ဦးနှောက်အာရုံကြောကျန်းမာရေး

တော်ရုံသတိမေ့တာလောက်က အသက်ကြီးရင့်လာမှုရဲ့ သာမန်အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုပေါ့။ တကယ်လို့ သင်ကတစ်ယောက်ယောက်ရဲ့ နာမည်ကိုမေ့နေမယ် ဒါပေမယ့် နည်းနည်းလောက်ကြာတော့သတိရလာမယ်ဆိုရင် ဒါက မှတ်ဉာဏ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ကြီးကြီးမားမားပြဿနာရှိနေတယ်၊လို့ဆိုလို့မရပါဘူး။ တကယ်လို့သင့်ရဲ့ မှတ်ဉာဏ်ပြဿနာကနေ့စဉ်နေထိုင်မှုဘဝမှာတော်တော်လေးထိခိုက်လာပြီဆိုရင်တော့ ဒါတွေကAlzheimer'sရောဂါရဲ့အစောပိုင်းလက္ခဏာတွေပါ။ရောဂါလက္ခဏာတွေပိုများလေလေရောဂါအခြေအနေက ပိုပြင်းထန်လေလေပါ။ Alzheimer's ရဲ့ သတိထားသင့်တဲ့ အစောပိုင်းလက္ခဏာတွေက သတိမေ့တတ်လာမယ် သင်ကိုယ်တိုင်မှာပဲဖြစ်ဖြစ် သင်ရဲ့ မိသားစုဝင်တစ်ဦးဦးမှာဖြစ်ဖြစ် ပုံမှန်ထက်ပိုပြီးမေ့လျော့တတ်လာမယ်။ ဥပမာ အရေးကြီးတဲ့ ကိစ္စတွေ မဖြစ်မနေသတိရနေသင့်တဲ့ အမှတ်တရနေ့တွေကိုမေ့နေပြီ။ အရေးကြီးလုပ်စရာတွေကို မကြာခဏသတိပေးနေရပြီဆိုရင်တော့ ပုံမှန်မေ့တတ်တဲ့အဆင့်ကိုကျော်လွန်နေပါပြီ။ လုပ်နေကျအလုပ်တွေကို လုပ်ကိုင်ရခက်ခဲလာမယ် တစ်ခါတစ်လေနေ့စဉ်လုပ်နေကျအလုပ်တွေကို ဘယ်လိုစလုပ်ရမှန်းမသိဖြစ်လာတာ၊ အစီအစဉ်ဆွဲရာမှာသေသေချာချာ မလုပ်ဆောင်နိုင်တော့တာ၊ လစဉ်ပေးဆောင်နေကျဖြစ်တဲ့ ဖုန်းဘေလ်၊မီတာခ၊ရေခွန်တွေကိုပေးဆောင်ဖို့မေ့လျော့လာတာ၊ တစ်ခုခုကို အာရုံစိုက်ရာမှာ အခက်အခဲတွေရှိလာတာ၊ လုပ်နေကျအလုပ်တွေကို အရင်ကထက် အချိန်ပိုပေးပြီးလုပ်လာရမျိုးတွေဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ နေ့စဉ်ဘဝနေထိုင်မှုမှာ အခက်အခဲရှိလာမယ် နေ့စဉ်လုပ်နေကျ ရင်းနှီးပြီးသားအလုပ်တွေကို လုပ်ရတာ ခက်ခဲလာမယ်။ သွားနေကျနေရာတွေကိုသွားရင်းက လမ်းမမှတ်မိတော့တာ။ လုပ်နေကျအလုပ်ကို ဘယ်ကစလုပ်ရမှန်းမသိတာ၊ အကြိုက်ဆုံးအားကစားနည်းရဲ့ စည်းမျဉ်းတွေကိုမေ့သွားတာမျိုးဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ အချိန်တွေနေရာတွေကို မှတ်မိဖို့ ခက်ခဲလာမယ် တစ်ခုခုလုပ်ဖို့ ချိန်းထားတဲ့ရက်တွေကိုမေ့လာမယ်။ အချိန်တွေကိုသေသေချာချာ မမှတ်မိတော့တာမျိုးဖြစ်လာမယ်။ […]

