ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကမ္ဘာတလွှားမှာ ကိုဗစ်ဖြစ်ပွားမှုတွေ မြင့်တက်နေပြီး မျိုးစိတ်တွေကလည်း အမျိုးမျိုးပါ။ လူသားတွေက ကိုဗစ်ကို ဟန့်တားဖို့အတွက် ကာကွယ်ဆေးတွေ သုတေသနပြုဖန်တီးနေသလို ဗိုင်းရပ်စ်ကလည်း မျိုးဗီဇတွေ ပြောင်းလဲနေပါတယ်။ လက်ရှိမှာ Delta မျိုးစိတ်ကြောင့် ရောဂါကို ပိုမိုပြင်းထန်စွာ ခံစားနေကြရပါတယ်။ လက်ရှိဖြစ်ပွားနေတဲ့ မျိုးစိတ်က အစောပိုင်း ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ Alpha မျိုးစိတ်ထက် ကူးစက်မှုနှုန်း ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း ပိုမြန်သလို ပိုလည်း ပြင်းထန်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ကြီး WHO က လက်ရှိမှာ လေ့လာနေရတဲ့ ကိုဗစ်မျိုးစိတ်ပေါင်းက ၁၁ မျိုးအထိ ရှိနေပြီဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိကမ္ဘာ့နိုင်ငံ ၁၀ နိုင်ငံကျော်မှာ Delta မျိုးစိတ်ရဲ့ မျိုးကွဲတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Delta plus ဖြစ်ပွားမှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒီမျိုးစိတ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး သိထားသင့်တဲ့ အချက်တွေကို ဆောင်းပါးထဲမှာ ပြောပြပေးသွားပါမယ်။ Delta […]

အရင်ကတော့ ဖျားရင်၊ အနံ့ပျောက်ရင် အရသာပျောက်ရင် ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီလို့ ယူဆကြတယ်နော်။ အခုနောက်ပိုင်းတော့ ဒီလက္ခဏာတွေအပြင် နောက်ထပ်တိုးလာတဲ့ သိသာတဲ့ လက္ခဏာတွေလည်းရှိလာပါတယ်။ ဒီထဲမှာမှ မြင်သာတဲ့ လက္ခဏာတစ်ရပ်က ကြို့ထိုးတာပါ။ ကြို့ထိုးတာက ကိုဗစ် လက္ခဏာတစ်ရပ်လား……… ကြို့ထိုးတာက ကိုဗစ် လက္ခဏာတစ်ရပ်လား ဆိုတော့ ပုံမှန် ကြို့ထိုးတာမျိုး ကတော့ ကိုဗစ်လက္ခဏာ မဟုတ်ပေမယ့် အချိန်ကြာမြင့်စွာ မရပ်တမ်း ကြို့ထိုးနေတာကတော့ ကိုဗစ်ရဲ့ လက္ခဏာတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး ဖြစ်ခဲတဲ့ လက္ခဏာတစ်ရပ်လို့ အချို့သော ကုသလေ့လာမှု ရလဒ်တွေအရ သိရပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ကြို့ထိုးတာက ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် အသစ်ရဲ့ လက္ခဏာတစ်ရပ်လား။ မကြာခဏ ကြို့ထိုးတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘယ်လိုအချိန်မှာ ဆရာဝန်နဲ့ ပြသဖို့ လိုမလဲဆိုတာနဲ့ မဖြစ်မနေ သိထားဖို့ လိုမယ့် COVID-19 အကြောင်းလေးတွေကို ပြောပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကြို့ထိုးခြင်းနဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် […]

