ကင်ဆာရောဂါများ

Estrogen ကို တုန့်ပြန်တဲ့ ဆဲလ်တွေ ပွားလာစေတဲ့ receptors တွေ ရှိတဲ့ကင်ဆာကို ER breast Cancer လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ကင်ဆာအမျိုးအစားတွေနဲ့ ဘယ်ကို ကုသနိုင်လဲဆိုတာ လေ့လာကြည့်ကြရအောင်။ အခုမှ ရင်သားကင်ဆာဖြစ်သူတွေဟာ ရင်သားကင်ဆာဟာ တစ်မျိုးတည်းမဟုတ်ပဲ အမျိုးအစား အများကြီးရှိတယ်ဆိုတာ သိရင် အံ့သြကြမှာပါ။ မတူညီတဲ့ ရင်သားကင်ဆာ အမျိုးအစားတွေအကြောင်းကို လေ့လာသင်ယူခြင်းဟာ ကုသမှုအမျိုးအစားတွေ၊ ကုသမှု တိုးတက်ခြင်းတွေကို နားလည်ဖို့ ကူညီပေးနိုင်ပါတယ်။ ရင်သားကင်ဆာ အမျိုးအစား တစ်မျိုးစီဟာ အခြားအမျိုးအစားတွေနဲ့ မတူညီပဲ တစ်ပုံစံစီ ပြုမူကြတာကြောင့် ကုသမှု အမျိုးမျိုးကို လိုအပ်ပါတယ်။ အကျိတ်ကို ကိုယ်ခန္ဓါက ဖယ်ရှားပြီး အသားစ ယူပြီးတဲ့အခါမှာ ရောဂါရှာဖွေတဲ့ ဆရာဝန်တွေဟာ ကင်ဆာ အမျိုးအစားတွေကို စစ်ဆေးပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအချက်အလက်တွေကို Pathology […]

ရင်သားကင်ဆာ ခွဲစိတ်မှု အပြီးမှာ လူနာတွေဟာ သူတို့ကျန်းမာရေးကို ဂရုစိုက်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ ပြန်ကောင်းလာဖို့ ကူညီပေးတဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းတွေနဲ့ အစားအသောက်တွေကို ဖေါ်ပြပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လေ့ကျင့်ခန်း ရင်သားကင်ဆာခွဲစိတ်မှု ယူထားတဲ့ လူနာတွေဟာ သူတို့လက်မောင်းနဲ့ ပုခုံတွေကို ပုံမှန် ပြန်ဖြစ်စေဖို့ လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်သင့်ပါတယ်။ လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်ခြင်းဟာ ပုခုံးမှာ မာနေခြင်း (သို့) တင်းကျပ်နေခြင်းကို လျော့ကျစေပါတယ်။ သင့်ဆရာဝန်က သင့်အတွက် အကောင်းဆုံးနည်းကို ရွေးချယ်စေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ • ခွဲစိတ်ပြီး ပထမ နှစ်ပတ်အတွင်း - လက်ကို ပုခုံးအထက်ကျော်ပြီး မြှောက်ခြင်း နဲ့ သကြားအိတ် တစ်အိတ်ထက် ပိုလေးတဲ့ အရာတွေကို မခြင်းကနေ ရှောင်ကျဉ်သင့်ပါတယ်။ ခွဲထားတဲ့ဘက်နဲ့ အရာဝတ္ထုတွေကို တွန်းခြင်း၊ ဆွဲခြင်းတွေ မပြုလုပ်သင့်ပါဘူး။ ခွဲစိတ်ပြီးရင် ရင်သားကင်ဆာ လူနာတွေ […]