မြန်မာလို အလွယ်ပြောနေကြတဲ့ လေဖြတ်တယ်ဆိုတာ ဘယ်လိုဖြစ်လာသလဲဆိုတော့ မြန်မာအယူက ဝါယောဓာတ် အထောက်အပံ့ကြောင့် ကိုယ်တွေလက်တွေ လှုပ်ရှားနိုင်တယ် ဆိုပြီး ယူဆကြတဲ့အတွက်  မလှုပ်နိုင်တော့အခါ ဝါယောဓာတ် အထောက်အပံ့ ရပ်သွားပြီမို့ လေဖြတ်တယ်လို့ သိမ်းကြုံးပြီး ပြောကြတာပါပဲ။ ဒါကို အနောက်တိုင်းဆေးပညာမှာ ဘယ်လို သတ်မှတ်သလဲ လေ့လာကြည့်ရအောင်။   အနောက်တိုင်းဆေးပညာ အယူမှာတော့ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကို ဦးနှောက်နဲ့ အာရုံကြောအဖွဲ့အစည်းက ထိန်းချုပ်တာဖြစ်လို့ မလှုပ်နိုင်တော့တဲ့အခါ ဦးနှောက်အာရုံကြောရောဂါလက္ခဏာစု ဆိုပြီး အကြမ်းဖျင်း ယူဆကြပါတယ်။ အဲ့ဒီမှာမှ အကြောင်းအရင်းကို လိုက်ပြီး အမျိုးအစား အများကြီး ပြန်ခွဲပါတယ်။ အခုပြောပြမယ့် အကြောင်းအရာကတော့ မြန်မာတွေ လေဖြတ်တယ် ဆိုပြီး အသိများကြတဲ့  CVA (CardioVascular Accident ) အကြောင်းပါပဲ။ သူ့ရဲ့ ဆိုလိုရင်းကတော့ ဦးနှောက်ကြွက်သားတွေ ပုံမှန်လုပ်ငန်းဆောင်တာ လုပ်နေနိုင်အောင် […]

မင်္ဂလာပါ ။ Hello Sayarwon စာမျက်နှာကနေ ကြိုဆိုပါတယ် ။ ဒီဆောင်းပါးလေးမှာတော့ ခြေထောက်များ တစ်ခါတစ်‌ရံ ထုံကျဉ်ခြင်းအကြောင်းကို တင်ပြပေးမှာပါ ။ ခြေထောက်တွေ ထုံကျဉ်နေတဲ့ သူတွေအနေနဲ့ ခြေထောက်များ ထုံကျဉ်ခြင်း ဟန်ချက်မညီခြင်း ခြေဖဝါးများ အပ်နဲ့ထိုးသလို ခံစားနေရခြင်း ခြေထောက်နဲ့ ခြေဖဝါးအားနည်းခြင်းတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ် ။ ဘာကြောင့် ခြေထောက်တွေ ထုံကျဉ်နေရတတ်သလဲ အကြောင်း အမျိုးမျိုးကြောင့် ခြေထောက်မှာရှိတဲ့ အာရုံကြောတွေ ထိခိုက်ပျက်စီးခြင်း ၊ အာရုံကြော ညပ်ခြင်း ၊ပိုးဝင်ခြင်းတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ် ။ အဖြစ်အများဆုံး အကြောင်းရင်းတွေကတော့ အရက်သောက်ခြင်း ဆီးချိုနှင့် ဆက်စပ်နေသော အာရုံကြောရောဂါ အာရုံကကြောမကြီး ထိခိုက်ခြင်း သွေးကြောပေါက်ခြင်းတွေကြောင့် ဖြစ်တတ်ပါတယ် ။ ခြေထောက်ထုံကျဉ်နေတဲ့လူတွေအနေနဲ့ မကြာခဏ ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရတတ်ပါတယ် ။ ဒဏ်ရာရနေတာကိုလည်း မသိတဲ့အတွက် […]

ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေဆို DHA ပါတဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အားဆေးတွေ သောက်သုံးလေ့ရှိကြတာ သတိထားမိမှာပါ။ omega-3 fatty acid တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ DHA ကို ငါးနဲ့ ရေညှိလို အပင်တွေကနေ ရရှိနိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။ သူက ကလေးကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်တည်းက သန္ဓေသားရဲ့ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုမှာ အရေးပါလှပါတယ်။ သုတေသနတစ်ခုမှာတော့ DHA စားသုံးမှုက မှတ်ဉာဏ်မကောင်းတော့တဲ့ သက်ကြီးပိုင်းအရွယ် တွေမှာ မှတ်ဉာဏ်စွမ်းရည်တိုးတက်စေနိုင်တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ Rush Institute for Health Aging နဲ့ MIND Center for Brain Health တို့ရဲ့ဒါရိုက်တာဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာ Martha Clare Morris ရဲ့သုတေသနအရ တစ်ပတ်ကိုတစ်ကြိမ် ငါးစားသုံးသူတွေက အယ်ဇိုင်းမားရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းလျော့နည်းစေတယ်လို့သိရပါတယ်။ ဆော်လမွန်၊တူနာ၊ မက်ကရယ်၊ ငါးသလောက်နဲ့ ဆာဒင်းတို့လို အဆီများတဲ့ငါးတွေမှာ DHA ကြွယ်ဝပါတယ်။ စားသောက်ပုံအာဟာရထဲမှာ […]

အားကစားလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တာလွန်ကဲရင် ဦးနှောက်ထိခိုက်စေနိုင် တယ်ဆိုတာကို သိပြီးပြီလား! ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား အားကစားလုပ်တယ်ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံးရဲ့ အလုံးစုံ ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းကျိုး များလွန်းတဲ့အကြောင်း အမြဲ ပြောခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လွန်ကဲရင် ဘယ်အရာမှ မကောင်းပါဘူး။ ခွန်အားနဲ့ ခံနိုင်ရည်၊ ကြံ့ခိုင်မှု တို့က လူတစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် မတူကြပါဘူး။ ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ်က တတ်နိုင်တာထက် လွန်ကဲသွားတဲ့အထိ လေ့ကျင့်ခန်းတွေ အကြမ်း လုပ်မယ်ဆိုရင် ကြွက်သားတွေကို အားကုန်စေတဲ့ အပြင် ဦးနှောက်ကိုပါ ထိခိုက်နိုင်တယ်လို့ သုတေသန အသစ်က ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။ အားကစားလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တာလွန်ကဲရင် ဦးနှောက်ထိခိုက်စေနိုင် အားကစားလေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တာလွန်ကဲရင် ဦးနှောက်ထိခိုက်စေနိုင် လို့ ပြောရတာက ဒီလို တွေ့ရှိချက်ကြောင့်ပါ။ လေ့ကျင့်ခန်း အလွန်အကျွံ လုပ်ခြင်းက လူတွေရဲ့ ဆုံးဖြတ်နိုင်စွမ်းကို ကျဆင်းစေနိုင်တယ်လို့ သုတေသီတွေက ကောက်ချက် ချခဲ့ပါတယ်။ "Overtraining syndrome" လို့ ခေါ်တဲ့ […]

