သွား နှင့် ခံတွင်းကျန်းမာရေး

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Leukoplakia (ခံတွင်းထဲတွင်အဖြူရောင် အဖတ်များဖြစ်သောရောဂါ) ကဘာလဲ။ ခံတွင်းထဲတွင်အဖြူရောင် အဖတ်များဖြစ်သောရောဂါ ဆိုတာ အဖြ ူရောင်ရှိတဲ့ ခပ်ထူထူအဖတ်တွေဟာ ပါးအတွင်းဘက်၊ သွားဖုံး သို့မဟုတ် လျှာ တို့မှာ ကပ်နေတာကို ခေါ်ပါတယ် ဒီအဖတ်တွေဟာ များသောအားဖြင့် ဆေးလိပ်သောက်တဲ့လူတွေ မှာ အဖြစ်များပြီး ဆဲလ် ပွားမှု များခြင်းကြောင့်ဖြစ်ရပါတယ်။၎င်းတို့ ဟာ ပုံစံမကျတဲ့ မတော်တဲ့ သွားတုတွေ ဝတ်ဆင်ခြင်း ဒါမှမဟုတ် ပါးအတွင်းထဲထည့်ပြီး ဝါးတတ်တဲ့အကျင့်ကြောင့် ဖြစ်ရပါတယ်။ တစ်ခါတစ်လေမျာ ဒီရောဂါဟာ ခံတွင်းကင်ဆာရောဂါတွေနဲ့တွဲတတ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ မြင်ရတဲ့ အဖြ ူတွေဟာ သံသယဖြစ်စရာရှိပါက သင့်ဆရာဝန်က အသားစယူ ကြည့်ဖို့ အကြံပေးပါလိမ့်မယ်။ သင့်သွားဆရာဝန်ကနေပြီး ဖြစ်နေတဲ့နေရာရယ် အသားစအဖြေတွေကို ကြည့်ပြီ ရောဂါကိုဘယ်လို ကုပေးရမလဲ ကြည့်ပါလိမ့်မယ်။ ဖြစ်စေတဲ့အချက်တွေကို ဖယ်ရှားခြင်းနဲ့ကုသမှုကို စတင်ပါတယ် ဆေးလိပ်ဖြတ်ခြင်း ဒါမှမဟုတ် မတော်တဲ့သွားအတု တွေ အဆင်မပြေတဲ့ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Geographic Tongue ကဘာလဲ။ Geographic tongue မှာ နာမည်အရ လျှာ၏ အပေါ်ဖက် ဘေးဘက်တို့တွင် မြေပုံကဲ့သို့အကွက်များ ထနေသော အခြေအနေတစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ ခံတွင်းမှ ဧရိယာတော်တော်များများတွင်လည်း ဖြစ်တတ်ပါသည်။ Geographic tongue မှာ အန္တရာယ်ရှိသော အခြေအနေမဟုတ်ပါ။ ကင်ဆာ သို့မဟုတ် တခြား ပိုးဝင်ခြင်းလို အခြေအနေမျိုးမဟုတ်သော Benign အခြေအနေသာဖြစ်ပါသည်။ Geographic tongue အတွက် တခြားနာမည် ၂ မျိုးမှာ Benign migratory glossitis နှင့် erythema migrams တို့ဖြစ်သည်။ Geographic Tongue က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ လူဦးရေ၏ ၁-၃ % တွင်ဖြစ်နိုင်ပြီး Geographic tongue မှာ အရွယ်မရွေးပေါ်လာတတ်ပါသည်။ သို့သော် ၎င်းမှာ လူလတ်ပိုင်း သို့မဟုတ် လူကြီးပိုင်းများတွင် ပိုဖြစ်ဟန်ရှိ၏။ […]

သွားဖုံးရောင်ခြင်း ကအဖြစ်များတဲ့ သွားနဲ့ ခံတွင်းပြဿနာပါ။ အခန့်မသင့်ရင် ရေစီးကမ်းပြိုပြီး သွားတွေကိုပါ ထိခိုက်နိုင်တဲ့အတွက် လက္ခဏာတွေကိုသိထားဖို့ လိုပါတယ်။ Gingivitis ( သွားဖုံးရောင်ခြင်း ) ဆိုတာ သွားနဲ့ သွားဖုံးတို့မှာ သွားချိုးများ စုပုံလာတဲ့အခါမှာ သွားဖုံးရောဂါများ ဖြစ်လာပါတယ်။ သွားဖုံးရောင်ခြင်း က  ပျောက်ကင်းနိုင်သော သွားဖုံးရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ သွားဖုံးရောင်ခြင်းကြောင့် သွားဖုံးများ နီမြန်း ဖောင်းကြွပြီး သွားတိုက်တဲ့အခါ အလွယ်တကူ သွေးထွက်စေပါတယ်။ သွားဖုံးရောင်ခြင်းရဲ့ လက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ သွားဖုံးရောင်ခြင်း ရဲ့ အဖြစ်အများဆုံး ရောဂါလက္ခဏာများကတော့ သွားတိုက်နေချိန်နဲ့ တိုက်ပြီးမှာ သွားဖုံးမှ သွေးထွက်ခြင်း သွားဖုံးမှာ နီမြန်း၊ ဖောင်းကြွ၊ နာကျင်ခြင်း ခံတွင်းနံ့နံခြင်း သို့မဟုတ် ခံတွင်းမှာ အရသာဆိုးခြင်း သွားဖုံးနဲ့ သွားကြားမှာ အချိုင့်များဖြစ်ပေါ်ခြင်း သွားများ နဲ့ခြင်း အစာဝါးတဲ့အခါ အပေါ်အောက်သွားများ အံမကျခြင်း Gingivitis […]

သွားနှင့် သွားဖုံးပြည်တည်ခြင်း က ပြင်းထန်တဲ့ သွားနဲ့ခံတွင်း ပြဿနာပါ။ သေချာမကုသဘူးဆိုရင် သွားဖုံးတွေ ပျက်စီးနိုင်သလို ပြည်တွေက တခြားနေရာကို ပြန့်သွားနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ ဦးနှောက်ထဲကို ပြန့်သွားရင် ဦးနှောက်အမြှေးရောင်ပြီး ဒုက္ခရောက်နိုင်ပါတယ်။ Dental abscess (သွားနှင့် သွားဖုံးပြည်တည်ခြင်း) ကဘာလဲ။ ယေဘုယအားဖြင့် သုံးမျိုးရှိပါတယ်။ သွားဖုံးပြည်တည်ခြင်း – သွားဖုံးမှာပဲ ဖြစ်လေ့ရှိပြီး သွားနဲ့ သွားပတ်လည်ရှိ အရွတ်တစ်ရှူးများတွင် မဖြစ်ပါ။ သွားပတ်လည်မှာ ပြည်တည်ခြင်း – သွားကို ထောက်ကန်ထားပေးတဲ့ သွားပတ်လည်ရှိ အရွတ်နဲ့ တစ်ရှူးများမှာ ပြည်တည်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ သွားတွင်းပြည်တည်ခြင်း – သွားတွင်းရှိ အတွင်းသားများမှာ ပြည်တည်ခြင်း ဖြစ်တယ်။ ဒီလို ပြည်တည်ခြင်းများက ထိရောက်တဲ့ ကုသမှု လိုအပ်ပြီး မကုသဘဲ ထားမယ်ဆိုရင် ပိုမိုဆိုးဝါးပြီး သွားများပျက်စီးစေနိုင်ပါတယ်။ သွားနှင့် သွားဖုံးပြည်တည်ခြင်းရဲ့ လက္ခဏာတွေက […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Toothache (သွားကိုက်ခြင်း) ကဘာလဲ။ သွားကိုက်ခြင်း ဆိုသည်မှာ သွားနှင့် မေးရိုးများတွင် သွားပိုးစား၍ သော်လည်းကောင်း သွားများပျက်စီး၍သော်လည်းကောင်း နာကျင်ခြင်းကိုဆိုလိုသည်။ ထိုကဲ့သို့သော နာကျင်မှုမှာ အဆက်မပြတ် ထိုးကိုက်နေခြင်းမျိ ုးများဖြစ်နိုင်သလို အစားအစာများနှင့် သောက်သုံးသောအရာများကြောင့် အနာရှိန်အား မသိသာခြင်းများလည်းဖြစ်တတ်သည်။ Toothache (သွားကိုက်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ သွားကိုက်ခြင်းသည် အလွန်အဖြစ်များသည်။ အမျိုးသမီးများတွင်အဖြစ်များသည်။ အသက်အရွယ်မရွေးဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ သို့သော်ဖြစ်နိုင်ချေများသော