ကလေးကျန်းမာရေး

ဒီနေ့ခေတ်မှာ နိုင်ငံတကာမှာသာမက မြန်မာနိုင်ငံမှာပါ လူထုကြားပိုပြီး သိလာ… သတိထားမိလာတဲ့ရောဂါတစ်ခု ရှိပါတယ်…။ ဒါကတော့ မျိုးရိုးဗီဇနဲ့ဆိုင်တဲ့ မွေးရာပါ အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်ပြီး တကယ်တမ်းတော့ သူ့ကို ရောဂါလို့တောင် ပြောဖို့ခက်ပါတယ်..။ Glucose 6 phosphate dehydrogenase လို့ခေါ်တဲ့ အင်ဇိုင်းဓါတ် နည်းပါးတဲ့အခြေအနေပါ..။ ဘာကြောင့် ဒီနေ့ခေတ်မှာ ပိုလူပြောများလာသလဲဆိုရင် မွေးကင်းစကတည်းက ..အထူးသဖြင့် ယောက်ျားလေးတွေမှာ ပိုပြီး စစ်ဆေးမှု (screening) တွေပိုလုပ်လာနိုင်လို့ပါပဲ..။ ဒီ G6PD လို့ခေါ်တဲ့ အင်ဇိုင်းဟာ ခန္ဓါကိုယ်မှာရှိတဲ့ သွေးနီဥတွေ အလုပ်ကောင်းကောင်းလုပ်နိုင်အောင် ကူညီပေးပါတယ်..။ သွေးထဲမှာပါလာတဲ့ သွေးနီဥအတွက် အန္တရာယ်ရှိနိုင်တဲ့ အရာဝတ္ထုတွေကနေလည်း ကာကွယ်ပေးပါတယ်..။ G6PD ဓါတ်နည်းပါးတဲ့လူတွေမှာတော့ သွေးနီဥတွေကို ကာကွယ်ပေးဖို့ မလုံလောက်တဲ့အခါ …သွေးနီဥတွေပြိုကွဲသွားနိုင်ပြီး… နောက်ဆက်တွဲအနေနဲ့ သွေးအားနည်းတာ.. အသား၊ ဆီးနဲ့ မျက်လုံးဝါတာ.. မောပမ်းတာ.. အားနည်းလွယ်တာ…ခေါင်းမူးတာအပြင် […]

ကိုယ်ခန္ဓါမှာ ဓါတ်မတည့်တာတစ်ခုခုဖြစ်တာနဲ့ အထင်ရှားဆုံးနဲ့ အရင်ဆုံး သိနိုင်တာက အရေပြားပဲဖြစ်ပါတယ်။ အရင်တည်းက အရေပြားပြဿနာရှိတဲ့ ကလေးတွေ အစားအသောက်တစ်ခုခုမှားလိုက်တာနဲ့တင် ဖြစ်နေတဲ့ အရေပြားပြဿနာတွေ ပိုဆိုးသွားတတ်တာကြောင့် အစားအသောက်တွေကို သေချာပြင်ဆင်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်ကလေးတွေမှာ ဓါတ်မတည့်တာကိုဖြစ်စေတဲ့ အစားအသောက်တွေကဘာတွေလဲဆိုတာ မေမေတို့သိဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ကလေးတွေမှာ အဖြစ်များတဲ့ အရေပြားပြဿနာတွေက ဘာတွေလဲ ။ ။ ညှင်းခူ ( eczema) အသားနဲ့ ထိတွေ့တဲ့ ပစ္စည်းတွေနဲ့ ဓါတ်မတည့်တဲ့ပြဿနာ ( Allergic contact dermatitis ) အင်ပြင်ထွက်ခြင်း ( Hives) ဖုန်၊ဝတ်မှုန်၊ တိရိစ္ဆာန်အမွှေးတွေနဲ့ တစ်ချို့ အစားအစာတွေကြောင့် ဓါတ်မတည့်မှုတွေဖြစ်ပြီး အရေပြားမှာ အနီကွက်ထတာမျိုး တွေဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ကလေးတွေမှာ ဓါတ်မတည့်တာဖြစ်ရင် ဘာလက္ခဏာတွေဖြစ်တတ်လဲ ။ ။ အရေပြားမှာ အနီဖုလေးတွေပေါက်နေမယ် […]

