ကူးစက်ရောဂါများ

အခုလို အချိန်မှာ Covid-19 ကူးစက်မှုအန္တရာယ်ကို ကာကွယ်ဖို့ အတွက် အပြင်ထွက်တိုင်း Mask (နှာခေါင်းစည်း) တွေကို တပ်လာကြပါတယ်။ ဒီလို တပ်ရတဲ့အခါ အဖြစ်များလာတဲ့ အလှအပရေးရာ ပြဿနာ တစ်ခုက ဝက်ခြံ ထွက်တာ ပါပဲ။ ဘာလို့ ဝက်ခြံ ထွက်ရလဲ (၁) Mask တပ်တဲ့အခါ မျက်နှာမှာ ပုံမှန်ထက် ချွေးပိုထွက်တယ်။ အပြင်သွားရင်း ခဏခဏ ချွေးမသုတ်နိုင်ဘဲ လှောင်ပိတ်နေရပါတယ်။ ရှူထုတ်လိုက်တဲ့ လေငွေ့နဲ့ Mask ထဲမှာ စိုထိုင်းမှုက ဝက်ခြံဖြစ်စေတဲ့ ဘက်တီးရီးယားတွေ ဖြစ်လာအောင် ပံ့ပိုးပေးနိုင်တာပေါ့။ (၂) မျက်နှာ အသားအရေ မှာ Mask နဲ့ ထိတွေ့မှု၊ ပွတ်တိုက်မှု အမြဲရှိနေတယ်။ မျက်နှာဆိုတာ လက်နဲ့တောင် မကြာခဏ မထိ၊ မကိုင်သင့်တဲ့ အသားအရေ ဧရိယာပါ။ […]

စားသုံးလိုက်တဲ့ အာဟာရတွေက ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းအတွက် အရေးပါပါတယ်။ ကိုယ် ဘယ်လို စားသောက်နေထိုင်လဲဆိုတာက ကိုယ့်ရဲ့ အတွင်းအပြင် ကိုယ်အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတွေ ကျန်းမာမယ် မကျန်းမာဘူးဆိုတာကို အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆို နိုင်ပါတယ်။ အဲဒီ အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတွေထဲမှာ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အစိတ်အပိုင်းတွေလည်းပါပါတယ်။ ဒါကို အကျယ်တဝင့်ပြောရတာက အခုဆိုရင် ကူးစက်ရောဂါ အန္တရာယ်ဆိုးကြီးတွေ ဖြစ်ပွါးနေတဲ့အပြင် သိပ်မကြာခင်မှာလည်း နှစ်စဉ်ပျံ့နှံ့နေကျ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကနေပဲကူးစက်တဲ့ တုပ်ကွေးလိုရောဂါတွေလည်း ပျံ့နှံ့တော့မှာဖြစ်တာကြောင့် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးက အရေးကြီးလို့ဖြစ်ပြီး အဖိုးအဖွားတွေလို အသက်ကြီးတဲ့သူတွေမှာ ဒီရောဂါတွေက ပိုပြီး ဆိုးကျိုးတွေ ပေးနိုင်တာကြောင့် ဒီအကြောင်းကိုအထူးပြု ပြောဆိုရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုတာဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ အောက်ဆီဂျင်ရယူခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်ကိုဆောင်ရွက်တာဖြစ်လို့ ဒီ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှာ ပြဿနာတစ်ခုခုဖြစ်တာနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံး လုပ်ငန်းစဉ်တွေ ရပ်တန့်သွားနိုင်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ အဖိုးအဖွားတွေရဲ့ အသက်ရှူစနစ် ကျန်းမာဖို့အတွက် […]

