ကလေးတွေမှာဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာများ

သားသားမီးမီးတွေ ဖျားနာနေရင် ဘယ်လိုစောင့်ရှောက်ပေးကြမလဲ ..... မိဘဆိုတာမျိုးက ကိုယ့်ကလေး ဖျားပြီနာပြီဟေ့ဆိုရင် ခြေမကိုင်မိလက်မကိုင်မိနဲ့ ပူပင်သောကများပြီး စိုးရိမ်တတ်ကြတာ ဓမ္မတာပါပဲ။ သားသားမီးမီးတို့ ဖျားပြီ နာပြီဆိုရင် စနစ်တကျ ပြုစုစောင့်ရှောက်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ခုကာလက ရာသီအကူးအပြာင်းကာလဖြစ်တာမို့ တုပ်ကွေးတွေ သောင်းကျန်းတဲ့ကာလဖြစ်သလို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာ COVID-19 ရောဂါကပ်ဘေးကလည်း သောင်းကျန်းနေတဲ့ကာလဖြစ်တာမို့ တွေးပူစရာတွေကတော့ အများသားရယ်ပါ။ ဒီလိုကာလမျိုးမှာလည်ချောင်းနာတာ၊ ချောင်းဆိုးတာ၊ ဖျားတာနာတာ၊ ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲ့တာစသဖြင့် ရောဂါလက္ခဏာတွေ ပြသနေရင်တောင်မှ တုပ်ကွေးလား၊ ရိုးရိုးဖျားတာလား၊ ကိုဗစ်များလားဆိုပြီး တွေးပူနေရပါလိမ့်မယ်။ https://hellosayarwon.com/parenting/school-age-children/school-age-children-nutrition/school-age-children-nutrition/ ခုချိန်မှာ ကလေးဖျားပြီ နာပြီဆိုရင် စိုးရိမ်သောကများမနေပဲ နည်းမှန်လမ်းမှန်နဲ့ ရင်သွေးကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ COVID-19 ဖြစ်နေမယ်ဆိုရင်တောင်မှ ရောဂါလက္ခဏာမပြင်းထန်ရင် နေအိမ်မှာပဲ Home Q ဝင်ပြီး ကုစားရမှာဖြစ်သလို တုပ်ကွေးဆိုရင်လည်း ခုချိန်မှာ ဆေးခန်းပြသဖို့ အတန်ငယ်ခက်ခဲနေနိုင်တာမို့ ကိုယ်တိုင်ပြုစုစောင့်ရှောက်တဲ့ နည်းလမ်းက အကောင်းဆုံးလို့ […]

အိမ်တိုင်းမှာ အပူချိန်တိုင်းဖို့ သာမိုမီတာ တစ်ချောင်းလောက် ဆောင်ထားတတ်ကြပါတယ်။ သာမိုမီတာက ကြီးကြီးငယ်ငယ် ကျားမမရွေး အကုန်လုံးရဲ့ ကိုယ်ပူချိန်ကို ပြောပြပေးနိုင်တယ်လေ။ လူကြီးတွေ ဆိုရင်တော့ ကိုယ်ပူနေရင် သိသာပြီး သာမိုမီတာတိုင်းလိုက်ရုံနဲ့ သိပေးမယ့် စကားမပြောတတ်သေး၊ ဘာဖြစ်နေလဲဆိုတာကို သေသေချာချာ မပြောတတ်သေးတဲ့ ကလေးတွေ အတွက်ကတော့ သာမိုမီတာ ဖော်ပြတဲ့ ကိုယ်ပူချိန်ကသာ သင့်ကလေး အခြေအနေကို ပြောပြနိုင်မှာပါ။ ဒါ့ကြောင့် ကိုယ့်ကလေးကိုယ်က အပူချိန်မြင့်နေလား၊ သာမန်ပဲလားဆိုတာကို သိထားမှ အဖျားကြီးတာနဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးတွေ ကလေးဆီမှာ မဖြစ်အောင် ကြိုတင်ကာကွယ်လို့ရမှာလေ။ ဒါဆို သာမိုမီတာဖော်ပြတဲ့ အပူချိန် ဘယ်လောက်ဆိုရင် ကလေးတွေမှာ ကိုယ်ပူနေတယ်၊ အဖျားကြီးနေတယ်လို့ သတ်မှတ်သလဲ။ ဒါတွေကို မပြောခင် သာမိုမီတာ ဘယ်နှစ်မျိုးရှိလဲဆိုတာကို ကြည့်ရအောင်။  အရင်တုန်းကတော့ ပြဒါးထည့်ထားတဲ့ သာမိုမီတာလောက်သာ ရှိခဲ့မေမယ့် ခုနောက်ပိုင်းမှာတော့ […]