အကြောင်းအရာများကို ရှောင်ကြည်ကာ ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်သည်။ ထပ်မံသိရှိလိုသော အကြောင်းအရာများကို ဆရာဝန်များနှင့် တိုင်ပင်ပါ။ လက္ခဏာများToothache (သွားကိုက်ခြင်း) ရဲ့လက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ အဖြစ်များသော လက္ခဏာများမှာ သွားထိုးကိုက်ခြင်း (တခါတရံ တွင် သွားအား ထိတွေ့မှသာ နာကျင်ခြင်းဖြစ်ပွားသည်လည်းရှိသည်) သွားဖုံးယောင်ခြင်း အဖျားတက်ခြင်း ခေါင်းကိုက်ခြင်း အနံ့ဆိုးဆိုးအရည်များထွက်ခြင်း ဘယ်အချိန်မှာ ဆရာဝန်နဲ့ သွားရောက်တွေ့ဆုံသင့်သလဲ အောက်ပါ အကြောင်းအရာများ ဖြစ်ပွားနေပါက ဆရာဝန်အား ဆက်သွယ်မေးမြန်းသင့်ပါသည် တစ်ရက် (သို့) နှစ်ရက် ထက် ကြာသော သွားကိုက်ခြင်း ဆိုးဝါးပြင်းထန်သော သွားကိုက်ခြင်း အဖျားတက်ခြင်း၊နားကိုက်ခြင်း၊(သို့) ပါးစပ်ဟပါက နာကျင်ခြင်း အခြားနေရာများ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Fissured tongue (လျှာကွဲခြင်း) ကဘာလဲ။ လျှာမှာ အက်ကြောင်းများ၊ ကွဲကြောင်းများ ရှိနေခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အများအားဖြင့် အန္တရာယ်မရှိနိုင်ပေမယ့် ဆရာဝန်/သွားဆရာဝန်တို့နဲ့တော့ စိတ်ချရအောင် စစ်ဆေးကြည့်သင့်ပါတယ်။ လျှာကွဲခြင်းမှာ လျှာရဲ့ထိပ်နဲ့ဘေးတွေမှာ အက်ကြောင်း၊ ကွဲကြောင်းများရှိခြင်း လျှာမှာသာကွဲခြင်း ကွဲကြောင်းရဲ့ အနက်ဟာ အမျိုးမျိုးကွာခြားနိုင်ပြီး ၆မီလီမီတာအထိ နက်နိုင်ပါတယ်။ ကွဲကြောင်းအချင်းချင်းဆက်ပြီး လျှာကို အပိုင်းပိုင်းကွဲသလို ဖြစ်နေစေပါတယ်။ ကွဲကြောင်းများထဲမှာ အညစ်အကြေးများ စုမလာလျှင်တော့ ဘာလက္ခဏာမှ ခံစားရမည် မဟုတ်ပါ။ ကလေးဘဝမှစပြီး လျှာမှာ အကွဲကြောင်းများ ပေါ်နိုင်ပါတယ်။ သို့သော် လျှာကွဲခြင်းဟာ အရွယ်ရောက်ပြီးသူတွေမှာ ပိုအဖြစ်များပါတယ်။ အသက်ကြီးလေ အရေးအကြောင်းတွေ ထင်းလာလေဖြစ်သလို လျှာကွဲခြင်းကလည်း အသက်ကြီးလာလေ ထင်ရှားလာလေဖြစ်ပါတယ်။ သွားကျန်းမာရေး ပုံမှန်စစ်ဆေးလျှင်တော့ သွားဆရာဝန်က သင့်လျှာကွဲနေကြောင်း သိနိုင်ပါတယ်။ လျှာကွဲတဲ့လူနာအများစုကို ဒီလိုနည်းနဲ့သိနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ Fissured tongue (လျှာကွဲခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ ဒီရောဂါဟာအလွန်အဖြစ်များပါတယ်။ အမျိုးသားတွေထက် အမျိုးသမီးတွေမှာပိုအဖြစ်များပါတယ်။ အသက်အရွယ်မရွေးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Thrush in adults (အရွယ်ရောက်ပြီးသူများတွင်တွေ့ရသော ပါးစပ်ထဲရှိ အဖြူဖတ်များ) ကဘာလဲ။ အရွယ်ရောက်ပြီးသူများဧ။် ပါးစပ်ထဲတွင် တေ့ွရသော