ကျန်းမာစွာ စားသောက်ခြင်း

ဖန်ခါးသီး နာမည်အတိုင်း ဖန်လည်းဖန်တယ် ခါးလည်းခါးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အနံကတော့ မွှေးပါတယ်။ တကြွပ်ကြွပ် ဝါးစားလို့ရတဲ့ ဖန်ခါးသီးကို အတို့အမြှုပ် အဖြစ် စားကြသလို ကြက်သွန်ဖြူ ဆား မီးဖုတ်လေးနဲ့ ထောင်းပြီးတော့လည်း စားလေ့ရှိကြပါတယ်။ အခြားနည်းတွေနဲ့လည်း ဆေးဖြစ်ဝါးဖြစ် စားကြပါတယ်။ ဒီလို ဖန်ခါးခါးနဲ့ အနံ့မွှေးတဲ့ တို့စရာ ဖန်ခါးသီးလေးက ဘယ်လို ဆေးဖက်ဝင်လဲဆိုတာကို ဒီ ဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ပြောပြပေးမှာမို့ ဖတ်ကြည့်စေချင်ပါတယ်။ ဖန်ခါးသီး ဆိုတာ ဖန်ခါးသီးဆိုတာက ဖန်ခါးပင်ရဲ့ အသီးပါ။ နွေပူပူမှာ အရိပ်ရစေလောက်တဲ့အထိ ကြီးတဲ့ ဖန်ခါးပင်ရဲ့ အသီးလေးတွေပါ။ အခိုင်လိုက် သီးတတ်ပြီး အသီးလေးက ခပ်ရှည်ရှည်လေးပါ။ အသားမာပြီး အလယ်မှာ အစေ့ တစ်စေ့ပဲ ပါပါတယ်။ အစိမ်းရင့်ရောင် ရှိပြီး တစ်ခါတလေမှာ အဝါဖျော့ဖျော့ ဒါမှမဟုတ် ပန်းရောင်လေးလိုလို အနီရောင်ဖျော့ဖျော့လေးလိုလို […]

ခန္ဓာကိုယ် အနှံ့က ဟော်မုန်းထုတ်ပေးတဲ့ ဂလင်းတွေကို ပေါင်းစုထားတဲ့ စနစ်ကို endocrine system (ဟော်မုန်းစနစ်) ရယ်လို့ ခေါ်တယ်။ ဒီ စနစ်ထဲမှာပါတဲ့ ဂလင်းတွေက ဟော်မုန်းတွေကို မပိုမလိုထုတ်ပေးမှ ခန္ဓာကိုယ်က ဖြစ်စဉ်တွေ အားလုံးက ပုံမှန် လည်ပတ်တာပါ။ တစ်ခုခုက ပုံမှန် အလုပ်မလုပ်ဘူးဆိုတာနဲ့ ကိုယ်တွင်း ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်၊ ကြီးထွားမှုဖြစ်စဉ်တွေ ကမောက်ကမဖြစ်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်မှာ နာတာရှည်ရောဂါ တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ အမျိုးအစား(၂) ဆီးချိုရောဂါတင်မက တခြားရောဂါမျိုးစုံ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒီတော့ ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာဖို့ အရေးပါတဲ့ Endocrine System (ဟော်မုန်းစနစ်) ကျန်းမာစေဖို့ စားသောက်နေထိုင်မှုပုံစံ ကို ဒီဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ဖတ်ကြည့်စေချင်ပါတယ်။ Endocrine System (ဟော်မုန်းစနစ်) ကျန်းမာစေဖို့ စားသောက်နေထိုင်မှုပုံစံ ခန္ဓာကိုယ်မှာ သွေးပေါင်ချိန်၊ နှလုံးခုန်နှုန်းနဲ့ အရိုး ကျန်းမာရေးကစလို့  ညဘက်မှာ နှစ်ခြိုက်စွာ အိပ်ပျော်စေဖို့အထိ […]

