ကူးစက်ရောဂါများ

Coronavirus ကူးစက်ခံရမှုကလည်း အခြား ကျန်းမာရေး ပြဿနာတွေနည်းတူ အဆင့်လိုက် ကွာခြားမှုတွေရှိနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုများ ကွာခြားနေလဲ သိချင်ရင် ဒီဆောင်းပါးလေး ထဲမှာ ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါ။ Coronavirus ကူးစက်ခံရမှု အဆင့်တွေက ဘာတွေများလဲ.............. မပြင်းထန် အဆင့် အတန်အသင့် အဆင့် ပြင်းထန် အဆင့် အပြင်းထန်ဆုံး အဆင့် ရောဂါခံစားရသူတွေမှာ တစ်ယောက် နဲ့တစ်ယောက်က ရောဂါခံစားရမှု အဆင့်တွေချင်း မတူကြပါဘူး။ သိပ်မပြင်းထန်တဲ့ အဆင့်လောက်ကနေစပြီး အပြင်းထန်ဆုံးသော အဆင့်တွေအထိ အမျိုးမျိုးခံစားရနိုင်ပါတယ်။ လူတော်တော်များများက COVID-19 ကို ခံစားနေရပေမယ့် တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက်မှာ အဆင့်တွေမတူကြပါဘူး အချို့ဆို ရောဂါလက္ခဏာတွေက သိပ်မပြင်းထန်တာကြောင့် ရောဂါကူးစက် ခံစားရနေမှန်းတောင် မသိပါဘူး။ မြင်သာတဲ့ လက္ခဏာတွေအနေနဲ့က တုပ်ကွေးသိပ်မပြင်းထန်တဲ့ လက္ခဏာမျိုးကနေ တုပ်ကွေးအပြင်းထန်ဆုံး လက္ခဏာတွေအထိ တွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ အခုလက်ရှိမှာ COVID-19 ကို ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအသွင်နဲ့ […]

COVID-19 ဟာ သေချာသတိထားမယ်ဆိုရင် အကြောက်လွန်နေစရာမလိုဘဲ ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ ကာကွယ်လို့ရတဲ့ ရောဂါဖြစ်ပါတယ်။ COVID-19 ဟာ လူလူချင်း ကူးစက်တဲ့အခါ နည်းလမ်း (၂)မျိုးနဲ့ ကူးစက်နိုင်တယ်။ ၁။ ရောဂါပိုးရှိနေသူက ချောင်းဆိုး၊ နှာချေလိုက်တဲ့အချိန်မှာ တစ်ရှူးနဲ့ ဒါမှမဟုတ် တခြားနည်းလမ်းနဲ့ အကာအကွယ် မလုပ်ထားဘူးဆိုရင် ရောဂါပိုးပါဝင်တဲ့ အမှုန်အမွှားတွေက ၆ ပေ ပတ်လည်က လူတွေကို ကူးစက်နိုင်တယ်။ ၂။ ရောဂါပိုးရှိနေသူက ချောင်းဆိုးနှာချေတာမျိုးလုပ်ပြီး ကျသွား၊ ပေသွားတဲ့ ရောဂါပိုးပါဝင်တဲ့ အမှုန်အမွှားတွေကို နောက်တစ်ယောက်က ကိုင်မိ ထိမိပြီး မျက်လုံး၊ နှာခေါင်းနဲ့ ပါးစပ်တွေကို ထိကိုင်ခြင်းအားဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း ဝင်ရောက်နိုင်တယ်။ ဒုတိယနည်းလမ်းနဲ့ ကူးစက်မှုက အများစုဖြစ်ပါတယ်။ နေ့တိုင်း လူအများကြီး ထိမိကိုင်တွယ်မိနေတဲ့အရာတွေမှာ ရောဂါပိုးမွှားတွေ ကပ်ညိနေနိုင်တယ်။ ဥပမာ စက်လှေကားလက်ရမ်းတွေ၊ ဓာတ်လှေကားခလုတ်တွေ၊ ဘတ်စ်ကား လက်ကိုင်ကွင်းတွေ၊ […]

