ကလေးကျန်းမာရေး

သင့်ကလေးဟာ ခဏခဏ နားပြည်ယို တတ်သူလား။ ကုလိုက် ပျောက်လိုက် ပြန်ဖြစ်လိုက်နဲ့ သံသရာလည်နေပါသလား။ ဒါဆို သင့်ကလေးကို ခဏထားပြီး ပတ်ဝန်းကျင်ကို တစ်ချက်သတိထားကြည့်ပါ။ သင့်ကလေးရဲ့ အနီးအနားမှာ ဆေးလိပ်သောက်တဲ့သူ ရှိနေပါသလား။ သင်ကိုယ်တိုင်ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ သူ့အဖေ၊ အဘိုး၊ ဦးလေးပဲ ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့။ ဒါဆိုရင် ကလေး နားပြည်ယိုရတာက သူတို့ကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတာ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ ကလေးများနဲ့ ဆေးလိပ်ငွေ့ ဆေးလိပ်ငွေ့ကြောင့် ကလေးတွေမှာ နားပြည်ယိုတာ အပါအဝင် အဆုတ်ပျက်စီးတာ၊ အဆုတ်ပိုးဝင်တာ၊ ပန်းနာရင်ကျပ်ထတာ၊ ကလေးငယ်လေးတွေမှာ ရုတ်တရက် သေဆုံးတာ (SIDS)တွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါတွေဟာ ခဏခဏ သက်သေပြပြီးသား အချက်တွေပါ။ လေ့လာချက်တွေအရ ဆေးလိပ်ငွေ့ကို မီးညှိရာမှ ထွက်လာတဲ့အငွေ့တွေ၊ ဆေးလိပ်သောက်တဲ့သူ ပြန်မှုတ်ထုတ်လိုက်တဲ့ အငွေ့တွေကို ပြန်ရှူမိတဲ့ ကလေးတွေဟာ […]

ကလေးတွေမှာ တချို့က မွေးလာကတည်းက နှလုံးရောဂါလေးနဲ့ မွေးဖွားလာတတ်ပါတယ်။ ဒါကို ဆေးပညာအရ congenital heart disease (မွေးရာပါနှလုံးရောဂါ) လို့ ခေါ်ပါတယ်။ CDC အဆိုအရ အမေရိကန်မှာ လက်ရှိ မွေးရာပါ နှလုံးရောဂါရှိတဲ့ ကလေး တစ်သန်းနဲ့ လူငယ် တစ်သန်း ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီဘက်နှစ်ပိုင်းတွေမှာ ဆေးပညာတွေ တိုးတက်လာတဲ့အတွက် ရောဂါတွေကို အရင်ကထက် ပိုပြီးကောင်းအောင် ကုလာနိုင်တာကြောင့် မွေးရာပါနှလုံးရောဂါသည် ကလေးတွေဟာ ကျန်းကျန်းမာမာနဲ့ ကြီးပြင်းလာကြပါပြီ။ ကုသလို့ပျောက်ကင်းတဲ့အတွက်ကြောင့် အသက်ရှင်နိုင်ခြေလည်း ပိုပြီး များလာပါပြီ။ မွေးရာပါ နှလုံးရောဂါ အမျိုးအစားများ နှလုံးရောဂါ အမျိုးအစားတွေကိုတော့ နှလုံးရဲ့ နံရံက ဖြစ်တာရယ်၊ အဆို့ရှင်က ဖြစ်တာရယ်၊ သွေးကြောမကြီးတွေက ဖြစ်တာရယ်ဆိုပြီး ခွဲလို့ရပါတယ်။ နှလုံးနံရံရောဂါ - အဓိကကတော့ နှလုံးအခန်းတွေကြားမှာ […]