အသည်းရောင်အသားဝါ စီပိုးဟာ ကူးစက်ပျံ့နှံ့လွယ်တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး  လူတစ်ယောက်ကနေ တစ်ယောက်ကို သွေးကတဆင့် အဓိက ကူးစက်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အသည်းရောင်အသားဝါစီပိုးက ပတ်ဝန်းကျင် အခြေအနေအမျိုးမျိုးပေါ် မူတည်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်အပြင်ဘက်မှာ ရှင်သန်နိုင်ချိန် ကွဲပြားပါသေးတယ်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ် တုန်းကပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ လေ့လာမှုအရတော့ အသည်းရောင်အသားဝါစီပိုးက ပတ်ဝန်းကျင်အပူချိန် အပူချိန် ၃၉.၂ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် (၄ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်) နဲ့ ၇၁.၆ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက် (၂၂ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်) အတွင်းမှာ ၆ နာရီအထိ ရှင်သန်နိုင်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးရှိနေတဲ့သွေးဟာ အရာဝတ္ထု မျက်နှာပြင်တွေ (ဥပမာ - စားပွဲ၊ ထိုင်ခုံ) ပေါ်မှာ ပေကျံနေမယ်ဆိုရင်လည်း သွေးနဲ့ထိတွေ့မိသူကို ရောဂါကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ သွေးပမာဏများလေ ကူးစက်နိုင်ချေ မြင့်လေပါပဲ။ ဒီလိုကူးစက်မှုကို အတိုင်းအတာတစ်ခုထိ ကာကွယ်နိုင်ဖို့အတွက် ထိတွေ့ကိုင်တွယ်မယ့် […]

မိုးတွင်းရောက်လာတော့မယ့်အချိန်မှာ အဖြစ်များလှပြီး အန္တရာယ်ကြီးမားနိုင်တဲ့ သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါအကြောင်းကို သတိပေးပြောပြချင်ပါတယ်။ ကလေးတွေမှာ အဖြစ်များလှတဲ့ မိုးရာသီရဲ့နတ်ဆိုး (သို့မဟုတ်) သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါ ကို ဘယ်လိုကာကွယ်ကြရမှာလဲ။ မိုးရာသီရဲ့နတ်ဆိုး (သို့မဟုတ်) သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါ သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါ ဟာ ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ဖြစ်လာရတာပါ။ သွေးလွန်တုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ်ဟာ ခြင်မှတစ်ဆင့် လူခန္ဓာကိုယ်ထဲကို ဝင်ရောက်လာပြီး ရောဂါလက္ခဏာတွေ ခံစားရပါ တယ်။ တုပ်ကွေးလက္ခဏာနဲ့ဆင်တူပါတယ်။ အပြင်းဖျားခြင်း၊ ကြွက်သားနဲ့ အဆစ်အမြစ်တွေ နာကျင်ကိုက်ခဲခြင်းတွေ ခံစားရတတ်ပါတယ်။ အပူပိုင်းနဲ့ အပူလျော့ပိုင်းဒေသ နိုင်ငံတွေမှာ အဓိက ဖြစ်ပွားပါတယ်။ ဖျားနာပြီး ကိုယ်လက်ကိုက်ခဲတာဟာ ပြဿနာသိပ်မရှိနိုင်ပေမဲ့ သွေးလွန်တုပ်ကွေး ရောဂါဟာ  ဆိုးရွားတဲ့ အခြေအနေတွေကိုလည်း ဦးတည်နိုင်ပါတယ်။ သွေးထွက်လွန်ခြင်း (ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း (သို့မဟုတ်) အပြင်)၊ သွေးပေါင်ရုတ်တရက်ထိုးကျခြင်းနဲ့ သေဆုံးခြင်းတွေအထိ ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။ မုတ်သုံရာသီ (မိုးရာသီ)ဟာ သွေးလွန်တုပ်ကွေး အဖြစ်အများဆုံးရာသီပါ။ တည်ငြိမ်ပြီး စီးဆင်းမှုမရှိတဲ့ […]

COVID-19 ရောဂါကြီး ပျံ့နှံ့လာချိန်မှာ ရောဂါကာကွယ်ရေးနည်းလမ်းတွေကို သက်ဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေး အဖွဲ့အစည်းတွေက ကမ္ဘာအနှံ့မှာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ကြေညာခဲ့ပြီး လိုက်နာကြဖို့လည်း တိုက်တွန်းခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီလို ထုတ်ပြန်အသိပေးထားတဲ့ အချက်တွေထဲမှာ အပြင်ထွက်တိုင်း မျက်နှာမှာ Face Mask တပ်ဆင်ပြီး ထွက်ကြဖို့ကလည်း အရေးပါတဲ့ အချက်တစ်ချက်ပါပဲ။ Mask တပ်တာဟာ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကနေတဆင့် ရောဂါပိုး ကူးစက်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးနိုင်တာမို့ ရောဂါကာကွယ်ရေးမှာ အထူးတလည် ထိရောက်အသုံးတည့်လှပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြဿနာတစ်ခုကတော့ လူတွေက Mask တပ်ဖို့ တွန့်ဆုတ်နေကြတာပါပဲ။ လူတိုင်းက Mask မတတ်ချင်ကြပါဘူး။ ဒါကြောင့် လစ်ရင် လစ်သလို Mask တွေ ဖြုတ်ထားကြတာတွေ၊ တပ်ကိုမတပ်တာမျိုးတွေ ဖြစ်လာပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း Mask မတပ်တဲ့သူတွေကို ဒဏ်ရိုက်အရေးယူတာတွေ ကမ္ဘာတစ်လွှားမှာပြုလုပ်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။ Mask မတက်ချင်ဘူး၊ နံတယ် ယျေဘုယျအားဖြင့်တေ့ Mask လေးတပ်လိုက်တာပဲ ဘာခက်တာမှတ်လို့ […]

အဆုတ် မကောင်းရင် မောပန်းလွယ်တယ်၊ သက်လုံမကောင်းနိုင်ဘူး။ အရေးကြုံရင်တောင် မပြေးနိုင်လောက်ဘူးနော်။ အသက်ရှင်ဖို့ အရေးကြီးတဲ့ အသက်ရှူတာအတွက် အဆုတ်ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်က အဓိက အရေးပါနေတာပါ။ ဒီလို အရေးပါတဲ့ အဆုတ် ကို ဘယ်လို အစားအစာ တွေနဲ့ အားဖြည့်ပေးနိုင်မလဲဆိုတာ ဆက်ပြီး ဖတ်ကြည့်ပါဦး ။ (၁) ချင်း ချင်း (ဂျင်း) ကလည်း ရောင်ရမ်းမှုကို လျော့ကျစေတဲ့ အာနိသင်ကြောင့် အဆုတ် ကို သန့်စင်စေနိုင်ပါတယ်။ ဟင်းချက်တဲ့အခါ ချင်းကို နည်းနည်းထည့်ချက်တာ ကောင်းပါတယ်။ သံပရာသီးနဲ့ ပေါင်းပြီး ချင်းလက်ဖက်ရည်လည်း လုပ်သောက်လို့ ရတယ်လေ။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှာ အဆိပ်အတောက်တွေ ဖယ်ရှားသန့်စင်ပေးနိုင်တဲ့အပြင် လည်ချောင်းလည်း ရှင်းစေနိုင်တယ်။ (၂) နနွင်း ချင်းနဲ့ ကြက်သွန်ဖြူ လိုပဲ ဟင်းချက်ရာမှာ ထည့်လို့ရတဲ့ အစွမ်းထက်ပစ္စည်းက နနွင်းပါ။ နနွင်းရဲ့အာနိသင်တွေကြောင့် အဆုတ်ကျန်းမာရေးကို အထောက်အပံ့ဖြစ်စေပါတယ်။ (၃) […]

Covid-19 ဗိုင်းရပ်စ်ကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ နည်းမျိုးစုံနဲ့ ကြိုးစားနေကြတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဘာနည်းတွေလဲဆိုတော့ ဆရာဝန်တွေဆီက အကြံပြုချက်တွေရယ်၊ အွန်လိုင်းပေါ်က ဟိုလူညွှန် ဒီလူညွှန်တာတွေရယ်၊ တိုင်းရင်းဆေးနည်း အယူအဆတွေရယ်၊ သဘာဝဆေးဖက်ဝင် အစားအသောက်တွေရယ် အကုန်ပါပဲ။ ဒီထဲမှာ မဖြစ်မနေ လိုက်နာသင့်တာက ဆရာဝန်တွေရဲ့ အကြံပြုချက်တွေဖြစ်ပေမယ့် တခြားနည်းလမ်းတွေမှာလည်း အမှားနဲ့ အမှန် ခွဲခြား လက်ခံဖို့သင့်ပါတယ်။ ဘာလို့ဆို လူ့ကျန်းမာရေးကို အကျိုးပြုစေတဲ့ စားသောက်နည်းတွေ လည်း အဲဒီအထဲ ပါဝင်နေလို့ပါပဲ။ အမှန်အမှားကတော့ သတင်းရင်းမြစ်ကို သေချာလေ့လာပြီးမှ ယုံစေချင်ပါတယ်။ ကွမ်းရွက် ပြုတ်ရည် ဆေးဖက်တကယ်ဝင်သလား Covid-19 ဗိုင်းရပ်စ် အတွက် ဆိုင်မဆိုင် လေ့လာတွေ့ရှိမှု မရှိပေမယ့် ကွမ်းရွက်က ကိုယ်ခံအားကောင်းစေတာ အပါအဝင် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းပြဿနာတွေနဲ့ ဖျားနာခြင်းကိုတော့ ကာကွယ်နိုင်တဲ့ အာနိသင်ရှိပါတယ်။ လူကြီးသူမတွေ အသုံးများတဲ့နည်းကတော့ ကွမ်းရွက်ကို ထန်းလျက်ခဲလေးနဲ့ပြုတ်ပြီး […]

