ဦးနှောက်အာရုံကြောကျန်းမာရေး

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Amyotrophic Lateral Sclerosis ကဘာလဲ။ Amyotrophic Lateral Sclerosis ဆိုတာ ဦးနှောက်ရှိ လှုပ်ရှားမှုနှင့်ဆိုင်တဲ့ အာရုံကြောဆဲလ် များ တဖြည်းဖြည်းပျက်စီးလာတဲ့ ဦးနှောက်နှင့်အာရုံကြောဆိုင်ရာ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ Lou Gehrig’s disease လို့လည်းခေါ်ပါတယ်။ ဖြစ်စေတဲ့ အဓိက အကြောင်းအရင်းကိုတော့ မသိသေးပါဘူး။ အချို့ ဟာမျိုးရိုးလိုက်ပါတယ်။ ခြေ\လက် ရှိ ကြွက်သားများ သူ့အလိုလို ဇာတ်တိုက် လှုပ်လာခြင်း\ အားနည်းလာခြင်း၊ သို့မဟုတ် စကားပြော လေးလံလာခြင်း တို့နဲ့ အစပြုပါတယ်။ နောက်ဆုံးမှာတော့ သွားလာလှုပ်ရှားခြင်း၊ စကားပြောခြင်း၊ စားသောက်ခြင်း၊ အသက်ရှူခြင်း စတဲ့ ကိစ္စရပ်တွေမှာ အသုံးပြုရတဲ့ ကြွက်သားများကိုပါ ထိခိုက်လာပါတယ်။ ကုသနိုင်တဲ့ ဆေးဝါးမရှိပါဘူး။ နောက်ဆုံး အသက်အန္တရာယ်ပါ စိုးရိမ်ရနိုင်ပါတယ်။ Amyotrophic Lateral Sclerosis က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ အသက်အရွယ်မရွေးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Progressive supranuclear palsy (supranuclear အမျိုးအစား ပို၍ ဆိုးလာတတ်သော အကြောသေရောဂါ) ကဘာလဲ။ Steele-Richardson-Olszewski ရောဂါစုဟု ခေါ်သော ၎င်းရောဂါမှာ လမ်းလျှောက်ခြင်း၊ ဟန်ချက်ထိန်း မှုနှင့် မျက်လုံးဆိုင်ရာ ပြဿနာများ ဖြစ်စေသော ရှားပါးလှသည့် ဦးနှောက်ဆိုင်ရာရောဂါ တစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းက ဦးနှောက်တွင်းရှိ လှုပ်ရှားမှုနှင့်တွေးခေါ်မှုကို ထိန်းချုပ်သော ဆဲလ်များ ပျက်စီးခြင်းကြောင့် ဖြစ်လာသည်။ ၎င်းက အချိန် ကြာလာသည်နှင့် ပို၍ ဆိုးလာလေ့ရှိကာ အဆုတ်ရောင် (နမိုးနီးယား) ခြင်းနှင့်အစာမျိုချခြင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများကဲ့သို့ အသက်အန္တယ် ထိခိုက်စေသော ဆိုးကျိုးများထိဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။ Progressive supranuclear palsy (supranuclear အမျိုးအစား ပို၍ ဆိုးလာတတ်သော အကြောသေရောဂါ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ ကွဲလွဲမှုများရှိကြသည့်တိုင် တကမ္ဘာလုံးတွင် လူ ၁ သိန်းလျှင် ၃-၆ ယောက်ခန့်က PSP […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Ocular migraine (အမြင်အာရုံနှင့်ပတ်သတ်သော ခေါင်းတစ်ခြမ်းကိုက်ရောဂါ) ကဘာလဲ။ အမြင်အာရုံဆိုင်ရာ လက္ခဏာများ ပါဝင်တဲ့ ခေါင်းတစ်ခြမ်းကိုက်ရောဂါတစ်မျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ ရိုးရိုးခေါင်းတခြမ်းကိုက်ရောဂါလို နာကျင်ခြင်းမျိုး ရှိချင်မှရှိပါလိမ့်မယ်။ အမြင်အာရုံနှင့်ပတ်သတ်သော ခေါင်းတစ်ခြမ်းကိုက်ရောဂါဖြစ်လျှင် သင့်မျက်လုံးထဲမှာ အလင်းရောင်ပြိုးပြိုးပြက်ပက်များ၊ အကွေ့အကောက်လိုင်းများ၊ ကြယ်များကို မြင်နေပါလိမ့်မယ်။ အချို့ကလည်း ထင်ယောင်မြင်မှား ဖြစ်နေတယ်လို့ပြောကြပါတယ်။ သင့်မြင်ကွင်းရဲ့ တစ်နေရာရာကို မမြင်ရတော့တာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ခေါင်းတစ်ခြမ်းကိုက်လူနာ ၅ယောက်မှာ ၁ယောက်ဟာ အမြင်အာရုံဆိုင်ရာ လက္ခဏာများခံစားနေရပါတယ်။ ဒီရောဂါဟာ သင့်ရဲ့ စာရေး၊ စာဖတ်၊ ကားမောင်းစတဲ့ အလုပ်များလုပ်နိုင်စွမ်းကို ကျဆင်းစေတတ်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာများဟာ ယာယီသာဖြစ်လို့ စိုးရိမ်စရာတော့ မရှိပါဘူး။ အမြင်အာရုံနှင့်ပတ်သတ်သော ခေါင်းတစ်ခြမ်းကိုက်ရောဂါကို မြင်လွှာထိခိုက်သော ခေါင်းတခြမ်းကိုက်ရောဂါနဲ့မှားတတ်ပါတယ်။ တကယ်တော့ ဒီရောဂါနှစ်ခုဟာ မတူပါ။ မြင်လွှာထိခိုက်သော ခေါင်းတခြမ်းကိုက်ရောဂါဟာ ရှားပါးပြီး မျက်လုံးတစ်ဘက်တည်းမှာ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ မျက်လုံးတစ်ဘက် မမြင်ရတော့ခြင်းဟာ အရေးကြီးတဲ့ရောဂါလက္ခဏာဖြစ်လို့ အကြောင်းရင်းကိုသိဖို့ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Burners and Stingers (အာရုံကြောညပ်ခြင်း) ကဘာလဲ။ ထိခိုက်မိခြင်းကြောင့် လည်ပင်းနှင့် ပုခုံးရှိ အာရုံကြောများ ဆွဲဆန့်မိခြင်း၊ ဖိမိခြင်းဖြစ်သည်။ တွန်းတွန်းတိုက်တိုက်ကစားရသည့် အားကစားနည်းများတွင် ဖြစ်လေ့ရှိပြီး ပုခုံးမှ လက်တလျှောက်လုံး စူးရှ၊ ပူလောင်သည့် နာကျင်မှုကိုခံစားရစေသည်။ လက်တလျှောက်ဓါတ်လိုက်သလို၊ လျှပ်စီးထိသလို ခံစားမှုမျိုးဖြစ်သည်။ အများအားဖြင့် အာရုံကြောညပ်ခြင်းသည် ယာယီသာဖြစ်ပြီး မြန်မြန်ဆန်ဆန် ပျောက်ကင်းသက်သာသွားလေ့ ရှိသည်။ Burners and Stingers (အာရုံကြောညပ်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။   လက္ခဏာများBurners and Stingers (အာရုံကြောညပ်ခြင်း) ရဲ့လက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ အာရုံကြောညပ်ခြင်းရဲ့ အဖြစ်အများဆုံးရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့ လည်ပင်းနဲ့ ပုခုံးကြားစူးရှ၊ ပူလောင်သည့် နာကျင်မှု၊ ဓါတ်လိုက်သလို ခံစားမှုမျိုးရရှိခြင်း လက်မောင်း၊ လက်နှင့် လက်ချောင်းများတွင် စူးရှ ပူလောင်ခြင်း၊ ထုံကျဉ်ခြင်း၊ အားနည်းခြင်း၊ ပုခုံးနှင့် လက်မောင်းတွင် ပင်အပ်ငယ်များဖြင့် ထိုးသကဲ့သို့ ခံစားရခြင်း ဖြစ်သည့်နေရာတွင်ပူနွေးခြင်း […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Pick’s disease (ပစ်ခ်ရောဂါ) ကဘာလဲ။ ပစ်ခ်ရောဂါ ဆိုတာ အယ်ဇိုင်းမားနှင့် ဆင်တူတဲ့ စိတ်မူမမှန်ရောဂါ တစ်ခု ဖြစ်ပြီး အဖြစ်နည်းပါးပါတယ်။ ဒီရောဂါကြောင့် စိတ်ခံစားမှုတွေ၊ အပြုအမူ၊ စရိုက်လက္ခဏာ နဲ့ ဘာသာစကားတွေကို ထိန်းချုပ်တဲ့ ဦးနှောက်အစိတ်အပိုင်းတွေကို ထိခိုက်စေပါတယ်။ ဦးနှောက်ရှေ့ခြမ်းမူမမှန်ဖြစ်ခြင်း as frontotemporal dementia (FTD) သို့မဟုတ် ဦးနှောက်ရှေ့ခြမ်းယိုယွင်းမှု frontotemporal lobar degeneration (FTLD) လို့လည်းခေါ်ကြပါတယ်။ လိုအပ်တဲ့ အာဟာရတွေကို ရွှေ့ပြောင်းဖို့အတွက် သင့်ဦးနှောက်ဟာ သယ်ပို့စနစ်တစ်ခုကို အသုံးပြုပါတယ်။ ဒီစနစ်ကို ပရိုတင်းဓါတ်နဲ့ တည်ဆောက်ထားတာ ဖြစ်ပြီး မီးရထားလမ်းလိုမျိုး ယှက်ဖြာနေပါတယ်။ ဘယ်လို အာဟာရတွေဟာ ဘယ်နေရာကို သွားရမယ် ဆိုတာကို ဒီစနစ်ထဲမှာ ညွှန်ပြထားပါတယ်။ အာဟာရတွေ သွားလာတဲ့ လမ်းကြောင်းကို ဖြောင့်ဖြူးနေစေဖို့ ထောက်ပံ့ပေးတဲ့ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Myxedema coma (အသားဖောရောင်ပြီး သတိလစ်ခြင်း) ကဘာလဲ။ အသားဖောရောင်ပြီး သတိလစ်တယ်ဆိုတာ သွေးထဲမှာ လည်ပင်းအကျိတ်ဟော်မုန်းတွေ ကာလအတန်ကြာ အလွန်အမင်း ချို့တဲ့တာကြောင့် ဦးနှောက်ပုံမှန်အလုပ်မလုပ်တော့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အသားဖောရောင်ပြီး သတိလစ်တာကို လည်ပင်းအကျိတ်ဟော်မုန်းချို့တဲ့ခြင်းရဲ့ အသက်အန္တရာယ်ရှိတဲ့ နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးအဖြစ် သတ်မှတ်ကြပြီးတော့ လည်ပင်းအကျိတ်ရောဂါရဲ့ အရေးကြီးတဲ့ ဖြစ်ရပ်တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ Myxedema coma (အသားဖောရောင်ပြီး သတိလစ်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ အသားဖောရောင်ပြီး သတိလစ်ခြင်းက အဖြစ်မများပေမဲ့ အသက်အရွယ်ကြီးသူတွေနဲ့ အမျိုးသမီးတွေမှာတော့ ဖြစ်လေ့ရှိပါတယ်။ အပူချိန်နည်းတဲ့ ဆောင်းရာသီတွေမှာ ပိုအဖြစ်များလေ့ရှိပါတယ်။ အသားဖောရောင်ပြီး သတိလစ်ခြင်းက အသက်အန္တရာယ်ဆုံးရှူံးတဲ့အထိပါ ဆိုးရွားနိုင်ပါတယ်။ ကံကောင်းတာကတော့ ဒီလိုဖြစ်ဖို့အခွင့်အလမ်းနည်းပါးတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို အသားဖောရောင်ပြီး သတိလစ်တာက အမျိုးသားတွေထက် အမျိုးသမီးတွေမှာ ပိုအဖြစ်များပါတယ်။ အသက်အရွယ်မရွေးလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုမဖြစ်အောင်ဆိုရင် အန္တရာယ်ရှိတဲ့ အချက်တွေကို လျှော့ချရပါမယ်။ ထပ်မံသိရှိလိုတဲ့ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Charcot Marie Tooth Disease (မျိုးရိုးဗီဇကြောင့်ဖြစ်သော အစွန်အဖျား အာရုံကြောရောဂါ) ကဘာလဲ။ Charcot-Marie-Tooth disease (CMT) သည် ပထမ ဆုံးတွေ့ရှိသော ဆရာဝန်သုံးယောက် နာမည်ကို အစွဲပြု ခေါ် ခြင်းဖြစ်သည်။ မျိုးရိုးဗီဇကြောင့်ဖြစ်သော အစွန်အဖျား အာရုံကြောရောဂါ (Peripheral nerve disorders) များအုပ်စု၏ နာမည် ဖြစ်သည်။ အစွန်အဖျား အာရုံကြောများသည် ခန္ဓါကိုယ်အစွန်ဆုံး နေရာများကို တိုက်ရိုက်ထိန်းချူပ်သောကြောင့် ရောဂါဖြစ်ပါ က ခြေထောက်၊လက်၊ ခြေဖဝါး ကြွက်သားများ အားနည်းခြင်း ထိတွေ့ခံစားမှု ဆုံးရှုံးခြင်းတို့ ဖြစ်စေပါသည်။ Charcot Marie Tooth Disease (မျိုးရိုးဗီဇကြောင့်ဖြစ်သော အစွန်အဖျား အာရုံကြောရောဂါ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ CMT သည် မျိုးရိုးဆက်ခံသော ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ရော ဂါလက္ခဏာများသည် ချက်ချင်း […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Myasthenia Gravis (ကြွက်သားပျော့ခွေ အာရုံကြောရောဂါ) ကဘာလဲ။ Myaesthenia gravis ဆိုတာ ခုခံအားစနစ်က မိမိကိုယ်ကို ပြန်လည် တိုက်ခိုက်တဲ့ အာရုံကြောကြွက်သား ရောဂါတစ်ခုပဲဖြစ်တယ်။ မျက်လုံး၊ မျက်နှာ၊ လည်ချောင်း၊ လက်နဲ့ ခြေထောက်တွေရဲ့ ကြွက်သားတွေကို အားယုတ်လျော့သွားစေတယ်။ ရောဂါစဖြစ်တဲ့ ပထမ ၃ နှစ်အတွင်းမှာ ကြွက်သားအားလျော့မှု အများဆုံးဖြစ်ပြီးတော့ အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာတော့ ဆိုးဝါးမှုဟာ တဖြည်းဖြည်း နှေးကွေးလာပါတယ်။ Myasthenia Gravis (ကြွက်သားပျော့ခွေ အာရုံကြောရောဂါ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ လူတိုင်း ဒီရောဂါဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ သို့သော်ငြားလည်း အမျိုးသမီးတွေမှာ အသက် ၄၀ မတိုင်ခင် အဖြစ်များပြီး အမျိုးသားတွေမှာ အသက် ၅၀ နောက်ပိုင်းမှာ အဖြစ်များတယ်။ ဖြစ်ပွားနိုင်ချေများကို လျော့ချခြင်းဖြင့်စီမံနိုင်တယ်။ အချက်လက်များကို ထပ်မံသိရှိ ဖို့ အတွက် ဆရာဝန်နဲ့ ဆွေးနွေး […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Sciatica (ပေါင်တန်းခြင်း၊ အကြောညပ်ခြင်း စိုင်ရာတီကာ) ကဘာလဲ။ Sciatica (စိုင်ရာတီကာ) ဆိုတာ အာရုံကြောတစ်ခုဟာ ထိခိုက်ခံရလျှင် (သို့) အဆွခံရလျှင် ဖြစ်တဲ့ နာကျင်ခြင်းကိုသာ ဆိုလိုတာပါ။ အာရုံကြောဆိုတာက ခန္ဓါကိုယ်ထဲမှာ အရှည်ဆုံးဖြစ်ပြီး ကျောရိုးမကြီးကနေစပြီး တင်ပါးဆုံ နှင့် ခြေထောက်အနောက်ထိ ဆက်ဆင်းသွားပါတယ်။ sciatica (စိုင်ရာတီကာ) ဆိုတာက အခြားရောဂါသက်သက်မဟုတ်ဘဲ အာရုံကြောရောဂါရဲ့ လက္ခဏာတစ်ခုသာဖြစ်ပြီး ၄ ပတ် မှ ၈ ပတ်လောက်ထိ ကုပြီးလျှင် သက်သာသွားတတ်ပါတယ်။ Sciatica (ပေါင်တန်းခြင်း၊ အကြောညပ်ခြင်း စိုင်ရာတီကာ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ ဖြစ်တဲ့ လူနာတွေကတော့ အသက်ကြီးရွယ်အိုတွေ၊ နာတာရှည် ဆီးချိုသမားတွေ၊ နှင့် အဝလွန်တဲ့ သူတွေဖြစ်ကြပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့အချက်အလက်တွေကို လျှော့ချခြင်းအားဖြင့် စီမံနိုင်ပါတယ်။ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။ လက္ခဏာများSciatica (ပေါင်တန်းခြင်း၊ အကြောညပ်ခြင်း စိုင်ရာတီကာ) […]

နယူရုန်းဆိုတာ အာရုံကြောစနစ်တွင်ပါသော ဆဲလ်ဖြစ်ပြီး စဉ်းစားခြင်း၊ မြင်ခြင်း၊ ကြားခြင်း၊ စကားပြောခြင်း၊ ခံစားခြင်းနဲ့ လှုပ်ရှားခြင်းတို့ကို ထိန်းချုပ်ထားပါတယ်။ နယူရုန်းတခုတွင် ဆဲလ်ခန္ဓာကိုယ်နှင့် အိတ်ဇွန် (axon)တစ်ခုပါဝင်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် အိတ်ဇွန်ကို မိုင်လင်လို့ ခေါ်တဲ့ အဆီအလွှာလေးနဲ့ ဖုံးအုပ်ထားပါတယ်။ မိုင်လင်က အချက်ပြမှုများအား အာရုံကြောတစ်လျှောက်ပို့ပေးပါတယ်။မိုင်လင်အလွှာပျက်သောရောဂါ သည် တဖြည်းဖြည်းချင်းဆိုးလာသောရောဂါဖြစ်ပြီး ဦးနှောက်နဲ့ ကျောရိုးအာရုံကြောကို ထိခိုက်စေတတ်ပါတယ်။ မိုင်လင်အလွှာပျက်သောရောဂါတွင် မိုင်လင်များပျက်စီးခြင်း သို့မဟုတ် ရောင်ရမ်းခြင်းဖြစ်ပြီး အာရုံကြော အချက်ပြမှုကို အနှောင့်အယှက်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အာရုံကြောအမျှင်များပျက်စီးခြင်းနဲ့ အခြားလက္ခဏာများပေါ်လာစေပါတယ်။ Multiple Sclerosis (မိုင်လင်အလွှာပျက်သောရောဂါ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ ဒီရောဂါဟာ အလွန်အဖြစ်များပါတယ်။ အမျိုးသားတွေထက် အမျိုးသမီးတွေမှာပိုအဖြစ်များပါတယ်။ အသက်အရွယ်မရွေးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အေးသောရာသီတွင် ရောဂါပိုဆိုးတတ်ပါတယ်။ Multiple Sclerosis (မိုင်လင်အလွှာပျက်သောရောဂါ) ရဲ့လက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ ရောဂါလက္ခဏာတွေက ဖြစ်လိုက် ပျောက်လိုက်ပါပဲ။ ရောဂါလက္ခဏာက […]