ရှေးဦးသူနာပြုစုခြင်း

အဆိပ်သင့်တယ်ဆိုတာဘာလဲ အဆိပ်သင့်ခြင်းဆိုသည်မှာ အဆိပ်များ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ လုံလောက်သော အရေအတွက်၊ ပမာဏ ဝင်ရောက်ခြင်းကြောင့် ကျန်းမာရေးချို့တဲ့ခြင်း၊ ကိုယ်လက်အင်္ဂါချို့တဲ့ခြင်း၊ နာမကျန်းဖြစ်ခြင်းနှင့် သေဆုံးသည် အထိ ဖြစ်စေနိုင်ခြင်းကို ခေါ်သည်။ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ အဆိပ်ဝင်ရောက်နိုင်သော နည်းလမ်းများ ၁။       စားမိခြင်း (ဥပမာ - အစာအဆိပ်သင့်ခြင်း၊ အဆိပ်သောက်ခြင်း) ၂။        ရှူရှိုက်မိခြင်း (ဥပမာ - ဓာတ်ငွေ့အဆိပ်သင့်ခြင်း၊ မတည့်သော အနံ့ရှူရှိုက်မိခြင်း) ၃။       အရေပြားအတွင်း ထိုးသွင်းခြင်း (ဥပမာ − အဆိပ်ရှိသောသတ္တဝါ အကိုက်ခံရခြင်း) ၄။       အရေပြားအတွင်း စိမ့်ဝင်ခြင်း (ဥပမာ− ဓာတုဗေဒပစ္စည်းများကို အကာအကွယ်မပါဘဲ ကြာမြင့်စွာကိုင်တွယ်   အသုံးပြုခြင်း)   စားမိခြင်းကြောင့် အဆိပ်သင့်စေသောအရာများ ဆေးဝါးနှင့် အရက်သေစာ သန့်စင် ချေး(ဂျီး)ချွတ်ဆေးများ ကိုယ်တိုင်လုပ် ဥယျာဉ်သုံးပစ္စည်းများ အပင်သုံးအားဆေး၊ ပိုးသတ်ဆေး ပိုးမွှားကြောင့် အစာအဆိပ်သင့်ခြင်း ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် အစာအဆိပ်သင့်ခြင်း မတည့်သောအစားအစာများ စားမိခြင်း   လက္ခဏာများ (၁)      မူးဝေခြင်း/ခေါင်းကိုက်ခြင်း (၂)       အော့အန်ခြင်း၊ ဝမ်းသွားခြင်း (၃)      ဗိုက်နာ/ဗိုက်အောင့်ခြင်း (၄)      […]

ဒီတစ်ခေါက်တော့ အဆိပ်သင့်ခြင်း အမျိုးအစားများနှင့် ကာကွယ်နည်းများ အကြောင်း ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ အဆိပ်သင့်ခြင်း အမျိုးအစားများနှင့် ကာကွယ်နည်းများ ဒီတစ်ခေါက်တော့ အဆိပ်သင့်ခြင်း အမျိုးအစားများနှင့် ကာကွယ်နည်းများ အကြောင်းအတူတူ လေ့လာလိုက်ရအောင်နော်။ အဆိပ်သင့်တယ်ဆိုတာဘာလဲ အဆိပ်သင့်ခြင်းဆိုတာက အဆိပ်များ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ လုံလောက်သော အရေအတွက်၊ ပမာဏ ဝင်ရောက်တာကြောင့် ကျန်းမာရေးထိခိုက်ခြင်း၊ ကိုယ်လက်အင်္ဂါချို့တဲ့ခြင်း၊ နာမကျန်းဖြစ်ခြင်းနဲ့ သေဆုံးသည်အထိ ဖြစ်စေနိုင်ခြင်းကို ခေါ်ပါတယ်။ အမျိုးအစားများ အိမ်တွင်း အဆိပ်သင့်ခြင်း။ (ဥပမာ - ချွတ်ဆေး၊ ဆိုးဆေး၊ အိမ်သုတ်ဆေး၊ ကော်၊ လောင်စာဆီ) ဆေးဝါးကြောင့် အဆိပ်သင့်ခြင်း။ (ဆေးပိုသောက်၊ ဆေးသောက်မှား၊ မတည့်သောဆေး လိမ်းမိခြင်း) စက်ရုံတွင်းအဆိပ်သင့်ခြင်း။ (ဓာတ်ငွေ့၊ စက်ရုံသုံး ဓါတုဗေဒဆေးရည်) အရက်ကြောင့် အဆိပ်သင့်ခြင်း။ အပင်များကြောင့် အဆိပ်သင့်ခြင်း။ (မှို၊ သစ်သီး၊ သစ်ဥ၊ သစ်ဖု၊ ပန်းဝတ်မှုန်၊ မျိုးပွားသစ်စေ့ခြောက်) […]