ရာသီအကူးအပြောင်း ဆိုရင် လူကြီးတွေတောင် ဖျားနာတတ်ကြတာ နုနယ်တဲ့ကလေးတွေက ပိုပြီး ဖျားနာနိုင်ခြေ များပါတယ်။ ရာသီဥတုအကူးအပြောင်းမှာ အပူချိန်၊ လေထုစိုထိုင်းဆ စတာတွေ ပြောင်းသွားတဲ့အတွက် ရောဂါဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ပိုးမွှားတွေ ပိုပွားတာ၊ ကူးစက်တတ်တာတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ရာသီအကူးအပြောင်းမှာ သားသားမီးမီးတို့ ကျန်းမာစေဖို့ မိဘတွေက ဒီလိုဂရုစိုက်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။ ရာသီအကူးအပြောင်း မှာ ဖြစ်တတ်တဲ့ ရောဂါများ မိုးအကုန် ဆောင်းအကူးပဲဖြစ်ဖြစ်၊ နွေအကုန် မိုးအကူးပဲဖြစ်ဖြစ် ဥတုအလိုက် ဖြစ်တတ်တဲ့ ရောဂါတွေက နောက်ကနေ ကပ်ပါလာတတ်ပါတယ်။ ဒါတွေကခုခံအား နည်းတဲ့ ကလေးတွေမှာ ကောင်းကောင်းကြီး ဒုက္ခပေးတတ်ပါတယ်။ ဖြစ်တတ်တဲ့ ရောဂါတွေကတော့ မိုးအကုန် ဆောင်းအကူးဆိုရင် -ရိုတာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ဖြစ်တဲ့ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှော -အအေးမိတာ -တုပ်ကွေးဖြစ်တာ -ပန်းနာရင်ကျပ် စတာတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဆောင်းအကုန် နွေအကူးဆိုရင်တော့ -အပူနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ရောဂါတွေ -အရေပြားရောဂါတွေ  ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ နွေအကုန် မိုးအကူးဆိုရင်တော့ -သွေးလွန်တုပ်ကွေး […]

လူကြီးတွေမှာ အူကျ တာကတော့ လူသိများပါတယ်။ ဒီလိုပဲ ကလေးတွေမှာလည်း အူကျတတ်ပါတယ်။ မွေးစအရွယ်ကနေစပြီး လမ်းလျှောက်တဲ့အရွယ်အထိ  ကလေးများ အူကျ တတ်ပါတယ်။ ကလေးများ အူကျ တဲ့ပြဿနာ ကလေးတွေမှာ အူကျတာက လူကြီးတွေနဲ့ တူပါတယ်။ ဝမ်းဗိုက်ကြွက်သားတွေမှာ အားပျော့နေတဲ့နေရာရှိတဲ့အခါ အဲ့ဒီနေရာကနေ အူက ကျွံထွက်လာတာပါ။ အပြင်ကနေ ကြည့်ရင်တော့ ဖောင်းနေတာလေးပဲ မြင်ရမှာပါ။ ကလေးတွေမှာ အဖြစ်များတဲ့ အူကျတဲ့ ပြဿနာ ၂မျိုးရှိပါတယ်။ ပေါင်ခြံမှာ အူကျတာနဲ့ ချက်မှာ အူကျတာပါ။ ကလေးလေးတွေမှာ ဘာကြောင့် အူကျ ရတာလဲ။ ကလေးတွေမှာ အူကျတာက မွေးကင်းစအရွယ်တည်းက ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ မွေးစမှာ တခြားအင်္ဂါတွေ ဖွံ့ဖြိုးဆဲဖြစ်နေသလို ဝမ်းဗိုက်ကြွက်သားတွေကလည်း ကောင်းကောင်း မဖွံ့ဖြိုးသေးပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကြွက်သား အားနည်းတဲ့ နေရာတွေကနေ အူကျလာတာပါ။ ပေါင်ခြံမှာ အူကျခြင်း လူကြီးတွေမှာလိုပဲ ကလေးတွေမှာ inguinal […]

ကလေးသေးသေးလေးတွေ လေးဖက်သွားပြီဆိုတာနဲ့ ဟိုအစွန်းနဲ့ တိုက်၊ ဒီအစွန်းနဲ့တိုက်၊ ကြီးလာပြန်တော့လည်း ပြေးရင်း လွှားရင်း ချော်လဲလိုက်နဲ့ ခေါင်းမဆောင့်မိတဲ့ ကလေးဆိုတာ မရှိပါဘူး။ ကလေးတိုင်းက တစ်မျိုးမဟုတ် တစ်မျိုးတော့ ခေါင်းဆောင့်မိ တတ်ကြပါတယ်။ ဒီအခါမှာ မေမေတို့က ခေါင်းဆောင့်တာက ဥုံဖွလေးလုပ်ပြီး ပွတ်ပေးရုံနဲ့ မလုံလောက်ပါဘူး။ ဦးနှောက်ထိခိုက်သွားလား၊ ဆေးရုံသွားဖို့ လိုမလား၊ အိမ်မှာ အရေးပေါ်ကုသမှု ဘယ်လိုပေးမလဲဆိုတာ သိထားဖို့ လိုပါတယ်။ ခေါင်းဆောင့်မိ တဲ့အခါ အရေးပေါ် ပြုစုနည်း ကလေး ခေါင်းဆောင့်မိ ပြီဆိုရင် မေမေပါ ပြာမသွားပါနဲ့။ စိတ်အေးအေးထားပြီး အောက်ကအချက်တွေကို လုပ်ပေးပါ။ ကလေးကို စိတ်အေးအေးထားဖို့ ပြောပြီး ချော့မြှူပေးပါ။ ပြီးရင် ဆောင့်မိတဲ့ နေရာကို စစ်ဆေးပါ။ -အညိုအမည်းစွဲတာ -ဖုထွက်လာတာ -ခေါင်းပေါက် ဒါမှမဟုတ် အနည်းငယ် ကွဲသွားတာ -တစ်ခါလောက် အန်တာ -ကလေးကြီးတွေဆို ခေါင်းကိုက်တာ စတာတွေ […]

ကလေး သဘာဝကတော့ လမ်းလျှောက်တတ်စကနေ စလို့ ကျောင်းနေရွယ်ရောက်လည်း ပြေးရင်း လွှားရင်း ချော်လဲတာ၊ ခိုက်မိတာ ရှိတာပါပဲ။ ကလေးငယ်ငယ် လေးဖက်ထောက် အရွယ်ဆိုရင်တောင်မှ သွားရင်း လာရင်း စားပွဲစောင်းနဲ့ တိုက်မိတာ၊ ခိုက်မိတာ ရှိနိုင်ပါတယ်။ တခြားနေရာဆို သိပ်မစိုးရိမ်ပေမယ့် ခေါင်းထိတယ်ဆို မေမေတို့ သိပ်စိုးရိမ်ကြပါတယ်။ အပြင်ကနေ ကြည့်လို့ ဘာမှမရှိရင်တောင် အထဲမှာများ သွေးယိုနေမလား၊ သွေးခဲနေမလားဆိုပြီး စိတ်ပူရပါတယ်။ ကလေးတွေ ခေါင်းဆောင့် မိတိုင်း ဆေးရုံသွားစရာ လိုမလား၊ ဘယ်လိုအခြေအနေမျိုးဆိုရင်တော့ သွားသင့်တယ်ဆိုတာကို ပြောပြပေးပါ့မယ်။ ကလေးတွေ ခေါင်းဆောင့် မိတဲ့အခါ ကလေးတွေမှာ သာမန်စားပွဲစွန်းနဲ့ ဆောင့်မိတာကစလို့ ချော်လဲပြီး သံမံတလင်းနဲ့ ခေါင်းနဲ့ရိုက်တာအဆုံး ဦးခေါင်းထိခိုက်ဒဏ်ရာထဲမှာ ပါပါတယ်။ ထိခိုက်ဒဏ်ရာတွေကို ဒီလို ခွဲခြားနိုင်ပါတယ်။ သာမန်ဒဏ်ရာ ဖြစ်ပြီးပြီးချင်းမှာ ကလေးက ရုတ်တရက် ကြောင်သွားပေမယ့် […]