ကလေးတွေအရွယ်မှာ ဖြစ်တတ်တဲ့ ပန်းနာရင်ကျပ်ေရာဂါကို မိဘတွေတော်တော်များများ ကြားဖူးကြမယ်ထင်ပါတယ်။ ကလေးတွေ ပန်းနာရင်ကျပ်ဖြစ်တဲ့အခါ သူတို့အတွက် နေ့စဉ် အစာအာဟာရကို ပြင်ဆင်ချက်ပြုတ်ရာမှာ တခြားကလေးတွေထက် ပိုပြီး ဂရုစိုက်ပေးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အာဟာရြဖစ်တိုင်းလည်း ကျွေးလို့ မရပါဘူး။ ကိုယ့်ကလေးရဲ့ ရောဂါဝေဒနာကို ပိုဆိုးသွားစေနိုင်တာကြောင့်ပါ။ ဒါကြောင့် ကိုယ့်ရဲ့ ကလေးမှာ ပန်းနာရင်ကျပ်ဖြစ်လို့ စိုးရိမ်ပူပန်နေရတဲ့ မိဘတွေအတွက် ရွေးချယ်ရတာ အဆင်ပြေစေပြီး ကလေးတွေရဲ့ ရောဂါကို သက်သာစေမယ့် အစားအစာေတွကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ၁။ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နဲ့ သစ်သီးဝလံတွေ ကျွေးပေးပါ ကျန်းမာရေးအတွက် အထူးသင့်လျော်ပြီး ကလေးတွေကိုလည်း အာဟာရဖြစ်စေတယ်။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းပြဿနာဖြစ်တဲ့ ပန်းနာရင်ကျပ် ဝေဒနာကိုလည်း သက်သာစေတဲ့အတွက် အဓိက အစာအာဟာရအဖြစ် ကျွေးသင့်ပါတယ်။ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နဲ့ သစ်သီးဝလံမှာ ပါဝင်တဲ့ အာဟာရဓါတ်တွေနဲ့ antioxidant တွေဟာ အဆုတ်ကို ကောင်းကောင်းအလုပ်လုပ်စေပြီး ပန်းနာရင်ကျပ် […]

Q ၁ ။ Lactose Intolerance ဆိုတာ ဘာလဲ။ ။ နို့ထဲမှာပါတဲ့lactose သကြားဓါတ်ကို ကိုယ်ခန္ဓါက စုပ်ယူဖို့အတွက် Lactase အင်ဇိုင်း လို့ ခေါ်တဲ့ ဓါတ်တစ်မျိုးရှိရပါမယ်။ lactose intolerance ဆိုတာ lactase အင်ဇိုင်းဓါတ် လုံလောက်စွာ မရှိတာကြောင့်နို့ထဲမှာပါတဲ့ Lactoseသကြား ဓါတ်ကိုကလေးရဲ့ အစာအိမ်ကကောင်းကောင် းမချေဖျက်နိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။ နို့သကြားဓါတ်ကို မစုပ်ယူနိုင်တဲ့ ရောဂါလို့လည်းခေါ်ကြပါတယ်။ Q ၂ ။ ဘယ်သူတွေက အဖြစ်များလဲ။ ။ မွေးကတည်း Lactose လုံးဝပါမလာတဲ့ ကလေးတွေ နေ့မစေ့ လမစေ့ မွေးတဲ့ကလေးတွေ Crohn’s Disease Celiac Disease ခံစားနေရတဲ့ ကလေးတွေ နဲ့ အူရောင် ဝေဒနာခံစားရတဲ့ ကလေးတွေ အဖြစ်များပါတယ်။ Q ၃ ။ […]