တက်ခြင်း တက်ခြင်းသည် ထိန်းချုပ်စေခိုင်းခြင်းမရှိဘဲ တစ်ကိုယ်လုံးရှိ ကြွက်သားများ ဆွဲငင်တုန်လှုပ်ခြင်းဖြစ်ပြီး ဦးနှောက်၏လုပ်ငန်းများ ချို့ယွင်းမှုဖြစ်ခြင်းဖြစ်သည်။                  ဖြစ်စေတတ်သောအကြောင်းရင်းများ ဦးနှောက်ဒဏ်ရာရခြင်း၊ ဦးနှောက်အမြှေးရောင်ခြင်း (သို့) အကျိတ်ဖြစ်ခြင်း၊ လေဖြတ်ခြင်း၊ အပူရှပ်ခြင်း၊ ကလေးများ အဖျားကြီးခြင်း၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်လိုက်ခြင်း၊ မူးယစ်ဆေးအလွန်အကျွံသုံးစွဲခြင်း၊ အရက်မူးလွန်ခြင်း၊ အဆိပ်သင့်ခြင်း၊ အရည်ခန်းခြောက်ခြင်း၊ ဝက်ရူးပြန်ခြင်း၊ စိတ်ဝေဒနာရှင်များ၊ ပြုစုခြင်း အဖျားကြီးပြီး တက်နေသောကလေးအား အပူချိန်ကျစေရန် ရေပတ်တိုက်ပေးပါ။ တက်နေစဉ် ပါးစပ်အတွင်းမှ အစာများ၊ ချွဲများကို ဖယ်ရှားပေးပါ။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဖွင့်ပေးပါ။ တင်းကျပ်သောအဝတ်အစားများ လျော့ပေးပါ။ ထပ်မံ၍ဒဏ်ရာများ မရရှိစေရန်နှင့် လျှာမကိုက်မိစေရန် စောင့်ကြည့်ပြီးပြုစုပါ။ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းများ ဒဏ်ရာရရှိမှု အခြေအနေအား စစ်ဆေးပါ။ တက်တတ်သောသူ တစ်ဦးတည်းအချိန်အကြာကြီးမထားရန်၊ မိသားစုအား အကြံပြုပါ။ မိဘ၊ […]

အပူလောင်ခြင်း ဆိုသည်မှာ အပူနှင့် ဓာတုဗေဒပစ္စည်းများကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်၏ အရေပြား (သို့) တစ်ရှူးအသားမျှင်တို့တွင် ဒဏ်ရာရခြင်းကို ခေါ်ပါသည်။အပူလောင်ကျွမ်းခြင်းကြောင့် အရေပြားကို ပြင်းထန်စွာ ထိခိုက်နိုင်ပါသည်။ အရေပြားသည် ခန္ဓာကိုယ်၏ အရေးကြီးသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အပြင်လွှာ (Epidermis)နှင့် အတွင်းလွှာ (Dermis) ဟူသည့် တစ်ရှူး (အသားမျှင်) (၂)လွှာဖြင့် တည်ဆောက်ထားပါသည်။ အပေါ်ယံ အရေပြား သည် အဆီလွှာပေါ်တွင် တည်ရှိပြီး ရေလုံစေပါသည်။ အတွင်းလွှာတွင် သွေးကြောများ၊ အာရုံကြောများ၊ ကြွက်သားများ၊ အဆီပြုဂလင်းများ၊ ချွေးဂလင်းများနှင့် မွေးညှင်းမြစ်များပါရှိပါသည်။ အရေပြား၏ အဓိကလုပ်ငန်းစဉ်များမှာ ပြင်ပမှ ရောဂါပိုးမွှားများ မဝင်ရောက်စေရန် ကာကွယ်ခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်မှ အညစ်အကြေးများကို ချွေးအဖြစ်စွန့်ထုတ်ခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်အား အပူဓာတ်၊ အအေးဓာတ်တို့ကို သမမျှတစေခြင်း၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာများကို အနာကျက်စေခြင်းတို့ ဖြစ်ပါသည်။ အပူလောင်ခြင်း အမျိုးအစားများ (၁)      မီးလောင်ခြင်း   မီးတောက်၊ […]