ရင်သားကင်ဆာဟာ အမျိုးသမီးတွေကြားမှာ အဖြစ်အများဆုံး ကင်ဆာတစ်ခုဖြစ်ပြီး အမျိုးသမီး ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ကနေ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်း အထိ ခံစားနေရပါတယ်။ ရင်သားကင်ဆာဟာ အစောပိုင်းအဆင့်တွေမှာ စောစီးစွာ တွေ့ရှိရင် ကုသပျောက်ကင်းနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရင်သားတွေကို ပုံမှန် စမ်းသပ်စစ်ဆေးခြင်းဟာ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ လက္ခဏာတွေကို စောစောသိရှိနိုင်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေ စမ်းသပ်နည်းဟာ အတော်ရိုးစင်းပါတယ်။ ကိုယ်တိုင် စမ်းသပ်ခြင်း လဲလျောင်းနေစဉ် ပက်လက်လှဲပြီး ညာပုခုံးရဲ့အောက်မှာ ခေါင်းအုံးတစ်ခုကို ထားလိုက်ပါ။ ဘယ်ဘက်လက်မှာ လက်သုံးချောင်းနဲ့ အနည်းငယ်ဖိပြီး စက်ဝိုင်းပုံသဏ္ဍန် အပေါ်ကနေ အောက်ကို စမ်းသပ်ပါ။ ရင်ညွန့်ရိုးရဲ့ အပေါ်ပိုင်းနဲ့ အောက်ပိုင်း၊ ချိုင်းကြားတွေမှာ ရင်သားပြောင်းလဲမှုတွေကို အာရုံခံပါ။ ဘယ်ဘက်ရင်သားစမ်းသပ်ဖို့အတွက် ညာဘက်လက်ကို အသုံးပြုပါ။ မှန်ကို အသုံးပြုပါ။ လက်ကို ခေါင်းနောက် (သို့) ဘေးမှာ ထားပါ။ ရင်သားနှစ်ဖက်လုံးမှာ ပုံမမှန်မှုတွေ၊ အရည်ထွက်မှုတွေ၊ […]

ရင်သားကင်ဆာဟာ အဖြစ်များတဲ့ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပြီး အမျိုးသမီးတွေအတွက် အန္တရာယ်ရှိပါတယ်။။ ၂၅ရာခိုင်နှုန်း ကနေ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်း အထိ အမျိုးသမီးတွေဟာ ရောဂါခံစားနေရပါတယ်။ ရင်သားကင်ဆာဟာ အစောပိုင်းအဆင့်တွေမှာ အကောင်းဆုံးကုသနိုင်ပြီး စောစီးစွာ တွေ့ရှိရင် အမြစ်ပြတ်အောင် ကုသနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါကို စောစီးစွာ တွေ့ရှိစေဖို့ ကိုယ်တိုင် စမ်းသပ်တဲ့နည်းလမ်းအပြင် အခြားနည်းတွေ အများကြီးလည်း ရှိပါသေးတယ်။ ကုသမှုကို ပိုမိုလွယ်ကူစေဖို့ ရင်သားကင်ဆာ ကြိုတင်စစ်ဆေးမှုကိုလည်း ပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။ မမ်မိုဂရမ် (Mammography) သူဟာ စစ်ဆေးမှုတွေရဲ့ ပထမအဆင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနည်းဟာ mammograms တွေ ပါဝင်ပါတယ်။ သေးငယ်တဲ့ calcification points တွေကို ရှာဖွေဖို့ X-ray အနည်းငယ်ကို အသုံးပြုခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ Mammography ဟာ ရင်သားကင်ဆာ ထိန်းချုပ်မှုမှာ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။ လေ့လာမှု အတော်များများက Mammography […]