ခုဆိုရင် COVID-19ကို ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် ကြေညာလိုက်ပါပြီ။ လက်ရှိအချိန်အထိ လူပေါင်း ၁၃၀၀၀၀ကျော် ကူးစက်ခံရပြီး ၄၉၀၀ကျော် သေဆုံးသွားပါပြီ။ ဒီထဲမှာ အများစုကတော့ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေ၊ နဂို ရောဂါအခံရှိသူတွေ အများဆုံးပါဝင်ပါတယ်။ ထူးဆန်းတာက ပုံမှန်ကူးစက်ရောဂါတွေဆိုရင် အသက်ကြီးတဲ့ သူတွေ၊ ကိုယ်ခံအားနည်းတဲ့ သူတွေ၊ ကလေးတွေ ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေ အများဆုံး ထိခိုက်တာပါ။ ဒီတစ်ခေါက်မှာတော့ ကလေးနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး အသံ သိပ်မကြားရပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတာ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ ကလေးတွေ မှာဘာလို့ သိပ်မတွေ့ရတာလဲ။ ခုထက်ထိ ကလေးတွေမှာ COVID-19 တွေ့တယ်ဆိုတဲ့ သတင်း သိပ်မကြားရသေးပါဘူး။ တရုတ်မှာ လူပေါင်း ၄၄၀၀၀ ကူးစက်ခံရတဲ့ အချိန်မှာ အသက် ၉နှစ်အောက်ကလေး ကူးခံရတာ ၄၁၆ယောက်ပဲ ရှိပါတယ်။ ဒါဟာ ဖြစ်တဲ့သူ စုစုပေါင်းရဲ့ […]

COVID-19 ရောဂါဆိုးရဲ့ ပျံ့နှံ့မှုနှုန်းဟာ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ကျဆင်းသွားပေမယ့် နိုင်ငံတကာမှာတော့ သိသိသာသာလျင်မြန်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း  သံသယလူနာအများအပြားရှိနေပြီး ကြပ်မတ်စောင့်ကြည့်မှု ခံနေကြရပါတယ်။ ရောဂါပြန့်နှံ့မှုနှုန်း မလျော့ကျသွားသေးတာကြောင့် လူထုအတွင်းမှာ စိုးရိမ်မှုတွေ မြင့်မားနေသလို ဘယ်လို အကြောင်းအချင်းအရာတွေကြောင့်၊ ဘယ်လိုကြားခံပစ္စည်းတွေကြောင့် ရောဂါပိုး ကူးစက်လာနိုင်သလဲဆိုတာကိုလည်း သိလိုစိတ်မြင့်မားနေကြပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်အထိ စမ်းသပ်လေ့လာချက်တွေအရ COVID-19 ရောဂါဟာ အရာဝတ္တုပစ္စည်းတွေထံမှာ ကပ်ငြိတွယ်နေနိုင်စွမ်းရှိပြီးတော့ ပျမ်းမျှ ၂၄ နာရီအထိ ရှင်သန်နိုင်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မာကျောတဲ့ အရာဝတ္တုတွေအပေါ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါပိုးရဲ့ ရှင်သန်နိုင်စွမ်းဟာ အရာဝတ္တုရဲ့ အပူချိန်နဲ့ စိုထိုင်းစပေါ်မှာ မူတည်မှာဖြစ်ပါတယ်။ COVID-19 ရောဂါပိုး တွယ်ငြိနေနိုင်တဲ့ အရာဝတ္တုတွေနဲ့ နေရာတွေကတော့ တံခါးလက်ကိုင်ဘု - တံခါးလက်ကိုင်ဘုဟာ လူအများအပြား ထိတွေ့နိုင်တဲ့ အရာဖြစ်ပြီး ပျံ့နှံ့နိုင်ခြေအများဆုံး ပစ္စည်းတွေထဲက တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ ဓာတ်လှေကား ခလုတ် […]