အပူငုတ်ခြင်း ဖြစ်နိုင်သောအခြေအနေများ နေပူထဲပြင်းထန်စွာ အလုပ်လုပ်ခြင်း။ ရေလုံလောက်စွာ မသောက်ဘဲ အလုပ်များများလုပ်ခြင်း။ ပူပြင်းသောပတ်ဝန်းကျင်တွင် လေ့ကျင့်ခန်းပြင်းထန်စွာ လုပ်ခြင်း။ လက္ခဏာ အလွန်အမင်းချွေးထွက်ခြင်း အသားအရေဖြူဖပ်ဖြူရော်ဖြစ်ခြင်း ရေငတ်ခြင်း၊ မောပန်းလွယ်ခြင်း အသားအရေ စိုစွတ်အေးစက်ခြင်း ပျို့အန်ခြင်း ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ တခါတရံဝမ်းလျှောခြင်း သွေးခုန်နှုန်းမြန်၍ အားနည်းခြင်း သာမန်အပူချိန်ရှိခြင်း (သို့) သာမန်အပူချိန်ထက် အနည်းငယ်မျှသာတတ်နိုင်ခြင်း ခန္ဓာကိုယ်မှ ရေနှင့်ဆားဓာတ်များ ဆုံးရှုံးခြင်း။ ပြုစုခြင်း ရေပတ်တိုက်ခြင်းဖြင့် အပူချိန်ကိုချပါ။ ရေအေးများများတိုက်ပါ။ (ဓာတ်ဆားဖျော်ရည်၊ အားဖြည့်အချိုရည်တိုက်ပါ။) လူနာကို လေကောင်းလေသန့်ရသော အရိပ်ထဲတွင်ထားပါ။ လိုအပ်ပါက လူနာကို ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းသို့ပို့ပါ။ အပူရှပ်ခြင်း လက္ခဏာ အသားအရေနီမြန်းပြီး အလွန်အမင်းပူကာ ခြောက်သွေ့ခြင်း။ ချွေးမထွက်ခြင်း။ အဖျားကြီးခြင်း။ (ကိုယ်အပူချိန်အမြင့်ဆုံး ရောက်နိုင်သည်) တခါတရံ သတိလစ်ခြင်း။ ပြုစုခြင်း လေကောင်းလေသန့်ရသော အခန်းတွင်း (သို့မဟုတ်) အရိပ်ရသောနေရာတွင် သက်တောင့် သက်သာ လဲလျောင်းထားပြီး […]

အပူလောင်ခြင်းဆိုသည်မှာ အပူနှင့်ဓာတုဗေဒပစ္စည်းများကြောင့်ဖြစ်စေ၊ အရည်ပူလောင်ကျွမ်းခြင်းကြောင့်ဖြစ်စေ ခန္ဓာကိုယ်၏ အရေပြား (သို့) တစ်ရှူးအသားမျှင်တို့တွင် ဒဏ်ရာရခြင်းကို ခေါ်ပါသည်။ အရည်ပူလောင်ခြင်းဆိုသည်မှာ ပူသောအရည်၊ အငွေ့များကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်၏ အရေပြားတွင် ဒဏ်ရာ ရခြင်းကို ခေါ်ပါသည်။ အပူလောင်ကျွမ်းခြင်းကြောင့်အရေပြားကို ပြင်းထန်စွာ ထိခိုက်နိုင်ပါသည်။ အရေပြားသည် ခန္ဓာကိုယ်၏အရေးကြီးသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အပြင်လွှာ (Epidermis) နှင့် အတွင်းလွှာ (Dermis) ဟူသော တစ်ရှူး (အသားမျှင်) (၂)လွှာဖြင့် တည်ဆောက်ထားပါသည်။ အပေါ်ယံ အရေပြား သည် အဆီလွှာပေါ်တွင်တည်ရှိပြီး ရေလုံစေပါသည်။ အတွင်းလွှာတွင် သွေးကြောများ၊ အာရုံကြောများ၊ ကြွက်သားများ၊ အဆီပြုဂလင်းများ၊ ချွေးဂလင်းများနှင့် မွေးညင်းမြစ်များပါရှိပါသည်။ အရေပြား၏ အဓိကလုပ်ငန်းစဉ်များမှာ ပြင်ပမှ ရောဂါပိုးမွှားများ မဝင်ရောက်စေရန် ကာကွယ်ခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်မှ အညစ်အကြေးများကို ချွေးအဖြစ်စွန့်ထုတ်ခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်အား အပူဓာတ်၊ အအေးဓာတ်တို့ကို သမမျှတစေခြင်း၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာများကို […]

