နှလုံးနှင့်သွေးကြော ကျန်းမာရေး

ယနေ့အခါတွင် အမျိုးသားများတွေ့ကြုံနေရသည့် ကျန်းမာရေးဆိုးကျိုးများထဲမှ တစ်ခုမှာနှလုံးရောဂါဖြစ်သည်။ အမေရိကန်နှလုံးအသင်းအဖွဲ့မှ ပြောထားသည်မှာ အမျိုးသားသုံးယောက်တိုင်းတွင် နှလုံးနှင့်ပတ်သက်သည့်ရောဂါများခံစားရသူမှာ တစ်ယောက်ထက်ပိုသည်ဟု ဖြစ်သည်။ ထိုရောဂါများတွင် နှလုံးရပ်ခြင်း၊ နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းခြင်း၊ နှလုံးခုန်နှုန်းမမှန်ခြင်း၊ ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း၊ နှလုံးဆိုင်ရာရောဂါပိုးဝင်ခြင်း၊ နှလုံးစည်းချက်မမှန်ခြင်း နှင့် မွေးရာပါနှလုံးချို့ယွင်းချက်တို့ဖြစ်သည်။ အမျိုးသားများတွင် နှလုံးရောဂါလက္ခဏာများသည် ၎င်းတို့တွင်ရှိသော ရောဂါအမျိုးအစားပေါ်မူတည်ပါသည်။   နှလုံးရောဂါ၏ အစောပိုင်းလက္ခဏာများ နှလုံးရောဂါ၏ အစောဆုံးလက္ခဏာများမှာ နှလုံးဖောက်ခြင်း(သို့) အခြားပြင်းထန်သောပုံစံမျိုးဖြစ်သည်။ သို့သော် နှလုံးရောဂါဟုထင်ရှားစွာ မပေါ်ခင် ကြိုတင်သိနိုင်သော လက္ခဏာများစွာရှိသည်။ အစောပိုင်းတွင် လက္ခဏာများသည် အနှောင့်အယှက်ဖြစ်ရုံလောက်သာဖြစ်ပြီး ပေါ်လိုက်ပျောက်လိုက်ဖြစ်တတ်သည်။ ဥပမာ နှလုံးခုန်နှုန်းမမှန်ခြင်းသည် လေ့ကျင့်ခန်းအတော်အသင့်လုပ်ပြီးလျှင် အသက်ရှူခက်ခြင်း၊ နေလို့မကောင်းခြင်း၊ ရင်ဘတ်တွင်ညှစ်ထားသလိုဖြစ်ခြင်း၊ ခေါင်းမူးခြင်းလောက်သာဖြစ်စေပါသည်။ သွေးကြောနှင့်ဆိုင်သည့် နှလုံးရောဂါအများအပြားတွင် ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း၊ အသက်ရှူခက်ခြင်းတို့ ပြတတ်သည်။ အခြားလက္ခဏာများမှာ ခြေလက်များနာခြင်း၊ ထုံကျဉ်ခြင်း၊ အေးစက်ခြင်း၊ အားနည်းခြင်းတို့ဖြစ်သည်။ အချို့လူများတွင် နှလုံးခုန်မမှန်ခြင်း၊ အလွန်ပင်ပန်းခြင်းတို့လည်း ခံစားရနိုင်သည်။ ဤလက္ခဏာများသည် သွေးကြောများတွင် […]

ဘာကြောင့်သင့်နှလုံးကျန်းမာရေးကို ဂရုစိုက်ရမည်နည်း။ အကြောင်းမှာ နှလုံးရောဂါဆိုင်ရာအချက်အလက်များအရ သေဆုံးနိုင်သောအကြောင်းအများစုတွင် နှလုံးရောဂါသည် တစ်ခုပါဝင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ လူတစ်ဦးသည် အချိန်တစ်ခုအထိ နေမကောင်းဖြစ်နေရင်းကနေ ရုတ်တရက်သေဆုံးနိုင်သည်ကို ကိစ္စအများစုတွင် တွေ့ရသည်။ ပြင်းထန်သော နှလုံးနှင့်သွေးကြောရောဂါရှိသည့် လူနာအများစုတွင် နှလုံးရပ်ခြင်း၊နှလုံးဖောက်ခြင်း ကိုတွေ့ရနိုင်သည်။ နှလုံးရောဂါဆိုင်ရာအချက်အလက်များအရ ကြောက်စရာအကောင်းဆုံးမှာ အသိပေးခြင်းမရှိဘဲလျှင်မြန်စွာဖြစ်ပျက်တတ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ မည်သူမဆို ဖြစ်နိုင်သည်။ လူအများသည် နှလုံးရပ်ခြင်းကို ပို၍ပို၍ခံစားလာရပါလိမ့်မည်။ ကံမကောင်းစွာနှင့်ပင် အများစုမှာ လက္ခဏာများသတိမပြုမိဘဲ တွေ့ကြုံခံစားရခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုကြောင့်နှလုံးရောဂါအား မည်ကဲ့သို့ကာကွယ်ရမည်ကို သိထားရန်အရေးကြီးပါသည်။ ကံကောင်းစွာနှင့် လွယ်ကူသော အဆင့်များရှာဖွေတွေ့ရှိရင်းနှင့် နှလုံးရောဂါဖြစ်နှုန်းကိုလျှော့ချနိုင်ပြီး နှလုံးကျန်းမာရေးကို တိုးတက်လာစေနိုင်သည်။ “နှလုံးရောဂါကိုဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ” ဆိုသည့်မေးခွန်းအတွက် အလွယ်ဆုံးအဖြေမှာ “ဆရာဝန်ဆီသွားပါ” ဖြစ်သည်။ ဆေးခန်းသို့သွားပြီး နှလုံးရောဂါစစ်ဆေးခြင်းသည် ရယ်စရာမဟုတ်ပါ။ လူအများစုသည် နှလုံးရောဂါခံစားနေရသော်လည်း ထိုသို့လုပ်ရန်ငြင်းဆိုကြသည်။ သို့သော်သင်နေလို့ကောင်းသည်ရှိ၊ မကောင်းသည်ရှိ၊ ဆေးခန်း(သို့)ဆေးရုံသို့ သွားခြင်းသည် လုပ်ကိုလုပ်ရမည့် ကိစ္စပင်ဖြစ်သည်။ […]