COVID-19 ပြန့်နေတာက ထိန်းမနိုင်အောင်ဖြစ်နေတဲ့အချိန် လူတွေကြားထဲမှာလည်း အကြောက်တရားတွေ ပိုပြီးစိုးမိုးလာတယ်။ နှာစေး ချောင်းဆိုးတာ ဖျားတာဖြစ်တာနဲ့ကို သို့လောသို့လောတွေ ဖြစ်ကုန်ကြတယ်။ နှာစေးချောင်းဆိုးပြီး ဖျားတိုင်း ကိုရိုနာမဟုတ်နိုင်ဘူး။ သူ့ထက်အဖြစ်များတဲ့ အအေးမိနဲ့ တုပ်ကွေးရောဂါတွေ ဖြစ်နိုင်နေသေးတယ်။ ဒီတော့ ကိုရိုနာ၊ တုပ်ကွေးနဲ့ အအေးမိတာတွေကို ယေဘုယျအားဖြင့် ခွဲခြားလို့ရနိုင်မယ့်အချက်တွေ ရှိပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်းကနေ COVID-19 ရှိနေတဲ့ လူနာပေါင်း ၅၅၀၀၀ ကို စမ်းသပ်စစ်ဆေးပြီးတဲ့နောက် အဖြစ်အများဆုံး ရောဂါလက္ခဏာတွေနဲ့ ဘယ်လောက်ပမာဏမှာ ဒီလက္ခဏာတွေရှိလဲဆိုတာကို ထုတ်ပြန်ပေးထားပါတယ်။ အဖြစ်အများဆုံး လက္ခဏာတွေကတော့ ၁။ အဖျားရှိခြင်း (၈၈ ရာခိုင်နှုန်း) ၂။ ချောင်းခြောက်ဆိုးခြင်း (၆၈ ရာခိုင်နှုန်း) ၃။ နုံးချိခြင်း (၃၈ ရာခိုင်နှုန်း) ၄။ ချွဲသလိပ်များထွက်ခြင်း (၃၃ ရာခိုင်နှုန်း) ၅။ အသက်ရှူမဝခြင်း (၁၉ ရာခိုင်နှုန်း) ၆။ အရိုးအဆစ်များနာကျင်ခြင်း (၁၅ […]

မတ်လ ၁၁ ရက်နေ့မှာ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးCOVID-19 ကို PANDEMIC ကပ်ရောဂါ အဖြစ် ကြေညာလိုက်ပါပြီ။ တကယ်တော့ အေဒီနှစ်ကနေ ခု ၂၁ရာစုအထိ Pandemic လို့ သတ်မှတ်လို့ရတဲ့ ရောဂါများများစားစား မရှိသေးပါဘူး။ ဒီထဲမှာ COVID-19 ပါလာခဲ့ပါပြီ။ ဒါက ၂၁ရာစုရဲ့ တတိယမြောက် ကပ်ရောဂါပါ။ ကပ်ရောဂါလို့ ဘာကြောင့် သတ်မှတ်လဲ။ ရာစုနှစ်ရဲ့ ကပ်ရောဂါဆိုးတွေက ဘာတွေလဲ ဆိုတာ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ Pandemic Pandemic ကပ်ရောဂါလို့ ခေါ်ဖို့ အတွက်ဆိုရင် လက်ရှိမှာ အဖြစ်များတဲ့ epidemic  ကူးစက်ရောဂါ တစ်ခုက နိုင်ငံပေါင်းများစွာ တိုက်ကြီးများစွာကို ကူးစက်ပြီး လူပေါင်းများစွာကို သေဆုံးစေရပါမယ်။ ဒါက အကြမ်းဖျင်း နားလည်အောင် ပြောပြတာပါ။ Epidemic ဆိုတာ ကတော့ ကူးစက်ရောဂါတစ်ခု ထင်တားတာထက် […]

