ကလေးငယ်

ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ ကလေး မွေးကင်းစမှ အသက် ၆လ ပြည့်တဲ့အချိန်ထိကို မိခင်နို့ တစ်မျိုးတည်းသာ မဖြစ်မနေ တိုက်ရမှာပါ။ မိခင်နို့မှာ ကလေး ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေ အကုန်ပါဝင်သလို ကလေးကိုလည်း ကျန်းမာစေနိုင်တယ်။ ၆လ မပြည့်သေးသ၍ မိခင်နို့ကလွဲပြီး ဘယ်လို အရာမှ ကျွေးလို့၊ တိုက်လို့ မရပါဘူး။ ရိုးရိုး ရေသန့်တောင် တိုက်လို့ မရပါဘူး။ ရေက မသန့်ရှင်းရင် ကလေးအတွက် ဗိုက်အောင့်တာ၊ ဝမ်းလျှောတာ၊ နေမကောင်းတာတွေ ဖြစ်စေနိုင်လို့ပါ။ မိခင်နို့ တိုက်ခြင်းရဲ့ ကောင်းကျိုးတွေက ဘာဖြစ်မလဲ။ ၁။ ကလေးအတွက် တစ်နေ့တာ လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ် အကုန်လုံးကို မိခင်နို့ရည်ကနေ ရရှိနိုင်တယ်။ ၂။ ကလေးကို ဉာဏ်ကောင်း ထူးချွန်စေမယ့် DHA ဓာတ်တွေ၊ အရိုးနဲ့ သွား ကြံ့ခိုင်စေဖို့ ကယ်လ်စီယမ်ဓာတ်တွေ၊ […]

မေမေ့ဗိုက်ထဲမှာတည်းက အစပြုခဲ့တဲ့ ကလေး ရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှု လမ်းခရီးဟာ ရက် ၁၀၀၀ အတွင်း အရေးကြီးဆုံး ဆိုတာ သိပြီးကြပြီလား။ ဒီရက်တစ်ထောင်ဟာ ကိုယ့်ရဲ့ကလေး ဘယ်လိုဖွံ့ဖြိုးလာမလဲ၊ ဉာဏ်ရည်ဘယ်လောက်ထိရှိလာမလဲ၊ ဘယ်လောက်ထိ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်မလဲဆိုတာကို အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်တဲ့ အရေးကြီးတဲ့ကာလလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ အရေးကြီးတဲ့ ဒီကာလ အတွင်းမှာ မှန်ကန်တဲ့ အာဟာရ ထောက်ပံ့မှုတွေ ရနိုင်မှ ကလေးက ထွားမယ်၊ ဉာဏ်ရည် ဖွံ့ဖြိုးမယ်၊ သင်ယူ လေ့လာနိုင်မယ်၊ မေမေတို့ ဖြစ်စေချင်တဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှုတွေ အကုန် ရနိုင်မယ်လေ။ ဒီရွှေအိုရောင်အခွင့်အရေးကို ဆုံးရှုံးလိုက်ရမယ်ဆိုရင် ကိုယ်မျှော်မှန်းထားသလောက်မဖြစ်လာနိုင်တာမျိုးတွေ ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဘာလို့ အရေးကြီးတာလဲ ကလေး ပြုစုစောင့်ရှောက်တဲ့ နေရာမှာ ပြုမူဆက်ဆံပုံတွေ၊ ထိန်းကျောင်းနည်းတွေ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အားပေး ပျိုးထောင်တာတွေ လည်း အရေးပါပေမယ့် ဒီလို ကလေးရဲ့ပထမဆုံး ရက် […]

