ကူးစက်ရောဂါများ

ကိုဗစ်အတွက် ကာကွယ်မှုကတော့ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေရဆဲကာလပါ။ ဒါကြောင့် အပြင်သွားတဲ့အခါတိုင်း mask တပ်ရတာ၊ မကြာခဏ လက်ဆေးတာစတဲ့ ကိုဗစ် ကာကွယ်ရေး အလေ့အထတွေကိုတော့ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေရဆဲပါ။ Mask တပ်တာက သာမန်လူတွေအတွက် အခက်အခဲမရှိပေမယ့် မျက်မှန်တပ်ရသူတွေ အတွက်ကတော့ အခိုးရိုက်တာကြောင့် မျက်မှန် မှုန်ဝါးတာတွေကို ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်တာ့ ကိုဗစ်ကာလမှာ မဖြစ်မနေ မတ်ခ် တပ်နေရတဲ့ မျက်မှန်သမားလေးတွေအတွက် အသုံးတည့်မယ့် နည်းလမ်းလေးတွေကို ပြောပြပေးပါရစေ။ Mask ကြောင့် မျက်မှန်မှာ အခိုးမရိုက်စေဖို့ ကိုဗစ် ကာကွယ်ဖို့အတွက် Mask တပ်ရင်း မျက်မှန်မှာ အခိုးရိုက်ပြီး မှုန်ဝါးဝါး မဖြစ်စေဖို့ဆိုရင် ရေနဲ့ ဆပ်ပြာ ရေနဲ့ဆပ်ပြာမှုန့် ဒါမှမဟုတ် ဆပ်ပြာရည် ခပ်ကျဲကျဲဖျော်ထားတာကို သုံးပြီး မျက်မှန်ကို ဆေးလိုက်ပါ။ ပြီးရင် ရေပြန်ဆေးချတာမျိုး၊ တစ်သျှူးတွေနဲ့ သန့်စင်တာမျိုး မလုပ်ဘဲ မျက်မှန်ကနေ ရေတွေ စင်သွားအောင် […]

တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ COVID-19 ရောဂါပိုးကြောင့် ကပ်ဘေးသင့်နေချိန်မှာ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ကပ်ဘေးအဆင့်ဖြစ်လာနိုင်ချေရှိတဲ့ ဝက်တုပ်ကွေးရောဂါပိုးကို သုတေသနပညာရှင်တွေက ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။ G4 လို့ အမည်ပေးထားတဲ့ ဒီရောဂါရဲ့မျိုးဗီဇဟာ တရုတ်က မွေးမြူရေးလုပ်သား ၁၀% မှာ ကပ်ညှိနေပြီး လူအချင်းချင်းကူးစက်နိုင်ခြေရှိမရှိ တိတိကျကျ သိရှိရခြင်းမရှိသေးပါဘူး။ G4 ဟာ ၂၀၀၉ ခုနှစ်တုန်းက ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ H1N1 နဲ့ ဆက်နွယ်မှုရှိတယ်လို့လည်း သုတေသနပညာရှင်တွေကဆိုကြပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်ရဲ့ အမည် အပြည်အစုံကတော့ G4 EA H1N1 ပါ။ ဝက်သားထုတ်လုပ်ငန်းတွေကဝန်ထမ်း ၃၀၀၀၀ လောက်ရဲ့ Swab နမူနာတွေကို ရယူဆန်းစစ်ကြည့်ရာကနေ ခုလို ပိုးကူးစက်ခံထားရတာကို သိရှိလာရတာဖြစ်ပါတယ်။ H1N1 genes ဟာ လူလူချင်းကူးစက်နိုင်ပေမယ့် လက်ရှိပိုးသစ်ဟာ human to human ကူးစက်နိုင်တဲ့ သက်သေအထောက်အထားမတွေ့ရှိရသေးဘူးလို့ National Academy […]

