- နှုတ်ခမ်း၊ ခြေဖျားနဲ့ လက်ဖျားလေးတွေ ပြာနေမယ်။
- အသက်ရှူရခက်နေမယ်
- နို့စို့ရ၊ အစားကျွေးရခက်မယ်။
- ပေါင်မပြည့်ဘဲ မွေးလာမယ်။
- ကလေးက ထွားသင့်သလောက် မထွားဘူး။
တချို့ကလေးတွေ ကျတော့လည်း မွေးပြီး တော်တော်လေး ကြီးလာမှ လက္ခဏာပြတာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ လက္ခဏာပြပြီဆိုရင်
ဘာလို့ မွေးရာပါ နှလုံးရောဂါ ဖြစ်တာလဲ။
ကိုယ်ဝန်၆ပတ်လောက်ဆိုရင် နှလုံးက စဖွံ့ဖြိုးလာပြီး သွေးကြောတွေလည်း ဖြစ်လာပါပြီ။ နှလုံးလည်း စခုန်လာပါပြီ။ ဖြစ်ရတဲ့ အကြောင်းအရင်းကို သေသေချာချာ မသိပေမယ့် ဒီအချိန်မှာ တစ်ခုခု ချို့ယွင်းသွားခဲ့ရင် နှလုံးက ကောင်းကောင်း မဖွံ့ဖြိုးတော့ပါဘူး။ မျိုးရိုးဗီဇတွေ၊ ရောဂါအခြေအနေတွေ၊ ပတ်ဝန်းကျင်အခြေအနေနဲ့ စွဲသောက်နေတဲ့ ဆေးတွေကြောင့်လို့ ပညာရှင်တွေက ယူဆထားကြပါတယ်။
- ဂျိုက်သိုး (ဂျာမန်ဝက်သက်) – ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာ ဂျိုက်သိုး ဖြစ်ခဲ့မယ်ဆိုရင် ကလေးရဲ့ နှလုံးဖွံ့ဖြိုးမှုကို ထိခိုက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ်ဝန်မဆောင်ခင်မှာ ဆေးစစ်ပြီး ခုခံအား မရှိရင် ကာကွယ်ဆေးထိုးထားပါ။
- ဆီးချိုရောဂါ – ကိုယ်ဝန်ယူဖို့ အစီအစဉ်ရှိတယ်ဆိုရင် ဆီးချိုကောင်းအောင် အရင်ထိန်းပါ။ ဆီးချိုကောင်းမှ ကလေးရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှုကို အနှောင့်အယှက် မဖြစ်မှာပါ။ ဒါပေမယ့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မှာ ဖြစ်တဲ့ ဆီးချို (Gestational diabetes)ကတော့ မွေးရာပါ နှလုံးရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေကို မမြင့်စေပါဘူးတဲ့။
- ဆေးဝါးများ – ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာ ဆေးသောက်မယ်ဆို ဆရာဝန်နဲ့ အရင်တိုင်ပင်ပါ။ တချို့ဆေးတွေက ကလေးရဲ့ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါ ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ထိခိုက်စေပါတယ်။ ဥပမာ ပြောရရင် သွေးကျဆေး တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ ACEIတွေ၊ သွေးတွင်း အဆီကျဆေးတွေ၊ တချို့သော ဝက်ခြံကုဆေးတွေက မွေးရာပါ နှလုံးရောဂါကို ဖြစ်စေပါတယ်။
- ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာ အရက်သောက်တာ၊ ဆေးလိပ်သောက်တာ၊ ဆေးလိပ်ငွေ့ရှူမိတာကလည်း မွေးရာပါ ချို့ယွင်းချက်ကို ဖြစ်စေပါတယ်။
