ဦးနှောက် ဆိုတာ ကြီးမားပြီး ရှုပ်ထွေးတဲ့ အင်္ဂါရပ်ပါ။ အထဲမှာ ဆဲလ်ပေါင်း ၁၀၀ ဘီလီယံလောက် ရှိပြီး တစ်ခုနဲ့ တစ်ခုကို synapsesနဲ့ ဆက်သွယ်ပေးထားပါတယ်။ ဦးနှောက်ဟာ အရေးကြီး အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်တဲ့အတွက် မထိခိုက်အောင် အပြင်ကနေ ဦးခေါင်းခွံနဲ့ ကာရံထားပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေ အားလုံးကို ထိန်းချုပ်ထားတဲ့အတွက် နေ့စဉ် အသက်ရှင်သန်ရေးအတွက် ဦးနှောက် ကျန်းမာနေဖို့ လိုပါတယ်။ ရှုပ်ထွေးလှတဲ့ ဦးနှောက်မှာ ဘာတွေပါပြီး ခန္ဓာကိုယ်ကို ဘယ်လိုများ ထိန်းချုပ်ထားပါလိမ့်။ ဦးနှောက်အစိတ်အပိုင်းနဲ့ လုပ်ငန်းတာဝန်များ ဦးနှောက်ကြီး (Cerebrum) နာမည်အတိုင်းပဲ ဦးနောက်အစိတ်အပိုင်းတွေထဲမှာ အကြီးဆုံးပါပဲ။ သူ့ကို ဘယ်ခြမ်းနဲ့ ညာခြမ်းဆိုပြီး ခွဲထားပါတယ်။ အလယ်မှာ မြောင်းလေးရှိပါတယ်။ တစ်ခြမ်းစီမှာ နောက်ထပ် အစိတ်အပိုင်း သေးသေးလေးတွေ ထပ်ခွဲထားပါသေးတယ်။ ဒါကို lobesလို့ ခေါ်ပါတယ်။ Frontal […]

နှစ်စဉ်နိုဝင်ဘာလမှာ ကျရောက်တဲ့ အမျိုးသားကျန်းမာရေးလှုပ်ရှားမှုအထိမ်းအမှတ်ပွဲ (Movember) အကြောင်းပြောပြပါ့မယ်။ အမျိုးသားတွေရဲ့ကျန်းမာရေးအတွက်ကိုပဲရည်ရွယ်ပြီး သီးသန့်ပြုလုပ်တဲ့ပွဲဆိုလို့ တစ်နှစ်လုံးမှာ Movember ပွဲတစ်ခုပဲ ရှိပါတယ်။ ဒါဆို Movember ဆိုတဲ့ပွဲဘယ်ကစဖြစ်လာသလဲ၊ ဘာတွေလုပ်ကြသလဲ၊ ဘယ်လိုကျန်းမာရေး ကိစ္စတွေအတွက် ပြုလုပ်သလဲဆိုတာပြောပြမယ်နော်။ Movember ဘယ်ကစသလဲ အခုလိုကြီးကျယ်တဲ့ Movember လှုပ်ရှားမှုတွေဟာ အမှတ်တမဲ့အဖြစ်အပျက်လေးတွေကစခဲ့တာပါ။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တုန်းက သြစတြေးလျနိုင်ငံ၊ မဲလ်ဘုန်းမြို့ကလူငယ်တစ်စုက ၈၀ခုနှစ်တုန်းက အမျိုးသားတွေ ကြားခေတ်စားခဲ့တဲ့ ဖက်ရှင်တစ်ခုကိုပြန်အသက်သွင်းခဲ့ပါတယ်။ ဒါကတော့နှုတ်ခမ်းမွှေးအရှည်ထားတာပါ။ ဟိုးအရင်ခေတ်တွေတုန်းက နှုတ်ခမ်းမွှေးအရှည်သန့်သန့်ပြန့်ပြန့်ထားခြင်းက ယောင်္ကျားပီသမှုကိုဖော်ပြပြီး စတိုင်လည်းကျတယ်လို့ ယူဆကြပါတယ်။ အုပ်စုလိုက်ကြီးနှုတ်ခမ်းမွှေးအရှည်ထားရတာ ပျော်စရာ ကောင်းတယ်လို့ ယူဆပြီးနောက်နှစ် (၂၀၀၄ခုနှစ်) မှာလည်းအလားတူပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ဒီတစ်ခေါက်မှာ တော့ ပျော်ဖို့အပြင် ပတ်ဝန်းကျင်ကလူတွေလည်းအကျိုးရှိအောင်ရည်ရွယ်ပြီး အမျိုးသားတွေမှာ အဖြစ်များတဲ့ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအကြောင်းကို အသိပညာမျှဝေဖို့ပွဲကလေးတွေကျင်းပဲခဲ့ပါတယ်။လူပေါင်း ၄၀၀ ကျော်ပါဝင် ဆင်နွှဲခဲ့တဲ့ ဒီပွဲလေးက တဖြည်းဖြည်းကကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ အသင်းအဖွဲ့တွေရဲ့ […]

