ကူးစက်ရောဂါများ

ကိုဗစ် ကာကွယ်ဆေးတွေ ထွက်ရှိလာခဲ့တာ ၁ နှစ်ကျော် ၂ နှစ် နီးပါးရှိလာခဲ့ပြီ ဖြစ်သလို အမျိုးအစားတွေကလည်း အများကြီးပါ။ တစ်ဖက်မှာ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးနှံနေကြသလို တစ်ဖက်မှာလည်း ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ်က ဗီဇ အမျိုးမျိုး ပြောင်းပြီး ကူးစက်နေပါတယ်။ အချို့ ဗီဇပြောင်း မျိုးစိတ်တွေက သိပ်မပြင်းထန်ပေမယ့် အချို့ကတော့ တော်တော်လေး ပြင်းထန်ပါတယ်။ အသေအပျောက်များတဲ့အထိ ပြင်းထန်တဲ့ မျိုးစိတ်တွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မျိုးစိတ်တွေ ပြောင်းလဲလိုက်တိုင်းမှာ တူညီတာ တစ်ခုကတော့ ကူးစက်မြန်တာပါ။ ကိုဗစ်က ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ ဖြစ်သလို အသက်သေဆုံးသည်အထိ ပြင်းထန်တာကြောင့် ကာကွယ်ဆေးကို ၂ ကြိမ် ထိုးနှံရတာမျိုး ရှိသလို ဒုတိယအကြိမ် ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးချိန်ကနေ ၆ လအတွင်းမှာ ထပ်ဆောင်း ကာကွယ်ဆေးတွေကို ထိုးနှံရတာတွေ ရှိပါတယ်။ အထူးသဖြင့် […]

ကိုဗစ်ရောဂါ စတင်ဖြစ်ပွားစဉ်က ကလေးတွေမှာ ကိုဗစ် ကူးစက်တာ သိပ်မတွေ့ရပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာ Covid-19 က ကလေးတွေမှာပါ ဖြစ်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ တကယ်ကတော့ ကိုဗစ်က ကလေးတွေမှာ အသက်အရွယ် မရွေးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ကလေးတိုင်းမှာ မတူညီတဲ့ နည်းလမ်းတွေနဲ့ ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရနိုင်သလို အရမ်းငယ်သေးတဲ့ အသက် ၁ နှစ်အောက် ကလေးတွေမှာ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ ဘေဘီလေးတွေမှာ ကိုဗစ်ဖြစ်ရင် ဘယ်လို လက္ခဏာတွေ ခံစားရနိုင်လဲ ဆိုတာကို သတိထားသိရှိနိုင်စေဖို့ မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။ မွေးကင်းစ ကလေးလေးတွေ နဲ့ ဘေဘီလေးတွေမှာ ကိုဗစ်ဖြစ်နိုင်လား မေမေ့မှာ ရောဂါပိုး ကူးစက်ခံထားရပြီး ကလေးကိုမွေးဖွားချိန်မှာ ရောဂါပိုး ကူးစက်တာမျိုးကတော့ အတော်လေး ဖြစ်ခဲပါတယ်။ ကလေးကို မွေးဖွားပြီးချိန်မှာ ထိတွေ့တာ နမ်းရှုံ့တာတွေကနေတဆင့်တော့ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ မွေးကင်းစ ကလေးတွေမှာ […]

မျောက်ကျောက် ဆိုတာက လက်ရှိနိုင်ငံပေါင်း 90 ကျော်မှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ကူးစက်ရောဂါ တစ်မျိုးပါ။ ကမ္ဘာတလွှားမှာ လူဦးရေ ၂၆၀၀၀ လောက် ခံစားနေရတဲ့ ကျန်းမာရေး ပြဿနာတစ်ရပ်ပါ။ လက်ရှိမှာတော့ မျောက်ကျောက်ရဲ့ မျိုးစိတ်သစ်ဖြစ်တဲ့ A.2 က မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံက လူနာ ၂ ဦးမှာ ကူးစက်ဖြစ်ပွားနေတာကို တွေ့ရှိခဲ့ရပါတယ်။ ဒီတော့ Monkeypox မျိုးစိတ်သစ် A.2 အကြောင်း နည်းနည်းလောက် လေ့လာလိုက်ရအောင်နော်။ Monkeypox မျိုးစိတ်သစ် A.2 Monkeypox မျိုးစိတ်သစ် A.2 ကို ဇူလိုင်လ အစောပိုင်းက UAE နိုင်ငံ Kerala ကနေ ပြန်လာတဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံသား ၂ ဦးမှာ တွေ့ရှိခဲ့ရတာပါ။ မျောက်ကျောက်မှာ ဖြစ်လေ့ရှိတဲ့ အရေပြားမှာ […]