ဘယ်ဘက်လက်ကထုံလာတယ်ဆိုရင် ငါများလေဖြတ်တော့မှာလား၊ နှလုံးရောဂါများဖြစ်နေပြီလားလို့ စိုးရိမ်ကြပါတယ်။ တကယ်တော့ ဒီလိုဖြစ်စေတဲ့အကြောင်းရင်းတွေက အများကြီးရှိနိုင်ပါတယ်နော်။ အိပ်စက်တဲ့ပုံစံကြောင့်(ဥပမာ -တခြမ်းတည်းစောင်းပြီး ဖိအိပ်မိလို့)လည်းဖြစ်နိုင်သလို နှလုံးရုတ်တရုတ်ရပ်ဆိုင်းမှုအန္တရာယ်ကြောင့်လည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ တခြားအကြောင်းရင်းတွေဘာတွေရှိနိုင်မလဲ ဆက်ပြီးကြည့်ရအောင်။ ဘယ်ဘက်လက်တခြမ်းမှာ ထုံကျဉ်တဲ့ခံစားချက်က ခဏလောက်ဖြစ်တာဆို ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ ဘာပြဿနာမှမရှိတတ်ပါဘူး။ သူ့အလိုလိုသက်သာသွားနိုင်တဲ့ဝေဒနာပါ။ ဒါပေမယ့် သူကမပျောက်ဘဲ ကြာရှည်နေတယ် ဒါမှမဟုတ် ရောဂါအကြောင်းရင်းတစ်ခုခုရှိနေမယ်လို့ သံသယရှိနေရင်တော့ ဆရာဝန်ပြသင့်ပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ အကြောင်းရင်းများ သွေးလည်ပတ်မှုမကောင်းခြင်း သွေးလွှတ်ကြောနဲ့သွေးပြန်ကြောတွေမှာပြဿနာရှိနေပြီဆိုရင် လက်မောင်းအတွင်း သွေးလည်ပတ်မှုမှာ အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ကိုယ့်မှာသွေးတိုး၊ဆီးချို ဒါမှမဟုတ် ကျောက်ကပ်ရောဂါ ရှိနေရင်လည်း သွေးကြောနဲ့ဆိုင်တဲ့ရောဂါတွေဖြစ်နိုင်ခြေပိုများတယ်။ ဒီအကြောင်းရင်းကြောင့်ဆိုရင်တော့ အောက်ပါလက္ခဏာတွေပါ တွဲပြီးဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်- နာကျင်ကိုက်ခဲမှု ရောင်ရမ်းခြင်း လက်ချောင်းထိပ်တွေ ပုံမှန်မဟုတ်ဘဲ အရောင်ပြောင်းလာခြင်း လက်နဲ့လက်ချောင်းတွေ အေးစက်ခြင်း။ အရိုးကျိုးအက်ခြင်း လက်ထုံကျဉ်ခြင်းက အရိုးကျိုးအက်တာကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီအကြောင်းရင်းကြောင့်ဆိုရင်တော့ နာကျင်ပြီး ရောင်ရမ်းလာမှာသေချာပါတယ်။ အင်းဆက်ကိုက်ခြင်း အင်းဆက်ကိုက်ခံရတဲ့အခါ တချို့မှာ အရေပြားပေါ်ဓါတ်မတည့်ဝေဒနာတွေဖြစ်တယ်၊ တချို့မှာ အနည်းအကျဉ်းပဲဖြစ်တယ်။ တချို့ကျတော့ အကိုက်ခံရတဲ့နေရာတဝိုက်မှာ ထုံကျဉ်တာတွေဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ […]

ထိခိုက်ဒဏ်ရာ တစ်ခုခုရသွားလို့ ခေါင်းထိမိတာ၊ ဆိုင်ကယ်မှောက်တဲ့အချိန် ခေါင်းထိမိသွားတာ၊ စတဲ့ ခေါင်းထိမိသွားတဲ့ ပြဿနာတွေဟာ လုံးဝကို ပေ့ါဆလို့မရတဲ့ အရာတစ်ခုပါ။ အခြားနေရာတွေ ထိခိုက်မိသွားလို့ သွေးထွက်ရင် စိုးရိမ်တကြီး ကြောက်လန့်တကြားဖြစ်နေတတ်ပေမယ့် မမြင်ရတဲ့ခေါင်းထဲ သွေးယိုတဲ့ပြဿနာကို လူတွေက အမှုမဲ့ အမှတ်မဲ့ဖြစ်နေတတ်ကြပါတယ်။ ခေါင်းထဲ သွေးထွက်နေတာ မမြင်ရတာကတစ်ကြောင်း၊ ခေါင်းမူးပေမယ့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာဖြစ်ထားတော့ ခေါင်းမူးတာလောက်သာထင်မိတာကတစ်ကြောင်းနဲ့ ဦးနှောက်တွင်းသွေးယိုတဲ့ ပြဿနာကို လွတ်သွားတတ်ကြပါတယ်။ အဲဒီမှာ စတွေ့တာပါပဲ။ ဦးနှောက်တွင်းယိုနေတဲ့သွေးတွေကို အချိန်မှီမသိ ကုသမှု မလုပ်လိုက်ဘူဆိုရင်သွေးတွေက ဦးနှောက်ဆဲလ်လေးတွေကို သွားပိပြီး နောက်ဆုံး ဦးနှောက်တွင်းဖိအားတက်ပြီး အသက်သေဆုံးတဲ့အထိ ပြင်းထန် သွားတတ်ပါတယ်။ ဒီလို ဦးနှောက်တွင်းသွေးယိုခြင်း အဖြစ်အများဆုံး နေရာတွေကတော့ Basal ganglia Cerebellum Brain stem Cortex စတဲ့ ဦးနှောက်အစိတ်အပိုင်းတွေမှာ ဦးနှောက်အတွင်းပိုင်းသွေးယိုတဲ့ ပြဿနာ […]