ရင်သားကင်ဆာဟာ အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးတွေအတွက် ပြင်းထန်တဲ့ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဆေးပညာတိုးတက်လာတဲ့ အလျောက် ကင်ဆာကုသနည်းတွေလည်း အများအပြား ရှိလာကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆေးကုသနည်းတွေမှာ မလိုလားအပ်တဲ့ ဆိုးကျိုးတွေ ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေနဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးတွေဟာ ကုသမှုတွေအလိုက် ကွာခြားမှုတွေ ရှိပါတယ်။ ကင်ဆာဆေးသွင်းကုသခြင်း အဖြစ်များတဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေကတော့ သွေးနီဥနည်းခြင်း၊ ပင်ပန်းလွယ်ခြင်း၊ အလွယ်တကူ အညိုအမဲစွဲခြင်း၊ ရောဂါပိုးဝင်ခြင်း၊ ပျို့ခြင်း၊ ဆံပင်ကျွတ်ခြင်း တို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကင်ဆာဆေးသွင်းကုသခြင်းဟာ နှလုံးကို ထိခိုက်စေပြီး သွေးကင်ဆာလို ကင်ဆာဖြစ်ပွားခြင်းကို မြှင့်တင်ပေးပါတယ်။ သူဟာ မျိုးဥအိမ်တွေကို ထိခိုက်စေပြီး ဟော်မုန်းထုတ်လုပ်မှုကို ရပ်တန့်စေတာကြောင့် မိန်းမကိုယ်ခြောက်သွေ့ခြင်း၊ ဖိန်းတိန်းရှိန်းတိန်း ဖြစ်ခြင်း တွေကို ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ ရာသီရပ်သွားခြင်း၊ မမှန်ခြင်းတွေ ဖြစ်နိုင်ပြီး ကိုယ်ဝန်ရရှိမှုကို တားမြစ်စေပါတယ်။ ဒီလို လက္ခဏာရှိတဲ့ အမျိုးသမီးတွေဟာ […]

ရင်သားကင်ဆာဟာ ကြောက်စရာကောင်းပေမယ့် ဒါဟာ နောက်ဆုံးတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ရင်သားကင်ဆာ ရောဂါ ဝေဒနာရှင်တွေအတွက် ကုသနည်းတွေ အများမပြား ရှိပါတယ်။ ရောဂါ ရရှိမှုဟာ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် မတူကြတာမို့ ဘယ်လို ကုသမှုက အသင့်တော်ဆုံးလဲ ဆိုတာ သိထားရအောင် ကုသမှု အကုန်လုံးကို နားလည်ထားခြင်းကတော့ အကောင်းဆုံးပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ခွဲစိတ်ကုသခြင်း သူဟာ အသုံးအများဆုံး ကုသနည်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး ခွဲစိတ်ကုသနည်းနှစ်မျိုးရှိပါတယ်။ ရင်သားတစ်ခုလုံး ဖြတ်ထုတ် ကုသခြင်းနဲ့ နောက်တစ်ခုကတော့ ကင်ဆာဖြစ်စေတဲ့ ဆဲလ်တွေ တစ်ရှူးတွေကိုသာ ဖယ်ထုတ်တဲ့ နည်းဖြစ်ပါတယ်။ နောက်နည်းတစ်ခုကို breast-conserving ခွဲစိတ်မှုလို့လည်း ခေါ်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် လူနာတွေဟာ ကင်ဆာပြန်ဖြစ်ခြင်းကို ကာကွယ်ဖို့ ဓါတ်ရောင်ခြည်နဲ့ ကုသခြင်းကို လိုအပ်တတ်ပါတယ်။ ဓါတ်ရောင်ခြည်နဲ့ ကုသခြင်း သူဟာ ဒုတိယ အတွေ့ရအများဆုံး ကုသမှု ဖြစ်ပြီး စွမ်းအင်မြင့်မားတဲ့ […]