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတော်တော်များများမှာ မျောက်ကျောက်ရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုတွေ ပြန်လည်မြင့်တက်နေသလို မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အိမ်နီးနားချင်း ထိုင်းနိုင်ငံမှာလည်း မျောက်ကျောက်ရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုတွေရှိနေပါတယ်။ ဒီလို ဖြစ်ပွားနေတဲ့ မျောက်ကျောက်ရောဂါကို ဘယ်လို ကာကွယ်ရမလဲ။ ကာကွယ်ဆေးများ မရှိဘူးလားလို့ တွေးနေမိပြီလား။ ဒါဆိုရင်တော့ ဒီဆောင်းပါးလေးက သိချင်နေတာလေးတွေကို အဖြေပေးနိုင်မှာပါ။ ကဲ ..... မျောက်ကျောက် ကာကွယ်ဆေး အကြောင်း အတူတူ ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ မျောက်ကျောက်ရောဂါ မျောက်ကျောက်ရောဂါ ဆိုတာက ကျောက်ကြီးရောဂါ ဖြစ်စေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ မျိုးရင်းတူတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ် တစ်မျိုးကြောင့် ဖြစ်တဲ့ ကူးစက်ရောဂါတစ်မျိုးပါ။ 1958 ခုနှစ်က သုတေသန လုပ်ဖို့ ခေါ်ဆောင်လာခဲ့တဲ့ မျောက်တွေမှာ စတင်တွေ့ရှိခဲ့တာကြောင့် မျောက်ကျောက်လို့ အမည်ပေးခဲ့တာပါ။ မျောက်ကျောက်ရောဂါက 1970 ခုနှစ်မှာ လူတွေဆီကို စတင်ကူးစက်ခဲ့ပါတယ်။ မျောက်ကျောက်ရောဂါကလည်း ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ဖြစ်တဲ့ ကူးစက်ရောဂါတစ်မျိုးပါ။ လူအချင်းချင်း […]

ကိုဗစ် ဗိုင်းရပ်စ် တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ Omicron မျိုးကွဲ BA.4 နဲ့ BA.5 ဟာ လက်ရှိမှာ ကူးစက်မှု တွေ မြင့်မားနေပါတယ်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတော်တော်များများမှာလည်း ကူးစက်ဖြစ်ပွားမှုတွေ ရှိနေသလို မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ အာရှဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေမှာလည်း ကူးစက်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ ကိုဗစ်က ကူးစက်ခံရပြီးရင်ရော ပြန်ကူးနိုင်သလား ကိုဗစ်က တစ်ခါ ကူးစက်ဖူးရင်တောင်မှ နောက်တစ်ကြိမ်ထက် မနည်း ထပ်မံကူးစက်ခံရနိုင်ပါသေးတယ်။ အကြောင်းကတော့ အမျိုးအစား မတူတဲ့ ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ်တွေကြောင့်ပါ။ အရင်က ကိုဗစ်ကူးစက်ထားဖူးတဲ့အတွက် ခန္ဓာကိုယ်မှာ ထိုက်သင့်သလောက် ကိုယ်ခံအားရထားတာဖြစ်တာကြောင့် အရမ်းပြင်းထန်ချင်မှတော့ ပြင်းထန်မှာပါ။ နောက်တစ်ချက်က လူတစ်ဦးနဲ့ တစ်ဦးမှာ ရောဂါပိုး တစ်မျိုးတည်းကို ကူးစက်ခံရရင်တောင်မှ တုံ့ပြန်ပုံချင်း ကွာခြားတာမျိုးလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ် စတင် ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ခုနှစ်တုန်းက တစ်ကျော့ပြန် ကိုဗစ်ကူးစက်တယ်ဆိုတာ တော်တော်လေး ရှားပါတယ်။ […]

