ကူးစက်ရောဂါများ

ဆောင်းလေးက ဒီဇင်ဘာလောက်ရောက်လာပြီဆိုရင် သိသိသာသာလေး အအေးပိုလာပါပြီ။ ဒီလို အေးလာတာက နေရတာ ကောင်းတယ်။ အဆင်ပြေတယ်ဆိုပေမယ့် အေးမြမှုနဲ့အတူ ဗိုင်းရပ်စ်တွေ များစွာလည်း ကပ်ပါလာပါတယ်။ ဆောင်းအေးလာပြီဆိုရင် တုပ်ကွေးကစလို့ အမျိုးမျိုးသော ဗိုင်းရပ်စ်တွေက စတင်လာပါတယ်။ ဒီနှစ်ဆိုရင်တော့ ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ်ကတောင် အပိုဆု အနေနဲ့ တိုးလာပါတယ်။ အခုဆိုရင် ကိုဗစ်က မျိုးဗီဇ ပြောင်းပြီး omicron အနေနဲ့ ပြောင်းလဲ ကူးစက်လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီနှစ်ဆောင်းရာသီကတော့ အရင်နှစ်တွေကထက် ပိုပြီး ဂရုစိုက်ရမယ့် ဆောင်းရာသီ တစ်ရပ်ပါ။ ဆောင်းရာသီမှာ ဆောင်းနဲ့အတူ ရောက်လာတတ်တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်တွေ အပြင် အသွင်ပြောင်းကိုဗစ်ကြောင့် ဒီနှစ်မှာ ပိုပြီး ဂရုစိုက်ဖို့ လိုပါမယ်။ ဆောင်းရာသီက ပျော်ရွှင်ဖွယ်ရာ ရာသီတစ်ခုလို့ အပြည့်အဝ မဆိုသာပါဘူး။ ဆောင်းရာသီက လှပပြီး နေရထိုင်ရတာ အေးမြမှုကြောင့် အဆင်ပြေတယ်လို့ ထင်ရပေမယ့် လူကြီးတွေရော […]

ကိုဗစ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြောရရင် ပြီးခဲ့တဲ့ တတိယလှိုင်းတုန်းက ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ဒယ်တာမျိုးကွဲ (ယူဆရ)က တော်တော်အသေအပျောက်များခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတော်တော်များများ အလူးအလဲ ခံလိုက်ရပါတယ်။ သိပ်မကြာခင်ကလည်း ပိုးရဲ့ နေရာတော်တော်တော်များများမှာ ဗီဇပြောင်းထားတဲ့ အိုမီခရွန်ဆိုတဲ့ ဗီဇပြောင်းပိုး မျိုးစိတ်ကို ထပ်တွေ့ပြီး ခုဆိုရင် လူနာတွေ တရိပ်ရိပ်တက်နေပါတယ်။ ကိုဗစ်က ဒါနဲ့တင် အားရတဲ့ပုံ မပေါ်ပါဘူး။ နောက်ထပ် ဗီဇပြောင်းပိုးအသစ် ထပ်ထွက်လာပါပြီ။ ဒီတစ်ခါမှာတော့ အိုမီခရွန်နဲ့ ဒယ်တာကို ပေါင်းထားတာပါတဲ့။ အိုမီခရွန်နဲ့ ဒယ်တာပေါင်းစပ်ထားတဲ့ ဗီဇပြောင်းပိုး တွေ့ရှိ ပြီးခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့ (ဇန်နဝါရီ ၆ရက်)က ဆိုက်ပရပ်စ်မှာ ဒယ်တာနဲ့ အိုမီခရွန် ပေါင်းစပ်ထားတဲ့ ဗီဇပြောင်းပိုးကို တွေ့ရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုက်ပရပ်စ် ဇီဝသိပ္ပံ တက္ကသိုလ်ရဲ့ ပါမောက္ခလည်းဖြစ်၊ Laboratory of Biotechnology and Molecular […]