ရင်သားကင်ဆာ အဆင့်ဟာ ကုသမှုကို ဆုံးဖြတ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ ရင်သားကင်ဆာ အဆင့်များလေလေ ကုသမှုပိုမို လိုအပ်လေလေပဲဖြစ်ပါတယ်။ အောက်ဖေါ်ပြပါ အချက်တွေကတော့ ရင်သားကင်ဆာ အဆင့်တွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ကုသမှုတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။ အဆင့် ၁ - ရင်သားကင်ဆာ စစဖြစ်ချင်းအဆင့် အကျိတ်ဟာ သေးငယ်ပြီး အခြားပြန်ရည်ကျိတ်လိုနေရာမျိုးကို ပြန့်သွားခြင်းမရှိသေးပါဘူး။ ရင်သားတစ်ခုလုံးဖြတ်ထုတ်ခြင်းဖြစ်စေ၊ ရင်သားပြန်လည် တည်ဆောက်တဲ့ ခွဲစိတ်မှုဖြစ်စေ လုပ်နိုင်ပါတယ်။ ရင်သားပြန်လည် တည်ဆောက်တဲ့ ခွဲစိတ်မှု ဆိုရင် ခွဲစိတ်ပြီးရင်တော့ ကင်ဆာပြန်ဖြစ်ခြင်းကနေ ကာကွယ်ဖို့အတွက် ဓါတ်ရောင်ခြည်နဲ့ ကုသမှုကို လိုအပ်နိုင်ပါတယ်။ ရင်သားဖြတ်ထုတ်ခွဲစိတ်ခြင်းကတော့ ဓါတ်ရောင်ခြည် မလိုအပ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာ ဓါတ်ရောင်ခြည် လိုအပ်မှုရှိမရှိဆိုတာဟာ ကင်ဆာအမျိုးအစားပေါ် မူတည်ပါတယ်။ ဆေးသွင်းကုသခြင်း (သို့) ဟော်မုန်းကုသခြင်းတွေကိုလည်း ထပ်မံထည့်သွင်းနိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ ကင်ဆာမှာ ဟော်မုန်း လက်ခံဆဲလ် receptor […]

ရင်သားတစ်ခုလုံး ထုတ်လိုက်ရတဲ့ ခွဲစိတ်မှုဟာ သင့်ကောက်ကြောင်းတွေနဲ့ ကိုယ်ခန္ဓါရဲ့ အဆုံးသတ်မဟုတ်ပါဘူး။ ရင်သားဖြတ်ထုတ်တဲ့ ခွဲစိတ်မှုနောက်မှာ အမြဲတမ်း ရင်သားအစားထိုး ထည့်နိုင်ပါတယ်။ ရင်သားကင်ဆာကို ကုသဖို့ ရင်သားတစ်ခုလုံး ထုတ်လိုက်ရတဲ့ ခွဲစိတ်မှုကို Mastectomy လို့ ခေါ်ပါတယ်။ Mastectomy လုပ်ပြီးသွားတာနဲ့ ဖယ်ထုတ်လိုက်ရတဲ့ ရင်သားကို ပြန်လည်အစားထိုးနိုင်ပါတယ်။ လူနာဟာ ခွဲစိတ်မှုအပြီး ဓါတ်ရောင်ခြည်နဲ့ ကုသဖို့မလိုအပ်ဘူးဆိုရင် သူမဟာ ချက်ချင်း ရင်သားပြန်လည် တည်ဆောက်နိုင်တဲ့ ခွဲစိတ်မှုကို ရွေးနိုင်ပါတယ်။ ခွဲစိတ်ဆရာဝန်ဟာ ရင်သားဖြတ်ထုတ်ပြီးတာနဲ့ တစ်ချိန်ထဲမှာ ပြန်လည်တည်ဆောက်တဲ့ ခွဲစိတ်မှုကို စတင်နိုင်ပါတယ်။ ခွဲစိတ်ဆရာဝန်ဟာ ရင်သားတစ်ခုလုံး ကို ခွဲစိတ်ထုတ်မှု အပြီး ရင်သားပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ဖို့အတွက် အရေပြား ချန်ထားတဲ့ နည်းနဲ့ ပြုလုပ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့ လူနာဟာ ဓါတ်ရောင်ခြည်ကုသမှုနဲ့ အခြားကုသမှုတွေ လိုအပ်တယ်ဆိုရင် ကုသမှုတွေ အကုန်ပြီးသွားပြီး […]