မိခင်တော်တော်များများ ဖြစ်ဖူးပြီး စိုးရိမ်ကြတဲ့ ကိစ္စတစ်ခုရှိပါတယ်။ နို့တိုက်လိုက်တိုင်း ( ဒါမှမဟုတ်) နို့ထွက် ပစ္စည်းတွေ စားပြီးတိုင်း ကလေးက ဝမ်းတွေလျှောနေတဲ့ ကိစ္စပေါ့။ တစ်ခြား ယင်နားစာမျိုးတွေလည်း စားတာမဟုတ်၊ မိခင်ကိုယ်တိုင်ကလည်း တစ်ကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းမှုကို ဂရုစိုက်နေပါရက်နဲ့ ကလေးက ဘာကြောင့် ဝမ်းတွေလျှောရတာလဲ။ ဒါတွေရဲ့ အများဆုံး ဖြစ်နိုင်တဲ့ တရားခံကတော့ lactose intolerance ပါ။ ။ Lactose Intolerance ဆိုတာ ဘာလဲ။ ။ နို့ထဲမှာပါတဲ့ သကြားဓါတ်ကို ကိုယ်ခန္ဓါက စုပ်ယူဖို့အတွက် Lactose အင်ဇိုင်း လို့ ခေါ်တဲ့ ဓါတ်တစ်မျိုးရှိရပါမယ်။ lactose intolerance ဆိုတာ Lactose ဓါတ်လုံလောက်စွာ မရှိတာကြောင့် နို့်ထဲမှာ ပါတဲ့ သကြားဓါတ်ကို ကလေးရဲ့ အစာအိမ်ကကောင်းကောင် းမချေဖျက်နိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။ နို့သကြားဓါတ်ကို […]

တောက်တောက် တောက်တောက် လျှောက်သွားတတ်တဲ့ ကလေးအရွယ်တွေဆိုတာ တကယ်ကို ထိန်းရခက်ပြီး သေချာ ဂရုစိုက်ရမယ့် အရွယ်တွေပါ။ လမ်းကလည်း လျှောက်တတ်ခါစဆိုတော့ ဟိုသွားဒီသွား၊ အစားကလည်းစားတတ်ခါစဆိုတော့ လျှောက်စား၊ စူးစမ်းချင်စိတ်ရှိပေမယ့် သေချာလည်း မဝေခွဲတတ်သေးတဲ့ အရွယ်ဆိုတော့ တွေ့ကရာ အကုန်လျှောက်လုပ်တတ်ကြပါတယ်။ ဒီအရွယ်ကလေးတွေမှာ အဖြစ်အများဆုံကတော့ နှာခေါင်းထဲ တွေ့ကရာ သေးသေးကွေးကွေး ပစ္စည်းလေးတွေ လျှောက်ထည့်တာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဘာပစ္စည်းတွေ ထည့်လေ့ရှိလဲ ။ ။ ခဲဖျက်အပိုင်းအစလေးတွေ၊ ပဲစေ့၊ မန်ကျည်းစေ့၊ ကြယ်သီး၊ တစ်ရှူးကိုလိပ်ထားတဲ့ အလုံးလေးတွေက နှာခေါင်းထဲကို ကလေးတွေအထည့်များတဲ့ ပစ္စည်းတွေပါ ။ ဘယ်လို လက္ခဏာတွေတွေ့ရမှာလဲ ။ ။ ကိုယ်သတိမထားမိတဲ့အချိန် ကလေးက အပေါ်မှာပြောထားတာတွေ နှာခေါင်းထဲထည့်လိုက်တဲ့အခါ ကိုယ်ကလည်း မသိ။ ကလေးကလည်း မပြောနဲ့ အချိန်ကြာသွားမယ်ဆိုရင် ကလေးနှာခေါင်းထဲကနေ အနံ့အသက်မကောင်းတာ တစ်ခုခုထွက်နေမယ် နှာရည်တွေလည်း […]

