သွေးရောဂါများ

သွေးအားနည်းရောဂါဆိုတာက ကမ္ဘာ့လူဦးရေ သုံးပုံတစ်ပုံလောက် ခံစားနေရတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတစ်ခုပါ။ အဖြစ်များတဲ့ သွေးရောဂါတစ်မျိုးပေါ့။ သွေးအားနည်းတာက အချို့သောကျန်းမာရေးပြဿနာတွေရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ကျန်းမာရေးပြဿနာတစ်ခုဆိုလည်း မများပါဘူး။ ဒီဆောင်းပါးလေးထဲမှာ သွေးအားနည်းရောဂါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြောပြပေးသွားပါမယ်။ သွေးအားနည်းရောဂါ ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ကျန်းမာတဲ့ သွေးနီဥဆဲလ် အရေအတွက် တအားနည်းသွားတဲ့အခါ သွေးအားနည်းရောဂါ ဖြစ်လာပါတယ်။ သွေးနီဥဆဲလ်တွေက ခန္ဓာကိုယ်က တစ်ရှူးတွေဆီကို အောက်ဆီဂျင်တွေသယ်ပို့ပေးတာပါ။ သွေးနီဥဆဲလ်အရေအတွက် နည်းသွားတဲ့အခါ  ကိုယ်ထဲမှာ အောက်ဆီဂျင်ပမာဏ ကျသွားသလို သွေးမာဏလည်း ကျသွားပါတယ်။ သွေးအားနည်းရောဂါရဲ့ အတွေ့ရ အများဆုံး လက္ခဏာက ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အရေးပါတဲ့ တစ်ရှူးတွေနဲ့ အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတွေဆီကို အောက်ဆီဂျင် လုံလောက်အောင် မရောက်ရှိတာပါ။ သွေးအားနည်းရောဂါ ခံစားနေရသလားဆိုတာကို သွေးနီဥဆဲလ်တွေထဲက ပရိုတင်း တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ ဟီမိုဂလိုဘင်ကို တိုင်းတာပြီး သိရှိနိုင်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေနဲ့ ကင်ဆာလိုမျိုး နာတာရှည်ရောဂါတွေ ခံစားနေရသူတွေမှာ သွေးအားနည်းရောဂါ […]

ခန္ဓာကိုယ်က တစ်ရှူးတွေဆီကို အောက်ဆီဂျင်၊ အာဟာရတွေနဲ့ ဟော်မုန်းတွေ သယ်ပို့ပေးဖို့အတွက် သွေးက အရေးပါတဲ့ အခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်နေပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်က အလုပ်တွေ အကောင်းဆုံး လုပ်ဆောင်နိုင်စေဖို့ သွေးတွေကို လိုအပ်ပါတယ်။ သွေးဆိုတဲ့နေရာမှာ အဆိပ်အတောက်ကင်းပြီး သန့်စင်တဲ့ သွေး ဖြစ်ဖို့က အရေးကြီးပါတယ်။ သွေးတွေကို အဓိက သန့်စင်ပေးတဲ့အရာတွေ ကျောက်ကပ်၊ အသည်းတွေက သွေးတွေကို သန့်စင်ပေးဖို့ အဓိက တာဝန် ယူထားကြပါတယ်။ ဒီ အစိတ်အပိုင်းတွေ သွေးတွေကို အကောင်းဆုံး သန့်စင်ပေးနိုင်ဖို့ အစားအသောက် အနေအထိုင်တွေ ကနေတဆင့် အားဖြည့်ပေးလို့ ရပါတယ်။ ဒီတော့ သွေးတွေကို အကောင်းဆုံး သန့်စင်နိုင် ဘယ်လိုတွေ စားသောက်ပေးရမလဲဆိုတာကို ဆက်ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ သွေးတွေ သန့်စင်စေဖို့ သွေးတွေ သန့်စင်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကို အကောင်းဆုံး လုပ်ဆောင်နိုင်စေဖို့ဆိုရင် သောက်ရေ ရေက သဘာဝ အဆိပ်အတောက် ဖယ်ရှာပေးတဲ့အရာပါ။ ရေများများသောက်လေလေ […]