ဒါကို ဆေးပညာအရ Sudden infant death syndrome (SIDS) လို့ ခေါ်ပါတယ်။ တစ်နှစ်အောက် ကလေးတစ်ယောက် အကောင်းကြီးကနေ ရုတ်တရက် (အထူးသဖြင့် အိပ်နေချိန် အတွင်းမှာ) သေဆုံးသွားလို့ရှိရင် ဒီလိုခေါ်ပါတယ်။ ပုခက်တွင်း ရုတ်တရက်သေဆုံး ခြင်းလို့လဲ ခေါ်ပါတယ်။ အကြောင်းက တော်တော်များများကို ပုခက်ထဲမှာ သေလျက် အနေအထားနဲ့ တွေ့ရလို့ပါ။ သေရတဲ့ အကြောင်းရင်းကို မသိပေမယ့် ယူဆကြတာက ကလေးရဲ့ ဦးနှောက်မှာ အသက်ရှူတာနဲ့ ပြန်နိုးထတဲ့ အပိုင်းက မွေးရာပါ ချို့ယွင်းချက်ရှိနေလို့ပါတဲ့။ ဒီလို အခြေအနေမှာ တချို့သော အပြုအမူတွေက ကလေးကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေပါတယ်။ ဒါတွေက ဘာတွေလဲဆိုတာ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ ဘာလို့ ကလေးတွေ ရုတ်တရက်သေဆုံး ရတာလဲ။ ကလေးမှာရှိတဲ့ နဂိုရောဂါအခံ ရှိလို့ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အိပ်တဲ့ ပုံစံမမှန်လို့ပဲဖြစ်ဖြစ် ရုတ်တရက်သေဆုံး နိုင်ချေ […]

ကိုယ့်ရဲ့ ရင်သွေးလေးကို အိမ်မှာ ပြုစုစောင့်ရှောက်ကြပြီဆိုတဲ့အခါမျိုးမှာ ဘေဘီလေး ဘေးအန္တရာယ်ကင်းကင်း၊ ကျန်းကျန်းမာမာနဲ့ ကြီးပြင်းလာအောင် ထားရှိနိုင်ဖို့က မိဘတိုင်းရဲ့ မျှော္လင့်ချက်ဖြစ်ပါတယ်။ ရင်သွေးလေးတွေဆိုတာလည်း အရာရာကို ပြည့်ပြည့်ဝဝနားမလည်နိုင်သေးကြသူတွေမို့ ပစ္စည်းတွေ ဆွဲချတာမျိုး၊ တွေ့ကရာကောက်ဝါးမိတာမျိုးတွေ မကြာခနပြုမူတတ်ကြတယ်လေ။ တစ်ခါတစ်ရံမှာ ထင်မှတ်မထားတဲ့ အခြေအနေတွေကြောင့် ဘေဘီလေးတွေ တစ်စုံတစ်ရာ ထိခိုက်မိရင် အရင်ဆုံး ရင်ပူရ၊ စိတ်သောက ရောက်ရတာက မိဘတွေကိုယ်တိုင်၊ ကိုကို မမ၊ ဘိုးဘိုး ဘွားဘွားတွေ ကိုယ်တိုင်ပါပဲ။ မိမိရဲ့ နေအိမ်ထံမှာ ဘေဘီလေးတွေကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ နေရာတွေ၊ အန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ နေရာတွေ ရှိနေတာကို ကြိုတင်သတိပြမိထားမယ်ဆိုရင် ဒီပြဿနာကို အတော်များများ ဖြေရှင်းလို့ရနိုင်မှာဖြစ်သလို ရင်သွေးလေးကိုလည်း ကောင်းကောင်းကာကွယ်နိုင်မှာပါ။ ဒီတော့ ဘေဘီလေးတွေကို ဘေးအန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်မယ့် နေရာတွေကို ကြိုတင်သိထားအောင် ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ရင်သွေးလေးတွေကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ မိမိ အိမ်တွင်းက […]

ရေကျောက်ဆိုတာက ကလေးတွေမှာ တော်တော်လေးအဖြစ်များတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာ တစ်ရပ်ပါ။ ရေကျောက်က ရေယုန်ဗိုင်းရပ်စ် တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ varicella-zoster virus ကြောင့် ဖြစ်ရတာပါ။ အသက် ၁၂ နှစ်အောက် ကလေးအများစုမှာ ဖြစ်တတ်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာ တစ်ခုပေါ့။ ရေကျောက်ဖြစ်တဲ့အခါ ကလေးက အဖျားတက်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့မှာ ယားယံတဲ့ အနီရောင် အဖုအပိမ့်တွေ ထွက်လာပါမယ်။ ဒီပြဿနာကို ဖေဖေမေမေတို့အနေနဲ့ ဘယ်လိုဖြေရှင်းရမလဲဆိုတာကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ရေကျောက်ပေါက်တဲ့အခါ ဘေဘီလေးမှာ ဘယ်လိုလက္ခဏာတွေဖြစ်နိုင်လဲ ......... ရေကျောက်ပေါက်တဲ့အခါ စဖြစ်ကာစမှာ ဘေဘီလေးမှာ အဖျားရှိမယ် ခေါင်းကိုက်မယ် လည်ချောင်းနာမယ် ဗိုက်အောင့်မယ် စတဲ့လက္ခဏာတွေက ရက်အနည်းငယ်ကြာဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိုကနေတဖြည်းဖြည်း ကိုယ်အပူချိန်က ၁၀၁ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် ကနေ ၁၀၂ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်ရှိလာပါလိမ့်မယ်။  အဲ့ဒီနောက်မှာတော့ ဗိုက်၊ ရင်ဘတ် နဲ့ မျက်နှာတို့မှာ ယားယံတဲ့ အနီရောင်အဖုအပိမ့်တွေဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။ […]