ဆေးခန်းကို ကွဲပြဲပြီး ရောက်လာပြီဆိုရင် အရင်ဆုံး မေးတာက ချုပ်ဖို့ လိုမှာလားတဲ့။ ချုပ်မယ်ဆိုရင်လည်း ဘယ်နှချက်ချုပ်ရမှာလဲ။ မချုပ်လို့ မရဘူးလား စသည်ဖြင့် မေးခွန်းတွေက ကြားနေကြရပါတယ်။ အနာ တိုင်းတော့ ချုပ်ဖို့ ဘယ်လိုမလဲ။ ချုပ်ဖို့ လိုတဲ့ အနာတွေကျတော့လည်း ချုပ်လိုက်မှ အနာရဲ့ နောက်ဆက်တွဲတွေကို ကာကွယ်နိုင်မယ်။ အနာကောင်းကောင်း ကျက်နိုင်မယ် စတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တွေနဲ့ ချုပ်ကြတာပါ။ ဆိုတော့ အနာတစ်ခု ချုပ်ဖို့ လိုမလိုကို အောက်က အချက်တွေနဲ့ အကြမ်းဖျင်း  ဆုံးဖြတ်ပါတယ်။ ကိုယ်က ချုပ်ဖို့ မလိုဘူး ထင်ပေမယ့် ဆရာဝန်က အခြေအနေ အရပ်ရပ်ကို သုံးသပ်ပြီး ချုပ်ဖို့ လိုအပ်လို့ ချုပ်ပေး လိုက်တာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။ ဘယ်အချက်တွေလဲဆိုတာကို ကြည့်ရအောင်။ (၁) အနာ ရွယ်အစား အနာရဲ့ […]

ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို အကောင်းဆုံးလုပ်ဆောင် နိုင်စေဖို့ဆိုရင် အရိုးတွေ သန်မာစေဖို့ လိုအပ်ပါမယ်။ ဒီလို အရေးပါတဲ့ အရိုးတွေ မှာ မတော်တဆ ထိခိုက်မှုတွေဖြစ်မယ်ဆိုရင် နေ့စဉ် လှုပ်ရှားမှုမှာ တော်တော်လေး ထိခိုက်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ အဖြစ်များတဲ့ အရိုး ကျန်းမာရေး ပြဿနာ တစ်ခုဖြစ်တဲ့ အရိုးအက်တာမျိုး ဖြစ်ခဲ့ရင် ဘယ်လို ကုသစောင့်ရှောက်မှုတွေ လုပ်ရမလဲဆိုတာကို ပြောပြပေးပါရစေ။ အရိုးအက်တယ် ဆိုတာ အရိုးအက်တယ်ဆိုတာက အရိုးကျိုးတာလောက်အထိ မပြင်းထန်ပေမယ့် လှုပ်ရှားမှုလုပ်တဲ့အခါ တော်တော်လေး အခက်တွေ့စေနိုင်တဲ့ အရိုးထိခိုက်မှုပါ။ အရိုးအက်တယ်ဆိုတာက ပြင်းထန်တဲ့ ထိခိုက်မှု တစ်ခုခုကြောင့် အရိုးမှာ ကြီးကြီးမားမားထိခိုက်မှုဖြစ်တာမျိုးပါ။ အရိုးအက်တယ်ဆိုတာက trabeculae လို့ခေါ်တဲ့ အရိုးတွေကို ဆက်ပေးတဲ့ fibrous tissues တစ်ရှူးတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ထိခိုက်မိတာ ဒါမှမဟုတ် ပျက်စီဒတဲ့အခြေအနေရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာပါ။ ဒီတစ်ရှူးတွေ […]