ကိုယ်ခန္ဓာထဲမှာရှိတဲ့ သွေးနီဥဆဲလ်တွေ ပုံမှန်အလုပ်မလုပ်နိုင်တဲ့အခါ သွေးအားနည်းခြင်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ သွေးနီဥများရဲ့ အရွယ်အစားဟာ ပုံမှန်ရှိသင့်တဲ့ အရွယ်ပမာဏထက် သေးငယ်နေတဲ့အတွက် သူတို့လုပ်ကိုင်ရမယ့် တာဝန်များကို မဆောင်ရွက်နိုင်ရင်လည်း သွေးအားနည်းတတ်ပါတယ်။ ဥပမာ သွေးနီဥဆဲလ်ဟာ သေးငယ်တဲ့အတွက် အောက်ဆီဂျင်ကို လုံလောက်စွာ မသယ်ဆောင်နိုင်တော့ပါဘူး။ သွေးနီဥဆဲလ် သေးငယ်ခြင်းကြောင့် သွေးအားနည်းခြင်းလို့ ခေါ်ဝေါ်ပါတယ်။ ကိုယ်ခန္ဓာကနေ ဟေမိုဂလိုဘင်ကို လုံလောက်စွာ မထုတ်လုပ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေမှာ သွေးနီဥဆဲလ်သေးငယ်ပြီး သွေးအားနည်းခြင်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဟေမိုဂလိုဘင်ဟာ သွေးနီဥဆဲလ်ကို အနီရောင်ရှိစေပြီး ကိုယ်ခန္ဓာအနှံ့ကို ပို့ဆောင်မယ့် အောက်ဆီဂျင်ကို သယ်ယူပေးပါတယ်။ သွေးနီဥဆဲလ် အရွယ်အစားကို သေးငယ်စေပြီး သွေးအားနည်းခြင်းကို ဦးတည်စေတဲ့ တခြားအကြောင်းအရာတွေ ရှိပါသေးတယ်။ ဒီပြဿနာကို ကုသဖို့အတွက် အကြောင်းအရင်းခံကို နားလည်သိရှိဖို့တော့ လိုအပ်ပါတယ်။ လက္ခဏာများ သွေးနီဥဆဲလ်သေးငယ်ပြီး သွေးအားနည်းခြင်းဖြစ်ခဲ့ရင် စစချင်းမှာတော့ ဘာလက္ခဏာမှ မပြပါဘူး။ နောက်တဖြည်းဖြည်းနဲ့ […]

တစ်ခါတရံမှာ ပြဿနာတစ်ခုခုကြောင့် သွေးနီဥဆဲလ်များဟာ ပုံမှန်ထက် အရွယ်အစား ကြီးမားနေတတ်ပါတယ်။ သွေးနီဥဆဲလ်တွေဟာ သူတို့ရဲ့ လုပ်ငန်းတာဝန်တွေကို ကောင်းစွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်းမရှိတဲ့အခါ သွေးအားနည်းတတ်ပါတယ်။ အကယ်၍ ကိုယ်ခန္ဓာထဲမှာ သွေးနီဥဆဲလ်များဟာ ပုံမှန်ထက် အရွယ်အစားကြီးမားနေပြီး ပုံမှန်သွေးနီဥဆဲလ်တွေ နည်းပါးလာတဲ့အခါလည်း သွေးအားနည်းတဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်ပေါ်ပါတယ်။ အဆိုပါအခြေအနေကို သွေးနီဥဆဲလ်ကြီးမားပြီး သွေးအားနည်းခြင်း (Microcytic Anaemia) လို့ ခေါ်ဝေါ်ပါတယ်။ သွေးနီဥဆဲလ်ကြီးမားပြီး သွေးအားနည်းခြင်းဟာ ဖြစ်ပွားရတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေပေါ်မူတည်ပြီး အမျိုးအစား ခွဲခြားနိုင်ပါတယ်။ အများစုကတော့ ဗီတာမင် B12 နဲ့ ဖောလိတ်ဓာတ် ချို့တဲ့ပြီး ဖြစ်ပွားရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ လက္ခဏာများ များသောအားဖြင့် သွေးနီဥဆဲလ်ကြီးမားပြီး သွေးအားနည်းဟာ အစောပိုင်းမှာ လက္ခဏာမပြတတ်ပါဘူး။ ကြာလာရင်တော့ အောက်ပါလက္ခဏာတွေ ပေါ်လာတတ်ပါတယ်။ - အစားပျက်ခြင်း - ကိုယ်အလေးချိန်လျော့ခြင်း - ခြေသည်းလက်သည်းများ ကျိုးပဲ့လွယ်လာခြင်း - နှလုံးခုန်မြန်ခြင်း - ဝမ်းပျက်ခြင်း - ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း - […]