အဖြူဖတ်တွေဆိုတာ ဘာလဲ။ ပါးစပ်ထဲမှာတွေ့ရတဲ့ အဖြူဖတ်တွေက ပါးစပ်မှာဖြစ်တတ်တဲ့ မှိုရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရောဂါက ကူးစက်ရောဂါတစ်ခုမဟုတ်ဘဲ မှိုသတ်ဆေးသောက်ရုံနဲ့ ကုသလို့ ရနိုင်ပါတယ်။ ဒီရောဂါဟာ Candida လို့ခေါ်တဲ့ မှိုတစ်မျိုးကြောင့် ဖြစ်တတ်တဲ့အတွက် Oral Candidosis (ရောဂါဖြစ်စေသော မှိုကို အစွဲပြုပြီးခေါ်သောအမည်) လို့လည်း ခေါ်ကြပါတယ်။ Thrush in adults (အရွယ်ရောက်ပြီးသူများတွင်တွေ့ရသော ပါးစပ်ထဲရှိ အဖြူဖတ်များ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ အရွယ်ရောက်ပြီးသူများဧ။် ပါးစပ်ထဲတွင် မှိုကြောင့်ဖြစ်သောအဖြူဖတ်တွေက အလွန်အဖြစ်များပါတယ်။ အမျိုးသားတွေထက် အမျိုးသမီးတွေမှာ ပိုအဖြစ်များပါတယ်။ အသက်အရွယ်မရွေးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့အချက်အလက်တွေကို လျှော့ချခြင်းအားဖြင့် စီမံနိုင်ပါတယ်။ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။ လက္ခဏာများThrush in adults (အရွယ်ရောက်ပြီးသူများတွင်တွေ့ရသော ပါးစပ်ထဲရှိ အဖြူဖတ်များ) […]

ကလေးတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုသွားဖွံ့ဖြိုးမှု အခြေအနေကို ရင်ဆိုင်နေရပြီလဲ ?တကယ်တော့ ငယ်သွားတွေဟာ ဆယ်ကျော်သက်ရွယ်မတိုင်ခင်အထိ မပြတ်ဖွံ့ဖြိုးမှုရှိနေတဲ့ အရာဖြစ်ပါတယ်။ အောက်မှာ ဒီလိုဖွံ့ဖြိုးမှုနဲ့ ပတ်သက်တာတွေကို ရှင်းပြထားပါတယ်။ သွားအမျိုးအစားများ သွားလေးမျိုး အဓိကရှိပါတယ်။ တစ်ခုချင်းစီက ထူးခြားပြီး ကွဲပြားခြားနားတဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေရှိပါတယ်။ Incisors( ရှေ့သွား ) Incisors( ရှေ့သွား )တွေဟာ ရှေ့ဘက်ကအထက်နဲ့အောက်သွားတွေဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာအစားအစာကိုကိုက်စားတဲ့အခါ, incisors တွေဟာ အစားအစာကို ဖြတ်ဖို့ကတ်ကြေးလို ဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။ Canines ( သွားစွယ်) ချွန်ထက်ပြီး သွေးစုပ်ဖုတ်ကောင်လိုလိုသွားများဖြစ်ပါတယ်။ ရှေ့သွားရဲ့ ဘေးတစ်ဖက်တစ်ချက်မှာရှိပါတယ်။ အစားအစာကို ဆွဲဖြဲစုတ်ဖို့ တာဝန်ယူပါတယ်။ Premolars ( ရှေ့အံသွား ) မျက်နှာပြင်ပြားတဲ့ သွားတွေဖြစ်ပြီး သွားစွယ်တွေရဲ့ နောက်မှာရှိပါတယ်။ အစားအစာတွေ ကြိတ်ဖို့လုပ်ဆောင်ပါတယ်။ Molars (အံသွား) premolarsနောက်မှာရှိပြီး premolars ထက်ပိုကြီးပါတယ်။ မျက်နှာပြင်ပြားပြီး အစားအစာတွေ ကြိတ်ဖို့လုပ်ဆောင်ပါတယ်။ မမွေးခင်သွားများ ကိုယ်ဝန်အစောပိုင်းမှာတင် သန္ဓေသားဟာ သွားစတင် ဖွံ့ဖြိုးပါတယ်။ တကယ်တော့မိခင်ဝမ်းထဲမှာ […]