မိုးခေါင်ခြင်းဟာ သဘာဝမှာ တွေ့ရနိုင်တဲ့ ရာသီဥတုဖောက်ပြားမှုတစ်ခုပါ။ အချိန်ကာလ တစ်ခုအထိ မိုးခေါင်ခြင်းဖြစ်လာပြီဆိုပါက ရေရှားပါးမှုနဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေကို ခံစားလာရ တော့မှာပါ။ မိုးခေါင်ခြင်းဟာ သင့်ရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ သင့်မိသားစုရဲ့ ကျန်းမာရေးအပေါ်မှာ ဘယ်လို သက်ရောက်နိုင်သလဲဆိုတာကို သိရှိထားပါမှ ကာကွယ်နိုင်မယ့် နည်းလမ်းတွေကို ရှာဖွေနိုင်မှာပါ။ မိုးခေါင်ခြင်းကြောင့် ထိခိုက်ခံရမှုမှာ ဒေသတစ်ခုနဲ့ တစ်ခု၊ လူတစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် မတူနိုင်ပါဘူး။ ဒေသတစ်ခုမှာ ရှိနှင့်ပြီးသားဖြစ်တဲ့ ရေစွမ်းအင်စနစ်၊ အစိုးရရဲ့ ဘေးအန္တရာယ် ကျရောက်မှုအပေါ်ကို စီမံခန့်ခွဲနိုင်မှု၊ စီးပွားရေးအခြေအနေများ၊ မိုးခေါင်ဒေသမှာ နေထိုင်သူ လူဦးရေများနဲ့ အခြားအကြောင်းအရာတွေအပေါ် မူတည်နိုင်ပါတယ်။ နံပါတ် (၁) ကတော့ ရေပါပဲ။ စမ်းချောင်းတွေ၊ မြစ်တွေက စီးဆင်းလာမယ့်ရေတွေဟာ မိုးခေါင်ခြင်းကြောင့် နည်းပါးလာတဲ့ နောက်မှာ အနည်ထိုင်ခြင်းနဲ့ အညစ်အကြေးများ စုပုံခြင်းတွေကို ဖြစ်ပွားစေနိုင်ပါတယ်။ သဘာဝ […]

သန်ကောင်လို့ ပြောရရင် အစာအိမ်နဲ့ အူထဲမှာပဲ ရှိတယ်လို့ သိထားကြတာပါ။ ဒါပေမယ့် ထူးထူးဆန်းဆန်း အရေပြားအောက်က လှုပ်စိလှုပ်စိ သန်ကောင်များ ရှိနေတာကို မျက်စိနဲ့ တွေ့ရလိမ့်မယ်လို့ တွေးတောင် တွေးဖူးမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ဒါတကယ်ရှိပါတယ်။ အရေပြားအောက်တွင်မက မျက်သားအဖြူမှာပါ အတိုင်းသားတွေ့ရတဲ့ သန်ကောင်တောင် ရှိသေးတယ်။ နည်းနည်းတော့ လန့်သွားပြီမလား။ ဒီနေ့ ဒီအကြောင်းလေးကို ဆွေးနွေးရအောင်။ အရေပြားအောက်က လှုပ်စိလှုပ်စိ သန်ကောင်များ ဒါက သန်လုံးကောင် အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး Gnathostoma spp.လို့ ခေါ်ပါတယ်။ သူ့ကြောင့် ဖြစ်တဲ့ ရောဂါကိုတော့  Gnathostomiasis လို့ ခေါ်တာပေါ့။ အာရှတိုက် အထူးသဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှမှာ အဖြစ်များပါတယ်။ သူ့ကို အာရှတိုက်မှာဆိုရင် တို့တွေ မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် ထိုင်း၊ တရုတ်၊ ဂျပန်နဲ့ ရှားရှားပါးပါး သြဇီနဲ့ […]

ဆုံဆို့ရောဂါဟာ နှာခေါင်းနဲ့ လည်ချောင်းထဲမှာရှိတဲ့ အချွဲမြှေးတွေကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ ပြင်းထန် ဘက်တီးရီးယား ကူးစက်ရောဂါ ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်နဲ့ အခြားဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံတွေ မှာတော့ ဒီရောဂါဟာ မဖြစ်သလောက်ကို ရှားပါးသွားပါပြီ။ ဒါဟာ ကာကွယ်ဆေးအစီအစဉ်တွေ လူထုအကြားကို ထိရောက်စွာ ရောက်ရှိထားပြီး ဖြစ်လို့ပါပဲ။ ဆုံဆို့ရောဂါကို ဆေးဝါးတွေနဲ့ကုသလို့ ရနိုင်ပါတယ်။ ပြင်းထန်တဲ့ အခြေအနေတွေမှာတော့ နှလုံး၊ ကျောက်ကပ်နဲ့ အာရုံကြောစနစ်ကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်နိုင်ပါတယ်။ ဆုံဆို့ရောဂါဟာ သေစေနိုင်တဲ့ ရောဂါပါ။ အထူးသဖြင့် ကလေးတွေမှာဖြစ်ရင် ပိုဆိုးတတ်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့ လည်ချောင်းနာခြင်းနှင့် အသံကွဲအက်ခြင်း၊ လည်ပင်းအကျိတ်များ ရောင်ရမ်းခြင်း၊ အသက်ရှူရ ခက်ခဲခြင်းနှင့် အသက်ရှူမြန်ခြင်း၊ နှာရည်ယိုခြင်း၊ ချမ်းတုန်ဖျားခြင်းနဲ့ အားအင်ကုန်ခမ်း၍ မအီမသာဖြစ်ခြင်းတွေ ခံစားရတတ်ပါတယ်။ လက္ခဏာတွေဟာ ရောဂါပိုး ကူးစက်ပြီး နှစ်ရက်ကနေ ငါးရက်အကြာမှာ ပြလာမှာပါ။ အချို့လူတွေမှာတော့ ရောဂါလက္ခဏာ […]