ထမင်းခွံ့ရင်း ပဲဖြစ်ဖြစ် မုန့်စားနေရင်း ပဲဖြစ်ဖြစ် ရုတ်တရက် အစာသီးတာ၊ လေပြွန် ပိတ်ဆို့တာ၊ နင်တာ ဖြစ်လာရင် ကိုယ့်ကလေးကို ဘယ်လို အရေးပေါ် ပြုစုရမလဲ ဆိုတာ မိဘတွေ တင်မက၊ ကလေးရှိတဲ့ အိမ်က မိသားစုဝင်တိုင်း သိထားသင့်ပါတယ်။ ကလေး မပြောနဲ့ လူကြီးတောင် အခုလို ဖြစ်လာရင် အရေးပေါ် မကယ်ဆယ်နိုင်တာနဲ့ ချက်ချင်း အသက် ဆုံးရှုံးရနိုင် ပါတယ်။ အဓိကက အသက်ရှူလမ်းကြောင်း အမြန်ဆုံး ပွင့်စေဖို့ပါ။ ဒီတော့ ကလေးတွေ အစာစားရင်း နင်တာ၊ သီးတာ ဖြစ်ရင် ဘယ်လိုလုပ်ပေးရမလဲ ဆိုတာကို သိချင်နေပြီလား! https://hellosayarwon.com/parenting/baby/baby-care-baby/baby-choking/ ကလေးတွေ အစာစားရင်း နင်တာ၊ သီးတာ ဖြစ်ရင် ဘယ်လိုလုပ်ပေးရမလဲ ကလေးက နင်ပြီ သီးပြီဆိုရင်တော့ ခန္ဓာကိုယ်က တုံ့ပြန်မှုအနေနဲ့ ချောင်းဆိုးတတ်ပါတယ်။ […]

ကလေးတွေဟာ ဆောင်းရာသီမှာ နှုတ်ခမ်း ခြောက်တာ၊ ကွဲတာမျိုးတွေ ခံစားရနိုင် ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နှုတ်ခမ်းထောင့်နားလေးတွေမှာ နီရဲနေတာ၊ ရောင်ရမ်းနေတာ၊ ကွဲအက်သလိုလေးတွေ ဖြစ်နေမယ် ဆိုရင်တော့ ကလေးက ဆောင်းရာသီ အအေးဒဏ်ကြောင့် နှုတ်ခမ်း ခြောက်တာမဟုတ်ပါဘူး။ ကျီးကန်းပါးစပ် ဖြစ်တာပါ။ ကလေးမှာ ကျီးကန်းပါးစပ် ဖြစ်ခဲ့ရင် ဘယ်လို သက်သာအောင် လုပ်ရမလဲဆိုတာကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ဒီလို လက္ခဏာတွေ တွေ့ရနိုင်ပါတယ် ကလေးမှာ အခုလိုမျိုး လက္ခဏာလေးတွေ ခံစားနေရမယ် ဆိုရင် ကလေးက ကျီးကန်းပါးစပ် ခံစားနေရတာပါ။ အများဆုံး တွေ့ရနိုင်တာကတော့ နှုတ်ခမ်း ထောင့်လေးတွေမှာ နီရဲရောင်ရမ်းတာမျိုး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ နှုတ်ခမ်းထောင့် တစ်ဖက်တည်းမှာ ဒါမှမဟုတ် နှစ်ဖက်စလုံးမှာ - သွေးလေးတွေ စို့နေမယ် နှုတ်ခမ်းသားလေးတွေ ခပ်ဖောင်းဖောင်း ဖြစ်နေမယ် ကွဲအက်နေမယ် အရေပြား […]

ကလေးတစ်ယောက် ကျန်းကျန်းမာမာနဲ့ ကောင်းမွန်စွာ ကြီးပြင်းလာစေဖို့အတွက် မိခင်တစ်ယောက်အနေနဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ထားရချိန်ကတည်းက အနေအထိုင် အစားအသောက်ကို သေချာလေး ဂရုစိုက်ပေးရပါတယ်။ ဖေဖေတွေကလည်း မေမေတို့ လိုအပ်တာတွေကို တတ်နိုင်တဲ့ဖက်က ကူညီပေးရပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးလေးကတော့ မေမေတွေအတွက်တင်မဟုတ်ဘဲ ဖေဖေတွေပါ သိထားသင့်တဲ့ ကလေးကို အသက်အရွယ်အလိုက်ထိုးနှံပေးသင့်တဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေ အကြောင်းပါ။ ကလေးကို အသက်အရွယ်အလိုက်ထိုးနှံပေးသင့်တဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေ ကလေးတစ်ယောက်မွေးဖွားလာချိန်ကနေ အသက် ၅ နှစ်အထိ လအလိုက်ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးနှံပေးဖို့လိုပါမယ်။ ကလေးကို အသက်အရွယ်အလိုက်ထိုးနှံပေးသင့်တဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေ ကတော့ ကလေးမွေးစ ပြင်းထန်တီဘီ ကာကွယ်ဆေး အသည်းရောင်အသားဝါ ဘီ ကာကွယ်ဆေး ၂ လအရွယ် ပြင်းထန်တီဘီ ကာကွယ်ဆေး (မွေးစမှာ မထိုးရသေးရင် ထိုးနိုင်ပါတယ်။) ၅ မျိုးစပ်ကာကွယ်ဆေး ( ဆုံဆို့၊ ကြက်ညှာ၊ မေးခိုင်၊ အသည်းရောင်အသားဝါ ဘီ၊ Haemophilus တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေး) ပထမအကြိမ် […]

နည်းပညာတိုးတက်လာတဲ့ ခေတ်ကြီးထဲမှာ အစားအစာတွေကို ရက်ရှည်လများ ကြာရှည်ခံ၊ အထားခံအောင် ဓါတုဗေဒနည်းပညာတွေ အသုံးပြုတာတွေ အရင်ကထက် ပိုများလာပါတယ်။ တာရှည်ခံအစားအစာတွေမှာ ပုံမှန် အစားအစာတွေထက် ဆီ၊ ဆား၊ သကြား ပါဝင်မှုပိုများလာတဲ့အပြင် ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွတ်စေပါဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီလို ကြာရှည်ခံအောင် စီမံထားတဲ့ အစားအစာတွေကို ကလေးတွေက ပိုပြီး သဘောကျနှစ်ခြိုက်တတ်ကြပါတယ်။ တာရှည်ခံအစားအစာလို့ ဆိုရမှာ ကြက်အူချောင်း၊ ဝက်သားလုံး အစရှိသဖြင့် အေးခဲထားတဲ့ အစားအစာတွေ၊ စည်သွပ်ဘူးထဲ ထည့်ပြီး သိုလှောင်ထားတာ၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွတ်တဲ့ ဓါတုဗေဒနည်းလမ်းတွေကို အသုံးပြုပြီး အခြောက်ခံ၊ ကြော်လှော်ပြီး ထုတ်ပိုးထားတဲ့ စားစရာတွေ၊ နို့ဘူး၊ ဖျော်ရည်ဘူး အစရှိသည်တို့ ပါဝင်ပါတယ်။ ကြက်အူချောင်းလိုမျိုး တာရှည်ခံအစားအစာတွေကိုတော့ ယမ်းစိမ်းပါတဲ့ အစားအစာအနေနဲ့လည်း သိထားကြပါတယ်။ ဒီလိုစားစရာတိုင်းကတော့ ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွတ်တာ […]