ကူးစက်ရောဂါများ

မြန်မာနိုင်ငံမှာ COVID-19 ရောဂါ ကူးစက်ခံရသူအရေအတွက်က ဆက်တိုက်ကျဆင်းလာနေပါတယ်။ ယခုရက်တွေမှာဆိုရင် ပျမ်းမျှအားဖြင့် ရောဂါပိုး စစ်ဆေးခံရသူအရေအတွက်ရဲ့ ၅% အောက် ပမာဏမှာသာ Positive လူနာတွေ တွေ့ရတော့တာမို့ အခြေအနေတိုးတက်လာနေပြီလို့ဆိုရမှာပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီလိုအချိန်မျိုးနဲ့တိုက်ဆိုင်စွာ နိုင်ငံတကာမှာ ဗီဇကွဲမျိုးစိတ်သစ်တစ်ခု ထပ်မံပေါ်ထွက်လာတာမို့ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ တတိယလှိုင်းဆိုတဲ့ စကားစုက ခေတ်စားလာနေပါတယ်။ မျိုးစိတ်သစ်ဟာ ကူးစက်နိုင်စွမ်းမြန်ဆန်သလို ကာကွယ်တားဆီးနိုင်စွမ်း မရှိလိုက်ခင်မှာတင် ကမ္ဘာအနှံ့က တိုင်းပြည်တစ်ချို့ဆီကို ရောက်ရှိသွားတာပါ။ အိမ်နီးချင်းထိုင်းနိုင်ငံတွေမှာ ဒီရောဂါပိုးတွေ့ရှိသူတွေရှိလာနေပြီမို့ မြန်မာနိုင်ငံထံကိုလည်း မကြာခင်မှာ ဝင်ရောက်မလာဘူးလို့ ပြောမရတဲ့အခြေအနေပါ။ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံနဲ့က နယ်နိမိချင်းထိစပ်မှုရှည်လျားပြီး ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားကိစ္စတွေကြောင့် နေ့စဉ်ဝင်ထွက်သွားလာမှုတွေ မပြတ်ရှိနေတဲ့ အခြေအနေမျိုးကလည်း ရှိနေတယ်မဟုတ်လား။ တကယ်လို့ COVID-19 မျိုးစိတ်သစ်သာ ပြည်တွင်းကိုရောက်ရှိလာမယ်ဆိုရင် စည်းကမ်းပိုင်းလျော့ရဲနေပြီဖြစ်တဲ့ ခုလိုကာလမျိုးမှာ တတိယလှိုင်းဖြစ်လာနိုင်ခြေက သိပ်ကိုမြင့်မားသွားမှာပါ။ ဒီအခြေအနေမှာ လူတိုင်းက မျှော်လင့်နေကြတာကတော့ […]

ကမ္ဘာကြီးဟာ COVID-19 ကပ်ဘေးကို ရင်ဆိုင်နေရတာ ၁ နှစ်ကျော်လွန်လာခဲ့ပါပြီ။ ရောဂါကပ်ဘေးကြောင့် လူသန်းပေါင်းမြောက်များစွာရဲ့ ဘဝတွေ ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ရသလို ကမ္ဘာတစ်လွှား စီးပွားရေး လူမှုရေး ဘဏ္ဍာရေးအကျပ်အတည်းတွေကြောင့် အခက်အခဲပေါင်းမြောက်များစွာကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြရတာပါ။ ဒီလိုရင်ဆိုင်ခဲ့ကြရတဲ့ အခက်အခဲတွေ၊ ရောဂါအန္တရာယ်ဘေးတွေကြောင့် COVID-19 နဲ့ နောက်ဆက်တွဲဘေးဆိုးတစ်ခုကလည်း အရိပ်ပမာ ကပ်တွယ်လာပါတော့တယ်။ ဒီကပ်ဘေးကိုတော့ စိတ်ကျန်းမာရေးကပ်ဘေးလို့ ဆိုကြပါတယ်။ COVID-19 ရောဂါ ကာကွယ်ရေးအတွက် နေအိမ်တွေကနေ အပြင်မထွက်ပဲ လနဲ့ချီနေထိုင်ခဲ့ရတဲ့ လူတွေဟာ အထီးကျန်မှုတွေ၊ စိတ်ဖိစီးမှုတွေ၊ အလိုမကျမှုတွေ၊ ပူပင်သောကတွေနဲ့ ဝမ်းနည်းကြောက်ရွံ့စိတ်တွေ တိုးပွားလာနေကြပြီး အမျိုးမျိုးအသွယ်သွယ်သော စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာထိခိုက်မှုတွေကို ထိခိုက်ခံစားနေကြရပါတယ်။ ရောဂါဆိုးကြီးကြောင့် ထိခိုက်ခံရသူ လူ သန်း ၈၈ သန်းနီးပါးသာရှိသေးပေမယ့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေကို ရင်ဆိုင်နေရသူတွေကတော့ ရေတွက်လို့ မရနိုင်လောက်အောင်ပါပဲ။   လူငယ်တွေ ပိုခံစားခဲ့ရတဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းလား ကိုဗစ်အကျပ်အတည်းမှာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ […]