ဒီချိန်မှာတော့ ဖျားပြီ၊ ချောင်းဆိုးပြီဆိုတာနဲ့ ကိုဗစ် လို့ သတ်မှတ်လိုက်တာအကောင်းဆုံးပါ။ ရောဂါတွေ မတရား ပြန့်နေတဲ့ အချိန်ကိုး။ ဒါပေမယ့် တုပ်ကွေးရာသီဖြစ်နေပြန်တော့ တုပ်ကွေးရော မဖြစ်နိုင်ဘူးလားလို့ မေးစရာ ရှိပါတယ်။ တုပ်ကွေးလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ လက္ခဏာအရတော့ နှစ်ခုလုံးက ဆင်တူနေပြီး တော်တော်ခွဲရခက်ပါတယ်။ တခြားအချက်တွေမှာတော့ အနည်းငယ်ကွဲပြားနိုင်ပါတယ်။ တုပ်ကွေးနဲ့ ကိုဗစ် ဘာတွေတူလို့ ဘာတွေကွဲ အကျဉ်းချုပ်ပြောရရင် တုပ်ကွေးရော ကိုဗစ်ရောက အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကတဆင့် ကူးစက်တတ်တဲ့၊ ကူးစက်မြန်တဲ့ ရောဂါတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဖြစ်တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်တွေကတော့ မတူပါဘူး။ ကိုဗစ်က ၂၀၁၉မှာ စတွေ့တဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်မျိုးကွဲကြောင့်ဖြစ်ပြီး တုပ်ကွေးကတော့ တုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်တွေကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကိုဗစ်ကတော့ တုပ်ကွေးထက် ပိုကူးပါတယ်။ ခုလို ဗီဇအသစ်ဆိုရင် ပိုလို့တောင် အကူးမြန်ပါသေးတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေက လူအများစုကို ကာကွယ်ဆေးလွှမ်းခြုံနိုင်အောင် အသည်းအသန်ကြိုးစားနေကြတာပါ။ ဒါ့ပြင် […]

အောက်စီဂျင်ကျနေတဲ့ ကိုဗစ်လူနာကို ပြောနေကျစကားက 'မှောက်အိပ်ပါ၊ မှောက်အိပ်ပါ'ဆိုတာပါပဲ။ အောက်စီဂျင် တက်ဆေးဆိုပြီး စျေးကွက်ထဲမှာ မဟုတ်တဲ့ဆေးတွေ လျှောက်ထိုး လျှောက်သောက်နေပေမယ့် တကယ့်ဆေးနည်းက ကိုယ့်အနီးလေးတင်မှာပါ။ စျေးပေါလို့ တန်ဖိုးမထားတာပဲလားမသိ။ အောက်စီဂျင်ကျနေတဲ့ လူနာကို မှောက်ခိုင်းရင် သိပ်မကြိုက်ချင်ကြပါဘူး။ ကိုဗစ်လူနာတွေ မှောက်အိပ်ရင် ဘာဖြစ်သလဲ။ အဆုတ်က ရင်ခေါင်းထဲမှာ တြိဂံပုံ အပေါ်ရှူး အောက်ကျယ် ပုံစံပါ။ အဲ့ဒါကိုမှ နောက်ကျောဘက်မှာ အဆုတ်ထုထည်က ပိုများပါတယ်။ မှောက်အိပ်တဲ့အခါကျတော့ အဆုတ်တစ်ခုလုံးကို လေတွေ ညီညီညာညာရောက်သွားပါတယ်။ ပုံမှန်အသက်ရှူနေရင် အားမပါလို့ အဆုတ်အတွင်းပိုင်း အားလုံးကို လေကောင်းကောင်း မရောက်ပါဘူး။ ကိုဗစ်လူနာတွေကတော့ အောက်စီဂျင်ကျတဲ့အတွက် အဆုတ်ထဲကို နေရာလပ်မကျန် အကုန်ရောက်လေရောက်ဖို့ လိုပါတယ်။ မှောက်အိပ်တဲ့အတွက် အဆုတ်ထုများတဲ့ ကျောဘက်ကို ဖိအားနည်းသွားတာကြောင့် လေပိုရောက်ပါတယ်။ ကျောဘက်က အဆုတ်မှာ သွေးကြောတွေလည်း များတဲ့အတွက် […]