သွေးဆိပ်တက်ခြင်းဆိုတာကတော့ သွေးထဲကို ရောဂါပိုးများ ဝင်ရောက်ကူးစက်မှုဒဏ်ကို ပြင်းထန်စွာ ခံစားရခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ သွေးဆိပ်သင့်ခြင်းလို့လည်း ခေါ်နိုင်ပါတယ်။ အဆုတ်၊ အရေပြား ဒါမှမဟုတ် ကိုယ်ခန္ဓာရဲ့ တနေရာရာမှာ ဝင်ရောက်ကူးစက်နေတဲ့ ဘက်တီးရီးယားများဟာ သွေးထဲမှာပါ ပျံ့နှံ့လာတဲ့အခါ သွေးဆိပ်တက်ခြင်း ဖြစ်ပေါ်ပါတယ်။ သွေးထဲမှာပျံ့နှံ့သွားပြီးတဲ့ ရောဂါပိုးများဟာ ကိုယ်ခန္ဓာအနှံ့ကို ရောက်ရှိနိုင်တာမို့ အန္တရာယ်များတဲ့ အခြေအနေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ သွေးဆိပ်တက်ခြင်းဟာ အသက်အန္တရာယ်စိုးရိမ်ရတဲ့ အခြေအနေမို့ ဆေးရုံမှာ စနစ်တကျကုသမှု ခံယူသင့်ပါတယ်။ နားတည်တတ်ကျွမ်းသူမကုသရင် သွေးလန့်သေဆုံးနိုင်ခြေ ရှိပါတယ်။ သွေးဆိပ်တက်ခြင်း ဘာကြောင့်ဖြစ်နိုင်သလဲ ဘက်တီးရီးယားပိုးကူးစက်ရာကနေ ဖြစ်ပွားပါတယ်။ သွေးဆိပ်တက်ခြင်းဟာ ကိုယ်ခန္ဓာအခြားတနေရာရာကနေ ပျံ့နှံ့ရောက်ရှိလာခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ တခါတရံမှာ ဘယ်နေရာကလာသလဲဆိုတဲ့ ရင်းမြစ်ကို တိကျစွာ မသိနိုင်ပါဘူး။ များသောအားဖြင့် - ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်ခြင်း - အဆုတ်ပိုးဝင်ခြင်း (ဥပမာ နမိုးနီးယား) - ကျောက်ကပ်ရောဂါပိုးဝင်ခြင်း - ဝမ်းဗိုက်ပိုင်း ရောဂါပိုးဝင်ခြင်း စတာတွေကြောင့် […]

သံဓာတ်ဟာ ကိုယ်ခန္ဓာအတွက် မရှိမဖြစ် အရေးကြီးတဲ့ အာဟာရဓာတ်တစ်မျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ နေ့စဉ်ဘဝမှာ လုံလောက်တဲ့ပမာဏ ရရှိနိုင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတာကတော့ သင်စားလိုက်တဲ့ အစားအစာတွေမှာ သံဓာတ်လုံလောက်စွာ ပါဝင်နိုင်သလို သံဓာတ်ကို ဘယ်လောက်ထိ စုပ်ယူရရှိနိုင်မလဲဆိုတဲ့အပေါ်လည်း မူတည်ပါတယ်။ လူတစ်ဦးအတွက် တစ်နေ့တာရရှိသင့်တဲ့ သံဓာတ်ပမာဏကတော့ ၇-၁၈ မီလီဂရမ်ဖြစ်ပြီး ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးတွေဆိုရင် ၂၇ မီလီဂရမ်လောက်ထိ လိုအပ်ပါတယ်။ သံဓာတ်မှာ heme နဲ့ non-heme ဆိုပြီး နှစ်မျိုးရှိပါတယ်။ heme အမျိုးအစားကို အမဲသား၊ ဝက်သား၊ ကြက်သား၊ ငါးအမျိုးမျိုး၊ အခွံမာရေသတ္တဝါများကနေ ရရှိနိုင်ပါတယ်။ Non-heme အမျိုးအစားကိုတော့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ၊ အစေ့အဆန်များကနေ ရရှိပါတယ်။ သံဓာတ်စုပ်ယူမှုကို အားကောင်းစေသော အစားအသောက်များ အစားအစာများကနေ သံဓာတ်ကိုစုပ်ယူ အသုံးချရာမှာ တစ်သမတ်တည်း မရရှိပါဘူး။ တွဲဖက်စားသုံးတဲ့ အစားအစာပေါ်မှာလည်း မူတည်ပါသေးတယ်။ အောက်ပါအစားအစာများကတော့ […]