ကလေးလေနာရောဂါ ကိုမိခင်တိုင်းကြောက်ကြပါတယ်။ လေနာရောဂါဖြစ်ရင် ကလေးတွေက တက်မတက် ချက်မတက် ငိုကြတာကိုး။ ချော့မရ ပြုမရနဲ့ မိခင်တွေလည်း စိတ်သောက ရောက်ရပါတယ်။ လေနာရောဂါအကြောင်းကို သိထားမယ်။ လေနာထရင် ဘယ်လိုလုပ်ရမယ်ဆိုတာသိထားရင် မိခင်လည်း စိတ်သက်သာပြီး ကလေးလည်း ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နဲ့ ကြီးပြင်းလာမှာပါ။ လေနာရောဂါဆိုတာ ဘာလဲ။ ကလေးတွေမှာ လေနာရောဂါလို့သတ်မှတ်ဖို့ တစ်နေ့ကို ၃နာရီနဲ့အထက် တစ်ပတ်ကို ၃ရက်ထက်ပိုပြီး လေနာရောဂါ ခံစားရပါမယ်။ ၃ပတ်ထက်ပိုရပါမယ်။ ဒါမှ ကလေးလေနာလို့ သတ်မှတ်နိုင်မှာပါ။ ကလေးတွေ လေနာပြီဆိုရင် -ပြင်းပြင်းထန်ထန်ငိုပါတယ်။ ငိုတာထက် နာလို့အော်တာနဲ့ ပိုတူပါတယ်။ -အကြောင်းရင်းမရှိဘဲ ငိုပါတယ်။ ဗိုက်ဆာလို့၊ သေးခံလဲချင်လို့ မဟုတ်ဘဲ ဒီတိုင်းကို ငိုတာပါ။ -အငိုတိတ်တာတောင် ဂျီကျလို့မပြီးပါဘူး။ -အချိန်မှန်ပါတယ်။ ညနေရောက်ရင် လေနာလေ့ရှိတဲ့ကလေးက ညနေဆို ငိုပါပြီ။ ပြီးရင် အလိုလိုပျောက်သွားပါတယ်။ -ငိုတဲ့အခါ မျက်နှာရဲလာတာ၊ နှုတ်ခမ်းအရောင်ဖျော့လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ -ငိုတဲ့အခါ တစ်ကိုယ်လုံးတောင့်တက်ပြီး […]