ဘိုင်အိုတင် (biotin) ဟာ ဗီတာမင် B အုပ်စုဝင် အာဟာရဓာတ်မျိုးဖြစ်ပြီး အစားအစာများကနေ စွမ်းအင်ကို ထုတ်ယူသုံးစွဲရာမှာ အထောက်အကူပြုပါတယ်။ ဘိုင်အိုတင်ကို ဗီတာမင် H လို့လည်း ခေါ်ဝေါ်ပါတယ်။ ဘိုင်အိုတင်ဟာ အရေပြား၊ ဆံပင်၊ မျက်လုံး၊ အသည်းနဲ့ အာရုံကြောအဖွဲ့အစည်းတွေကို အထောက်အကူပြုပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလမှာ သန္ဓေသားလောင်း ဖွံ့ဖြိုးကြီးထွားရေးအတွက် ဘိုင်အိုတင်ကို မဖြစ်မနေလိုအပ်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် ဘိုင်အိုတင်ကို အစားအစာကနေ ရရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ထိန်းသိမ်းဖို့၊ ဆံပင်များ နက်မှောင်သန်စွမ်းစေဖို့၊ အသားအရေနဲ့ လက်သည်းခြေသည်းများ လှပဖို့၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်နဲ့ ကလေးများ ကျန်းမာဖို့ ဘိုင်အိုတင်ကို ပိုမိုလိုအပ်တယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ လိုအပ်သောပမာဏ ဆယ်ကျော်သက်တွေနဲ့ အရွယ်ရောက်ပြီးသူတွေအတွက် တစ်နေ့တာ ဘိုင်အိုတင်လိုအပ်ချက်ကတော့ ၃၀ ကနေ ၁၀၀ မိုက်ခခရိုဂရမ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဘိုင်အိုတင်ဟာ ရေမှာပျော်ဝင်နိုင်တာကြောင့် […]

ပရိုတင်းဆိုတဲ့ အခြေခံအာဟာရကိုတော့ လူတိုင်းကြားဖူးပါလိမ့်မယ်။ မြန်မာလို အသားဓာတ်လို့လည်း ခေါ်ပါတယ်။ ပရိုတင်းဆိုတဲ့ စကားလုံးကတော့ ဂရိစကား proteos ကနေ ဆင်းသက်လာပြီး အဓိကပထမ လို့ အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။ ပရိုတင်းကို အမိုင်နိုအက်ဆစ်များစွာ ချိတ်ဆက်ပြီး ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ ပရိုတင်းကို ပုတီးတစ်ကုံးလို မြင်ယောင်ကြည့်ရင် အမိုင်နိုအက်ဆစ်များဟာ ပုတီးလုံးလေးတွေပါပဲ။ ပရိုတင်းရဲ့ လုပ်ငန်းတာဝန်တွေဟာလည်း များပြားလှပါတယ်။ ယခုဖော်ပြပေးမှာကတော့ ကိုယ်ခန္ဓာအတွက် အရေးကြီးတဲ့ ပရိုတင်းရဲ့ လုပ်ငန်းတာဝန်အချို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးခြင်း သင့်ကိုယ်ခန္ဓာကို မွေးစကနေ ယနေ့ထိ ကြွက်သားတစ်ရှူးများနဲ့ ကြီးထွားလာအောင် ပရိုတင်းက တည်ဆောက်ပေးပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဖွံ့ဖြိုးကြီးထွားပြီးတဲ့ ကိုယ်ခန္ဓာကိုလည်း ဆက်လက်တောင့်တင်းအောင် ထိန်းသိမ်းပေးပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့် တစ်ရှူးတွေကို တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ ပရိုတင်းများကို တသမတ်တည်းဖြိုခွဲပေမယ့် နေထိုင်မကောင်းချိန်၊ မိခင်နို့တိုက်ချိန် စတဲ့ ပိုမိုလိုအပ်ချိန်တွေမှာ ပရိုတင်းများကို ပိုပြီး ဖြိုခွဲအသုံးချပါတယ်။ ဇီဝဓာတ်ပြုမှုများဖြစ်ပေါ်စေခြင်း ကိုယ်ခန္ဓာထဲမှာ ဇီဝဖြစ်စဉ်တွေကိုဖြစ်ပေါ်စေတဲ့ အင်ဇိုင်းများဟာလည်း […]

ခရမ်းကြွပ်သီး အတို့အမြှုပ်လေး အနေနဲ့စားစား၊ သင်္ဘောသီးထောင်းလိုမျိုး ချဉ်ချဉ်စပ်စပ် အထောင်းလေးထဲပဲ ထည့်ထည့် စားလိုက်ရင် တခွပ်ခွပ်နဲ့ အရသာရှိတဲ့ ခရမ်းကြွပ်သီးလေးက အရောင်အသွေးတင် လှတာမဟုတ်ပါဘူး။ ကျန်းမာရေးအတွက်လည်း အထောက်အကူပြုပေးပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အပါအဝင် သမပိုင်းဒေသမှာ ပေါက်ရောက်မှုများတဲ့ ခရမ်းကြွပ်သီးလေးတွေက အစိမ်းရောင်၊ အဖြူရောင်နဲ့ ခရမ်းရောင်ဆိုပြီး အရောင် အမျိုးမျိုး ရှိပါတယ်။ ထိုင်းအစားအစာတွေထဲမှာ တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် အသုံးပြုကြတဲ့ ခရမ်းကြွပ်သီးလေးက အာဟာရများစွာလည်း ပါဝင်နေပါသတဲ့နော်။ ခရမ်းကြွပ်သီးကပေးတဲ့ အာဟာရ အတို့အမြှုပ်အဖြစ် အစားများတဲ့ ခရမ်းကြွပ်သီးမှာ ကယ်လ်လိုရီ အဆီဓာတ် ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ် ကယ်လ်ဆီယမ် Phosphorus သံဓာတ် ပရိုတင်း နီကာဆင် ဗီတာမင် A ဗီတာမင် C တို့ ပါဝင်နေပါတယ်။ ခရမ်းကြွပ်သီးကပေးတဲ့ ကျန်းမာရေး အာဟာရ ကြွယ်ဝတဲ့ ခရမ်းကြွပ်သီးက ကိုယ်အလေးချိန် ထိန်းညှိပေးပြီး သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို အကောင်းဆုံး ထိန်းချုပ်ပေးသလို […]

ညိုတိုတို အရောင်ရှိတဲ့ ကျောက်ကျောလေးကို သံပုရာသီး၊ သကြားတို့နဲ့ ဖျော်ပြီး သောက်ရတဲ့ ကျောက်ကျောရည်ကို ဖျော်ရည်တွေထဲမှာ အကြိုက်ဆုံးပဲ ဆိုရင်တော့ ဒီဆောင်းပါးလေးက သင့်အတွက်ပါ။ ကျောက်ကျောရည်က အမောပြေစေရုံထက် ပိုတယ်ဆိုတာကို ဒီဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ဖတ်ကြည့်စေချင်ပါတယ်။ ကျောက်ကျောကို ဘယ်ကနေ လုပ်တာလဲ ကျောက်ကျောကို ခါးသက်သက် အရသာလေးရှိတဲ့ Grass Jelly ပင်ရဲ့ အရွက်ကနေ ထုတ်လုပ်တာပါ။ အစိမ်းရောင်ရင့်ရင့် ဒါမှမဟုတ် အနက်ရောင်ရှိပါတယ်။ အပင်က ၁၇ စင်တီမီတာ အမြင့်ရှိပြီး အရွက်က ရှည်မျောမျောလေးပါ။ ပင်စည်မှာ အမွှေးလေးတွေရှိနေတတ်ပါတယ်။ ပင်စည်အောက်နားက အရွက်တွေကို ခူးပြီး အရွက်ကို ကြိတ်ရာကနေ ကျောက်ကျောကို ရရှိတာပါ။ တစ်နှစ်ပတ်လုံး ပေါက်ရောက်တဲ့ အပင်ပါ။ ဘယ်လို အာဟာရဓာတ်တွေ ပါလဲ Green Grass Jelly ရွက်မှာ အစာအိမ်နံရံတွေကို ကျန်းမာစေတဲ့  tannins alkaloids […]