အခုချိန် စားသောက်ဆိုင်၊ အလုပ်၊ ရုံး အပြင် ဆိုင်နေရာ တော်တော်များများ ပြန်ဖွင့်နေကြပါပြီ။ ဒီထဲမှာ လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်ဖို့ Gym တွေလည်း အပါအဝင်ပါပဲ။ ၂လလောက်ကို အိမ်ပြင်မထွက်၊ ကိုယ့်အိမ်မှာလည်း အလေးအပင်မရှိလို့ လေ့ကျင့်ခန်း မလုပ်လိုက်ရတဲ့ ကျား၊ မ မရွေး ဒီချိန်ဆိုရင် Gym သွားဖို့ကို စိတ်အားထက်သန်နေကြမှာပါ။ ဒါဆို ခုချိန်က Gym သွားဖို့အတွက် အဆင်ပြေပြီလား။ ကျန်းမာရေးအမြင်ကနေ ကြည့်မယ်ဆိုရင် ဒီကပ်ဘေး ကာလမတိုင်ခင်ကတည်းက Gym ဆိုတာ ရောဂါပိုးပေါင်းစုံ တစ်ယောက်စီကနေ နောက်တစ်ယောက်ကို ကူးသွားဖို့ အရမ်းလွယ်တဲ့ နေရာတစ်ခုပါ။ ခုလို ကပ်ဘေးမှာ လူတွေကလည်း အပြင်မှာသာ Mask တပ်ပြီး ကာကွယ်ချင် ကာကွယ်ကြလိမ့်မယ်။ Gym မှာတော့ ဘယ်သူမှ Mask တပ်ပြီး လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ […]

မိုးရာသီရောက်လာပြီဆိုတော့ မိုးအမြောက်အများ ရွာသွန်းမှုရဲ့ နောက်ကွယ်မှာ ရေကြီးရေလျှံမှုတွေ ရှိလာနိုင်ပါတယ်။ ကမ္ဘာနှင့်တဝှမ်းမှာလည်း မိုးရာသီကာလ ရောက်လာတိုင်း နှစ်စဉ် နှစ်တိုင်း ရေကြီးရေလျှံမှုတွေ ကြုံရစမြဲပါ။ လူသားတွေဟာ ရေကြီးမှုနဲ့အတူ အသက် အန္တရာယ်၊ စားဝတ်နေရေးပြဿနာတွေကိုသာ ရင်ဆိုင်ရတာမဟုတ်ပါဘူး။ လျှံလာတဲ့ ရေတွေဟာ အညစ်အကြေးတွေများစွာ ပါဝင်တာမို့ ရေကြောင့်ဖြစ်တဲ့ရောဂါတွေကိုလည်း နောက်ဆက်တွဲအနေနဲ့ ခံစားကြရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စီးဆင်းမှုမရှိ၊ တည်ငြိမ်နေတဲ့ရေဟာ ခြင်ပေါက်ပွားနိုင်တဲ့ အဓိကအကြောင်းအရင်း ဖြစ်တာနဲ့အညီ ခြင်ကြောင့်ဖြစ်တဲ့ ရောဂါတွေကိုလည်း ဖြစ်ပွားစေနိုင်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်းကြီး ရဲ့ အဆိုအရ ရေကြီးရေလျှံမှုတစ်ခုရဲ့ နောက်ကွယ်က ရောဂါ(၆)မျိုးကို မျှဝေပေးလိုက်ပါတယ်။ (၁)     အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါ အူရောင်ငန်းဖျားဟာ “Salmonella Typhi” ဆိုတဲ့ ဘက်တီးရီးယားကြောင့် ကူးစက်တဲ့ ရောဂါပါ။ ဘတ်တီးရီးယားဟာ ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို ဝင်ရောက်ပြီးပြီးချင်းမှာ အကောင်တွေ ပွားပါတယ်။ ဒီလိုပွားများပြီးရင်တော့ […]