တရုတ်နိုင်ငံကနေ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ COVID-19 လို့ခေါ်ဆိုတဲ့ ပြင်းထန် အဆုတ်ရောင်ရောဂါ ကူးစက်ပြန့်ပွားမှု အခြေအနေဟာ ပိုမိုဆိုးရွားလာနေတယ်လို့ WHO က ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း Epidemic အခြေအနေကနေ Global Pandemic ကပ်ဘေးအခြေအနေလို့ ပြောင်းလဲ ကြေညာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ တချို့သောတိုင်းပြည်တွေမှာ ဘားတွေ၊ တက္ကသိုလ်တွေ၊ ကျောင်းတွေ၊ စားသောက်ဆိုင်တွေ၊ ရုံးတွေ၊ ဘဏ်တွေကို ပိတ်ထားတာမျိုးအထိရှိနေပါတယ်။ ကမ္ဘာကျော် စီးရီးအေ ဘောလုံးပြိုင်ပွဲကို ရပ်နားထားသလို၊ ပရီးမီးယားလိဂ်ပြိုင်ပွဲကိုလည်း ကွင်းပိတ်ကစားဖို့ စီစဉ်နေပါပြီ။ လက်ရှိမှာ ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရသူ ၁၂၆၃၀၀ ကျော်အထိရှိနေပြီဖြစ်ပြီးတော့ သေဆုံးသူဦးရေဟာလည်း ၄၆၃၃ ဦးအထိ ရှိလာပြီဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ဖက်မှာလည်း ရောဂါပိုးကူးစက်ခံထားရာကနေ ပြန်လည်သက်သာလာသူကလည်း ၆၈၂၈၅ ဦးအထိ တိုးတက်လာနေပါတယ်။ လက်ရှိမှာ သိပ္ပံပညာရှင်တွေနဲ့ ဆေးဝါးပညာရှင်တွေကတော့ ရောဂါကိုထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့နဲ့ ကုသနိုင်ဖို့ကြိုးပမ်းနေကြဆဲဖြစ်ပေမယ့် အလုံးစုံအောင်မြင်မှုတော့ မရရှိကြသေးပါဘူး။ ဒါပေမယ့် တစ်ဖက်မှာလည်း […]

ခုတလော ရောဂါတွေက ဆန်းပြားလာသလို ပြင်းထန်လာကြပါတယ်။ တိုးတက်လာမှုနဲ့အတူ ရောဂါကူးစက်ခံရနိုင်ခြေတွေကလည်း တော်တော်လေး များလာပါတယ်။ အခုတလော လူတွေကြားမှာ စိုးရိမ်ထိတ်လန့်မှုကိုဖြစ်စေတဲ့ coronavirus (Covid-19) ကလည်း တစ်ခုအပါအဝင်ပေါ့။ ဒီတော့ နေ့စဉ် အမှုမဲ့အမှတ်မဲ့လုပ်မိနေတဲ့ အပြုအမူတွေကြောင့် Covid-19 အပါအဝင် အခြား ကူးစက်ရောဂါတွေ မခံစားရစေဖို့ ဒီဆောင်းပါးလေးကနေ သတိပေးပါရစေ။ ကူးစက်ရောဂါပိုးတွေ ဘယ်လို ကူးစက်ကြသလဲ.......... ကူးစက်ရောဂါတွေက အမျိုးမျိုးရှိသလို ကူးစက်တဲ့ပုံစံကလည်း အဖုံဖုံပါ။ လေထဲကနေတဆင့်ကူးတာ၊ ရောဂါပိုးရှိနေသူတွေရဲ့ နှာရည်၊တံထွေး စတာတွေကနေ ကူးစက်တာ၊ ရောဂါပိုးရှိသူရဲ့ ချွေး၊ သွေး နဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကနေ ထွက်တဲ့ အရည်တွေကနေတဆင့်လည်း ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ဒီတော့ ကိုယ်တွင်းကို ရောဂါပိုးတွေ မကူးစက်စေဖို့ဆိုရင် ကိုယ်တိုင်က သေချာလေး ကာကွယ်မှုတွေလုပ်ဖို့လိုပါမယ်။ ရောဂါပိုးတွေ ကူးစက်နိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေက ဘာတွေများလဲ............. နေ့စဉ် လှုပ်ရှားသွားလာနေမှုတွေအတွင်း […]