Covishield ကာကွယ်ဆေး နဲ့ အရက် သောက်သုံးခြင်း ဘယ်လိုဆက်စပ်နေလဲ ဖတ်ကြည့်ရအောင်နော် ..။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ဖြစ်ခဲ့တာ တစ်နှစ်နီးပါးကာလရှိလာပြီဖြစ်ပြီး ဒီကနေ့မှာတော့ ကကွယ်ဆး ထိုးနှံမှုတွေကို စတင်လုပ်ဆောင်နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ထိုးနှံတဲ့ ကာကွယ်ဆေး အမျိုးအစားက  အိန္ဒိယနိုင်ငံ Serum instituteက ထုတ်တဲ့ Covishield ကာကွယ်ဆေးပါ။ အောက်ဖို့ဒ်က AstreZenecaအတိုင်း ထုတ်ထားတဲ့ ကာကွယ်ဆေးပါ။ ဒီကာကွယ်ဆေးကို ထိုးနှံတဲ့အခါ ရုရှားနိုင်ငံက ထုတ်လုပ်တဲ့ ကာကွယ်ဆေးလိုပဲ အရက်ရှောင်ဖို့ လိုမလားဆိုတာကို ဆောင်းပါးလေးမှာ အတူတူ ဖတ်ကြည့်ရအောင်နော်။ ရုရှား ကာကွယ်ဆေးထိုးရင် ဘာကြောင့် အရက်ရှောင်ဖို့ လိုတာလဲ။ ရုရှားနိုင်ငံ Gamaleya Research Institute of Epidemiology and Microbiology က စမ်းသပ်ထုတ်လုပ်ထားတဲ့ Sputnik V ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးဟာ ဗိုင်းရပ်စ်vectorကနေ […]

ကာကွယ်ဆေးတွေက စထိုးနေပြီဆိုတော့ မကြာခင် ကိုယ့်အလှည့် ဒါမှမဟုတ် ကိုယ့်မိသားစုထဲက တစ်ယောက်ယောက်အလှည့် ရောက်လာမှာပါ။ ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့လည်း စာရင်းဝင်တယ်။ တခြားဓာတ်မတည့်တာ ဘာညာလည်း မရှိဘူး။ တစ်ခုပဲ။ အပ်ကြောက် တယ်။ အပ်မြင်တာနဲ့ကို နေစရာမရှိအောင် ကြောက်လာတာ။ ဘယ်လောက်ပဲ ပုရွက်ဆိတ်ကိုက်သလောက်ပဲ နာတာပါပြောပြော အဲ့ဒီအပ်ကြီး စိုက်ဝင်နေတာကို မကြည့်နိုင်တာ။ ဒါပေမယ့် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကလည်း ရတုန်းလေးထိုးရမှာ။ ကိုယ့်ဟာကိုယ်ထိုးဆို ဘယ်နားသွားဝယ်ရမလဲတောင် မသိ။ မြန်မြန်ထိုးမှ ကိုယ့်ကိုယ်ရော၊ သူများကိုပါ ကာကွယ်နိုင်ပြီး ဒီကပ်ရောဂါကြီးပြီးမှာဆိုတော့ ထိုးကလည်း ထိုးချင်၊ ကြောက်ကလည်းကြောက်။ ဒီလို ဝေခွဲမရဖြစ်နေပြီဆိုရင်တော့ ဒီဆောင်းပါးက သင့်ကို ကူညီနိုင်မှာပါ။ အပ်ကြောက် တယ်ဆိုတာ ရောဂါလား။ အပ်ကြောက် တယ်ဆိုတာကို Trypanophobiaလို့ ခေါ်ပြီး ကြောက်စိတ်တစ်မျိုးလို့ လက်ခံထားကြပါတယ်။ အမြင့်ကြောက်တာ၊ အလုံပိတ်အခန်းတွေ ကြောက်တာလိုမျိုး ကြောက်စိတ်တစ်ခုပါပဲ။ အထူးသဖြင့် […]