ကိုယ်နေ့စဉ် ထိတွေ့ ကိုင်တွယ်နေတဲ့ အရာဝတ္ထုတွေ၊ ကိုယ့်အနီးအနားက ဝတ္ထုပစ္စည်းတွေမှာ ရောဂါပိုးမွှားတွေ တပြုံတခေါင်းကြီး ကပ်ငြိနေလိမ့်မယ်လို့ တွေးထင်မိဖူးသလား။ တကယ်တမ်းတော့ မိမိနဲ့ အနီးကပ်ဆုံးပစ္စည်းတစ်ချို့ဟာ ရောဂါပိုးမွှားတွေ ပျော်ပါးပေါက်ပွားရာ အန္တရာယ်အများဆုံးသော အရာတွေဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ တချို့အရာတွေဟာဆိုရင် ကိုယ့်လက်ထဲမှာ တစ်နေကုန်နီးပါးရှိနေတတ်တာမျိုးတွေပါ။ ဟိုပိုး ဒီပိုးတွေ သိပ်ပေါများပြီး ခပ်ဆန်းဆန်းရောဂါတွေလည်း မကြာခဏပေါ်ထွက်လာနေတတ်တဲ့ ဒီခေတ်ကြီးထဲမှာ ကိုယ့်အနီးနားက ပိုးမွှားတွေရဲ့ ဌာနချုပ်တွေကိုလည်း သိထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါမှလည်း သန့်စင်အောင် သန့်ရှင်နိုင်မှာမဟုတ်လား။ ကိုယ့်အနီးနားက ရောဂါပိုးမွှားတွေ အခြေကုပ်ယူတပ်စွဲထားတဲ့ ပစ္စည်းတွေက ဘာတွေလဲဆိုတာ ကြည့်ရအောင် … မိုဘိုင်းလ်ဖုန်း သုတေသနပြုချက်တွေအရဆိုရင်တော့ မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းတွေရဲ့ မျက်နှာပြင်ပေါ်မှာ ရှိနေတဲ့ ပိုးမွှားအရေအတွက်ဟာ အိမ်သာကမုတ်က ပမာဏထက် ၁၀ ဆ ပိုများပါတယ်တဲ့။ ကဲ ကိုယ့်ရဲ့ ဖုန်းလှလှလေးကို သန့်ရှင်းဖို့ ဘယ်လောက်တောင် လိုအပ်နေပြီလဲဆိုတာကို နားလည်လောက်ကြမယ်ထင်ပါတယ်နော်။ ရီမု(တ်) ကွန်ထရိုးလ် တီဗီတွေ၊ […]

အေးတဲ့ ရာသီဆို အနာကျက်နှေးတယ် တဲ့။ ဒါဟာ ဆောင်းရာသီမှာ အအေးဓာတ်နဲ့ အရေပြားခြောက်သွေ့မှုကြောင့် ဆိုပေမယ့် မိုး ရာသီမှာတော့ အအေးဓာတ်နဲ့ စိုစွတ်မှုကြောင့် ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ မိုး ကြောင့် ဖြစ်ဖြစ် ဆောင်းကြောင့် ဖြစ်ဖြစ် ရာသီဥတု အေးတဲ့အခါ သွေးလည်ပတ်မှု ကိုလည်း နှေးစေနိုင်ပါတယ်။ သွေးလည်ပတ်မှု ကောင်းဖို့ က အနာကျက်ခြင်း အတွက် အရေးပါတဲ့ အချက်ပါ။ သွေးလည်ပတ်မှု မကောင်းရင် အနာတစ်ဝိုက် ဧရိယာကို အောက်ဆီဂျင် မရောက်နိုင်တော့ဘဲ အနာကျက်ဖို့ နှေးစေပါတယ်။ နောက်ပြီး သွေးလည်ပတ်မှု မကောင်းတဲ့ အခါ အနာတစ်ဝိုက်က အရေပြားတစ်ရှူးအသစ် ဖြစ်ပေါ်မှုကို အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေနိုင်တယ်။ တုပ်ကွေး ရာသီ ဖြစ်တာကြောင့်လည်း လူတွေကြားမှာ အအေးမိ ဗိုင်းရပ်စ် နဲ့ တုပ်ကွေး ဗိုင်းရပ်စ်တွေ အတော် […]