ကလေးဝေယျာဝစ္စတွေထဲမှာ အနှီးလေးပတ်ထားရတဲ့အရွယ်တုန်းက လုပ်ပေးရလွယ်ကူသလောက် ကြီးလာလေ ခက်ခဲလာလေ ဖြစ်ရတာက ရေချိုးပေးတဲ့အချိန်ပါပဲ။ ရေချိုးတဲ့အချိန် ရေဆော့ချင်တဲ့ ဘေဘီတို့အတွက် ပျော်စရာဖြစ်ပေမယ့် ခေါင်းလျှော် တဲ့အချိန်တော့ မေမေတို့ပြဿနာတက်ရတဲ့ ကလေးတွေရှိပါတယ်။ ကလေးက ဘာလို့ ကြောက်တာလဲ ကလေးက ခေါင်းလျှော်ဖို့ကို ဒီလောက်ကြောက်နေရအောင် ဘာအကြောင်းရင်းတွေကြောင့်လဲဆိုတာ အရင်ဆုံးတွေးရပါမယ်။ ဒါမှ ရေချိုးချိန်၊ ခေါင်းလျှော်ချိန်တွေမှာ သူပျော်လာအောင် ဘယ်လိုပြင်ဆင်ပေးရမလဲဆိုတာ စဉ်းစားလို့ရမှာပေါ့။ ဥပမာ – ကလေးက ရေထိမှာ၊ ရေစိုမှာကို ကြောက်တာ သို့မဟုတ် မကြိုက်တာကြောင့်လား၊ ရေဆော့ရတာ ပျော်ပေမယ့် ခေါင်းကို ရေစိုရင် အေးခနဲ ခံစားချက်ကို ကြောက်တာလား၊ ခေါင်းကို ရေပိုက်နဲ့ဖြစ်ဖြစ်၊ ရေခွက်နဲ့ဖြစ်ဖြစ် ရေလောင်းချမှာကို ကြောက်တာလား၊ ရေမွန်းမှာ ကြောက်တာလား၊ ခေါင်းလျှော်ရည်ကြောင့် မျက်စိစပ်မှာကြောက်တာလား စသည်ဖြင့် ကိုယ့်ကလေးရဲ့အမူအကျင့်နဲ့အကြိုက်တွေကို အခြေခံပြီးတွေးကြည့်ပါ။ ပြီးမှ သူ့မှာ […]

အိမ်မှာ ဘေဘီလေး က စာရွက်အလွတ်မြင်တိုင်း ခဲတံကိုင်ပြီး ပန်းချီဆွဲတယ်။ ရောင်စုံခဲတံကိုင်ပြီး အရောင်ခြယ်တဲ့အခါတိုင်း အရေးကြီးတဲ့ စာရွက်မဟုတ်ဘူးဆိုရင် မဆွဲနဲ့လေလို့ ဟန့်တားဆူပူတာမျိုး မလုပ်ပါနဲ့။ အကြောင်းကတော့ ပန်းချီဆွဲတာက ဘေဘီလေး တိုင်းကို ပေးလုပ်သင့်တဲ့ လုပ်ဆောင်မှုလေးတစ်ခုဖြစ်တာကြောင့်ပါ။ ဒါဆို ဘေဘီလေး ကို ပန်းချီဆွဲခိုင်းသင့်တဲ့ အကြောင်းအရင်း က ဘာများလဲ ဆိုပြီး သိချင်နေပြီလား ဒါဆိုရင်တော့ ဆောင်းပါးလေးကို ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါ။ ဘေဘီလေး ကို ပန်းချီဆွဲခိုင်းသင့်တဲ့ အကြောင်းအရင်း ဘေဘီလေး ကို ပန်းချီဆွဲခိုင်းသင့်တဲ့ အကြောင်းအရင်း က ဘာများလဲ ! ပန်းချီဆွဲတာက ဘေဘီလေး ရဲ့ ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက် အထောက်အကူဖြစ်လား........... ဒီမေးခွန်းကို ဖြေပေးရမယ်ဆိုရင် ဟုတ်ပါတယ်လို့ပဲပြောရမှာပါ။ အကြောင်းကတော့ ဘေဘီလေး အနေနဲ့ ပန်းချီဆွဲတာကြောင့် ခံစားချက်ကို ပွင့်လင်းစွာဖော်ထုတ်တတ်စေတယ် ဘေဘီလေး ကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောတတ်သူ တစ်ယောက်အဖြစ် […]