လူကြီးတွေက နေမကောင်းဖြစ်ရင် ကြိတ်မှိတ်နေလို့ရပေမယ့် ကလေးဆိုရင်တော့ ပြစုပေးရမှာပါ။ သူ့အရွယ်လေးနဲ့ မလိုက် ဝေဒနာ ခံစားနေတာကို မေမေတို့လည်း ကြည့်မနေနိုင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ညရေးညတာဖြစ်ဖြစ်၊ ဆေးရုံဆေးခန်း သွားဖို့ မလွယ်ရင်ဖြစ်ဖြစ် မေမေတို့ ကလေး တွေ အလွယ်သုံးနိုင်မယ့် အိမ်သုံးဆေးဝါး လေးတွေကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ မေမေတိုင်း ဆောင်ထားသင့်တဲ့ ကလေး အိမ်သုံးဆေးဝါး များ ပါရာစီတမော ကလေးဖျားနာခဲ့ရင် ပါရာစီတမောကို တိုက်ပေးနိုင်ပါတယ်။ အရည်၊ အခဲ စသဖြင့် မျိုးစုံရှိပါတယ်။ တိုက်မယ်ဆို အညွှန်းကို အရင်ဖတ်ပါ။ ကလေးရဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်၊ အသက် စတာတွေနဲ့ တွက်ပြီး ပေးရတာ ဖြစ်သလို ဆေးတံဆိပ် တစ်မျိုးနဲ့ တစ်မျိုး ပြင်းအား မတူပါဘူး။ ဥပမာ တစ်မီလီမီတာမှာ ပါရာစီတမော ဘယ်လောက်မီလီဂရမ်ဆိုတာကို သေချာရှာဖတ်ဖို့ လိုပါတယ်။ […]

သင့်ကလေးဟာ ခဏခဏ နားပြည်ယို တတ်သူလား။ ကုလိုက် ပျောက်လိုက် ပြန်ဖြစ်လိုက်နဲ့ သံသရာလည်နေပါသလား။ ဒါဆို သင့်ကလေးကို ခဏထားပြီး ပတ်ဝန်းကျင်ကို တစ်ချက်သတိထားကြည့်ပါ။ သင့်ကလေးရဲ့ အနီးအနားမှာ ဆေးလိပ်သောက်တဲ့သူ ရှိနေပါသလား။ သင်ကိုယ်တိုင်ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ သူ့အဖေ၊ အဘိုး၊ ဦးလေးပဲ ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့။ ဒါဆိုရင် ကလေး နားပြည်ယိုရတာက သူတို့ကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတာ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ ကလေးများနဲ့ ဆေးလိပ်ငွေ့ ဆေးလိပ်ငွေ့ကြောင့် ကလေးတွေမှာ နားပြည်ယိုတာ အပါအဝင် အဆုတ်ပျက်စီးတာ၊ အဆုတ်ပိုးဝင်တာ၊ ပန်းနာရင်ကျပ်ထတာ၊ ကလေးငယ်လေးတွေမှာ ရုတ်တရက် သေဆုံးတာ (SIDS)တွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါတွေဟာ ခဏခဏ သက်သေပြပြီးသား အချက်တွေပါ။ လေ့လာချက်တွေအရ ဆေးလိပ်ငွေ့ကို မီးညှိရာမှ ထွက်လာတဲ့အငွေ့တွေ၊ ဆေးလိပ်သောက်တဲ့သူ ပြန်မှုတ်ထုတ်လိုက်တဲ့ အငွေ့တွေကို ပြန်ရှူမိတဲ့ ကလေးတွေဟာ […]