အခုတလော ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေမှာ BA.5 လို့ခေါ်တဲ့ ကူးစက်မြန် အိုမီခရွန် ကိုဗစ်မျိုးကွဲ တစ်ရပ် ကူးစက်မှုတွေ ပြန်လည်မြင့်တက်လာပါပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာရော အာရှဒေသတွင်း နိုင်ငံတွေမှာပါ ဖြစ်ပွားကူးစက်မှုတွေ ရှိနေတာပါ။ ဒီတော့ အားလုံး စိတ်ပူနေမယ့် Omicron မျိုးကွဲ BA.5 ရဲ့ လက္ခဏာတွေ နဲ့ သိထားသင့်တဲ့ အချက်အချို့ကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ကူးစက်မြန် အိုမီခရွန် ကိုဗစ်မျိုးကွဲ BA.5 နဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘာတွေ သိထားသင့်သလဲ ဇူလိုင်လ ၂ ရက်နေ့ကအထိ ကောက်ယူခဲ့တဲ့ စစ်တမ်းတွေအရ အမေရိကန်မှာ စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့ရတဲ့ ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုရဲ့ ၅၄ ရာခိုင်နှုန်းက BA.5 မျိုးစိတ်ကူးစက်ခံရတာ ဖြစ်ပြီး ၁၇ ရာခိုင်နှုန်း ကျော်ကျော်လောက်ကပဲ BA.4 မျိုးစိတ် ကူးစက်ခံရတာပါ။ အခုနောက်ပိုင်းမှာ အိုမီခရွန်ကို တကျော့ပြန် […]

အနောက်နိုင်ငံတော်တော်များများမှာ မျောက်ကျောက်ရောဂါ တွေ့နေပြီဆိုတော့ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့လည်း သတိထားတာ မမှားပါဘူး။ ရောဂါက သိပ်မဆိုးလှဘူးလို့ ခန့်မှန်းကြပေမယ့် ရှေ့မှာ ကိုဗစ်ဒဏ်ကို ခံခဲ့ဖူးတော့ ဒီလို အစုလိုက် အပြုံလိုက် ဖြစ်တဲ့ရောဂါတွေဆို လူတွေက လန့်နေပါပြီ။ အထူးသဖြင့် လက်မှာ အရည်ကြည်ဖုတွေ၊ အနီစက်တွေ ပေါက်လာပြီဆိုတာနဲ့ မျောက်ကျောက်ရောဂါများလားဆို ထင်လာကြပါပြီ။ ဒါကြောင့် မျောက်ကျောက်ရောဂါနဲ့ လက္ခဏာတူပြီး မှားတတ်တဲ့ ရောဂါလေးတွေကို သိထားသင့်ပါတယ်။ မျောက်ကျောက်ရောဂါမှာ တွေ့ရတတ်တဲ့ လက္ခဏာများ အရင်ဆုံး မျောက်ကျောက်ရောဂါမှာ ထွက်တတ်တဲ့ အရေပြားလက္ခဏာ၊ ပြီးတော့ တခြားဖြစ်တတ်တဲ့ လက္ခဏာတွေကို သိထားဖို့ လိုပါတယ်။ မျောက်ကျောက်ရောဂါက စစချင်းမှာ တုပ်ကွေးဆန်ဆန် လက္ခဏာလေးတွေ ပြတတ်ပါတယ်။ ဖျားတာ၊ ခေါင်းတွေ ထိုးကိုက်တာ၊ ကိုယ်လက်ကိုက်တာ၊ နုံးတာ၊ အကျိတ်ထွက်တာ စတာတွေ စဖြစ်ပါတယ်။ ဒီမှာလည်း တုပ်ကွေးလိုလို၊ […]

အခုတလော ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ တော်တောများများမှာ မျောက်ကျောက်ရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒီမျောက်ကျောက်ရောဂါဆိုတာက ရေကျောက်လိုပဲ အရေပြားမှာ အဖုအပိမ့်လေးတွေ ထွက်တာဖြစ်တာကြောင့် မျောက်ကျောက်ကို ရေကျောက်နဲ့ အတူတူပဲလို့ ထင်နေတာမျိုးတွေ ရှိနေနိုင်ပါတယ်။ တကယ်ကတော့ ရေကျောက် နဲ့ မျောက်ကျောက် မတူပါဘူး။ ဘယ်လို မတူတာလည်း သူတို့ ၂ ခုကြားက ကွာခြားချက်တွေက ဘာတွေလဲဆိုတာကို အတူတူ ကြည့်လိုက်ရအောင်လား။ ရေကျောက် နဲ့ မျောက်ကျောက် မတူပါဘူး။ ကျောက်ပါတာခြင်း၊ အရေပြားပေါ်မှာ အရည်ကြည်ဖုလေးတွေ၊ အနာစက်လေးတွေ ဖြစ်တာခြင်း တူပေမယ့် ရေကျောက် နဲ့ မျောက်ကျောက် မတူပါဘူး။ ဘာတွေများ ကွာခြားလဲဆိုတော့ ရေကျောက် ဆိုတာ ရေကျောက်ဆိုတာက ကလေးတွေမှာ တော်တော်လေးအဖြစ်များတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာ တစ်ရပ်ပါ။ ရေကျောက်က ရေယုန်ဗိုင်းရပ်စ် တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ varicella-zoster virus ကြောင့် […]