ဒီနေ့ တစ်နေကုန် သမ်းနေတာပဲ၊ အိပ်ချင်နေတယ်၊ လုပ်ချင်ကိုင်ချင်စိတ်လည်း မရှိဘူး စတဲ့ အသံတွေကို သင့်ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ကြားနေကျဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ အခုလိုမျိုး ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နေရတဲ့ အကြောင်းအရင်းဟာ မျိုးစုံရှိနိုင်ပါတယ်။ အိပ်ရေးမဝခြင်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်သလို တခြားသော ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အိပ်ရေးဝရဲ့လား သုတေသီများရဲ့အဆိုအရ အသက်အရွယ်အလိုက် တစ်နေ့တာ အိပ်စက်သင့်တဲ့ အချိန်တွေကတော့ - ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးများ။ ၁၀ နာရီမှ ၁၁ နာရီ - ဆယ်ကျော်သက်များ။ ၈ နာရီမှ ၁၀ နာရီ - အရွယ်ရောက်ပြီးသူများ။ ၇ နာရီမှ ၉ နာရီ - အသက်ကြီးပိုင်းများ။ ၇ နာရီမှ ၈ နာရီ စသဖြင့် ဖြစ်ပါတယ်။ သင့်အနေနဲ့ ယခုဖော်ပြခဲ့တဲ့အတိုင်း အိပ်စက်သင့်သလောက် မအိပ်ရရင် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နိုင်ပါတယ်။ အိပ်စက်ချိန်နည်းရင် ရေရှည်မှာ မှတ်ဉာဏ်အားနည်းခြင်း၊ အာရုံမစိုက်နိုင်ခြင်း၊ မတော်တဆဖြစ်နိုင်ခြေ […]

တစ်နေကုန် ထိုင်ပဲ ထိုင်နေတာက သင့်ရဲ့ အသက်ကို တဖြည်းဖြည်း နှုတ်ယူနေတာပါ။ ဒါဟာ ဆေးလိပ်သောက်သလိုမျိုးပဲ အန္တရာယ်များပါတယ်။ ဒီနေ့ခေတ်လို ကွန်ပျူတာလေး တချောက်ချောက်နဲ့ တစ်နေကုန် ထိုင်ပြီး အလုပ်လုပ်နေရသူတွေအတွက် ဒါဟာ အသက်အန္တရာယ် ခြိမ်းခြောက်မှု တစ်ခုပါပဲ။ အိမ်ပြန်ရောက်တော့လည်း ပင်ပန်းလို့ဆိုပြီး TVလေးကြည့်၊ ဖုန်းလေးသုံးနဲ့ ဆက်ထိုင်နေတာပါပဲ။ လေ့ကျင့်ခန်းလည်း မလုပ်နိုင်တော့ဘူးလေ။ ဒီလိုပုံစံနဲ့ပဲ ဘဝကို ဖြတ်သန်းနေရပြီဆိုရင် ခုချက်ချင်း ပြောင်းလဲဖို့ စဉ်းစားလိုက်ပါ။ ဒါက သိပ်မကြာခင်မှာ သင့်ဆီကို ရောဂါပေါင်းစုံ ဝင်လာတော့မယ့် အရိပ်အရောင်ပါ။ အထိုင်များ ခြင်းရဲ့ အပြစ်တွေက ဘာလဲ။ ထိုင်ခုံကနေ ဘယ်လို ရုန်းထွက်မလဲဆိုတာ ကြည့်ကြရအောင်။ အထိုင်များ တာက ဘာလို့ ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေတာလဲ။ ထိုင်နေတဲ့ အချိန်မှာ ခန္ဓာကိုယ်က စွမ်းအင်သိပ်သုံးစရာ မလိုပါဘူး။ […]