ဘားဟိုး (Burr Hole) ဆိုတာ ဦးခေါင်းခွံမှာ အပေါက်ကလေးများ ဖောက်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဦးနှောက်ကို ခွဲစိတ်ကုသရာမှာ အသုံးပြုပါတယ်။ ကုသမှု ပြုလုပ်ချင်တဲ့ ဦးနှောက်ရဲ့နေရာပေါ်မူတည်ပြီး ဘားဟိုးအပေါက်ဖောက်တဲ့နေရာ မျိုးစုံဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဘားဟိုးဖောက်ပြီး ကုသဖို့လိုအပ်တဲ့ အခြေအနေတွေကတော့ - ဦးနှောက်အမြှေးပါးပြင်ပ သွေးသွန်ခြင်း၊ သွေးလုံးဖြစ်ခြင်း - ဦးနှောက်အမြှေးပါးအောက် သွေးသွန်ခြင်း၊ သွေးလုံးဖြစ်ခြင်း - ဦးနှောက်အကျိတ်ဖြစ်ခြင်း - ဦးခေါင်းအတွင်း အရည်များစုခြင်း စတာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် ဘားဟိုးဖောက်ခြင်းဟာ အရေးပေါ်ကုသမှုတွေ ဖြစနေတတ်ပါတယ်။ ဦးခေါင်းနဲ့ ဦးနှောက်ပိုင်းကို ထိခိုက်ဒဏ်ရာရပြီးချိန်မှာ ဦးနှောက်အတွင်း သွေးခဲခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ဖိအားကို သက်သာစေလိုတဲ့အခါ၊ ဦးနှောက်ပိုင်းထိခိုက်မှုကြောင့် ထွက်လာတဲ့သွေးတွေကို စီးထွက်စေချင်တဲ့အခါ၊ ဦးခွံရိုးအတွင်း ပြင်ပက ပစ္စည်းကိရိယာတခုခု စိုက်ဝင်နေတဲ့အခါ ဘားဟိုးဖောက်ကုသပါတယ်။ တကယ်တော့ ဘားဟိုးဆိုတာ အဆင့်မြင့်ရှုပ်ထွေးလှတဲ့ ဦးနှောက်ခွဲစိတ်မှုအဆင့်တွေရဲ့ ပထမအဆင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဦးခေါင်းခွံအောက် ဦးနှောက်ပိုင်းကို ကုသမုပြုနိုင်ဖို့အတွက် […]

စာမေးပွဲဖြေနေတုန်း သိပ်မခက်ခဲလှတဲ့ သင်သိပြီးသား အကြောင်းအရာကို ချမရေးနိုင်ဖြစ်နေပါသလား၊ သင့်တနေ့တာမှာ ပိုက်ဆံကို ဘာတွေအတွက် သုံးခဲ့သလဲဆိုတာ မမှတ်မိဖြစ်နေပါသလား၊ သိကျွမ်းပြီးသား လူတယောက်ရဲ့ နာမည်ကို စဉ်းစားမရဘဲ မေ့နေတာမျိုး ဖြစ်ဖူးပါသလား။ ဒီအခြေအနေတွေကို ဦးနှောက်ထိုင်းသွားခြင်းလို့ ခေါ်ဝေါ်ပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်လို brain fog သို့မဟုတ် mental fog လို့ သုံးနှုန်းပါတယ်။ ဒီပြဿနာဟာ ရောဂါတခုတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ လူတိုင်းလိုလို ခဏတဖြုတ်ကြုံတွေ့ဖူးပါလိမ့်မယ်။ တခြားရောဂါအခံတခုခုရဲ့ လက္ခဏာလည်း ဖြစ်နေနိုင်ပါတယ်။ ဦးနှောက်ရဲ့ သိမှတ်တွေးခေါ်မှုအပိုင်းမှာ ပုံမှန်အနေအထားပျက်သွားပြီး - မှတ်ဉာဏ်ချို့ယွင်းခြင်း - စိတ်ရှုပ်ထွေးခြင်း - အာရုံမစူးစိုက်နိုင်ခြင်း - တွေးတောကြံဆမှု မလုပ်နိုင်တော့ခြင်း စတဲ့အခြေအနေတွေ ကြုံတွေ့ရပါတယ်။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်မုှကြောင့် ဖြစ်တတ်ပြီး ဖြစ်ပေါ်တဲ့ အတိုင်းအတာအလျောက် စာသင်ခန်းမှာ၊ လုပ်ငန်းခွင်မှာ ထိခိုက်မုှတွေ ကြုံလာနိုင်ပါတယ်။ အမြဲတမ်းတော့ ကြုံရတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဦးနှောက်ထိုင်းသွားခြင်း […]