အိပ်ရေးဝခြင်း၊ နှစ်ခြိုက်စွာအိပ်စက်နိုင်ခြင်းဟာ ကျန်းမာရေးအတွက် အထူးအရေးကြီးလှပါတယ်။ စိုးရိမ်စိတ်များခြင်း၊ စိတ်ပူပန်ခြင်း စတာတွေဟာ အိပ်ရေးပျက်စေတဲ့ အကြောင်းအရင်းဖြစ်ပြီး ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးကိုပါ ထိခိုက်လာတတ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ယခုလို COVID-19 ပြဿနာကို ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကပ်ရောဂါအနေအထားနဲ့ ရင်ဆိုင်လာရတဲ့အခါ လူထုရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေလည်း မြင့်တက်လာကြပါတယ်။ နဂိုအခံက စိုးရိမ်ပူပန်တတ်သူတွေဟာ အကောင်အထည်မမြင်နိုင်တဲ့ COVID ကို ကြုံလာရချိန်မှာ စိုးရိမ်စိတ်များပြားလာခြင်း၊ စိတ်ကျခြင်း စတဲ့စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေပေါ်လာပြီး အိပ်မပျော်နိုင်တဲ့ ဝေဒနာပါ တိုးလာပါတယ်။ တကယ်တော့ ဒီကပ်ရောဂါကို ကာကွယ်ဖို့ဆိုရင် ကိုယ်ခံစွမ်းအား ပြည့်ဝနေဖို့ အိပ်ရေးကောင်းကောင်းဝဖို့ လိုပါတယ်။ အိပ်ရေးပျက်ပြီး ကိုယ်ခံအားကို ထိခိုက်လာတဲ့အခါ ပတ်ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ ရောဂါပိုးမျိုးစုံရဲ့ဒဏ်ကို မခံနိုင်ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ယခုဆက်လက်ဖော်ပြပေးမှာကတော့ COVID ကြောင့် စိုးရိမ်ပူပန် အိပ်မရဖြစ်နေသူတွေအတွက် လုပ်ဆောင်သင့်တဲ့ အချက်လေးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ၁။ ယခင် […]

အခုဆိုရင် ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ စားသောက်ဆိုင်တွေ၊ အရက်ဆိုင်၊ ဘားတွေလည်း ပြန်ဖွင့်ကုန်ကြပြီ။ လနဲ့ချီ ပိတ်ထားခဲ့တဲ့ ရုံးတွေလည်း ပြန်ဖွင့်ကုန်ပြီ။ ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရမှု များခြင်းကြောင့် Stay-at-home အမိန့်ချထားခံရတဲ့ မြို့နယ်တချို့လည်း အမိန့်ကနေ ကင်းလွတ်သွားပြီနော်။ လက်ရှိအခြေအနေအရ မြန်မာနိုင်ငံသည် Covid-19 ကပ်ဘေးကို ကောင်းကောင်းထိန်းချုပ်နိုင်သေးတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိသေးတဲ့အတွက် အနည်းငယ်တော့ စိတ်အေးရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အရင်တုန်းကလိုမျိုး စိတ်လွတ်ကိုယ်လွတ်၊ သတိမမူ၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ကာကွယ်ခြင်း မရှိရင်တော့ ဒီအခြေအနေဟာ အချိန်ပိုင်းအတွင်းမှာ ပြန်ပြောင်းသွားနိုင်တယ်ဆိုတာ အမြဲမှတ်ထားဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ Covid-19 ကို ပျောက်စေတဲ့ ဆေး၊ ကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့ ဆေး မထွက်သေးပါ။ လက်ရှိအခြေအနေအရ Covid-19 ကို သက်သာစေနိုင်တယ်လို့ ယူဆရတဲ့ ဆေးတွေနဲ့ လူနာတွေကို စမ်းသပ်နေတဲ့ အဆင့်မှာသာ ရှိနေပြီး ဒီဆေးတွေဟာ အမှန်တကယ် […]