ကလေးက ဝမ်းပုံမှန်မသွားလို့ မေမေတို့ စိတ်ညစ်နေရပြီလား။ ဝမ်းသွားဖို့ တည်လည်း အကြောက်အကန် ငြင်းနေပြန်တော့ အခက်တွေ့ရပြန်ရော။ ဝမ်းချုပ်ပြီဆို ဝမ်းသွားချင်လည်း မသွားနိုင်လို့ ငိုနေရတဲ့မျက်နှာလေးရယ်၊ လေထိုးလေအောင့် ဖြစ်လာလို့ ခံစားရတာတွေရယ်၊ ဝမ်းသွားတဲ့အချိန် မျက်ရည်လည်ရွှဲနဲ့ ဖြစ်ရတာတွေရယ် မေမေတို့ မြင်တွေ့ချင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ ကလေးတွေမှာ ဝမ်းချုပ်ဝေဒနာခံစားရတဲ့အခါမှာ ကလေးက - အစားကောင်းကောင်းမစားဘူး၊ တစ်ပတ်ကို အများဆုံး သုံးကြိမ်လောက်ပဲဝမ်းသွားတာ၊ သွားတဲ့ဝမ်းက မာကျစ်ပြီး စမြင်းတုံးခံနေတာ၊ ဗိုက်အောင့်တာ၊ အိမ်သာတက်ဖို့တောင် မကြိုးစားချင်တော့တာတွေ ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ ဘာလို့ဝမ်းချုပ်ရတာလဲ အစာခြေစနစ်နဲ့ အူလမ်းကြောင်း မကျန်းမာလို့ အစာခြေစနစ်ဆိုတာ အစာကိုချေဖျက်ပြီး အူလမ်းကြောင်းတလျှောက် အာဟာရစုပ်ယူ၊ စနစ်တကျစွန့်ထုတ်ပေးတဲ့ အစာအိမ်နဲ့အူလမ်းကြောင်းရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်တစ်ခုလုံးကို ဆိုလိုပါတယ်။ အစာခြေစနစ်နဲ့ အူလမ်းကြောင်းမှာ ပြဿနာတွေရှိနေရင် ဝမ်းချုပ်နိုင်ပါတယ်။ အကျိုးပြုဘက်တီးရီးယားတွေ မလုံလောက်လို့ အစာခြေစနစ်ထဲမှာ သဘာဝအလျောက်ရှိနေတဲ့ အကျိုးပြုဘက်တီးရီးယားလေးတွေကို Probiotic လို့ခေါ်ပါတယ်။ သူတို့လေးတွေက အစာခြေစနစ်နဲ့ ကိုယ်ခံအားစနစ်ရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို […]

သင့်သူငယ်ချင်းထဲမှာ ဘယ်ကျော် လေးတွေ ရှိလား။ သူတို့ ဘယ်လက်နဲ့ စာရေးရင် သင်အထူးအဆန်း လိုက်ကြည့်ဖူးတယ်ဟုတ်။ တကယ်တော့ ဘယ်ကျော်လေးတွေအကြောင်းကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေ လေ့လာနေတာ နှစ်ပေါင်း ၁၅၀လောက်ရှိနေပါပြီ။ အိမ်မှာ ဘယ်ကျော်လေးတွေ ရှိရင် မိဘတွေက အတင်းညာဘက်လက်နဲ့ သုံးတတ်အောင် သင်ပေးကြပါတယ်။ ဘာကြောင့်လည်းဆို အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းတွေ အတော်များများကို ညာဘက်လက်နဲ့ သုံးဖို့ ထွင်ထားတာကိုး။ ဒီတော့ မသုံးတတ်မှာစိုးလို့ အတင်းပြောင်းခိုင်းတာပေါ့။ စဉ်းစားကြည့်ရင် ဘယ်သန်ကို ညာဘက်လက်နဲ့ သုံးခိုင်းတာဟာ၊ ညာသန်ကို ဘယ်လက်နဲ့ စာရေးခိုင်းသလိုပဲ အတော့်ကို ဒုက္ခများပါတယ်။ ဒီခေတ်မှာတော့ ဒါမျိုးလုပ်တာကို အားမပေးတော့ပါဘူး။ ဘယ်သန်ခြင်း၊ ညာသန်ခြင်းဆိုတာ ဘာနဲ့ဆိုင်လဲ။ ဘာကြောင့် ဖြစ်တာလဲဆိုတာ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ ဘာကြောင့် ဘယ်ကျော် ဖြစ်ရတာလဲ။ လူ၁၀ယောက်မှာ ဘာကြောင့် ရှားရှားပါးပါး သူ့၁ယောက်မှာ ဘယ်သန်ဖြစ်ရတာလည်း ဆိုတာကိုတော့ ပညာရှင်တွေက […]