ဘေဘီလေး တွေက လည်ချောင်းနာတတ်လို့လားလို့ မေးစရာရှိနေမယ်ထင်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင်တော့ နာတတ်တာပေါ့လို့ပဲ ပြန်ဖြေရမှာပါပဲ။ အကြောင်းကတော့ လည်ချောင်းနာတာက အရွယ်မရွေးဖြစ်နိုင်တဲ့ ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်နေတာမို့ပါ။ ဒီတော့ ခံစားနေရတဲ့ ဝေဒနာကိုသေချာမပြောပြတတ်သေးတဲ့ ဘေဘီလေး ကို လည်ချောင်းနာ သက်သာစေဖို့ဘာတွေလုပ်ပေးလို့ရမလဲ...... ဆိုတာကို ဒီဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါ။ ဘေဘီလေး လည်ချောင်းနာ နေတာလား........... ဘေဘီလေး တွေက လူကြီးတွေလို ခံစားနေရတဲ့ ဝေဒနာကို မပြောပြတတ်ကြပါဘူး။ ဒီတော့ သူတို့ခံစားနေရတဲ့ ဝေဒနာတွေကို လူကြီးကို လက္ခဏာတွေ၊ သူတို့လေးတွေရဲ့ အပြုအမူလေးတွေကို ကြည့်ပြီး ဆုံးဖြတ်ကြရပါတယ်။ ဘေဘီလေးက လည်ချောင်းနာနေမယ်ဆိုရင် ကိုယ်နွေးနေမယ် နေရထိုင်ရတာ သက်သောင့်သက်သာမရှိသလိုဖြစ်နေမယ် အစာကျွေးရခက်နေမယ် ရေပဲ သောက်ချင်နေမယ် ဂျီကျနေမယ် စတဲ့ လက္ခဏာတွေ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ ဘေဘီလေးကို လည်ချောင်းနာ စေနိုင်တဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေက ဘာတွေဖြစ်မလဲ...... ဘေဘီလေး ကို လည်ချောင်းနာစေနိုင်တဲ့ […]

လေပြွန်ရောင်ရမ်းတာက အရွယ်ရောက်ပြီးသူတွေမှာပဲ ဖြစ်တတ်တာမဟုတ်ပါဘူး။ ဘေဘီလေးတွေမှာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ ဘေဘီလေးမှာဖြစ်တဲ့ လေပြွန်ရောင်ရမ်းတဲ့အကြောင်းကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ လေပြွန်ရောင်ရမ်းခြင်းဆိုတာ ဘာလဲ............... လေပြွန်ရောင်ရမ်းခြင်းဆိုတာ လေပြွန်လို့ခေါ်တဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှာပါဝင်နေတဲ့ လေပြွန်ရောင်ရမ်းတာပါ။ ဘေဘီလေးမှာဖြစ်တဲ့ လေပြွန်ရောင်ရမ်းတာက ပြင်းထန်တဲ့အမျိုးအစားပါ။ လေပြွန်ရောင်ရမ်းခြင်းကို ဘာကများဖြစ်စေတာလဲ......... ပြင်းထန်တဲ့ လေပြွန်ရောင်ရမ်းခြင်းက ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့်ဖြစ်တာပါ။ များသောအားဖြင့်ကတော့ အဖျားဝင်ပြီးနောက်မှဖြစ်တာပါ။ ကလေးတွေကို လေပြွန်ရောင်စေနိုင်တဲ့အရာတွေကတော့ ဓာတ်မတည့်မှု ဖုန်မှုန့်တွေ ဆေးလိပ်ငွေ့ တို့လိုမျိုးအရာတွေက လေပြွန်ရောင်ရမ်းမှုတွေကိုဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ပန်းနာရင်ကျပ်ကြောင့်လည်း လေပြွန်ရောင်ရမ်းနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုလက္ခဏာတွေရှိလဲ.............. လေပြွန်ရောင်တဲ့လက္ခဏာက တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက်မှာ မတူနိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် များသောအားဖြင့်ကတော့ နှာစေးမယ် အဖျားငွေ့ငွေ့လေးရှိမယ် မအီမလည်ဖြစ်မယ် လည်ချောင်းနာမယ် ကြွက်သားတွေ နာကျင်ကိုက်ခဲမယ် ချောင်းဆိုးမယ် စတဲ့ လက္ခဏာတွေခံစားရနိုင်ပါတယ်။ ချောင်းဆိုးတယ်ဆိုတဲ့နေရာမှာ ချောင်းခြောက်ဆိုးနိုင်သလို အစိမ်းရောင် ဒါမှမဟုတ် အဝါရောင်ချွဲတွေဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ လေပြွန်မှာ ချွဲတွေပိတ်နေတာမျိုးလည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဘေဘီလေးက အသက်ရှူရတာခက်နေမယ်။ အဖျားက တစ်ပတ်လောက်ကြာတဲ့အထိ မပျောက်ဘဲဖြစ်နေမယ်ဆိုရင်တော့ […]