ကိုဗစ် ဖြစ်ခဲ့တာ ၂ နှစ်ပြည့်လာခဲ့ပြီ ဖြစ်တဲ့အချိန်မှာ ကာကွယ်ဆေးတွေလည်း ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပါပြီ။ ၂ နှစ်တာကာလအတွင်း ကိုဗစ်ကလည်း အမျိုးမျိုး ဗီဇပြောင်းရင်း ကူးစက်မှုတွေက ကလေးတွေမှာပါ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို ဖြစ်လာတဲ့အချိန်မှာ မိဘတိုင်း ဖြစ်ချင်တဲ့ ဆန္ဒက ကိုယ့်ရဲ့ သားသမီးလေးတွေကို ကိုဗစ် ရန်ကနေ ကာကွယ်ပေးချင်တာပါ။ ဒီလို ကာကွယ်ပေးတဲ့အခါမှာ မတ်ခ်တပ်တာ၊ လက်ဆေးတာတွေအပြင် အခုနောက်ပိုင်းဆို ကလေးတွေမှာပါ ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံပေးလို့ ရလာခဲ့ပါပြီ။ ဒီလို ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံပေးလို့ ရလာတဲ့အချိန်မှာ ကလေးကို ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးရင် တကယ်ပဲ ကိုဗစ်ကို ကာကွယ်နိုင်မလား။ ကာကွယ်ဆေးက ကလေးကို ထိခိုက်စေမလားဆိုတာတွေအပြင် အခြားသော သတင်း အမျိုးမျိုးကို ကြားနေရချိန်မှာ ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘယ်သတင်းက မှန်ပြီး ဘယ်အချက်တွေ […]

ဆောင်းလေး အေးလာတာနဲ့အမျှ နှာစေး၊ ချောင်းဆိုးတာလိုမျိုး အပရိက ဖျားနာမှုတွေကစလို့ တုပ်ကွေး လိုမျိုး နာမကျန်းမှုတွေကိုလည်း ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ ဒါတွေတင် မကသေးပါဘူး။ အခုနောက်ပိုင်းမှာ Covid ကလည်း သတိထားရမယ့် ကျန်းမာရေး ပြဿနာ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ရာသီဥတု အေးလာတာချိန် တုပ်ကွေး ဗိုင်းရပ်စ်က ဦးမော့လာချိန်မှာ ကိုဗစ်နဲ့ ပေါင်းစပ်ပြီး တစ်ချိန်တည်းမှာ ခန္ဓာကိုယ်ကို ဝင်ရောက် ကူးစက်လာမှာကိုလည်း သတိထားဖို့ လိုလာပါပြီ။ တုပ်ကွေးနဲ့ ကိုဗစ်က တစ်ချိန်တည်းမှာ ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို ဝင်ရောက် ကူးစက်နိုင်လား။ ဒီလို အခြေအနေကို ဘယ်လို သတ်မှတ်သလဲ။ ခံစားရနိုင်တဲ့ လက္ခဏာတွေက ပြင်းထန်လားဆိုတာတွေကို ဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ဖတ်ကြည့်စေချင်ပါတယ်။ COVID-19 နဲ့ တုပ်ကွေး တပြိုင်နက်တည်း ကူးစက်နိုင်လား။ ကိုဗစ် နဲ့ တုပ်ကွေးက တစ်ချိန်တည်းမှာ ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို ဝင်ရောက် ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ […]

ပြီးခဲ့တဲ့ အပတ်ကစပြီး သတင်းခေါင်းစဉ်တွေမှာ နေရာယူထားတာက Omicron ပါ။ ဒီကိုဗစ် မျိုးစိတ်က အရင်ရှေ့မှာတုန်းက ကိုဗစ်လှိုင်းတစ်ရပ်ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့တဲ့ Delta ထက် ပိုကြောက်စရာကောင်းသလား။ ဒီ ဗိုင်းရပ်စ် မျိုးစိတ် နှစ်ခုကြားမှာ ဘယ်လို ကွာခြားမှုတွေ ရှိနေလဲဆိုတာကို ဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ဖတ်ကြည့်လိုက်နော်။ Omicron vs. Delta Omicron Vs. Delta ဘာတွေများ ကွာခြားလဲ ..... အတူတူ ကြည့်လိုက်ရအောင်လား။ Omicron ရော Delta ရော နှစ်ခုစလုံးက covid -19 ကို ဖြစ်စေတဲ့ SARS-CoV-2 အမျိုးအစားပါ။ ရှေ့မှာ ဖြစ်ခဲ့သမျှ ကိုဗစ်လှိုင်းတွေတုန်းက ကိုဗစ် မျိုးစိတ်သစ်တွေက ရောဂါ မဖြစ်ဖူးသူတွေမှာပဲ ကူးစက်တာ များတယ်ဆိုပေမယ့် အခု အသစ်တွေ့ရှိထားတဲ့ ကိုဗစ် မျိုးစိတ် […]