ကလေးက ညဘက်ဆို ချောင်းလေး တဟွတ်ဟွတ်နဲ့ မအိပ်နိုင်ရှာဘူး။ ထပြီး ပြုစုရ၊ စိတ်မချလို့ စောင့်ကြည့်ရ နဲ့ မိဘ တွေလည်း မအိပ်ရဘူး။ ကလေးတစ်ယောက် နေမကောင်းတဲ့အခါ ကလေးရော မိဘရော အတော် ပင်ပန်းရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ချောင်းထဆိုး တဲ့အခါတွေမှာပေါ့။ ကလေးက ဘာလို့ ညဘက် ချောင်းထဆိုး ရတာလဲ ကလေးက အိပ်ရာ ထဲ လှဲအိပ်တဲ့အခါ နှာခေါင်းနဲ့ နှာခေါင်းလမ်းကြောင်း ထဲမှာ ပိတ်ဆို့နေတဲ့ ချွဲတွေက လည်ချောင်းထဲကို စီးကျလာပြီး ချောင်းထဆိုး စေတာကြောင့် ညအိပ်ချိန် မှာ ချောင်းပိုဆိုးရတာပါ။ ဒီလို အချိန်မှာ - ကလေးကို အနားယူခိုင်းပြီး အရည်များများ တိုက်ပေးပါ။ ကလေး လည်ချောင်းနာ သက်သာစေဖို့ ပျားရည် တိုက်ပေးလို့ရပါတယ်။ တစ်နှစ်အောက် ဆိုရင်တော့ မတိုက်သင့်ပါဘူး။ […]

Keto diet ဆိုတဲ့ စကားလုံးကိုခုခေတ်လူတွေ သိပ်မစိမ်းတော့ပါဘူး။ ဝိတ်ချတဲ့နေရာမှာ နာမည်ကြီး နည်းလမ်းဖြစ်တဲ့အတွက် လူတိုင်းက သိနေကြပါပြီ။ ဒါပေမယ့် ဒီ Keto dietကို ဝိတ်ချတဲ့နေရာမှာတင် မဟုတ်ဘဲ အတက်ရောဂါကုသတဲ့နေရာမှာပါ သုံးလို့ရတယ်လို့ ပြောရင် ယုံပါ့မလား မသိ။ ဒါက တကယ်ပြောတာပါ။ ပြီးတော့ ဒီနည်းလမ်းကို လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်၁၀၀ ၁၉၂၀လောက်တည်းက သုံးတယ်ဆိုရင် ပိုတောင် အံ့သြမယ်နဲ့တူပါတယ်။ တကယ်လည်း သုံးခဲ့ပြီး သက်သာလာတာတဲ့ အထောက်အထားတွေလည်း ရှိပါတယ်။ Keto diet ဆိုတာ ဘာလဲ။ Keto dietဆိုတာ အလွယ်သိအောင်ပြောရရင် ကာဘိုဟိုက်ဒရိတ်ကိုဖြတ်ပြီး အဆီကို စားတာပေါ့။ အတိအကျပြောရမယ်ဆိုရင် အဆီများများ၊ ကာဘိုဟိုက်ဒရိတ်နည်းနည်း၊ ခန္ဓာကိုယ်ကြီးထွားဖို့ လိုအပ်တဲ့ ပရိုတိန်း စသဖြင့် စားပေးရတာပါ။ အချိုးအဆအရဆိုရင် အဆီ ၃၊ […]