ခန္ဓာကိုယ် အနှံ့အပြားမှာရှိတဲ့ ဟော်မုန်းထုတ်ပေးတဲ့ ဂလင်းများစွာနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ စနစ်ကို endocrine system လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒီစနစ်က ဟန်ချက်ညီ လုပ်ဆောင်နိုင်မှာ ခန္ဓာကိုယ်က ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကစလို့ ကြီးထွားမှုဖြစ်စဉ်အဆုံး အကုန်လုံး အဆင်ပြေမှာပါ။ endocrine system က ခန္ဓာကိုယ် မှာရှိတဲ့ လုပ်ဆောင်မှု အားလုံးနဲ့ ဆက်စပ်နေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျန်းမာနေစေဖို့အတွက် endocrine system ရဲ့ အရေးပါမှုကို လျှော့မတွက်ပါနဲ့။ endocrine system (ဟော်မုန်းစနစ်) ကျန်းမာစေဖို့ ဘာတွေ စားရပါ့ သစ်သီးတွေ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ၊ ဆန်၊ ဂျုံ၊ ပြောင်းစတဲ့ ကောက်ပဲသီးနှံတွေ၊ ပရိုတင်းပါတဲ့ အစားအစာတွေက ကျန်းမာရေးကို ထောက်ပံ့ပေးတဲ့ အစားအစာတွေပါ။ ဒါတွေကို သင့်တင့်မျှတအောင်စားသုံးပေးတာက ခန္ဓာကိုယ် ကျန်းမာစေရေးကို ချိန်ညှိပေးတဲ့ endocrine system စနစ်နဲ့ […]

“ဝိတ်ချကြမယ်ဟေ့” လို့ ကြွေးကျော်ပြီး အစားတွေလျှော့၊ လေ့ကျင့်ခန်းတွေလုပ်၊ နေ့စဉ်နေ့တိုင်း ဝိတ်တွေချိန်နဲ့ပေါ့။ ဒါပေမယ့် နေ့တိုင်း ပေါင်ချိန်စက်ပေါ်တက်ပြီး ဝိတ်ချိန်တိုင်း ကိုယ်အလေးချိန်က ကျမလာဘူး၊ တစ်ခါတစ်လေ တိုးတောင်တိုးသွားတာမျိုး ကြုံလာရပြီဆိုရင်တော့ ပြဿနာပါပဲ။ ကိုယ်ကြိုးစားပမ်းစား အပင်ပန်းခံလာသမျှတွေ အလဟသဖြစ်ပြီပေါ့။ ဘယ်လိုဖြစ်လို့ ဝိတ်တွေချနေရင်း ဝိတ်မကျတာလဲဆိုတာကို သင်သိဖို့တော့လိုနေပါပြီ။ ကိုယ်အလေးချိန်ကိုလည်းချတယ် ဝိတ်လည်းမကျတာမျိုးလာဖို့ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့အချက်တွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဓိကကျတဲ့ အချက် ၁၀ ချက်ကို ဖော်ပြပေးသွားပါ့မယ်။ ဒီအချက် ၁၀ ချက်ကတော့ ၁။ ပြည့်ပြည့်ဝဝ မအိပ်လို့ အိပ်ရေးဝအောင် အိပ်တာက သင့်ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေမှာပါ။ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ဟာ ကယ်လိုရီ ၃၀၀ လောက်မှီဝဲထားပြီးတော့ အိပ်ချိန်က ၄ နာရီအောက်လျော့နည်းနေမယ်ဆိုရင် နောက်တစ်နေ့မှာ ကိုယ်အလေးချိန် ၂၁ ဂရမ်လောက်တိုးနေပါလိမ့်မယ်။ နောက်ပြီး ညအိပ်ချိန်မှာ တီဗီတွေ၊ ကွန်ပျူတာတွေကို ပိတ်ပြီးမှ […]