လတ်တလော လူမှုကွန်ယက်မှာ အဖုအပိမ့်တွေ ထွက်တဲ့ပုံတွေကို မျှဝေပြီး Monkeypox၊ မျောက်ကျောက်ရောဂါ၊ မျောက်ရေကျောက်ရောဂါ စသဖြင့် မျှဝေထားကြပါတယ်၊၊ အနောက်နိုင်ငံတွေမှာလည်း လူနာတွေ တွေ့နေရပြီဆိုတော့ ကိုဗစ်အလွန် ကပ်ရောဂါက Monkeypox များ ဖြစ်လာမလားဆိုတာကို စိုးရိမ်နေကြပါတယ်၊၊ Monkeypox က ဘယ်လောက်အထိ ပြန့်နေပြီလဲ၊၊ မေလ ၁၃ရက်နေ့ကနေစပြီး Monkeypox တွေ့တဲ့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေက WHOကို အကြောင်းကြားခဲ့ပါတယ်၊၊ စာရင်းတွေအရဆိုရင် ၂၀၂၂ခုနှစ်၊ မေလ ၂၁ရက်နေ့အထိ နိုင်ငံပေါင်း ၁၂နိုင်ငံမှာ တွေ့နေရပါပြီ၊၊ အတည်ပြုထားတဲ့ လူနာပေါင်း ၉၂ယောက်ရှိပြီး သံသယလူနာ ၂၈ယောက် ရှိပါတယ်၊၊ သေဆုံးတဲ့ လူနာတော့ မရှိသေးပါဘူး၊၊ ဒါပေမယ့် WHOကတော့ လူနာနဲ့ ပြန့်နှံ့တဲ့နိုင်ငံက ဒီထက်ပိုများလာနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်၊၊ ရောဂါအခြေအနေကိုလည်း အချိန်မီ သတင်းပို့ဖို့ တပ်လှန့်ထားပါတယ်၊၊ လက်ရှိမှာ ဖြစ်နေတဲ့ Monkeypox […]

ကိုဗစ်က ကာကွယ်ဆေးတွေလည်း ပေါ်လာပြီ ကာကွယ်ဆေးတွေလည်း ထိုးပြီးလို့ ကမ္ဘာကြီးက အသက်ရှူချောင်လာပြီလို့ ယူဆနေချိန်မှာ မျောက်ကျောက်ရောဂါက ကမ္ဘာကို ရိုက်ခတ်နေပြန်ပါပြီ။ အခုလက်ရှိ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ ၁၂ နိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ မျောက်ကျောက်ရောဂါအကြောင်း သိထားသင့်တာလေးတွေကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ မျောက်ကျောက်ရောဂါ ဆိုတာ   မျောက်ကျောက်ရောဂါ ဆိုတာက မျောက်ကျောက်ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရတာကြောင့် ဖြစ်တဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးပါ။ ဖြစ်ခဲတဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးပါ။ မျောက်ကျောက်ဗိုင်းရပ်စ်က Poxviridae ဗိုင်းရပ်စ် မျိုးရင်းဝင် ဖြစ်ပြီး Orthopoxvirus ဗိုင်းရပ်စ် မျိုးစုဖြစ်ပါတယ်။  Orthopoxvirus မျိုးစုထဲမှာ ကျောက်ကြီးရောဂါဖြစ်စေတဲ့ Variola ဗိုင်းရပ်စ်၊ ကျောက်ကြီးရောဂါ ကာကွယ်ဆေး ထုတ်လုပ်ရာမှာ အသုံးပြုတဲ့ vaccinia ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ နွားကျောက် ဗိုင်းရပ်စ်တို့ ပါဝင်နေပါတယ်။ မျောက်ကျောက်ရောဂါကို 1958 ခုနှစ်က သုတေသန လုပ်ဖို့ ခေါ်ဆောင်လာခဲ့တဲ့ မျောက်တွေမှာ […]