ကာမဆက်ဆံခြင်းသည် နှလုံးရောဂါရှိသည့် သက်ကြီးလူနာများအပါအဝင် လူတို့၏ဘဝတွင် အရေးကြီးသော အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည်။ ကာမဆက်ဆံမှုလျော့နည်းလာခြင်းသည် နှလုံးရောဂါ၊ စိတ်ကျရောဂါ၊ စိုးရိမ်မှုများသူများတွင် ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ ဖြစ်ပွားနိုင်ချေနည်းပါးပါသည်။ လူအချို့တွင် လိင်ဆက်ဆံနေချိန်တွင် နှလုံးဖောက်ခြင်းခံစားရနိုင်သည်။ သို့သော်နှလုံးဖောက်ခြင်းသည် ကုန်စုံဆိုင်သို့ကားမောင်းနေစဉ်၊ ညနေခင်းသတင်းကြည့်နေစဉ်၊ မြေးများနှင့်ကစားနေချိန်များတွင်လည်း ခံစားရနိုင်ကြောင်း သိထားရန်အရေးကြီးပါသည်။ နှလုံးဖောက်ခြင်းသည် မည်သည့်အချိန်တွင်မဆိုဖြစ်နိုင်သည့်အပြင် အများစုသည် မည်သည့်အားထုတ်မှုမျှမလုပ်ဘဲနှင့် ဖြစ်နိုင်သည်။ ကံကောင်းစွာဖြင့် လိင်ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ ဖြစ်နိုင်ချေနည်းသည်။ လိင်ဆက်ဆံခြင်းသည် နှလုံးကိုညှစ်(အလုပ်ကိုလုပ်)စေနိုင်သော်လည်း လှေခါးတက်ခြင်းနှင့် လမ်းမြန်မြန်လျှောက်ခြင်းကြောင့် နှလုံးဖောက်သည်ထက် ဖြစ်နိုင်ချေနည်းသည်။ စာရင်းများအရ လိင်ဆက်ဆံခြင်းသည် နှလုံးဖောက်ခြင်းရောဂါအားလုံး၏ ၁ ရာခိုင်နှုန်း အောက်သာရှိသည်။ နှလုံးရောဂါအခံရှိသည် လူနာများတွင် လိင်ဆက်ဆံခြင်းသည် ၂ နာရီ အတွင်း နှလုံးရပ်ခြင်းကို တွေ့ကြုံနိုင်သူမှာ ၅၀၀၀၀ တွင် ၁ ယောက်မျှသာ ရှိသည်။ လျှပ်စီးလျှပ်ခြင်းကပင် နှလုံးရောဂါဖောက်နိုင်ချေ ပိုများပါသေးသည်။   လိင်ဆက်ဆံခြင်းမှ […]

သင့်မှာ သွေးတိုးရှိနေရင်သင့်ကိုယ်သင်ဘယ်လိုဂရုစိုက်ရမလဲ။ သင့်ရဲ့သွေးပေါင်ချိန်ကိုထိန်းဖို့နည်းလမ်း ၈ သွယ်ရှိပါတယ်။ ဆားလျှော့စားပြီးကျန်းမာရေးနဲ့သင့်တော်တဲ့စားသောက်မှုပုံစံပြောင်းပါ။ လေ့ကျင့်ခန်းမှန်မှန်လုပ်ပါ။ ကိုယ်အလေးချိန်ကိုပုံမှန်ထိန်းထားပါ။ စိတ်ဖိစီးမှုမဖြစ်အောင်အတတ်နိုင်ဆုံးရှောင်ပါ။ ဆေးရွက်ကြီးမသောက်ပါနဲ့။ ဆေးမှန်မှန်သောက်ပါ။ အရက်ကိုလျှော့သောက်ပါ။ ရေနွေးကန်ထဲမှာစိမ်ခြင်းသည် စိတ်ချရပါသည်။ နေထိုင်မှုပုံစံတိုးတက်ပြောင်းလဲဖို့ကလည်းအရေးကြီးပါတယ်။ ဒါကသင့်ရဲ့သွေးတိုးကိုဆေးသောက်စရာမလိုဘဲကျစေပါတယ်။ နေထိုင်မှုပုံစံပြောင်းလဲခြင်းက သွေးတိုးကိုကြိုတင်ကာကွယ်ဖို့အတွက်အရေးကြီးသလိုထိန်းချုပ်ဖို့အတွက်လည်းအရေးပါပါတယ်။ ဒါကို နေထိုင်မှုစနစ်ကုသနည်းလို့စိတ်ထဲကမှတ်ယူပြီးစိတ်အားထက်သန်စွာလိုက်နာပါ။ တကယ်လိုသင့်မှာသွေးတိုးရှိနေပြီဆိုရင် (သို့) သွေးတိုးဖြစ်ပွားဖြစ်နိုင်ချေမြင့်စေသောအရာအချို့ရှိနေလို့သွေးတိုးဖြစ်မှာစိုးရိမ်တယ်ဆိုရင် သင်သိထားရမှာတစ်ခုက သွေးတိုးဟာကုသမရပေမယ့်ထိန်း ချုပ်လို့ရတယ်ဆိုတာပါပဲ။ ကျန်းမာတဲ့ နေထိုင်မှုပုံစံကိုသင်ပြောင်းလဲလိုက်တဲ့အခါသင်ဟာ သွေးတိုးကျလာမယ်။ သွေးတိုးမဖြစ်အောင်ကာကွယ်နိုင်မယ်။ သင့်ရဲ့ သွေးကျဆေးအာနိသင်တွေကိုပိုပြီးထိရောက်စေမယ်။ နှလုံး၊ကျောက်ကပ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ ရောဂါတွေဖြစ်နိုင်ချေနည်းလာမယ်။ သင်ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲဆိုတော့ သွေးတိုးရှိနေတဲ့သူတွေရဲ့၂၀ရာခိုင်နှုန်းကသူတို့သွေးတိုးရှိနေမှန်းမသိကြပါဘူး။ ဒီလက္ခဏာမပြတဲ့သွေးတိုးကသူတို့ကိုနောက်ပိုင်းဆိုးရွားတဲ့ကျန်းမာရေးပြသနာတွေနဲ့ကြုံလာစေနိုင်ပါတယ်။ သင်ကအဲဒီထဲကတစ်ယောက်လား။ သင့်မှာသွေးတိုးရှိမရှိမသိဘူးဆိုရင်တော့ဆရာဝန်ဆီမှာသွားရောက်စမ်းသပ်စစ်ဆေးပါ။ သင့်ကုသမှုတွေပိုမိုထိရောက်ဖို့သင်လုပ်သင့်တာလုပ်ပါ သွေးတိုးမှာကျန်းမာရေးနဲ့သင့်တော်တဲ့နှုန်းဆိုတာမရှိပါဘူး။ ဒီရောဂါနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပေါ့ပေါ့မတွေးပါနဲ့။ သင့်ရဲ့ဆရာဝန်နဲ့ကုသနည်းတွေကိုဆွေးနွေးပြီး သွေးတိုးကိုထိန်းချုပ်ဖို့သင်လုပ်ရမယ့်အပိုင်းတွေကိုလည်း သေချာလုပ်ပါ။ သင့်ဘဝကိုပြောင်းလဲပြီး သွေးတိုးဖြစ်ပွားနိုင်ခြေမြင့်စေတဲ့အရာတွေကိုလျှော့ချပါ။ တကယ်လို့သင့်သွေးပေါင်ချိန်ကပုံမှန်ဆိုရင်တောင်(အပေါ်သွေး 120 mmHg အောက်၊ အောက်သွေး 80mmHg အောက်) သွေးတိုးဖြစ်မလာအောင်ကာကွယ်ရပါမယ်။ နေထိုင်မှုပုံစံ ပြောင်းလဲခြင်းကကျန်းမာတဲ့ဘဝကိုရစေနိုင်ပါတယ်။ နားနေချိန်တိုင်းသော သွေးပေါင်ချိန်သည် သွေးတိုးအကြိုအဆင့် (အပေါ်သွေး 120 နဲ့ […]

စိတ်ဖိစီးမှုတွေဖိအားတွေစိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုတွေက ယေဘူယျအားဖြင့်အတူတူပါပဲ။ ဒါကြောင့်ဒီလိုစိတ်အခြေအနေတွေနဲ့ သွေးတိုးခြင်းကိုတွဲမြင်ကြတာအံ့သြစရာမရှိပါဘူး။ တကယ်လို့စိတ်အခြေအနေနဲ့ သွေးတိုးကဆက်စပ်နေမယ်ဆိုရင်ဘယ်ဟာကအရင်လာမလဲ။ ဒီစိတ်အအြေနေတွေက သွေးတိုးဖြစ်စေတဲ့ ယေဘူယျအကြောင်းခံတွေလား ။ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်၁၀၀ လောက်ကသွေးတိုးရှိနေတဲ့သူတွေကိုလေ့လာမှုတွေထဲကအစောဆုံးလေ့လာမှုတွေမှာလုပ်ငန်းအကြီးစားရဲ့ဒါရိုက်တာလိုလူမျိုးတွေအလုပ်ဝန်ပိမှုကြောင့်သူတို့ရဲ့စိတ်အခြေအနေမှာမူမမှန်တာမျိုးတွေရှိလာပြီးစိတ်လှုပ်ရှားလာတတ်ကြပါတယ်လို့တွေ့ရှိခဲ့တယ်။ အဲဒီအချိန်ကစပြီး “hypertensive personality” (သွေးတိုးဖြစ်စေတဲ့ပင်ကိုစရိုက်)ရှိလားမရှိလားဆိုတဲ့ငြင်းခုံမှုတွေစတင်ခဲ့တယ်။ တချို့က သွေးတိုးရှိနေတဲ့လူနာတွေဟာသူတို့ရဲ့စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေစိတ်လှုပ်ရှားမှုတွေစတဲ့စိတ်အခြေအနေတွေကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ထင်ကြပေမယ့်တချို့ကတော့ ဒေါသကိုထိန်းချုပ်ထားရကြောင့်ဖြစ်တာပိုများတယ်လို့ထင်ကြပါတယ်။ မတူညီကွဲပြားတဲ့ထင်မြင်ချက်များစွာရှိပါတယ်။ စိုးရိမ်မှုနဲ့စိတ်ဖိစီးမှုတွေကခဏတာသွေးတိုးတက်စေပေမယ့်နာတာရှည် သွေးတိုးရောဂါကိုဖြစ်မလာစေပါဘူး။ ဒီအချက်ကနာတာရှည်စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှု ဝေဒနာခံစားနေရသူတွေမှာပါမှန်ပါတယ်။ စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာထွက်တဲ့ဟော်မုန်းတစ်မျိုးကနှလုံးခုန်နှုန်းကိုမြန်စေပြီးသွေးကြောလေးတွေကိုကျဉ်းသွားစေပါတယ်။ ဒီအချက်နှစ်ချက်ကသွေးတိုးစေပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့်ဖြစ်လာတဲ့သွေးတိုးကသွေးလွှတ်ကြောရဲ့ သွေးဖိအားကို၃၀ရာခိုင်နှုန်းကနေ၄၀ရာခိုင်နှုန်းထိတိုးလာစေပါတယ်။ ဒီပြောင်းလဲမှုတွေကခဏတာပါ။ စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့်ထွက်တဲ့ ဟော်မုန်းတွေပျက်စီးသွားတာနဲ့ နှလုံးခုန်နှုန်းတွေသွေးကြောတွေနဲ့ သွေးဖိအားတွေကပုံမှန်ပြန်ဖြစ်သွားပါလိမ့်မယ်။ နာတာရှည်စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုရောဂါဖြစ်နေတဲ့ ဝေဒနာရှင်တွေမှာသူတို့ရဲ့စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုကြောင့်သွေးတိုးတက်တာမျိုးမရှိပါဘူး။ သူတို့တွေရဲ့အာရုံကြောနဲ့နှလုံးသွေးကြောစနစ်ကစိတ်ဖိစီးမှုကြောင့်အချိန်မလပ်ထွက်နေတဲ့နာတာရှည် ဟော်မုန်းတွေကြောင့်ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်သွားပါတယ်။ စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုရောဂါမရှိတဲ့သူတွေလည်းစိုးရိမ်ကြောင့်ကြတတ်သလိုနာတာရှည်စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှု ရောဂါရှိနေတဲ့သူတွေလည်းစိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုပိုများလာတဲ့အခြေအနေမျိုးရှိပါတယ်။ အဲလိုအခြေအနေတွေမှာသွေးတိုးနှုန်းတက်လာတာကအတူတူပဲဖြစ်ပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုဟာ သွေးတိုးတက်ခြင်းကိုအကျိုးသက်ရောက်စေတဲ့အတွက်စိတ်ဖိစီးမှုနဲ့စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုတွေကို သွေးတိုးဖြစ်စေတဲ့အကြောင်းအရင်းတွေလို့သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ ခဏတာ သွေးတိုးတက်ခြင်းကလည်းနာတာရှည်သွေးတိုးလိုပဲဆိုးကျိုးများပါတယ်။ ဒီမတူညီတဲ့အခြေအနေနှစ်ခုမှာ သွေးကြော၊နှလုံးနဲ့ ကျောက်ကပ်ထိခိုက်မှုတွေကတော့တူညီနေပါတယ်။ ခဏတာ သွေးတိုးတက်တဲ့အကြိမ်ရေများလာတာနဲ့အမျှထိခိုက်မှုတွေကလည်းများလာပါတယ်။ သွေးတိုးတက်တဲ့အခြေအနေနှစ်ခုလုံးဟာကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများထိခိုက်ခြင်း၊နှလုံးရောဂါဖြစ်ခြင်း၊လေဖြတ်ခြင်းအပြင် နောက်ဆုံး သေဆုံးတဲ့အထိဖြစ်နိုင်ပါတယ်။   နာတာရှည်စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုရောဂါကကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတွေကိုဘယ်လိုထိခိုက်စေသလဲ ? စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုကနာတာရှည် သွေးတိုးကိုမဖြစ်စေနိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့်ခဏခဏစိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုဖြစ်နေမယ်ဆိုရင်တော့သင့်ကိုခဏခဏသွေးတိုးစေနိုင်ပါတယ်။ တကယ်လို့စိုးရိမ်မှုကြောင့်သွေးတိုးခဏခဏတက်နေမယ်ဆိုရင်နာတာရှည်သွေးတိုးရောဂါလိုမျိုးပဲသင့်ရဲ့ သွေးကြောတွေနှလုံးနဲ့ကျောက်ကပ်တို့ကိုထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ သင့်မှာစိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုခဏခဏဖြစ်နေတယ်ဆိုရင်လည်းဆေးလိပ်သောက်ခြင်းအရက်သောက်ခြင်းအစားအလွန်စားခြင်းစတဲ့ သွေးတိုးဖြစ်စေတဲ့လုပ်ရပ်တွေကိုလုပ်လာနိုင်ပါတယ်။ စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုနဲ့တခြားစိတ်ရောဂါတွေကိုကုသတဲ့ Serotonin နဲ့ Norepinephrine […]

သွေးတိုးကြောင့် ခေါင်းကိုက်စေတယ်လို့ တွေးရတာလွယ်ကူပါတယ်။ တစ်ခါတစ်လေသင်တွေးမယ်။“နှလုံးကအရမ်းခုန်တာကြောင့် သွေးက သွေးကြောနံရံတွေကိုအားနဲ့တွန်းပြီးစီးဆင်းသွားတယ်။ ဒါကြောင့် ငါ့ဦးခေါင်းခွံကပါလိုက်ခုန်လာတာများလား” ဆိုပြီးတော့ပေါ့။ ဆက်စပ်မှုရှိမရှိဆိုတဲ့ အဖြေကမသေချာပါဘူး။ လေ့လာမှုတွေမှာတော့ ခေါင်းကိုက်နဲ့ သွေးတိုးဆက်စပ်မှုကိုအနည်းငယ် တွေ့ရပါတယ်။ အောက်မှာ သွေးတိုးနဲ့ခေါင်းကိုက်ဘယ်လိုဆက်စပ်နေလဲဆိုတဲ့အကြောင်းအရင်းအမှန်ကိုပြောပြသွားပါ့မယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ဆယ်စုနှစ်လောက်ကလူတွေဟာ ခေါင်းကိုက်တာက သွေးတိုးရဲ့လက္ခဏာဖြစ်တယ်လို့ယုံခဲ့ကြပါတယ်။ တကယ်တော့ လေ့လာမှုတွေအရ ခေါင်းကိုက်တာနဲ့ သွေးတိုးတာကသိသာတဲ့ဆက်စပ်မှုမရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့်ယနေ့ခေတ်ရဲ့လူတော်တော်များများနဲ့ဆရာဝန်တွေကပါခေါင်းကိုက်တာက