သရက်သီးတွေ လှိုင်လှိုင်သီးလို့ သရက်သီး ခူးရမယ့်အချိန်တောင် ရောက်လာပြီနော်။ အစိမ်းကို ငံပြာရည်၊ ငရုတ်သီးမှုန့်နဲ့စားစား၊ ငပိလေးကင်ပြီး ပုစွန်ခြောက် ဆီချက်၊ မြေပဲထောင်းလေးနဲ့ အရသာရှိရှိ သုပ်စားစား၊ ငရုတ်သီး အစိမ်းမှုန့် ဆားလေးနဲ့ တို့စားစား စားကောင်းတဲ့ သရက်သီးလေးကို ခူးတဲ့အချိန်မှာ အဖြစ်များတဲ့ ပြဿနာတစ်ခုရှိပါတယ်။ အစေးလောင်တာပါ။ ဝယ်စားတဲ့သူက ပြဿနာ မရှိပေမယ့် ကိုယ်တိုင် အပင်ကနေ ခူးစားမယ့် သူလေးတွေဆိုရင်တော့ မျက်လုံးထဲ အစေးဝင်တာမျိုး၊ လက်ကို သရက်စေး လောင်တာ၊ မျက်နှာပေါ် အစေးကျတာ၊ အရေပြားကို အစေးလောင်တာတွေ ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုမျိုး သရက်စေး လောင်ခဲ့ရင် ဘယ်လို လုပ်ရမလဲဆိုတာကို ပြောပြပေးပါမယ်။ သရက်စေး ဆိုတာ ဘာလဲ........... သရက်စေး ဆိုတာက သရက်သီးကို ခူးလိုက်တဲ့အခါ အကိုင်းကနေရာ သရက်သီး အညှာလေးကနေပါ […]

အက်ဆစ် ၊ အယ်လ်ကာလိုင်း နဲ့ အပြင်းစား ဓာတုပစ္စည်းတွေ လောင်တဲ့အခါ အရေပြားကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါးထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်တဲ့အခါ  ချက်ချင်းကုသမှုခံယူဖို့လိုပါမယ်။ ဆေးခန်းကို မသွားနိုင်သေးခင်မှာ အခုနည်းလမ်းလေးတွေအတိုင်း လိုက်လုပ်ပေးပြိး ထိခိုက်မှုနည်းအောင် လုပ်ဆောင်ပေးပါ။ ဒီလိုဖြစ်တဲ့အခါ အရင်ဆုံးလုပ်ရမှာက အရေးပေါ်ကားကို ဖုန်းဆက်ခေါ်ဖို့ပါ။ ပြီးရင်တော့ ဒီနည်းလမ်းတွေကို အမြန်ဆုံး လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်ဖို့ လိုပါမယ်။ အက်ဆစ် လောင်တာ ကြောင့် မပြင်းထန်စေဖို့ အက်ဆစ် လောင်တာ ကြောင့် ထိခိုက်မှုနည်းစေဖို့ဆိုရင် အမြန်ဆုံး ရှေးဦးသူနာပြုစုနည်းကို လုပ်ဆောင်ဖို့လိုပါမယ်။ လက်ကို လက်အိတ် စွပ်ပါ။ ဓာတု ပစ္စည်း ဒါမှမဟုတ် အက်ဆစ် ပေနေတဲ့ အရာ၊ အဝတ်စကို ချက်ချင်းဖယ်ပါ ရေများများနဲ့ အက်ဆစ်လောင်တဲ့နေရာ ဒါမှမဟုတ် ဓာတုပစ္စည်း လောင်တဲ့နေရာကို သေချာ စင်အောင် ဆေးကြောပါ အက်ဆစ်တွေမကျန်ခဲ့အောင် ရေများများနဲ့ […]