အဆုတ်ရောင်ရောဂါတွေနဲ့ မတူလို့ Atypical pneumonia လို့လည်း ခေါ်ပါတယ်။  သိပ်ကြောက်စရာ မလိုတဲ့ အမျိုးအစားပါ။ တခြား အဆုတ်ရောင် ရောဂါတွေလောက်လည်း မပြင်းထန်ပါဘူး။ တစ်ခါတစ်လေ ရှိလို့ ရှိမှန်းတောင် မသိဘဲ ပျောက်သွားတာတောင် ရှိပါတယ်။ ဒီလို ထူးဆန်းတဲ့ အဆုတ်ရောင် ရောဂါအကြောင်း […]