ရင်သားကင်ဆာဟာ ရှုပ်ထွေးတဲ့ ရောဂါတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ကို ကုသဖို့အတွက် ဆရာဝန်တစ်ယောက်ထက်မက လိုအပ်တတ်ပါတယ်။ သင့်အတွက် အတွေ့အကြုံရှိတဲ့ ဆရာဝန်တစ်ဦးလိုအပ်ပြီး သူက ပိုမိုကျွမ်းကျင်တဲ့ ဆရာဝန်တွေဆီကို ညွှန်းပေးပါလိမ့်မယ်။ အထူးကုဆရာဝန်တွေဟာလည်း ဆရာဝန်တွေ ဖြစ်ပြီး သူတို့ ကျွမ်းကျင်ရာ အပိုင်းတစ်ခုဆီကို အဓိက ထားပြီး ကုသကြသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ လေ့ကျင့်မှုတွေရယူပြီး သူတို့ဟာ လက်မှတ်ရ အထူးကု ဆရာဝန်ဖြစ်လာအောင် စာမေးပွဲတွေ ဖြေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်မှတ်၊ လေ့ကျင့်မှုတွေနဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ ပြည့်ဝတဲ့ ဆရာဝန်ကို ရှာဖွေသင့်ပါတယ်။ သင့်ကို ဆေးကုသပေးမယ့်အဖွဲ့မှာ အောက်ပါ ဆရာဝန် အမျိုးအစားတွေ ပါဝင်နိုင်ပါတယ်။ ၁။ ကင်ဆာ ဆေး အထူးကုဆရာဝန် ကင်ဆာ အထူးကု ဆရာဝန်တွေဖြစ်ပြီး သူတို့ဟာ ကင်ဆာဆဲလ်တွေ ဘယ်လိုဖြစ်ပွားလာသလဲ ဆိုတာနဲ့ ဘယ်ဆေးတွေနဲ့ ကုရမလဲဆိုတာတွေကို ကျွမ်းကျင်စွာ […]

ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေစဉ် ရင်သားကင်ဆာဖြစ်ခြင်းဟာ အလွန်ရှားပါးသော်လည်း ကိုယ်ဝန်ဆောင် အမျိုးသမီး သုံးထောင်မှာ တစ်ယောက် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒီလို အခြေအနေမျိုးမှာ ကိုယ်ဝန်ရှိပြီးသင့်ရင်သားထဲ ကင်ဆာရှိနေတဲ့ အကျိတ်ကို သယ်ဆောင်ထားရတာ အတော်ကို စိတ်ညစ်ညူးဖွယ် ကောင်းပါတယ်။ ဒါကြောင့် မေးခွန်းတစ်ခုက ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ် (သို့) ကိုယ်ဝန်ဆောင်ပြီးချိန်တွေမှာ ရင်သားကင်ဆာကို ဘယ်လိုကုသပါမလဲ။ ပထမဦးစွာ သိထားသင့်တာကတော့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ် ရင်သားကင်ဆာရှိခြင်းဟာ အလွန်တရာ သတိထားကိုင်တွယ်ရမယ့် အခြေအနေဖြစ်ပြီး အမျိုးသမီးအတွက် လုပ်ဆောင်စရာ အများကြီးရှိပါတယ်။ သူမဟာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်မှာ ဟော်မုန်းပြောင်းလဲမှုတွေနဲ့ ကြုံတွေ့ရမှာဖြစ်ပြီး ရင်သားကင်ဆာလည်း ရှိနေတာကြောင့် ကလေးကိုပါ မထိခိုက်ရအောင် ကာကွယ်ဖို့လဲ လိုပါတယ်။ ကုသမှုကို မြန်မြန် စနိုင်လေလေ လူနာနဲ့ ကလေးအတွက် အခြေအနေကောင်းလေလေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ခွဲစိတ်ကုသမှု၊ ဓါတ်ရောင်ခြည်ကုသမှု၊ ကင်ဆာဆေးသွင်းကုသမှုနဲ့ ဟော်မုန်းကုသမှု စတဲ့ […]