Multiple Sclerosis ဆိုတာက အာရုံကြောချို့ယွင်းတဲ့ဝေဒနာ တစ်မျိုးပါ။ မိုင်လင်အလွှာပျက်သည့်ရောဂါ ဒါမှမဟုတ် အာရုံကြောစနစ် ယိုယွင်းမှုကြောင့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားခြင်းနဲ့ စကားပြောဆိုမှုထိန်းမနိုင်တဲ့ရောဂါ တစ်မျိုးပါ။ ဒီတစ်ခါ ဖော်ပြချင်တာကတော့ ဒီရောဂါကို ကာကွယ်ပေး နိုင်တဲ့ အစားအစာ တွေ အကြောင်းပါ။ Multiple Sclerosis ဖြစ်ရစေတဲ့အကြောင်းအရင်းကတော့ အာရုံကြောစနစ်ထဲက နယူရုန်းဆိုတဲ့ မြင်၊ သိ၊ ကြား၊ ခံစားချက်တွေကို သိနားလည်စေတဲ့ အစိတ်အပိုင်း ပျက်ယွင်း့လာတဲ့ အခြေအနေကိုဆိုလိုတာပါ။ ဒီရောဂါဟာအလွန်အဖြစ်များပြီး အမျိုးသားတွေထက် အမျိုးသမီးတွေမှာပိုအဖြစ်များပါတယ်။ အေးသောရာသီတွင် ပိုဖြစ်တတ်ပြီး အသက် ၁၅ နှစ်နှင့် ၆၀ ကြား အသက်ငယ်သူတွင်ပိုဖြစ်တတ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ Multiple Sclerosis ဝေဒနာခံစားရပြီဆိုရင် အောက်ပါရောဂါလက္ခဏာတွေကို ခံစားရမှာဖြစ်ပြီးတော့ တစ်ခုထက်ပိုပြီး ကြုံရနိုင်ပါတယ်။ မျက်စိဝါးခြင်း သို့မဟုတ် နှစ်ထက်မြင်ခြင်း၊ စဉ်းစားမှုဆိုင်ရာပြဿနာများ၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်စွမ်းမရှိခြင်း၊ ညီမျှမှုမထိန်းနိုင်ခြင်း၊ […]

အာရုံကြော အားနည်းတယ်တဲ့။ ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ ဘယ်လိုမျိုး ခံစားဖူးကြလဲ။ အများအားဖြင့် ခြေထောက်နဲ့ လက်မှာ ထုံကျဉ်တာ၊ ပုံမှန်လှုပ်ရှားမှုတွေမှာ အားမရှိသလို မသန်မာသလို ဖြစ်နေတာ၊ ချွေးစေးတွေပြန်ပြီး ခေါင်းမူးတာ၊ မောပန်းအားကုန်တာတွေ အဖြစ်များတာပေါ့။ ဒီလို ခန္ဓာကိုယ်လှုပ်ရှားမှုတွေ အပြင် အသက်ရှူခြင်းက အစ အစာချေဖျက်မှု၊ စိတ်ခံစားချက်တုံ့ပြန်မှုတွေအထိ ထိန်းချုပ်ပေးနိုင်တာ အာရုံကြောစနစ်ကြီးပါပဲ။ ဒါ့ကြောင့် ကျန်းမာပျော်ရွှင်တဲ့ ဘဝအတွက် အာရုံကြောစနစ် အားကောင်းနေဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ အာရုံကြော အားကောင်းအောင် ဘာလုပ်ရမလဲ (၁) အာဟာရတွေ ရွေးချယ်စားပါ။ အာရုံကြောစနစ်ကို အကျိုးပြုပေးနိုင်တဲ့ ဗီတာမင်နဲ့သတ္ထုဓာတ်တွေ ပါဝင်နေမယ့် အစာအာဟာရတွေကို ရွေးချယ်စားသုံးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ စုံလင်အောင် စားချင်တယ်ဆိုရင် - အစိမ်းရောင်ရှိတဲ့ အရွက်တွေ– ဥပမာ ဟင်းနုနွယ်၊ ဆလပ်ရွက် တို့ပေါ့။ အသီးအနှံတွေ – ဥပမာ - ငှက်ပျောသီး၊ […]