ကလေး က အရွယ်လေး နည်းနည်းရောက်လာလို့ သင့်ကို လိမ်ပြောနေပြီဆိုရင် စိတ်မညစ်ပါနဲ့။ ဒါဟာ သဘာဝပါပဲ။ ထမင်းမကုန်သေးဘဲ ရုပ်ရှင်ကြည့်ချင်လို့ ထမင်းတွေ သွန်လိုက်ပြီး ကုန်ပြီလို့ လိမ်တာမျိုး၊ အိမ်စာမပြီးသေးရင် ဂိမ်းမဆော့ရဘူးဆိုလို့ အိမ်စာမပါဘူးလို့ လိမ်တာမျိုးဟာ ဖြစ်လေ့ ဖြစ်ထရှိတဲ့ ကိစ္စတွေပါပဲ။ ကလေးသဘာဝပါပဲ။ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ်ပြောရရင် ကလေးတွေရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုပါပဲ။ ဒါကို ငါအသုံးမကျလို့ ကလေးက လိမ်တတ်တာလို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အပြစ်မတင်ပါနဲ့။ ကလေးကိုလည်း ရိုက်နှက်မနေပါနဲ့။ ဒါဟာ ဖြေရှင်းနည်း မဟုတ်ပါဘူး။ အဓိကက ကလေးဘာကြောင့် လိမ်တာလဲဆိုတာ အဖြေရှာရမှာပါ။ ကလေးတွေ လိမ်ရတဲ့ အကြောင်းရင်း ဇာတ်လမ်းထွင်ပြောတာ ကလေးငယ်လေးတွေ၊ ကျောင်းတက်စ အရွယ်တွေမှာ ပိုတွေ့ရပါတယ်။ ကလေးတွေက စိတ်ကူးစိတ်သန်းကောင်းတဲ့အတွက် သူတို့စိတ်ထဲမှာ ရှိတာတွေကို ဇာတ်လမ်းထွင်ပြောတတ်ပါတယ်။ အပြင်က […]

တိုးတက်လာတဲ့ ခေတ်ကြီးထဲမှာ ဆယ်ကျော်သက်တွေသာမက ကလေးတွေရဲ့ လက်ထဲမှာပါ ဖုန်း၊ တက်ဘလက်၊ အိုင်ပတ် စတဲ့ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေကို တွေ့လာရပါတယ်။ ဖုန်းတွေ၊ ဂိမ်းတွေ မရှိဘဲ တစ်နာရီလေးတောင် မကုန်ဆုံးနိုင်ကြပါဘူး။ အရင်ခေတ်က ကလေးတွေနဲ့ အကွာကြီးကွာနေ ပါတယ်။ ဒီလိုစက်ပစ္စည်းတွေကြောင့် အထိခိုက်ရဆုံးသူတွေဟာလည်း ကလေးတွေကိုယ်တိုင်ပါပဲ။ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေနဲ့ တစ်ချိန်လုံး မျက်နှာအပ်ထားသူ ကလေးတွေမှာ ဖွံ့ဖြိုးမှုပြဿနာကြီးမားစွာ ရှိနေပါတယ်။ အောက်မှာကြည့်လိုက်ကြရအောင်။ (၁)    အသိဉာဏ်ဖွံ့ဖြိုးမှုနောက်ကျခြင်း သင့်ကလေးရဲ့ ဦးနှောက်ဟာမွေးခါစမှ စကာ အရှိန်အဟုန်နဲ့ ဖွံ့ဖြိုးနေတာပါ။ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေကို လွန်ကဲစွာ အသုံးပြုခြင်းဟာ ဦးနှောက်ဉာဏ်ရည်ဖွံဖြိုးတိုးတက်မှုကို နှောင့်နှေးစေတဲ့အပြင် အာရုံစူးစိုက်နိုင်စွမ်းနဲ့ အကြားအာရုံကိုလည်း ထိခိုက်စေပါတယ်။ တီတီတာတာ စကားစပြောတတ်တဲ့အချိန်မှာ သူတို့လေးတွေကို သီချင်းဆိုပြတာမျိုး၊ ပုံပြင်ပြောပြတာမျိုးဟာ တီဗွီ၊ ဖုန်းစခရင်ပေါ်ကလူတွေမဟုတ်ဘဲ သင် ကိုယ်တိုင်ပဲဖြစ်သင့်တယ် ဆိုတာကို သတိထားပါ။ (၂)    စိတ်တို၊ စိတ်ဆတ်လွယ်လာခြင်း မိဘတွေဟာ […]