သွားကျန်းမာရေးဟာ သင့်ရဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးတစ်ခုလုံး ကောင်းမွန်နေခြင်းအတွက် အစားထိုးမရတဲ့နေရာမှ ပါဝင်နေပါတယ်။ မိဘတစ်ယောက်အနေနဲ့ သင့်ကလေးရဲ့ ခံတွင်းကျန်းမာရေးအတွက် မှန်ကန်တဲ့နည်းလမ်းတွေပြပေးဖို့ကတော့ သင့်တာဝန်ပါ။ သွားပိုးစားခြင်းကို ကာကွယ်ဖို့နဲ့ ဘဝတစ်လျှောက်လုံး ခံတွင်းကျန်းမာရေးကောင်းကောင်းနဲ့နေနိုင်ဖို့အတွက် ဖြစ်နိုင်ချေရှိတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေကို ကာကွယ်ဖို့ ဒီအချက်ငါးချက်ကို လေ့လာကြည့်ရအောင်ပါ။ သွားပိုးစားခြင်း (သွားပျက်စီးခြင်း)ဆိုတာဘာလဲ။ သွားပိုးစားခြင်းဆိုတာ အဖြစ်များဆုံးသော မကူးစက်တတ်တဲ့ ခံတွင်းရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပြီး ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးတွေမှာ အဖြစ်များသလို ဒီနေ့ခေတ်ရဲ့ စက်မှုနိုင်ငံအများစုက အရွယ်ရောက်ပြီး လူကြီးတွေမှာလည်း ဖြစ်တတ်ကြပါတယ်။ သွားပိုးပေါက်တွေရဲ့ အစောပိုင်းအဆင့်ဟာ သွားကြွေလွှာတွေမှာ အကွက်သေးသေးလေးဖြစ်လာတာပါပဲ။ ဒါဟာ ဖြည်းဖြည်းချင်းဖြစ်လာပေမယ့် အက်စစ်တွေပုံမှန်စုပုံလာတဲ့အခါမှာတော့ (sucrose နဲ့ Streptococcus mutans bacterium ဓါတ်ပြုမှုကြောင့်ဖြစ်လာတဲ့ ရလဒ်) သွားကိုပျက်စီးစေပါတယ်။ အချိန်တွေကြာလာတဲ့အခါ ဒီထိုက်မှုဟာ ကြွေလွှာကိုအားနည်းစေပြီး သွားအတွင်း dentine ( သွားရဲ့အဓိက ကိုယ်ထည်)ကိုပါ ပျက်စီးစေပါတယ်။ […]

ခန္ဓါကိုယ်ကောင်းစွာကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးဖို့အတွက် သွားနဲ့ခံတွင်းကျန်းမာရေးကလည်း အရေးပါတဲ့အခန်းကဏ္ဍတစ်ရပ်ကနေ ပါဝင်နေပါတယ်။ ကလေးငယ်လေးတွကမွေးကင်းစအရွယ်မှာ သွားလေးတွေမပေါက်သေးပေမယ့် အဲ့အချိန်ကတည်းကစလို့ ခံတွင်းကိုသန့်ရှင်းအောင်ဂရုစိုက်ပေးဖို့လိုပါမယ်။ ကလေးငယ်တွေကို ငယ်စဉ်ကတည်းက သွားတွေကိုသေချာဂရုစိုက်ပေးမှ အရွယ်ရောက်လာတဲ့အခါ ခံတွင်းနဲ့ သွားကျန်းမာတဲ့ ကလေးငယ်လေးတွေအဖြစ်ကြီးပြင်းလာမှာဖြစ်ပါတယ်။ အခုဖော်ပြမယ့်ဆောင်းပါးထဲမှာ ကလေးငယ်လေးတွေရဲ့ သွားကျန်းမာအောင် ဘယ်လိုဂရုစိုက်ပေးဖို့လိုမလဲဆိုတာကိုပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ကလေးလေးတွေရဲ့ သွားပေါက်ပုံအဆင့်ဆင့် အပေါ်သွား ရှေ့သွား ၈ လ ကနေ ၁၂ လအတွင်း ရှေ့သွား ၂ချောင်းရဲ့ ဘေးတစ်ဖက်စီမှာရှိနေတဲ့သွား ၉ လ ကနေ ၁၃ လအတွင်း စွယ်သွား ၁၆ လ ကနေ ၂၂ လအတွင်း ရှေ့အံသွား ၁၃ လ ကနေ ၁၉ လအတွင်း နောက်အံသွား ၂၅ လ ကနေ ၃၃ လအတွင်း အောက်သွား ရှေ့သွား ၆ လ […]