သင့်ဆီမှာ ဦးနှောက်အကျိတ်ရှိနေပြီလို့ သိလိုက်ရတဲ့အချိန်မှာ သင်ဘာဆက်လုပ်မလဲ။ အရင်တုန်းကဆိုရင်တော့ ဒါဟာ သိပ်ကို ဝမ်းနည်းဖို့ကောင်းတဲ့ သတင်းဆိုးပါပဲ။ ခုတော့ တိုးတက်လာတဲ့ ဆေးပညာကြောင့် ဦးနှောက်အကျိတ်ဆိုတာ ကြောက်စရာ မဟုတ်တော့ပါဘူး။ ကုသမှုနည်းလမ်းတွေ အများကြီး ရှိနေတာကြောင့် လက်လျှော့အရှုံးပေးဖို့ မစဉ်းစားပါနဲ့တော့။ ဦးနှောက်အကျိတ်ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ တခြားနေရာမှာ အကျိတ်တွေ၊ အလုံးတွေ ဖြစ်နိုင်သလို ဦးနှောက်မှာလည်း အကျိတ်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ တချို့က ရိုးရိုးအကျိတ်ဖြစ်သလို တချို့ကလည်း ကင်ဆာကျိတ်ပါ။ ဦးနှောက်ဆဲလ်တွေမှာစပြီး ကင်ဆာဖြစ်တာ ဖြစ်နိုင်သလို တခြားကင်ဆာတွေကနေ ဆဲလ်တွေက ဦးနှောက်ကို ရောက်တာမျိုးလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဦးနှောက်အကျိတ်တွေ  အမျိုးအစားတွေ ရှိတဲ့ထဲက အဖြစ်အများဆုံး အမျိုးအစားတွေကတော့ Glioma (ဦးနှောက်ရဲ့ glial cellက ဖြစ်တဲ့ အကျိတ်) Meningioma (ဦးနှောက်အမြှေးပါးက ဖြစ်တဲ့အကျိတ်) Medulloblastoma (ဦးနှောက်ငယ်က ဖြစ်တဲ့အကျိတ်၊ ကလေးတွေမှာ […]

ခွေးရူးပြန်ရောဂါပိုးက လူတွေအတွက်ပဲ အန္တရာယ်ရှိတာ မဟုတ်ပါဘူး။ အိမ်မှာမွေးထားတဲ့ ခွေးလေးတွေ၊ ကြောင်လေးတွေ အတွက်လည်း အရေးကြီးပါတယ်။ လူတွေမှာ ကူးစက်ခံရရင် အသေအပျောက်များသလိုပဲ သူတို့လေးတွေမှာလည်း ကုစရာ ဆေးမရှိဘဲ သေတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အိမ်မှာ မွေးထားတဲ့ ချစ်စရာကောင်လေးတွေကိုလည်း ခွေးရူးရောဂါကနေ ကာကွယ်ပေးဖို့လိုပါတယ်။ ခွေးရူးရောဂါပိုးကနေ ဘယ်လိုကာကွယ်ပေးကြမလဲ။ ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးပါ။ လူတွေပဲ ခွေးရူးကာကွယ်ဆေးထိုးလို့ရတာ မဟုတ်ပါဘူး။ သူတို့လေးတွေလည်း ထိုးလို့ရပါတယ်။ အိမ်မွေးခြံပေါက်ဆိုရင်တော့ မွေးပြီး ၃လအရွယ် (ကြောင်လေးတွေဆို ၂လလို့ပြောပါတယ်။ အသေးစိတ်ကို တိရစ္ဆာန်အထူးကုဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ပါ)ဆို စထိုးပေးလို့ရပါပြီ။ တစ်နှစ်ကို တစ်ခါထိုးရပါတယ်။  ခွေးဖြစ်ဖြစ် ကြောင်ဖြစ်ဖြစ်ပါ။ ပြီးရင်နှစ်တိုင်း booster doseလို့ ခေါ်တဲ့ ထပ်ဆောင်းကာကွယ်ဆေး ထပ်ထိုးပေးရပါတယ်။ ခုမှ အပြင်က ဝယ်မွေးမယ်ဆိုရင်လည်း ကာကွယ်ဆေးထိုးထားလား။ မေးကြည့်ပါ။ မထိုးရသေးရင် ထိုးပေးလိုက်ပါ။ ထိုးပြီး ၂၈ရက်နေရင် […]