လေဖြတ်တယ်ဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းနဲ့ ကျန်းမာရေးအခြေအနေကို စိမ်းတဲ့သူမရှိလောက်ပါဘူး။ ကိုယ်တစ်ခြမ်းဖြစ်ဖြစ် အောက်ပိုင်းဖြစ်ဖြစ် အားနည်းသွားတာ လှုပ်ရှားလို့ မရတော့တဲ့ ကျန်းမာရေး ပြဿနာလောက် စိတ်ညစ်စရာကောင်းတာမရှိဘူးလေ။ လူတိုင်းတော်တော်များများက လေဖြတ်တယ်လောက်သာ သိထားကြပေမယ့် လေဖြတ်တ ာဘယ်နှစ်မျိုးရှိလဲဆိုတာတော့ သိကြတဲ့သူရှားပါတယ်။ အကြမ်းပြောရမယ်ဆိုရင် လေဖြတ်တာကိ ုအဓိက ၂ မျိုးခွဲလို့ရပါတယ်။ Ischaemic stroke - ဦးနှောက်သွေးကြောပိတ်သွားလို့ ဦးနှောက်ဆဲလ်လေးတွေဆီသွေးမရောက်တော့ဘဲ ပုပ်ပြီးလေဖြတ်တာနဲ့ Hemorrhagic stroke - ဦးနှောက်သွေးကြော သွေးယိုပြီးထွက်လာတဲ့ သွေးခဲက ဦးနှောက်ဆဲလ်ကိုပိမိပြီး လေဖြတ်တာဆိုပြီး ၂ မျိုးရှိပါတယ်။ ဒီနေ့ပြောပြမယ့် ဆောင်းပါးလေးကတော့ အဖြစ်များတဲ့ Hemorrhagic stroke အကြောင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဦးနှောက်သွေးကြောပေါက် လေဖြတ်ခြင်း (Hemorrhagic stroke ) ဦးနှောက်သွေးကြောပေါက် လေဖြတ်ခြင်း (Hemorrhagic stroke ) ကို ၂ […]

ကိုယ့်လက်ချောင်းလေးတွေ ညည ထုံနေတယ် ။ လက်ချောင်း လေးတွေ ကျင်နေတယ် ။ လက်ဖဝါးတွေ အားမရှိသလိုခံစားနေရပြီး ပစ္စည်းတွေ ကိုင်လိုက်တိုင်း လွတ်ကျသွားတဲ့ ပြဿနာတွေ ခံစားနေရပြီဆိုရင် သေချာပါတယ် သင့်မှာ Carpel Tunnel syndrome လို့ခေါ်တဲ့ အကြောညှပ်ပြီး လက်ဖဝါး ထုံကျင် အားမရှိတဲ့ ပြဿနာခံစားနေရတယ်ဆိုတာပါ။ ရှေ့တွေမှာလည်း Carpel Tunnel syndrome နဲ့ပက်သက်တဲ့ အကြောင်းလေးတွေ ပြောပြပြီးဖြစ်တာကြောင့် ဒီဆောင်းပါးထဲမှာတော့ Carpel Tunnel syndrome နဲ့ပက်သက်လို့ မှားသိနေတာလေးတစ်ချို့ မျှဝေပေးချင်ပါတယ် ။ Carpel Tunnel syndrome နဲ့ပက်သက်ပြီး မှားသိနေတာလေးတွေ။ လက်ဖဝါးနာနေပြီဆိုတာနဲ့ ဒါ Carpel Tunnel syndrome ကြောင့်ဖြစ်တာပဲ။ Carpal Tunnel syndrome ကြောင့် လက်ဖဝါးနာတာဖြစ်ရပေမယ့် လက်ဖဝါးနာ […]