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ထိုးမယ့်သူတွေကို ကျန်းမာရေး မေးခွန်းလေးတွေ မေးတဲ့အခါ အရင်က ဓာတ်မတည့်တဲ့ ပြဿနာရှိသလားဆိုတာ ပါပါတယ်။ ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး လူနာတွေက ဓာတ်မတည့်ရင် လုံးဝမထိုးရဘူးလားဆိုတာလည်း မေးကြသလို၊ ဆေးထိုးပြီးမှ ဓာတ်မတည့်ရင် ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲဆိုတာလည်း မေးကြပါတယ်။ ဓာတ်မတည့်ခြင်း က ဒီလောက်ကြောက်ဖို့ကောင်းလား။ ဓာတ်မတည့်ခြင်း ဆိုသည်မှာ ဓာတ်မတည့်ဘူးဆိုတာက တစ်ယောက်ခြင်းစီရဲ့ ခုခံအားနဲ့ ဆိုင်တဲ့ ပြဿနာပါ။ ဒီဆေးပဲ ထိုးတယ်၊ သောက်တယ်။ သူကမတည့်ဘူး။ ကိုယ်က တည့်တယ် ဒီလိုမျိုးပါ။ ဓာတ်မတည့်ခြင်းဆိုတာက ဘာနဲ့မဆို ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဆေးဝါးတွေ၊ အစားအစာတွေ၊ ရှူသွင်းမိတဲ့ အမှုန်အမွှားတွေ စသဖြင့် အမျိုးမျိုး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ တချို့ကလည်း ကိုယ်နဲ့ ဘာမတည့်တာလည်း ဆိုတာ သိကြပါတယ်။ တချို့ကလည်း မသိကြပါဘူး။ ဓာတ်မတည့်ခြင်း ခံစားရပြီဆိုရင် လူနာက အကောင်းကြီးကနေ ရုတ်တရက် အသက်ရှူကျပ်လာတာ၊ […]

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး တွေကို အုပ်စုခွဲပြီး စထိုးနေပြီဆိုတော့ မကြာခင် ကိုယ့်အလှည့်ရောက်လာတော့မှာပါ။ ကိုယ့်အလှည့်မဟုတ်တောင် အိမ်က လူကြီးတွေကတော့ ဦးစားပေး လူအုပ်စုမှာ ပါနိုင်တဲ့အတွက် သူတို့အရင်ထိုးရမှာပါ။ ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကောလာဟလတွေကလည်း ကြားထားတော့ ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ ကြောက်နေတာတွေ၊ ထိုးချင်ပေမယ့် စိုးရိမ်နေတာတွေ ရှိမှာပါ။ ကာကွယ်ဆေးထိုးတဲ့အခါ အန္တရာယ်ကင်းအောင်၊ အဆင်ပြေအောင် မထိုးခင်နဲ့ ထိုးပြီးမှာ ဘာတွေ လိုက်နာကြရမလဲဆိုတာ ပြောပြပေးပါ့မယ်။ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး မထိုးခင်မှာ ကိုယ်က ကာကွယ်ဆေး ထိုးဖို့ အဆင်ပြေတဲ့သူလားဆိုတာ ကိုယ်ပြနေကျဆရာဝန်နဲ့ အရင်တိုင်ပင်ပါ။ ဆရာဝန်ကို ပြောပြသင့်တာက - ကိုယ်က လက်ရှိမှာ ကိုဗစ်ရောဂါအတည်ပြုခြင်း ခံထားရသူလား၊ သံသယလူနာလားနဲ့ ရောဂါဖြစ်ပြီး ၁၄ရက် မကျော်သေးဘူးလား။ -လက်ရှိမှာ ကိုဗစ်လက္ခဏာခံစားနေရတာလား (ဖျားခြင်း၊ ရုတ်တရက် အနံ့ပျောက်ခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ အသက်ရှူရခက်ခြင်း) -နို့တိုက်မိခင်နဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်လား။ (အမေရိကန် CDCရဲ့ အဆိုအရတော့ Pfizerကာကွယ်ဆေးရော၊ […]