ဦးနှောက်ဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့လုပ်ငန်းတာဝန်အားလုံးကို ထိန်းချုပ်နေရတာမို့ အရေးအကြီးဆုံး အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းဖြစ်တယ် ဆိုတာကိုတော့ အငြင်းပွားဖွယ်ရာ မရှိပါဘူး။ အရေးအကြီးဆုံး အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်း ဖြစ်တာမို့လည်း ပုံမှန်အခြေအနေရှိအောင် ဂရုစိုက်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ သွေးတိုးခြင်း၊၊ ဆီးချို စတဲ့အခြေအနေများဟာ ဦးနှောက်ကို ထိခိုက်စေတဲ့ အရာတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါနဲ့ မှတ်ဉာဏ်ချို့ယွင်းလာတဲ့ ပြဿနာမျိုး ကြုံနိုင်ပါတယ်။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ သွေးတိုး၊ ဆီးချို စတာတွေဟာ သွေးကြောတွေကို ဒုက္ခပေးရာကတဆင့် ဦးနှောက်ကို ထိခိုက်စေခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ သုတေသနတွေအရ အဆိုပါအချက်သုံးချက်စလုံးနဲ့ တိုက်ဆိုင်သူများဟာ သာမန်လူများထက် ဦးနှောက်ရဲ့အညိုရောင်အပိုင်း ထုထည်ပိုမိုလျော့နည်းပါတယ်။ အဆိုပါအပိုင်းဟာ အာရုံကြောဆဲလ်အများဆုံးရှိတဲ့အပိုင်းဖြစ်လို့ ထိခိုက်မှုရှိလာရင် အာရုံကြောတုံ့ပြန်မှုနဲ့ ဖြစ်စဉ်များ နှေးကွေးလာတယ်လို့ သိရပါတယ်။ တကယ်တော့ သွေးကြောများကိုဒုက္ခပေးတဲ့ အဆိုပါပြဿနာတွေဟာ ဦးနှောက်ဖွဲ့စည်းပုံတစ်ခုလုံးကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ အပြင်ပန်းအရ ကျန်းမာရေးကောင်းတယ်လို့ ယူဆရသူတွေကိုတောင် ရေရှည်မှာ ထိခိုက်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် […]

တစ်ခုခုများ အာရုံစိုက်ပြီး လုပ်ရမယ်ဆို လက်က တုန်လာပြီ။ ဇွန်းလေး ကိုင်ပြီး ဟင်းချိုသောက်တာတောင် တုန်လို့ ဖိတ်ကုန်တာ၊ တူနဲ့ စားမယ်ဆို ညှပ်ရခက်တာ၊ ရေခွက် ကိုင်ရင် လက်တုန် တာတွေ အတော် အဆင်မပြေဖြစ်ရတာပါ။ ဘာ့ကြောင့် လက်တုန် ကြသလဲ အများစု ကတော့ အရက်ကြောင့်၊ ကဖင်းကြောင့် ဒီလို ဖြစ်တတ်တယ်လို့ ပြောကြပေမယ့် အရက် မသောက်၊ ကော်ဖီ မသောက်တတ်တဲ့ သူတွေ အတွက်တော့ တခြား အကြောင်းရင်းတွေ ရှိနေပါသေးတယ် - အာရုံကြော ရောဂါ Essential Tremor လို့ ခေါ်တဲ့ အာရုံကြောရောဂါ တစ်မျိုး ကြောင့် လက်တုန် စေတတ်ပါတယ်။ ကော်ဖီခွက် ကိုင်လည်း တုန်၊ ဖယောင်းတိုင် ကိုင်လည်း တုန်၊ ဇွန်းခက်ရင်း ကိုင်လည်း တုန်နေတတ်တဲ့ […]