ကိုဗစ်နဲ့ ပတ်သက်လာရင် ကာကွယ်ဆေး တွေက အခရာကျတဲ့နေရာမှာ ရှိနေတုန်းပါ။ ဘယ်လိုပဲ ဒယ်တာတွေ၊ အိုမီခရွန်တွေက ကာကွယ်ဆေးအာနိသင်ကို ကျစေတယ်ပဲပြောပြော ဘာမှမထိုးထားရင် ကာကွယ်မှုက 0%ပါ။ အဝတ်မဝတ်ဘဲ လူကြားထဲ သွားနေသလို ဖြစ်နေမှာပါ။ ဒါကြောင့် အရင်ဆုံးတော့ ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ အကြံပေးပါရစေ။ ဗိုင်းရပ်စ်တွေမှာ မျိုးဗီဇပြောင်းတာတွေ ရှိလာတဲ့အတွက် ကာကွယ်ဆေးခုခံနိုင်စွမ်းတွေ ကောင်းလာသလို လူတွေဘက်ကလည်း ဒီဗိုင်းရပ်စ်တွေကို အနိုင်ပိုင်းဖို့ ကာကွယ်ဆေးကို အဆင့်မြင့်ပြီး ထုတ်လာကြပါတယ်။ ခုကာကွယ်ဆေးခုခံနိုင်စွမ်းကောင်းပါတယ်ဆိုတဲ့ အိုမီခရွန်ကို ကာကွယ်နိုင်အောင် ပိုကောင်းတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထုတ်လုပ်ဖို့ ကြိုးစားလာကြပါပြီ။ ဒီလို ပိုကောင်းတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထွက်မလာခင်မှာ ရှိပြီးသား ကာကွယ်ဆေးတွေကို ခုခံအားပိုကောင်းအောင်ဆိုပြီး ပေါင်းစပ်ထိုးတာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါတွေက တကယ်အလုပ်ဖြစ်ရဲ့လား။ ကိုဗစ် ကာကွယ်ဆေး မတူတာတွေကို ရောထိုးတာ ပိုကောင်းသလား။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး WHOက ကြားကာလ […]

လတ်တလော လူတိုင်း အာရုံစိုက် နားစွင့်နေမယ့် သတင်းက Omicron မြန်မာနိုင်ငံကို ရောက်ပြီလား ...... Omicron ရဲ့ ထူးခြား လက္ခဏာတွေက ဘာတွေ ဖြစ်မလဲ ......... ကာကွယ်ဆေး ထိုးထားရင်ရော ကာကွယ်နိုင်မလား ....... booster ထပ်ထိုးဖို့ လိုမလား ....... ဆိုတာတွေပဲ ဖြစ်မယ် ထင်ပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ ကျွမ်းကျင်သူတွေ ပြောပြလာတဲ့ Omicron ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ လက္ခဏာရပ်တွေ နဲ့ ကာကွယ်ဆေး ထိုးတာ၊ booster ထိုးတာတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ တွေ့ရှိချက်လေးတွေကို မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေကို ခြိမ်းခြောက်လာတဲ့ Omicron Covid-19 ရဲ့ မျိုးစိတ် တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Omicron မျိုးစိတ်က ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေကို လျင်လျင်မြန်မြန် ပြန့်နှံ့ လာနေတယ်ပါတယ်။ နောက်ဆုံး သိရှိရတဲ့ အချက်အလက်တွေအရ […]