ဝမ်းချုပ်တဲ့ ပြဿနာက ကလေးတွေမှာ အတွေ့ရများတဲ့ ပြဿနာ တစ်ခုပါ။ ကံကောင်းတာက ခဏပဲ ဖြစ်ပြီး ကြီးလာရင် အလိုလို ပြန်ကောင်းသွားတတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီမတိုင်ခင်မှာတော့ ဝမ်းမချုပ်အောင် အစားအသောက်တွေ သတိထားပြီး ကျွေးတာ၊ ရေများများ သောက်ခိုင်းတာ၊ ဆရာဝန်နဲ့ ညွှန်ကြားချက်နဲ့ ဝမ်းပျော့ဆေး ပေးတာတွေ လုပ်ကြပါတယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ကလေးတွေ ဝမ်းချုပ်ရင် နာကျင်ပြီး ငိုကြွေးကြတဲ့အခါ မိဘတွေလည်း စိတ်ညစ်တာပဲ မို့လို့ ကလေးတွေ ဘာကြောင့် ဝမ်းချုပ်ကြတာလဲ။ ဝမ်းမချုပ်အောင် ဘာတွေ လုပ်ပေးလို့ရလဲ စတဲ့ နည်းလမ်းတွေကို ပြောပြပေးမှာပါ။ ကလေးတွေ ဘာကြောင့် ဝမ်းချုပ်တာလဲ။ • ဝမ်းအောင့်ထားတာ ကလေးတွေရဲ့ သဘာဝက တစ်ခုခုကို စိတ်ဝင်စားနေရင် ကျန်တာတွေ မေ့သွားတတ်ပါတယ်။ ဥပမာ သူတို့ဆော့နေရင် အဆော့ပျက်မှာစိုးလို့ ဝမ်းကို အောင့်ထားတတ်ပါတယ်။ […]

မိုးရာသီရောဂါတွေကို ကိုယ့်ကလေးရဲ့ အဝေးမှာ ထားကြစို့ မြန်မာနိုင်ငံလို အီကွေတာရပ်ဝန်းနဲ့ နီးကပ်တဲ့နေရာမျိုးမှာတည်ရှိတဲ့ တိုင်းပြည်မျိုးမှာ မိုးရာသီဆိုတာ ကူးစက်နိုင်တဲ့ ရောဂါဘယပေါင်းစုံ ထကြွသောင်းကျန်းတတ်တဲ့ ရာသီမျိုးပါ။ ဒီလိုရာသီမျိုးမှာဆိုရင် တုပ်ကွေး၊ ရာသီတုပ်ကွေး၊ ငှက်ဖျား၊ တိုက်ဖွိုက်၊ သွေးလွန်တုပ်ကွေး၊ ကာလဝမ်းရောဂါ၊ အသည်းရောင်အသားဝါရောဂါနဲ့ အရေပြားရောဂါတွေဟာ ကလေးတွေကို ဒုက္ခပေးဖို့ ချောင်းမြောင်းနေတတ်ပါတယ်။ ခုကာလမှာဆိုရင် COVID-19 ကိုပါ ထည့်သွင်းပူပန်ရမှာပါ။ နုနယ်တဲ့ကလေးတွေဟာ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေ ရင်ဆိုင်ရတဲ့အခါ လူကြီးတွေထက် ပိုမိုထိခိုက်ခံစားရတတ်ပါတယ်။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့ မဟုတ်ပြန်ပါဘူး။ ကလေးတွေကြောင့် လူကြီးမိဘတွေကိုယ်၌လည်း စိတ်ပင်ပန်းဆင်းရဲရပြန်တယ်မဟုတ်လား။ ဒီလိုပြဿနာတွေကို တားဆီးဖို့ဆိုရင် ကလေးတွေကို ပိုမိုဂရုစိုက်ပေးဖို့ လိုအပ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်လိုနည်းလမ်းမျိုးတွေနဲ့ ဂရုစိုက်ကြမှာလဲ။ မိုးရာသီရောဂါတွေကို ကိုယ့်ကလေးရဲ့ အဝေးမှာ ထားကြစို့ ကလေးတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ခြိမ်းခြောက်လာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေရဲ့ ရန်ကို လျှော့ချဖို့၊ ကာကွယ်တားဆီးဖို့ဆိုရင် အောက်ပါ နည်းလမ်းတွေကို လိုက်နာပြီး […]