သွေးစစ်လိုက်လို့ သွေးအဖြေမှာ သွေးဖြူဥတွေ များတယ်ဆိုတဲ့ အဖြေထွက်လာရင် လူနာတွေက အဲ့တာ ဘာကိုပြောတာလဲဆိုတာ ပြန်မေးတတ်ကြပါတယ်။ ဒါဆို ပြန်ပြောရမှာက ဘယ်သွေးဖြူဥ အမျိုးအစားက များနေတယ်ဆိုတာပါပဲ။ တခြား သွေးနီဥတွေ၊ သွေးဥမွှားတွေနဲ့ မတူတာက သွေးဖြူဥက အမျိုးအစားက ၅မျိုးတောင် ရှိနေတာကြောင့်ပါ။ တစ်ခုချင်းစီမှာလည်း သူ့အဓိပ္ပာယ်နဲ့သူ ရှိနေပါတယ်။ ဒါကြောင့် သွေးဖြူဥတွေ များတယ်ဆိုတာ တစ်ခွန်းတည်း ပြောလိုက်ရုံနဲ့ မပြီးပါဘူး။ ဒါဟာ ကျယ်ပြန့်တဲ့ ကိစ္စပါပဲ။ သွေးဖြူဥ အမျိုးအစားများ သွေးဖြူဥ အမျိုးအစားက ၅မျိုးရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် သွေးဖြူဥများတာ ၅မျိုးရှိတာပေါ့။ Neutrophilia - ပိုးဝင်တာတွေ၊ ရောင်ရမ်းမှုတွေကြောင့် များတတ်ပါတယ်။ အတွေ့ရအများဆုံး အမျိုးအစားပါ။ Lymphocytosis - ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဝင်တာ၊ သွေးကင်ဆာ ရောဂါတွေမှာ များတတ်ပါတယ်။ သူလည်း မရှားပါဘူး။ […]

စားစရာတွေ အများကြီး ရှိနေရက်ကမှ ရေခဲပဲ စားချင်တယ်။ အခြားဟာတွေထက် ရေခဲကို တဂျွတ်ဂျွတ် ဝါးရတာကို ပိုသဘောကျနေတယ်ဆိုရင်တော့ ဒီဆောင်းပါးကို မဖြစ်မနေ ဖတ်ကြည့်သင့်ပါတယ်။ ဒီအထဲမှာ ရေခဲတွေပဲ စားချင်နေရတဲ့ အကြောင်းအရင်း ကို ပြောပြပေးထားပါတယ်။ ရေခဲ စားချင်နေမိတယ်။ ရေခဲပဲ စားချင်နေမိတယ်၊ ရေခဲကို တဂျွတ်ဂျွတ် ဝါးရတာ သဘောကျနေမိတာ ကိုယ်တစ်ယောက်တည်းလား၊ လို့ တွေးနေမိပြီလား။ ဒီလိုဆိုရင် ပြောချင်တာက ရေခဲကို တဂျွတ်ဂျွတ် ဝါးစားချင်နေတာက ကိုယ်တစ်ယောက်တည်း မဟုတ်ပါဘူး။ ရာသီဥတု ပူလွန်းတဲ့အခါ ရေခဲစားချင်တဲ့ဆန္ဒ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ အေးအေးလေးဖြစ်နေတဲ့ ရေခဲက ရေငတ်ပြေစေပြီး အပူဒဏ်ကို သက်သာစေနိုင်လို့ပါ။ ရေခဲတွေပဲ စားချင်နေရတဲ့ အကြောင်းအရင်း ရေခဲတွေပဲ စားချင်နေရတဲ့ အကြောင်းအရင်း က တစ်ခုမကရှိနေနိုင်ပါတယ်။ လူတော်တော်များများ ရေခဲ စားချင်ရတဲ့ အကြောင်းအရင်းကတော့ Pica ရောဂါ ရေခဲကို […]