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးမှာ ထပ်ဆောင်းထိုးဖို့ လိုမလိုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံနဲ့ မတူပါဘူး။ နိုင်ငံတိုင်းမှာ သတ်မှတ်ချက် အသီးသီးနဲ့ ထိုးပေးနေကြပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာ ဒုတိယပတ်မှာတော့ WHOရဲ့ လက်အောက်ခံ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Strategic Advisory Group of Experts (SAGE)က ထပ်ဆောင်း  ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကြေညာချက်တစ်ခု ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်ကာကွယ်ဆေးတွေကို အားပြုနေရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအတွက် သိထားသင့်တဲ့ အချက်ပါ။ ထပ်ဆောင်း ကာကွယ်ဆေးကို ဘယ်လိုတွေ ထိုးပေးနေသလဲ။ အထက်မှာ ပြောခဲ့သလိုပဲ ထပ်ဆောင်းကာကွယ်ဆေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ တစ်နိုင်ငံနဲ့ တစ်နိုင်ငံ မတူပါဘူး။ သိသာအောင် ပြောရရင် ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကို ၂လုံးအပြည့်ထိုးထားတဲ့သူက နည်းပါတယ်။ ချမ်းသာတဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာတော့ တတိယအကြိမ် ထပ်ဆောင်းထိုးဖို့ အပြင်းအထန် ဆော်သြနေပါပြီ။ သူတို့ဆီမှာ စစချင်းတုန်းကတော့ […]

ကိုဗစ်ကို စစ်ဆေးတဲ့နေရာမှာ RT-PCR လို့ခေါ်တဲ့ နှာခေါင်းတို့ဖတ်၊ အာခေါင်တို့ဖတ်ကိုယူပြီး စက်နဲ့ စစ်ဆေးတာရှိသလို Antigen test kit နဲ့ စစ်တာလည်း ရှိပါတယ်။ Antigen test kitရဲ့ အားသာချက်က မိနစ်ပိုင်းနဲ့ အဖြေထွက်ပြီး အိမ်မှာ ကိုယ့်ဟာကိုယ် စစ်လို့ရတာပါ။ ဒါကြောင့် မိမိကိုယ်ကို သံသယရှိတယ်ဆိုရင် အိမ်မှာ ဒါနဲ့ စစ်နိုင်ပါတယ်။ Antigen test kit နဲ့ ဘယ်လိုစစ်ကြမလဲ။ Antigen test kitနဲ့ စစ်ဆေးတဲ့အခါမှာ သူများကို ကူးစက်တာကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ ကိုယ့်ဟာကိုယ် အစအဆုံးစစ်ဆေးတာက အကောင်းဆုံးပါ။ မိသားစုတစ်ယောက်ယောက်ကို စစ်ဆေးခိုင်းမယ်ဆိုရင်တော့ ကူးစက်မှု မရှိအောင် နှာခေါင်းစည်း၊ မျက်မှန်၊ apronစတာတွေကို သေချာ ဝတ်ဆင်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါမှမဟုတ် ကျွမ်းကျင်ဆေးဝန်ထမ်းတစ်ယောက်ယောက်ကို […]

ကိုဗစ်ရောဂါကို ဖြစ်စေတဲ့ SARS-CoV-2 က ဗိုင်းရပ်စ်ဖြစ်တဲ့အတွက် မကြာခဏ ဗီဇပြောင်းတာကို ကြုံရမှာပါ။ ဒါက ဗိုင်းရပ်စ်တွေရဲ့ သဘောသဘာဝပါပဲ။  ကိုဗစ်ဗီဇပြောင်းမျိုးကွဲ တွေဖြစ်လာရတာက ကာကွယ်ဆေးမတိုးတာ၊ လက်ရှိကုသနေတဲ့ ကုထုံးတွေကို မတိုးတာတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်ထိ တွေ့ထားရတဲ့ ဗီဇပြောင်းမျိုးကွဲတွေအကြောင်းကို စုစည်းပြောပြလိုပါတယ်။ ကိုဗစ်ဗီဇပြောင်းမျိုးကွဲ တွေကို ဘယ်လိုခွဲခြားထားသလဲ။ ကိုဗစ်မှာ ဗီဇပြောင်းမျိုးကွဲတွေ အများကြီး ရှိပေမယ့် အကုန်လုံးကိုတော့ စိုးရိမ်စရာ မလိုပါဘူး။ ဘယ်လိုဗီဇပြောင်းမျိုးကွဲတွေကို စိုးရိမ်စရာကောင်းလဲဆိုတာကို WHOက ခွဲခြားပေးထားပါတယ်။ ဒီစာရင်းဇယားအရ ၃မျိုး ခွဲထားပါတယ်။ Variants of Concern (VOCs) Variants of Interest (VOIs) Variants under Monitoring (VUM) ဆိုပြီးတော့ပါ။ ဘယ်လိုအချက်တွေအပေါ် မူတည်ပြီး သတ်မှတ်ထားလဲဆိုတော့ Variants of Concern […]