အိပ်ရာကနေ နိုးနိုးချင်း မနက်ခင်းမှာ စပြီး မှီဝဲစားသောက်တဲ့ မနက်စာဆိုတာ တစ်နေကုန် အင်အားပြည့်ဖြိုးပြီး လန်းဆန်းတက်ကြွနေစေဖို့အတွက် အဓိက အကျဆုံး အရာပါ။ မနက်စာကို စနစ်တကျ မမှီဝဲဘူးဆိုရင် တစ်နေ့လုံး အဆင်ပြေနေမှာမဟုတ်သလို ကျန်းမာရေးကိုလည်း ထိခိုက်စေမှာပါ။ အဝလွန်သူတွေရဲ့ အဓိက ပြဿနာတွေထဲမှာလည်း မနက်ခင်းပိုင်းမှာ မနက်စာကို စနစ်တကျ မစားသောက်တာက တစ်ချက်အပါအဝင်ပါပဲ။ လူတိုင်း မနက်ခင်းစာကို ကောင်းမွန်ပြီး အာဟာရပြည့်ဝစွာ မှီဝဲစားသောက်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီလိုမှီဝဲစားသောက်မယ်ဆိုရင် ဗိုက်ဝရုံတင်မကပါဘူး။ ကျန်းမာစေဖို့ကိုလည်း အထောက်အကူဖြစ်စေမှာပါ။ မနက်ခင်းတိုင်းမှာ ကြုံသလိုမှီဝဲစားသောက်နေတာမျိုးထက် ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူဖြစ်စေမယ့် အစားအစာမျိုးတွေကို ရွေးချယ်စားသောက်မယ်ဆိုရင် ပိုပြီး အဆင်ပြေမှာပါ။ ဘယ်လိုအစားအစာမျိုးတွေက မနက်ခင်းမှာ မှီဝဲပေးဖို့ ပိုပြီးသင့်လျော်လဲဆိုတာကို ဖော်ပြပေးချင်ပါတယ်။ ဥအမျိုးမျိုး မနက်ခင်းစာတွေမှာ ဥတစ်မျိုးမျိုးတော့ ပါဝင်နေသင့်ပါတယ်။ ထမင်းကြော်လေးကို ကြက်ဥကြော်လေးနဲ့စားတာမျိုးပေါ့။ ဥတွေဟာ ဗိုက်ပြည့်စေတဲ့အကျိုးကျေးဇူးပြင် ကယ်လိုရီပါဝင်မှုလည်းနည်းတာမို့ ကျန်းမာရေးအတွက် အလွန်အထောက်အကူဖြစ်စေပါတယ်။ […]

Bubble Tea ကို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေမှာ ဆယ်စုနှစ်များစွာ စွဲစွဲလန်းလန်း သောက်သုံးခဲ့ပြီးနောက် ဒီခေတ်ရေစီးကြောင်းက ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံဆီကိုပါ ရောက်လာခဲ့ပါပြီ။ Bubble Tea နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကြိုက်တဲ့သူတွေကလည်း ကြိုက်သလို ကျန်းမာရေးအရ မကောင်းဘူး၊ ကောင်းတယ်ဆိုပြီး အငြင်းပွားတဲ့သူတွေလည်း များလာတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ Bubble Tea က ကျန်းမာရေးအပေါ် ဘယ်လို သက်ရောက်မှုရှိစေနိုင်လဲ ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ Bubble Tea အကြောင်း ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ Bubble Tea ကို အမျိုးအစားခွဲရင် လက်ဖက်ရည်နဲ့ ပုလဲဆိုပြီး ယေဘုယျအားဖြင့် ထွက်လာပါတယ်။ လက်ဖက်ရည်ကတော့ မြန်မာလက်ဖက်ရည်မျိုးမဟုတ်ဘဲ တခြားသော လက်ဖက်ခြောက်တွေကို စစ်ပြီး အချိုကဲထားတဲ့ နွားနို့၊ ခရင်မ်၊ ချိစ်တွေနဲ့ ရောမွှေထားပါတယ်။ ဒီအတိုင်း လက်ဖက်ရည်သီးသန့်မျိုး ရောင်းတာလည်း […]