သွေးတိုးရှိလို့ဆိုပြီးထင်နေကြတုန်းပါဘဲ။ အာရုံကြောဆရာဝန် Deborah Friedman ကခုနကပြောသွားတဲ့အချက်နဲ့ပတ်သက်ပြီးအကြောင်းပြချက်တွေပေးထားပါတယ်။ • သွေးတိုးကကြီးကြီးမားမားနာကျင်မှုတွေနဲ့ဆက်စပ်ချင်ဆက်စပ်နေလိမ့်မယ်။ • ခေါင်းကိုက်ခြင်းက တချို့သွေးတိုးကျဆေးတွေရဲ့ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးကြောင့်လည်းဖြစ် နိုင်တယ်။ • ပြောင်းပြန်အားဖြင့် သွေးတိုးကျဆေးများသည် ခေါင်းကိုက်ဝေဒနာကို ကာကွယ်ပေးကောင်းပေးနိုင်တယ်။ ထို့ကြောင့်လည်းဆေးကုသမှု ခံယူနေသောသွေးတိုးလူနာများတွင် ခေါင်းကိုက် ဖြစ်နိုင်ချေ နည်းပါတယ်။   ခေါင်းနည်းနည်းပဲကိုက်တဲ့ သွေးတိုးဝေဒနာရှင်တွေဘာလို့ရှိနေတာလဲ ? နော်ဝေမှာရှိတဲ့ လေ့လာမှုတွေကသွေးတိုးရှိတဲ့ ဒေသခံတွေက ခေါင်းသိပ်မကိုက်ကြဘူးလိုပြောပါတယ်။ လေ့လာမှုအဖွဲ့သားတွေကအရွယ်ရောက်ပြီးသူ၂၂၀၀၀ခန့်ကို၁၁နှစ်ခြားပြီးစမ်းသပ်ခဲ့ပါတယ်။ အပေါ်သွေး(Systolic blood pressure) ၁၅၀အထက်မှာရှိတဲ့သူတွေကခေါင်းကိုက်နိုင်ချေ၃၀ရာခိုင်နှုန်းပိုနည်းပါတယ်။ အပေါ်သွေး(Systolic figure)ဆိုတာက သွေးတိုးတိုင်းရာမှာအမြင့်ဆုံးဂဏန်းကိုဆိုလိုတာပါ။ လေ့လာသူတွေကလည်းhypalgesia (နာကျင်မှုကိုအာရုံခံစားနိုင်စွမ်းလျော့ခြင်း) […]

သွေးတိုးကျစေတဲ့ဆား ဆရာဝန်တွေအနေနဲ့ဆားကိုသင့်တင့်မျှတစွာထိန်းစားခြင်းကသွေးတိုးကို လျော့ကျစေတယ်လို့သိထားကြပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့စားနေကျးစရာတွေမှာပါတဲ့တခြားဆိုဒီယမ်မဟုတ်တဲ့ဓါတ်တွေက သွေးတိုးကျစေတယ်ဆိုတာကိုတော့သိသူနည်းပါတယ်။ ပိုတက်ဆီယမ်ကယ်လ်ဆီယမ်နဲ့မက်ဂနီဆီယမ်ဓါတ်ကြွယ်ဝတဲ့စားစရာတွေကသွေးတိုးလျှော့ချပေးပါတယ်။ လူတိုင်းကဆားလျှော့စားခြင်းက သွေးတိုးကျစေတယ်လို့သိထားကြပါတယ်။ သိပ်မကြာခင်ကဘဲဒီအချက်မှာအငြင်းပွားစရာလေးတွေနည်းနည်းရှိလာပါတယ်။ တချို့လူတွေကဆား/ဆိုဒီယမ်ဒဏ်ကို သူများထက်ပိုပြီးမခံနိုင်ဖြစ်တတ်ကြပါတယ်။ နောက်ပြီးသွေးတိုးကိုသက်ရောက်မှုရှိတဲ့တခြားဓါတ်တွေလည်းရှိပါသေးတယ်။ဥပမာ - ပိုတက်ဆီယမ်၊ကယ်လ်ဆီယမ်၊မက်ဂနီဆီယမ်တို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ လေ့လာမှုတွေအရဆိုဒီယမ်စားသုံးမှုများတဲ့လူတွေမှာ သွေးတိုးရှိကြောင်းပြပါတယ်။ ဒါကအသက်ကြီးလေပိုဖြစ်လေဖြစ်ပါတယ်။ တချို့ဆား/ဆိုဒီယမ်လုံးဝမစားသုံးတဲ့လူမျိုးတွေက သွေးတိုးရှိသူတော်တော်နည်းတာတွေ့ရပါတယ်။ အဲဒီလူတွေကအဝလွန်ခြင်းမရှိအရက်လည်းမသောက်သလိုကိုယ်လက်လေ့ကျင့်ခန်းလည်းလုပ်ကြပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှဆားရဲ့ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှုကလည်းတိုးလာပါတယ်။ ထို့ကြောင့် ဆားလျော့စားရမည်ဟူသောထုံးကိုသမ္မာကျမ်းစာအမှန်တရားကဲ့သို့လက်ခံကျင့်သုံးလာခဲ့သည်။ ထူးဆန်းစွာပင် မကြာသေးမီကအမေရိကားနိုင်ငံမှလေ့လာစမ်းသပ်မှုများအရဆားကိုလျော့စားခြင်းသည် အသက်တိုစေသည်ဟုဆိုသည်။ ထို့ပြင်ဆားကိုအလွန်အကျွံလျော့စားသူများသည် သွေးတိုးပင် ဖြစ်လာနိုင်သည်ဟုဆိုသည်။ ကယ်လ်ဆီယမ် ပိုတက်ဆီယမ်နဲ့မက်ဂနီဆီယမ် ဆိုဒီယမ်တစ်ခုဘဲ သွေးတိုးရောဂါအပေါ်သက်ရောက်မှုရှိတာမဟုတ်ပါဘူး။ ကယ်လ်ဆီယမ်မက်ဂနီဆီယမ်နဲ့ပိုတက်ဆီယမ် တွေက သွေးတိုးနှုန်းကိုပုံမှန်လည်ပတ်နိုင်ဖို့ကူညီပါတယ်။ သူတို့ရဲ့သက်ရောက်မှုကတော့အကောင်းဘက်ကပါ။ ဒီဓါတ်တွေကသင့်အစားအသောက်ထဲမှာပါမယ်ဆိုရင်သူတို့က သွေးတိုးကိုလျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။ အာဟာရဓါတ်တွေကြွယ်ဝစွာပါဝင်တဲ့စားစရာတွေကလည်း သွေးတိုးကို လျှော့ချပေးနိုင်တယ်လို့လေ့လယမှုတွေကဆိုထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လေ့လာမှုတွေအရအပေါ်ကပြောသွားတဲ့ဓါတ်တွေအာဟာရတွေကို ဆေးအနေနဲ့ထုတ်လုပ်တဲ့အခါအစားအသောက်မှာပါတဲ့ဓါတ်တွေလောက်သွေးတိုးကိုမထိန်းချုပ်နိုင်ဘူးလို့ဆိုပါတယ်။ ကယ်လ်ဆီယံ ကယ်လ်ဆီယမ်မှာအရိုးသန်မာစေတဲ့အချက်အပြင်တခြားကျန်းမာရေးကိုအထောက်အကူပြုတာတွေအများကြီးရှိပါသေးတယ်။ ကယ်လ်ဆီယမ်ပါဝင်တဲ့အစားအစာတွေကိုစားတဲ့သူတွေမှာ သွေးတိုးကျကြောင်းအဝလွန်မှုမရှိ၊အဆီပိုမရှိ၊ဆီးချိုမရှိကြောင်း တွေ့ရပါတယ်။DASH စားသောက်မှုပုံစံ (ဆီးချိုသမားများအတွက်ဆီးချိုထိန်းစားသောက်မှုပုံစံတစ်မျိုး)ကတစ်ရက်ကိုအဆီပါဝင်မှုနည်းတဲ့စားစရာတွေကိုပဲစားသောက်စေပါတယ်။ လူတစ်ယောက်ကတစ်ရက်ကိုကယ်လ်ဆီယမ်1200 mg ရအောင်အဆီမပါတဲ့နို့ထွက်ထုတ်ကုန်တွေကိုနှစ်ခါမှသုံးခါစားသင့်ပါတယ်။ နို့ထွက်ထုတ်ကုန်တွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ကောင်းကျိုးတွေကအရမ်းအံ့သြဖို့ကောင်းပါတယ်။ သင့်ရဲ့စားသောက်မှုပုံစံထဲကိုနို့ထွက်ထုတ်ကုန်တွေထည့်စားတာသင့်အတွက်အရမ်းကိုအကျိုးရှိစေမှာပါ။ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်သုံးဆယ်လောက်ကအမေရိကန်မှာနို့သောက်သုံးမှုသိသိသာသာလျော့နည်းလာပါတယ်။ လေ့လာသူတွေကဒီအချက်ဟာအဝလွန်ခြင်းနဲ့သွေးတိုးရောဂါများလာခြင်းတို့နဲ့ဆက်စပ်နေတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ တစ်ခုအရေးကြီးတာကအဆီပါဝင်မှုနည်းတဲ့နို့ထွက်ထုတ်ကုန်တွေကို ရွေးပါ။ နို့ထွက်ထုတ်ကုန်တွေထဲမှာပါတဲ့အဆီက high saturated […]

သင့်သွေးတိုးကို လျှော့ချဖို့လွယ်ကူတဲ့နည်းလမ်းများ ဆားလျှော့စားခြင်းက သွေးတိုးကျဖို့တစ်ခုတည်းသောနည်းလမ်းလို့သင်ထင်ပါသလား ? မဟုတ်ပါဘူး။ အခုပြောပြသွားမှာကတော့ သွေးတိုးကျစေမယ့်နည်းလမ်းတွေပါ။   (၁) သကြားမုံလာ (Beets) သင်ငယ်ငယ်တုန်းကဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေကိုမုန်းခဲ့ဖူးပါသလား ? သကြားမုန်လာတွေမှာအာဟာရဓါတ်များစွာပါဝင်ပြီး သွေးကြောတွေကိုပွင့်စေတဲ့အတွက်ကြောင့် သွေးတိုးကျစေပါတယ်လို့ Georgia State University က Professor Christine Rosenbloom ကပြောပါတယ်။ သူတို့ကို လေ့ကျင့်ခန်းမလုပ်ခင်စားခြင်း၊ဖျော်ရည်အနေနဲ့ သောက်ခြင်းကသင့်ကြွက်သားတွေအလုပ်လုပ်ဖို့ အောက်ဆီဂျင်လိုအပ်တဲ့နှုန်း ကို လျှော့ချပေးပါတယ်။ ဆိုလိုတာက သင့်ကြွက်သားတွေ ကအချိန်ပိုကြာကြာ ကြံ့ခိုင်သန်စွမ်းနေမှာဖြစ်ပါတယ်။   မီးဖိုချောင်တွင်းပြုလုပ်နည်း သကြားမုန်လာတွေကိုခဲပတ်နဲ့ပတ်ပြီးမီးဖိုထဲမှာ 400°F နဲ့မိနစ် လေးဆယ်လောက်ထားပါ။ ပြီးရင်လှီးပြီးသံလွင်ဆီဖြစ်ဖြစ်တခြားဆီဖြစ်ဖြစ်ထည့်စားပါ။ တကယ်လို့ဖျောက်ရည်အနေနဲ့ သောက်ချင်တယ်ဆိုရင်တော့လေ့ကျင့်ခန်းမလုပ်ခင် လေးအောင်စလောက် သောက်သွားရပါမယ်။   (၂) ဒိန်ချဉ် ဒိန်ချဉ်ကမိန်းမတွေအတွက်ပဲမဟုတ်ပါဘူး။ သူကကြွက်သားတွေကိုတည်ဆောက်ပေးပြီးအရိုးတွေကိုသန်မာစေပါတယ်။ တစ်ရက်ကိုဒိန်ချဉ် ခြောက်အောင်စလောက် သောက်သုံးခြင်းနဲ့တင် သင့်သွေးတိုးကိုပုံမှန်နှုန်းမှာထိန်းထားနိုင်ပါပြီ။Plain Greek ဒိန်ချဉ်ကို ရွေးချယ်ပါ။ သူ့မှာအဆီပါဝင်မှု 2% ပဲရှိတဲ့အတွက် ကောင်းကျိုးမှန်သမျှရပါလိမ့်မယ်။ မီးဖိုချောင်တွင်းပြုလုပ်နည်း ။ ။ ဒိန်ချဉ်မှာ Blueberries လေးတွေ […]