၂၀၁၉ ဒီဇင်ဘာကတည်းက တရုတ်နိုင်ငံကနေ စဖြစ်နေတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုဟာ သုံးလကြာအပြီးမှာလည်း အရှိန်လျော့သွားတဲ့ လက္ခဏာမပြဘဲ ဆက်ပြီး ကူးစက်ပျံ့နှံ့နေသေးတယ်။ အခုဆိုရင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံပေါင်း ၅၅နိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် (COVID-19) ရောက်ရှိနေတယ်။ လူပေါင်း ရှစ်သောင်းကျော်ကူးစက်ခံထားရပြီး သေဆုံးသူ ၃၀၀၀ ကျော်ရှိနေပါပြီ။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်း ကလည်း ဒီကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုကို ကမ္ဘာတစ်ခုလုံးမှာ အမြင့်ဆုံးခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ထားပါတယ်။ ဒီရောဂါဟာ ဘာလို့ကြောက်ဖို့ကောင်းနေတာလဲ။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ခံရရင် ခန္ဓာကိုယ်မှာ ဘာတွေပြောင်းလဲ ဖြစ်ပေါ်လာမှာလဲ၊ ဘာတွေခံစားရမလဲဆိုတာကို ဒီဆောင်းပါးမှာ ပြောပြထားပါတယ်။ အဆုတ် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကနေ ကူးစက်တဲ့ရောဂါဆိုတော့ ပထမဆုံးထိခိုက်မယ့် အစိတ်အပိုင်းက အဆုတ်ပါ။ ရောဂါပိုးရှိတဲ့ သူတစ်ယောက်က ချောင်းဆိုး၊နှာချေလိုက်တာကနေ ဗိုင်းရပ်စ်တွေက သူ့ရဲ့ နှာရည်၊ တံတွေးတို့မှာပါသွားပြီး တခြားတစ်ယောက်ကို ကူးစက်နိုင်တယ်။ ပထမဆုံးစပြီး ဖြစ်မယ့် လက္ခဏာတွေကတော့ ရိုးရိုးတုပ်ကွေးမိတဲ့လက္ခဏာတွေဖြစ်တဲ့ ဖျားတာ၊ […]

အစာအဆိပ်သင့်တယ်ဆိုတာဟာ မတည့်တဲ့ အစားအစာတွေကို တွဲဖက်စားသုံးမိတာကြောင့် ဖြစ်နိုင်သလို ကျန်းမာရေးအခြေအနေ၊ ဘက်တီးရီယားကူးစက်မှု စတာတွေကြောင့်လည်း ဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့ ဝေဒနာတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ခါတလေမှာ ကိုယ်တိုင်တောင် ဘာကြောင့်ဖြစ်မှန်း ရေရေရာရာ မသိလိုက်ဘဲဖြစ်နေတာမျိုးလည်း ဖြစ်နေတတ်ပါသေးတယ်။ ဒီဝေဒနာမျိုးဟာ လူတော်တော်များများ ကြုံဆုံရလေ့ရှိပြီး အလွန်အမင်း ပြင်းထန်ရင်တော့ အချိန်မှီကုသနိုင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အစာအဆိပ်သင့်တာကို ဖြစ်စေတဲ့ အဓိက အကြောင်းအရင်းက ခန္တာကိုယ်ကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ ဘက်တီးရီးယားတွေနဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်တွေပါဝင်နေတဲ့ အစားအစာတွေ၊ အဖျော်ယမကာတွေကို စားမိတာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအချက်ဟာ အဖြစ်အများဆုံး အကြောင်းအရင်းဖြစ်ပါတယ်။ အစာအဆိပ်သင့်စေတဲ့ ရောဂါပိုးတွေထဲက အများစုဟာ သေချာကျက်အောင် ချက်ပြုတ်လိုက်ချိန်မှာ သေသွားလေ့ရှိပြီး အဲ့ဒီလိုအနေအထားမှာ လူကို အန္တရာယ်မပြုနိုင်ပါဘူး။ အစားအသောက်ကို သေချာကျက်အောင် မချက်ပြုတ်ထားတဲ့ အခါမျိုး၊ တွဲဖက်စားသောက်လို့ မတည်တဲ့ အစားအစာတွေကို ရောစပ်စားသုံးမိတဲ့ အခါမျိုးတွေမှာ အစာအဆိပ်သင့်မှုဖြစ်လာရပါတယ်။ အစာအဆိပ်သင့်မှုဟာ အကြောင်းအရင်းအမျိုးမျိုး၊ ဘက်တီးရီးယားအမျိုးမျိုးကြောင့် […]