ကလေးက ညဘက်ဆို ချောင်းလေး တဟွတ်ဟွတ်နဲ့ မအိပ်နိုင်ရှာဘူး။ ထပြီး ပြုစုရ၊ စိတ်မချလို့ စောင့်ကြည့်ရ နဲ့ မိဘ တွေလည်း မအိပ်ရဘူး။ ကလေးတစ်ယောက် နေမကောင်းတဲ့အခါ ကလေးရော မိဘရော အတော် ပင်ပန်းရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ချောင်းထဆိုး တဲ့အခါတွေမှာပေါ့။ ကလေးက ဘာလို့ ညဘက် ချောင်းထဆိုး ရတာလဲ ကလေးက အိပ်ရာ ထဲ လှဲအိပ်တဲ့အခါ နှာခေါင်းနဲ့ နှာခေါင်းလမ်းကြောင်း ထဲမှာ ပိတ်ဆို့နေတဲ့ ချွဲတွေက လည်ချောင်းထဲကို စီးကျလာပြီး ချောင်းထဆိုး စေတာကြောင့် ညအိပ်ချိန် မှာ ချောင်းပိုဆိုးရတာပါ။ ဒီလို အချိန်မှာ - ကလေးကို အနားယူခိုင်းပြီး အရည်များများ တိုက်ပေးပါ။ ကလေး လည်ချောင်းနာ သက်သာစေဖို့ ပျားရည် တိုက်ပေးလို့ရပါတယ်။ တစ်နှစ်အောက် ဆိုရင်တော့ မတိုက်သင့်ပါဘူး။ […]

မိုးရာသီရောဂါတွေကို ကိုယ့်ကလေးရဲ့ အဝေးမှာ ထားကြစို့ မြန်မာနိုင်ငံလို အီကွေတာရပ်ဝန်းနဲ့ နီးကပ်တဲ့နေရာမျိုးမှာတည်ရှိတဲ့ တိုင်းပြည်မျိုးမှာ မိုးရာသီဆိုတာ ကူးစက်နိုင်တဲ့ ရောဂါဘယပေါင်းစုံ ထကြွသောင်းကျန်းတတ်တဲ့ ရာသီမျိုးပါ။ ဒီလိုရာသီမျိုးမှာဆိုရင် တုပ်ကွေး၊ ရာသီတုပ်ကွေး၊ ငှက်ဖျား၊ တိုက်ဖွိုက်၊ သွေးလွန်တုပ်ကွေး၊ ကာလဝမ်းရောဂါ၊ အသည်းရောင်အသားဝါရောဂါနဲ့ အရေပြားရောဂါတွေဟာ ကလေးတွေကို ဒုက္ခပေးဖို့ ချောင်းမြောင်းနေတတ်ပါတယ်။ ခုကာလမှာဆိုရင် COVID-19 ကိုပါ ထည့်သွင်းပူပန်ရမှာပါ။ နုနယ်တဲ့ကလေးတွေဟာ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေ ရင်ဆိုင်ရတဲ့အခါ လူကြီးတွေထက် ပိုမိုထိခိုက်ခံစားရတတ်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့ မဟုတ်ပြန်ပါဘူး။ ကလေးတွေကြောင့် လူကြီးမိဘတွေကိုယ်၌လည်း စိတ်ပင်ပန်းဆင်းရဲရပြန်တယ်မဟုတ်လား။ ဒီလိုပြဿနာတွေကို တားဆီးဖို့ဆိုရင် ကလေးတွေကို ပိုမိုဂရုစိုက်ပေးဖို့ လိုအပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်လိုနည်းလမ်းမျိုးတွေနဲ့ ဂရုစိုက်ကြမှာလဲ။ မိုးရာသီရောဂါတွေကို ကိုယ့်ကလေးရဲ့ အဝေးမှာ ထားကြစို့ ကလေးတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ခြိမ်းခြောက်လာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေရဲ့ ရန်ကို လျှော့ချဖို့၊ ကာကွယ်တားဆီးဖို့ဆိုရင် အောက်ပါ နည်းလမ်းတွေကို လိုက်နာပြီး […]