အစာအိမ်နှင့်အူလမ်းကြောင်း ကျန်းမာရေး

အသည်းအစားထိုးခြင်း အမျိုးအစားများနှင့် အဓိက နောက်ဆက်တွဲပြသနာများ အသည်းအစားထိုးခြင်း အမျိုးအစား ၂မျိုး ရှိပါတယ်။ တမျိုးကတော့ သေဆုံးပြီးအလှူရှင်ဆီမှ အသည်းကို ရယူအစားထိုးခြင်း (DDLT) ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တမျီုးကတော့ အသက်ရှင်နေသေးတဲ့ အလှူရှင်ဆီကနေ ရယူအစားထိုးခြင်း (LDLT) ဖြစ်ပါတယ်။ အလှူရှင်ဆီက အသည်းလက်ခံတယ်ဆိုရာမှာ အသည်းရဲ့ ၅၀-၇၀%ခန့်ကို လက်ခံခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဂရုတစိုက်ပြုလုပ်လိုက်တဲ့ အသည်းအစားထိုးခြင်းကနေ လှူဒါန်းလိုက်တဲ့ အသည်းအစိတ်အပိုင်းဟာ ရောဂါဖြစ်နေတဲ့ အသည်းကို အစားထိုးနိုင်ပါတယ်။ လှူဒါန်းလိုက်သူရော လက်ခံသူမှာပါ အသည်းဟာ ပုံမှန်အရွယ်အစားအတိုင်း ခြောက်လအတွင်း ပြန်လည် ကြီးထွားလာနိုင်ပါတယ်။ ခွဲစိတ်မုဟာ စိတ်ချရရင်တောင် နောက်ဆက်တွဲပြသနာကြုံနိုင်ခြေ ၁၅%ထိရှိနိုင်ပြီး ဝ.၀၅%ထိ သေဆုံးနိုင်ခြေ ရှိနေပါသေးတယ်။ များသောအားဖြင့် အဓိက ၃မျိုး ကြူံရတတ်ပါတယ်။   ကိုယ်ခံအားပြသနာ တခြားကိုယ်တွင်းအင်္ဂါ အစားထိုးခြင်းတွေလိုပဲ လူနာကို ကိုယ်ခံအားနှိမ့်ထားမပေးရင် အစားထိုးလိုက်တဲ့ အသည်းကို ကိုယ်ခန္ဓါကနေ […]

ဝမ်းဗိုက်လေပွ ခြင်းဆိုတာဘာလဲ tအူထဲက လေနဲ့ ဓာတ်ငွေ့တို့ကြောင့် ဝမ်းဗိုက်တစ်ခုလုံး ပြည့်တင်းသလို ခံစားရခြင်းကို ဝမ်းဗိုက်လေပွ ခြင်းလို့ ခေါ်ပါတယ်။ လေပွတဲ့အခါ သင့်ဝမ်းဗိုက်တစ်ခုလုံး ဖောင်းတင်းပြီး နာကျင်မှုဝေဒနာ ခံစားရနိုင်သလို မကြာခဏ လေထိုးလေအောင့်ခြင်း၊ လေချဉ်တက်ခြင်းတို့ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဝမ်းဗိုက်လေပွခြင်းဟာ နေ့စဉ်လူမှုဘ၀ လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကိုပါ အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့် ဝမ်းဗိုက်လေပွ ရသလဲ ဝမ်းဗိုက်လေပွခြင်းရဲ့ အဓိကတရားခံကတော့ အစာစားပြီးချိန်မှာ ထွက်လာတဲ့ ဓာတ်ငွေ့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ အစာအိမ်က မချေဖျက်နိုင်တဲ့ အစားအစာတွေ ပြိုကွဲတဲ့အခါ ဒါမှမဟုတ် ပါးစပ်ကနေ လေအများအပြားဝင်ရောက်တဲ့အခါ ဝမ်းဗိုက်ထဲ ဓာတ်ငွေ့တွေ စုပုံလာမှာဖြစ်ပါတယ်။ အမှန်တကယ်တော့ အစာစားတဲ့အချိန်၊ သောက်တဲ့အချိန်တိုင်း ပါးစပ်ကတဆင့် ခန္ဓာကိုယ်ထဲ ပြင်ပလေဝင်ရောက်နိုင်ပေမယ့် အောက်ပါအခြေအနေတွေမှာ ပုံမှန်ဝင်နေကျ လေပမာဏထက် အဆပေါင်းများစွာ ပိုဝင်သွားတတ်ပါတယ်။ အစားအသောက်ကို အလွန်အမင်း မြန်မြန်ဆန်ဆန် စားသောက်ခြင်း ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း ပီကေဝါးခြင်း […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Ulcerative Colitis (အစာခြေလမ်းကြောင်းတွင် အနာများဖြစ်ခြင်း) ကဘာလဲ။ ulcerative colitis (UC) ဆိုတာ အစာချေလမ်းကြောင်းမှာ အနာဖြစ်စေတဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ အရည်တွေကနေ အူအသေးတွေနဲ့ အူမကြီးမှာ အစာပျော်ဝင်အောင် ပြုလုပ်ပေးခြင်းကြောင့် အနာတွေကို ပြန့်နှံ့စေပါတယ်။၎င်းအနာတွေဟာ သွေးထွက်တတ်ပြီး ပြည် သို့ အချွဲတွေလဲ ထွက်လာတတ်ပါတယ်။ အရည်တွေက အစာချေလမ်းကြောင်းကနေ အူမကြီးဆီရောက်ပါတယ်။ အူမကြီးဟာ ခဏခဏအစာကို ကုန်အောင်လုပ်ရတာကြောင့် တခခါတစ်ရံ ဝမ်းလျှောခြင်းကို ဖြစ်စေပါတယ်။ Ulcerative Colitis (အစာခြေလမ်းကြောင်းတွင် အနာများဖြစ်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ UC က ကျား/မ မရွေးဖြစ်နိုင်ပြီး မျိုးရိုးဗီဇနဲ့လဲ ဆိုင်သလို ရှိပါတယ်။ ဒီရောဂါ ဖြစ်ပွားတတ်တာတော့ အသက် ၁၅ နှစ် နှင့် ၃၅ နှစ်အတွင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ လူအများစုမှာUC ကို တသက်လုံးဖြစ်နေတာတွေ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Internal thrombosed hemorrhoids (အတွင်းလိပ်ခေါင်း) ကဘာလဲ။ Internal thrombosed hemorrhoids ဆိုတာ သွေးလည်ပတ်မှု ပုံမမှန်ခြင်းကြောင့် ဝမ်းအိမ်အောက်ပိုင်းရှိ သွေးပြန်ကြောများ ရောင်ရမ်းဖောင်းကြွခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ သွေးမခဲရင်တော့ နာကျင်ခြင်းမရှိပါဘူး။ သွေးခဲပိတ်သွာရင်တော့ သွေးကြောထဲ ဖိအားများလာပြီး ရောင်ရမ်းလာကာ ပြင်းထန်တဲ့ နာကျင်မှုကိုဖြစ်စေပါတယ်။   Internal thrombosed hemorrhoids (အတွင်းလိပ်ခေါင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။ လက္ခဏာများInternal thrombosed hemorrhoids (အတွင်းလိပ်ခေါင်း) ရဲ့လက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ Internal thrombosed hemorrhoids ရဲ့ အဖြစ်အများဆုံးရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့ -ဝမ်းအိမ်မှ သွေးယိုခြင်း- ရှေးဦးလက္ခဏာဖြစ်ပါတယ်။ ဝမ်းသွားပြီး စအိုကိုသုတ်လိုက်တဲ့ စက္ကူမှာ သွေးစမြင်ရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ပိုဆိုးလာတာနဲ့အမျှ သွေးယိုနှုန်းဟာ များလာပြီး ဝမ်းချုပ်ခြင်းကို ဖြစ်စေပါတယ်။ -နာကျင်ခြင်း- ပထမပိုင်းမှာတော့ ဝမ်းသွားခါနီး ဗိုက်ရစ်လျှင်သာ နာကျင်မှုကိုခံစားရပါတယ်။ ထိုအချိန်မှာ သင့်တော်တဲ့ ကုသမှုမရပါက ရောင်ရမ်းခြင်းနဲ့ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Gastrointestinal Bleeding (အစာအိမ်နှင့်အူလမ်းကြောင်း သွေးယိုစိမ့်ခြင်း) ကဘာလဲ။ အစာအိမ်နှင့်အူလမ်းကြောင်း သွေးယိုစိမ့်ခြင်း ဆိုတာ အစာခြေဖြတ်ရေးလမ်းကြောင်း တစ်လျှောက် မှာဖြစ်နှိင်တဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတစ်ခုဖြစ်တယ်။ ယိုစိမ့်သောသွေးကို စွန့်ပစ် လိုက်သော ဝမ်းထဲမှာသော်လည်းကောင်း၊ အန်ထုတ်လိုက်သော အစာဟောင်းများထဲမှာလည်းကောင်း တွေ့ရတတ်ပါတယ်။ သွေးပါသော ဝမ်းဟာ အမဲရောင် သို့မဟုတ် ကတ္တရာစေးပုံစံဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ သို့သော် သွေးယိုစိမ့်တိုင်း ထိုသို့တွေ့ရမည် မဟုတ်ပါ။ သွေးယိုစိမ့်မှု အဆင့်ပေါ်မူတည်ပြီး ရောဂါလက္ခဏာမှာ အသေးစား မှ ပြင်းထန်/အသက်အန္တရာယ်စိုးရိမ်ရတဲ့ထိ ရှိတတ်ပါတယ်။ အစာအိမ်နဲ့ အူမကြီးမှာ သွေးယိုစိမ့်တယ်ဆိုရင်တော့ အကြောင်းရင်းကိုရှာရလွယ်သော်လည်း အူသိမ်မှာဖြစ်တယ် ဆိုရင်တော့ အကြောင်းရင်းကိုရှာရခက်နိုင်ပါတယ်။ သို့သော် နောက်ဆုံးပေါ် Imaging နည်းပညာတွေသုံးပြီး ရောဂါရဲ့ ဇစ်မြစ်ကိုသိနိုင်သလို၊ ခန္တာကိုယ်ကို အနည်းငယ် ထိုးဖောက်သော နည်းစနစ်များသုံးကာ ကုသနိုင်ပါတယ်။ Gastrointestinal Bleeding (အစာအိမ်နှင့်အူလမ်းကြောင်း သွေးယိုစိမ့်ခြင်း) က […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Esophageal spasm (အစာမျိုပြွန်ညှစ်အားမမှန်ခြင်း) ကဘာလဲ။ ပုံမှန်အားဖြင့် ပါးစပ်နဲ့ အစာအိမ်ကို ဆက်သွယ်ပေးထားတဲ့ အစာမျိုပြွန်ဟာ အစာတွေကို ရွေ့လျားဖို့ ပုံမှန်စည်းချက်နဲ့ ညှစ်အားဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။ တခါတရံ ညှစ်အားဟာ ပုံစံမမှန်တဲ့ အခြေအနေကြုံနိုင်ပါတယ်။ အံဝင်ခွင်ကျမရှိတတ်ဘဲ တခါတရံညှစ်အားဟာ ပြင်းထန်နေတတ်ပါတယ်။ ဒီအခြေအနေကို အစာမျိုပြွန်ညှစ်အားမမှန်ခြင်း (DES) လို့ ခေါ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုဖြစ်ရင် အစာတွေ အစာအိမ်ထဲရောက်မသွားအောင် အတားအဆီး ဖြစ်သွားစေပါတယ်။ အစာနင်တတ်ပါတယ်။ တခါတရံ ညှစ်အားဟာမှန်ပေမယ့် ပုံမှန်ထက် ပိုပြီး ပြင်းထန်နေတတ်ပါတယ်။ အစာတွေဟာ အစာမျိုပြွန်ကို ဖြတ်သန်းပြီး ဝင်ရောက်သွားနိုင်ပေမယ့် အရမ်းနာကျင်ပါတယ်။ Esophageal spasm (အစာမျိုပြွန်ညှစ်အားမမှန်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ သိပ်တော့မဖြစ်တတ်ပါဘူး။ အသက် ၆၀နဲ့ ၈၀ကြားအရွယ်မှာ ပိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်ခြေအန္တရာယ်တွေကို လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။ ပိုသိရအောင် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပါ။ လက္ခဏာများEsophageal spasm (အစာမျိုပြွန်ညှစ်အားမမှန်ခြင်း) ရဲ့လက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ တွေ့ရများတဲ့လက္ခဏာတွေကတော့ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ရင်ဘတ်ထဲတွင် […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Helicobacter Pylori Infection (Heliocbacter pylori ရောဂါပိုး) ကဘာလဲ။ H pyloriရောဂါပိုးဆိုသည်မှာ အစာအိမ်ကို ထိခိုက်စေသည့် helicobacter pyloriဟုခေါ်သောဘက်တီးရီးယားတခုမှ ဖြစ်ပွားစေသည့်ရောဂါဖြစ်သည်။ ကလေးဘဝတွင် အများအားဖြင့်ဖြစ်ပွားတတ်သည်။ အစာအိမ်အနာများ၏ အဖြစ်များစေသောအကြောင်းအရင်းတခုဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာပေါ်ရှိလူတစ်ဝက်ကျော်လောက်တွင် ရှိနေသောရောဂါပိုးဖြစ်သည်။ လူအများစုတွင် ထိုပိုးကြောင့် မဖျားနာသောကြောင့် ရှိမှန်းပင်သတိမထားမိကြပေ။ အကယ်၍သင့်တွင် အစာအိမ်နာ၏လက္ခဏာများပြလာပါက သင်၏ဆရာဝန်သည် h pylori ရောဂါပိုးရှိမရှိကို စမ်းဆေးပါလိမ့်မည်။h pylori သည် ပိုးသတ်ဆေးများဖြင့် ပျောက်ကင်းနိုင်ပါသည်။ Helicobacter Pylori Infection (Heliocbacter pylori ရောဂါပိုး) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ H pylori ပိုးသည် အဖြစ်များပါသည်။ ကမ္ဘာ့ လူဦးရေ၏သုံးပုံနှစ်ပုံတွင် ပင် ရှိနေသောပိုးဖြစ်သည်။ လူအများစုအတွက် အနာများ(သို့)အခြားသောလက္ခဏာများမဖြစ်ပွားစေပါ။ အကယ်၍သင့်တွင် ပြဿနာများရှိလာပါက ထိုပိုးများကိုသတ်နိုင်သောဆေးများနှင့် အနာပြန်ကျက်စေသောဆေးများကို အသုံးပြုရပါမည်။ သို့သော် ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့အချက်အလက်တွေကို […]

အူရောင်ရမ်းသောရောဂါ ဆိုသည်မှာ နာတာရှည် ရောဂါဖြစ်ပြီး အူလမ်းကြောင်းတစ်လျောက်လုံး သို့မဟုတ် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ရောင်ရမ်းနေခြင်းကို ခေါ်ပါသည်။ အူရောင်ရမ်းသောရောဂါကို Ulcerative colitis (အနာဖြစ်ပြီး အူရောင်ရမ်းခြင်း)နှင့် Crohn’s disease (ခရုမ်းရောဂါ)ဟု နှစ်မျိုးခွဲခြား နိုင်ပါသည်။ ယင်းရောဂါ နှစ်မျိုးစလုံးမှာ ရောဂါလက္ခဏာများ ထပ်တူညီလုနီးပါးဖြစ်ပြီး ခွဲခြားရန် ခက်ခဲပါသည်။ Ulcerative colitis (အနာဖြစ်သော အူရောင်ရမ်းခြင်း)တွင် နာတာရှည် အူရောင်ရမ်းခြင်းအပြင် အူမကြီးနှင့် အစာဟောင်းအိမ် နေရာရှိ အူအတွင်း နံရံများ၏ အပေါ်ဆုံးအလွှာတွင် အနာများ ဖြစ်ပေါ်နေပါသည်။ Crohn’s disease (ခရုမ်းရောဂါ)တွင်မူ အူရောင်ရမ်းခြင်းသည် အတွင်းနံရံ အပေါ်ဆုံးအလွှာတွင်သာမက အောက်အလွှာများအထိ ပျံ့နှံ့နေသကဲ့သို့ အူသိမ်ပိုင်းမှ အူမကြီးတစ်လျောက်လုံးနေရာအနှံ့ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ Collagenous colitis နှင့် lymphocytic colitis တို့ကဲ့သို့ အူမကြီး ရောင်ရမ်းသည့် […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Intestinal Ischemia (အူလမ်းကြောင်း သွေးပြတ်လပ်ခြင်း) ကဘာလဲ။ အကြောင်းအရင်း တစုံတရာကြောင့် အူလမ်းကြောင်းဆီသွားတဲ့ သွေးကြော အထူးသဖြင့် သွေးလွှတ်ကြော ပိတ်ဆို့ခြင်းကို အူလမ်းကြောင်း သွေးပြတ်လပ်ခြင်းလို့ ခေါ်ပါတယ်။ အူသိမ်၊ အူမကြီး ဒါမှမဟုတ် နှစ်နေရာလုံးမှာ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ နာကျင်မှုဝေဒနာကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး အူလမ်းကြောင်းရဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာကို အနှောင့်အယှက်ပေးနိုင်တဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပြီး အဆိုးရွားဆုံးအခြေအနေအဖြစ် သွေးလှည့်ပတ်မှုပြတ်တောက်သွားတဲ့ အူအစိတ်အပိုင်းက တစ်ရှုးတွေ ထိခိုက်ပျက်စီးပြီး သုံးမရတော့တဲ့အထိ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။   ဒါပေမယ့်လည်း အူလမ်းကြောင်း သွေးပြတ်လပ်ခြင်းဟာ ကုသလို့မရတဲ့ ရောဂါတစ်ခု မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီရောဂါရဲ့ ကနဦးလက္ခဏာတွေကို သတိမူပြီး ဆေးကုသမှုအမြန်ဆုံး ခံယူမယ်ဆိုရင် သက်သာပျောက်ကင်းနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။   Intestinal Ischemia (အူလမ်းကြောင်း သွေးပြတ်လပ်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ ဒီရောဂါဟာ အသက်အရွယ်မရွေး ဖြစ်တတ်ပေမယ့် အသက် ၆၀အထက် လူကြီးပိုင်းတွေမှာ အများဆုံး […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Mallory-Weiss Tear (Mallory-Weiss tear) ကဘာလဲ။ အချိန်ကြာရှည်စွာ ဆိုးဆိုးရွားရွားအော့အန်နေမယ်ဆိုရင် အစာအိမ်နှင့် လည်ချောင်းကို ဆက်ပေးထားသောပြွန်တစ်ခုဖြစ်သည့် အစာရေပြွန်အတွင်းပိုင်းနံရံတွေမှာ ပေါက်ပြဲမှုတွေရှိလာနိုင်ပါတယ်။ Mallory-Weiss tear ဆိုတာ အစာရေပြွန်နဲ့ အစာအိမ်ဆုံတဲ့နေရာ အတွင်းပိုင်းနံရံတွေမှာ ပေါက်ပြဲခြင်းကို ခေါ်တာပါ။ စုတ်ပြဲမှုအများစုကတော့ ကုသမှုရှိရှိမရှိရှိ၇ရက်၁၀ရက်အတွင်းမှာ ပြန်ကောင်းသွားကြသော်လည်း Mallory-Weiss tearကတော့ သွေးအလွန်ထွက်စေနိုင်ပါတယ်။ စုတ်ပြဲမှု၏ ဆိုးရွားမှုအပေါ်မူတည်ပြီး ခွဲစိတ်မှုလည်းလိုအပ်နိုင်ပါတယ်။ Mallory-Weiss Tear (Mallory-Weiss tear) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ ယောက်ျားများ အထူးသဖြင့် အရက်သမားများမှာ ပိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အမျိုးသားရှားပါးရောဂါအဖွဲ့အစည်းရဲ့အဆိုအရ အသက်၄၀နဲ့၆၀ကြားလူတွေမှာ ဖြစ်နိုင်ခြေများတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း တစ်ခါတစ်ရံ ကလေးတွေနဲ့ လူငယ်တွေမှာ တွေ့ရတာလည်းရှိပါတယ်။ နောက်ထပ်သိရှိလိုသည်များအတွက် ဆရာဝန်ဖြင့် ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ပေးပါ။ လက္ခဏာများMallory-Weiss Tear (Mallory-Weiss tear) ရဲ့လက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ အတွေ့များတဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့ အောက်ပါတို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။   ဗိုက်အောင့်ခြင်း ဆိုးဆိုးရွားရွားအန်ခြင်း Hematemesis လို့ခေါ်သော သွေးအန်ခြင်း အလိုလိုပျို့နေခြင်း အန်လိုက်သောသွေးသည် […]