သွေးတိုးခြင်းအတွက် လေ့ကျင့်ခန်းအကြံပေးချက်တွေကဘာတွေလဲ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းကသင့်ရဲ့သွေးတိုးကိုကျစေပါတယ်။ လေ့ကျင့်ခန်းကသင့်ကိုခွန်အားတွေပေးတဲ့အပြင်သင့်ရဲ့စိတ်ဖိစီးမှုတွေကိုကျော်လွန်ပြီးနေလို့ကောင်းစေပါတယ်။ သင်ကလောလောဆယ်လှုပ်ရှားမှုသိပ်မရှိဘူးဆိုရင်သင့်ဆရာဝန်နဲ့အရင်တွေ့ပါ။ သူကသင့်ကိုလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ဖို့အဆင်သင့်ဖြစ်အောင်ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။ လှုပ်လှုပ်ရှားရှားနေခြင်းကသင်သွေးတိုးအတွက်ကောင်းစေတဲ့အတွက်သင့်ဆရာဝန်ကအားကြိုးမာန်တက်ကူညီပါလိမ့်မယ်။ သင်ကြိုက်တဲ့လှုပ်ရှားမှုကိုလုပ်နိုင်ပြီးဒီအတွက် Gym သွားဖို့မလိုပါဘူး။ သင်လှုပ်ရှားနေပြီးနှလုံးခုန်အနည်းငယ်မြန်စေပြီးနည်းနည်းမောနေရင်အဆင်ပြေပါတယ်။ ဒါတွေထဲမှာအမြန်လမ်းလျှောက်ခြင်း၊ ပြေးခြင်း၊ ရေကူးခြင်း၊စက်ဘီစီးခြင်း၊အလေးမခြင်းနဲ့ခြံအလုပ်လုပ်ခြင်းတွေပါဝင်ပါတယ်။ သင့်အတွက်လှုပ်ရှားမှုရွေးချယ်ဖို့ကသင့်ကိုယ်ကိုပြန်မေးရမယ့်မေးခွန်းနှစ်ခုရှိပါတယ်။ ဘာကပျော်စရာကောင်းလဲ ။ တစ်ယောက်တည်းလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်မှာလား ။ အဖွဲ့နဲ့လုပ်မှာလား။ ဘယ်လိုလေ့ကျင့်ခန်းမျိုးကအကောင်းဆုံးလဲ။ အခြေခံအားဖြင့်လေ့ကျင့်ခန်းသုံးမျိုးရှိပါတယ်။ နှလုံးနဲ့သွေးကြောလေ့ကျင့်ခန်းများ/အေရိုးဗစ်လေ့ကျင့်ခန်းများစတာတွေကသင့်ရဲ့သွေးတိုးကိုကျစေပြီးသင့်ရဲ့နှလုံးကိုပိုပြီးသန်မာစေပါတယ်။ဥပမာ - လမ်းလျှောက်ခြင်း၊ ပြေးခြင်း၊ကြိုးခုန်ခြင်း၊စက်ဘီးစီးခြင်း၊စကိတ်စီးခြင်း၊ လှေလှော်ခြင်း၊အေရိုးဗစ်ရေကူးခြင်းနဲ့ ရေထဲတွင်အေရိုးဗစ်ကစားခြင်း ခွန်အားလေ့ကျင့်ခြင်းကသင့်ရဲ့ကြွက်သားတွေကိုသန်မာအောင်တည်ဆောက်ပေးပါတယ်။ ဒါကသင့်ရဲ့ကယ်လိုရီတွေကိုတစ်နေ့လုံးပိုမိုလောင်ကျွမ်းစေပါတယ်။ ဒါကသင့်ရဲ့အဆစ်နဲ့အရိုးတွေအတွက်လည်းကောင်းပါတယ်။ အကြောလျှော့ခြင်းကသင့်ကိုပိုပြီးပျော့ပြောင်းစေတဲ့အပြင်သင့်ကိုပိုပြီးလှုပ်ရှားလို့အဆင်ပြေစေကာအနာတရဖြစ်ခြင်းမှကူညီကာကွယ်ပေးပါတယ်။   လေ့ကျင့်ခန်းကိုဘယ်လောက်တစ်ခါလုပ်သင့်လဲ အမြန်လမ်းလျှောက်ခြင်းလိုမျိုးအလယ်အလတ်လှုပ်ရှားမှုတွေဆိုရင်တစ်ရက်မိနစ်၃၀နှုန်းနဲ့တစ်ပတ်၅ရက်လုပ်ပါ။ တကယ်လို့အချိန်အဲဒီလောက်မရဘူးဆိုရင်ပြေးခြင်းလိုမျိုးပြင်းထန်တဲ့လေ့ကျင့်ခန်းကိုတစ်နေ့မိနစ်၂၀နှန်းတစ်ပတ်၃ရက်မှ၄ရက်လုပ်ပါ။ တကယ်လို့သင်ကဒီနေ့ထိလှုပ်လှုပ်ရှားရှားသိပ်မလုပ်ဘူးဆိုရင်အပေါ်ကပမာဏအထိ ဖြည်းဖြည်းချင်းလေ့ကျင့်သွားပါ။ အဲဒီလောက်ထိရောက်ဖို့ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်ကြာလည်းအဆင်ပြေပါတယ်။ ပထမဆုံး သွေးပူအောင်လုပ်ပါ။၅မိနစ်ကနေ၁၀မိနစ်အထိ သွေးပူစေခြင်းကသင့်ရဲ့ကိုယ်ကိုလှုပ်ရှားရပိုအဆင်ပြေစေတဲ့အပြင်အနာတရဖြစ်ခြင်းမှလည်းကာကွယ်ပေးပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကလေ့ကျင့်ခန်းအပြင်းအပျော့ကိုချိန်ဆပါ။ အလွန်အကျွံမလုပ်ပါနဲ့။ သင့်အနေနဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်နေစဉ်စကားပြောနိုင်တဲ့အနေအထားရှိရပါမယ်။ သီချင်းပါဆိုနိုင်သေးရင်တော့နည်းနည်းပိုလုပ်ပါ။ နောက်ဆုံးအနေနဲ့အရှိန်လျှော့ပါ။ ပြီးပြီဆိုပြီးချက်ချင်းမရပ်ချလိုက်ပါနဲ့။ တဖြည်းဖြည်းချင်းအရှိန်လျှော့ပြီးရပ်ပါ။ အထူးသဖြင့်ဒါက သွေးတိုးရှိသူတွေအတွက်ပိုအရေးကြီးပါတယ်။   လေ့ကျင့်ခန်းမှန်မှန်လုပ်စေနိုင်ဖို့ နည်းလမ်း (၃) သွယ် ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်လုပ်ပါ။ အဲဒီအခါကျရင်သင်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ရတာကိုစွဲလာပါလိမ့်မယ်။ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းကိုသင့်တစ်နေ့တာအချိန်ဇယားထဲထည့်ထားပါ။ သင်ဘယ်အချိန်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်မယ်ဆိုတာကြိုစီစဉ်ပြီးပြက္ခဒိန်မှာမှတ်ထားပါ။ လေ့ကျင့်ခန်းအတူလုပ်ဖော်ရှာပါ။ ဒါကသင့်ကိုလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ရတာစိတ်ဓါတ်တက်ကြွစေပြီးပိုပျော်စေပါတယ်။ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တာ ဘေးကင်းရဲ့လား ။ တက်တက်ကြွကြွနေခြင်းက သွေးတိုးရှိသူအတွက်လုပ်နိုင်တဲ့အကောင်းဆုံးအရာတစ်ခုပါ။ သင့်ဆရာဝန်ကိုသင်ကန့်သတ်ထားရမယ့်ပမာဏရှိလားမေးထားပါ။ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တဲ့အခါသင့်ရဲ့ခန္ဓါကိုယ်ဘယ်လိုခံစားရလဲသတိပြုပါ။ နေသားကျဖို့ခဏတော့အချိန်ယူရမှာဖြစ်ပြီးဒါကပုံမှန်ပါပဲ။ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်နေစဉ်အသက်ရှူမြန်ခြင်း ချွေးထွက်ခြင်းနှလုံးခုန်မြန်ခြင်းတို့ကပုံမှန်ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် အသက်ရှူအရမ်းကျပ်တာ၊နှလုံးခုန်အရမ်းမြန်တာ၊ နှလုံးခုန်မူမမှန်တာတို့ခံစားရရင်တော့အရှိန်လျော့ပြီးနားလိုက်ပါ။ ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း၊ပျော့ခွေခြင်း၊ ခေါင်းမူးခြင်းနဲ့လည်ပင်း၊လက်မောင်း၊ မေးရိုး၊ပုခုံးတွေမှာနာတာတွေဖြစ်လာရင်တော့လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တာရပ်လိုက်ပါ။ တကယ်လို့အပေါ်ကပြောသွားတာတွေကမြန်မြန်ပျောက်မသွားတာပဲဖြစ်ဖြစ်ထပ်ဖြစ်လာတာပဲဖြစ်ဖြစ်ဆရာဝန်ခေါ်ပါ။ လိုအပ်ရင်အရေးပေါ်ကုသမှုခံယူပါ။

သွေးတိုးအတွက် နောက်ဆက်တွဲဂရုစိုက်မှုများ သွေးတိုးရောဂါကိုကုသရာမှာအရေးကြီးတာတစ်ခုကနောက်ဆက်တွဲဂရုစိုက်မှုပါပဲ။ သင့်ရဲ့သွေးတိုးကိုဆရာဝန်ညွှန်ကြားတဲ့အတိုင်းပုံမှန်နှုန်းမှာရှိလားဆိုတာပုံမှန်စစ်ဆေးရပါမယ်။ တကယ်လို့ သွေးတိုးကပုံမှန်နှုန်းထဲမှာမဟုတ်ဘူးဆိုရင်လိုအပ်တဲ့ကုသမှုတွေထပ်ပြီးခံယူရမှာပါ။ သွေးတိုးရှိတဲ့လူတစ်ယောက်ကတစ်နှစ်ကိုအနည်းဆုံးတစ်ကြိမ်ဒါမှမဟုတ်မကြာခဏဆရာဝန်နဲသွားတွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့သင်ဟာ ဆီးချိုနှလုံးရောဂါဒါမှမဟုတ် လေဖြတ်ထားတယ်ဆိုရင်သင့်ရဲ့သွေးတိုးကိုပြန်မဖြစ်အောင်ပိုပြီးဂရုစိုက်ရပါမယ်။ သင်အနေနဲ့ဘယ်သွေးပေါင်ချိန်မှာရှိသင့်လဲဆိုတာဆရာဝန်နဲ့ဆွေးနွေးပါ။ အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှသွေးကြောတွေမာလာခြင်းကအပေါ်သွေး (Systolic blood pressure)ကိုမြင့်လာစေပါတယ်။ အရင်ကကုသခဲတဲ့ကုသမှုကအခုအကျိုးသက်ရောက်မှုရှိချင်မှရှိပါတော့မယ်။ သင့်အတွက် ဆေးပမာဏနဲ့ကုသမှုတွေကပြောင်းလဲသွားပြီး ဆေးနည်းအသစ်လိုချင်လိုလာပါမယ်။ ရက်ချိန်းပြည့်လို့ဆေးခန်းသွားတဲ့အခါ သွေးတိုးနဲ့ဆက်စပ်နေတဲ့နှလုံးမျက်လုံး ကျောက်ကပ်နဲ့ သွေးကြော တွေကိုပါစစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။ ဆရာဝန်ဆီရက်ချိန်းမှန်မှန်သွားပြခြင်းကသင့်ဆရာဝန်ကိုသင်ဆေးတွေကြောင့်ဆိုးကျိုးရှိမရှိသိစေပြီးလိုအပ်ရင် ဆေးနည်းပြောင်းပေးပါလိမ့်မယ်။ ဆရာဝန်ဆီရက်ချိန်းမှန်မှန်သွားပြ၍ နောက်ဆက်တွဲ ဂရုစိုက်မှုခံယူခြင်းကကိုလက်စထရောမြင့်တက်လာခြင်းအဝလွန်ခြင်းစတာတွေကိုစောင့်ကြည့်ဖို့အခွင့်ကောင်းတစ်ခုပါ။