- မျိုးရိုးဗီဇ – မွေးရာပါ နှလုံးရောဂါက မျိုးရိုးလိုက်တတ်ပါတယ်။ တခြား မျိုးဗီဇရောဂါတွေမှာလည်း တွဲတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ ဥပမာ ဒေါင်းရောဂါစုလိုမျိုးပေါ့။
ကုသလို့ ရပါ့မလား။
တချို့သော မွေးရာပါ နှလုံးရောဂါတွေက ကလေးအရွယ်ရောက်လာတာနဲ့အမျှ သူ့အလိုလို သက်သာသွားတာမျိုး ရှိပါတယ်။ ဥပမာ နှလုံးအပေါက်ပါပေမယ့် အပေါက်က သေးတယ်ဆိုရင် ကလေးကြီးလာရင် အလိုလို ပိတ်သွားပါတယ်။ တချို့ရောဂါတွေကတော့ မကုရင် အသက်အန္တရာယ်ထိခိုက်တဲ့အထိ ပြင်းထန်တာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။
- Catheterization techniques – ပြွန်ချောင်းအသေးလေးကို ခြေထောက်သွေးကြောကနေ တဆင့် ထည့်ပြီး ကုသပေးတာပါ။ နှလုံးအပေါက်ပါတာတွေ၊ သွေးကြောကျဉ်းတာတွေ၊ အဆို့ရှင် မကောင်းတာတွေအတွက် သုံးလို့ရပါတယ်။
- ရင်ဘတ်မှတဆင့် ခွဲစိတ်ခြင်း – ရောဂါအခြေအနေပေါ်မူတည်ပြီး အပေါ်က နည်းလမ်း သုံးလို့မရတဲ့အခါ ရင်ဘတ်ကနေတဆင့် နှလုံးကို ခွဲစိတ်ပါတယ်။
- ဆေးဝါးများ – အခြေအနေ သိပ်မဆိုးရင်တော့ ဆေးနဲ့ပဲ ကုလို့ရပါတယ်။ သွေးဖိအား ထိန်းဖို့အတွက် သွေးကျဆေးတွေ ပေးတာ၊ နှလုံးခုန်နှုန်း ထိန်းဖို့အတွက် ဆေးတွေ ပေးတာ၊ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ဖောနေတဲ့ အရည်တွေ ထွက်သွားဖို့ ဆီးဆေးတွေ ပေးတာမျိုး လုပ်လို့ရပါတယ်။
မွေးရာပါ နှလုံးရောဂါကလေးတွေက အရင်ကထက်စာရင် အသက်ရှင်ဖို့ အခွင့်အလမ်းပိုများလာပါပြီ။ ဒါဟာ တိုးတက်လာတဲ့ ဆေးပညာကြောင့်ပါ။ ကုသတဲ့နည်းလမ်းတွေကလည်း အရင်ကထက်စာရင် ပိုကောင်းပြီး ကလေးတွေကို ပိုပြီး သက်သောင့်သက်သာ ဖြစ်စေပါတယ်။ မွေးရာပါ နှလုံးရောဂါကို စောစောသိ စောစောကုနိုင်မယ်ဆိုရင် ကလေးတွေ ကျန်းကျန်းမာမာ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် ကြီးပြင်းလာမှာပါ။ ကလေး မွေးရာပါနှလုံးရောဂါ ပြဿနာတွေကို မိဘတွေရော ကလေးတွေရော သက်သာအဆင်ပြေစေမယ့်နည်းလမ်းတွေနဲ့ အတူ စင်ကာပူနိုင်ငံရှိ Mount Elizabeth ဆေးရုံကြီးမှာ ကျွမ်းကျင်ကလေးဆရာဝန်နဲ့ ပညာရှင်တွေ၊ ခေတ်မီစမ်းသပ်မှုတွေနဲ့ ကုသပေးနေပါပြီ။
မှတ်ချက်များ
သင့်အတွေးများကို ဝေမျှပါ။
သင့်ကျန်းမာရေးအတွေးများကို Hello Sayarwonနဲ့ ဝေမျှလိုက်ပါ။
ဆက်သွယ်ရန် သို့မဟုတ် ဝင်မည်။ နှင့် ဝင်ရောက်ဆွေးနွေးပါမည်။