တစ်နှစ်သား ကိုဗစ်ကို သည်းခံနိုင်စွမ်းကုန်ဆုံးလာတာနဲ့အမျှ တတ်နိုင်သမျှ ကာကွယ်ဆေးတွေ ကုသဆေးတွေကို စမ်းသပ်ထုတ်လုပ်လာကြပါတယ်။ အစဉ်အလာအရဆိုရင် ဆေးတစ်ခုတီထွင်တာပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ကာကွယ်ဆေးတစ်ခု စမ်းသပ်တာပဲ ဖြစ်ဖြစ် ဆယ်စုနှစ် တစ်ခုစာလောက်ကြာအောင် လေ့လာရတာ မှန်ပေမယ့် ကိုဗစ်ကတော့ ခြွင်းချက် တော်ရုံဘေးကင်းတယ်၊ သုံးလို့ရတယ်ဆိုရင် အရေးပေါ်အသုံးပြုခွင့်တွေ ပေးနေရပါတယ်။ ကပ်ရောဂါပေကိုး။ ဒါကြောင့် ကိုဗစ်နဲ့ ပတ်သက်လာရင် ဘယ်နိုင်ငံက ဘာကာကွယ်ဆေးတွေ ထွင်နေပြီ၊ ဘာဆေးတွေ ဖော်နေပြီဆိုတာ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ကြားနေရမှာပါ။ တစ်ခုပဲ သတိထားရမှာက ဒီဆေးတွေက ဘယ်လောက်ထိ စမ်းသပ်ထားပြီး ဘယ်လောက်ထိ အန္တရာယ်ကင်းသလဲဆိုတာပါပဲ။ ငကန်းကြားက ငစွေကို ရွေးထုတ်နေရသလိုပါပဲ။ ခုလည်း ကိုဗစ်ကုသဆေးကို မြန်မာနိုင်ငံမှာထုတ်နိုင်တယ်ဆိုတာ ဘာကို ပြောတာလဲ။ ဝမ်းသာရမှာလား၊ ဝမ်းနည်းရမှာလား ဝေခွဲမရဖြစ်နေသူများအတွက် ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သိရအောင် Favipiravirဆိုတဲ့ ဆေးအကြောင်းကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ Favipiravir […]

ကိုဗစ်ကာလမှာ ဗီတာမင် ဒီနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လူတော်တော်များများက သတိထားမိလာကြပါတယ်။ သတိထားမိရုံတင် မဟုတ်၊ လူမြင်တာနဲ့ ဗီတာမင်ဒီသောက်ရမလားဆိုတာပါ ခဏခဏအမေးခံရပါတယ်။ တကယ်က ကိုဗစ်မဖြစ်ခင်ကတည်းက ဗီတာမင်ဒီကို သူ့နေရာနဲ့သူ လိုအပ်တယ်ဆိုရင် ပေးပြီးသားပါပဲ။ ဗီတာမင်ဒီက သိပ်စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ ဗီတာမင်တစ်မျိုးပါ။ နည်းနည်းလောက် လေ့လာကြည့်ရအောင်။ ဗီတာမင်ဒီဆိုတာ ဗီတာမင်ဒီဆိုတာ တကယ်တော့ misnomer နာမည်မှားပေးတာပါတဲ့။ တကယ်တော့ သူက ဟော်မုန်းနွယ်ဝင် ပစ္စည်းလေးပါ။ ထားပါတော့ ။ ဗီတာမင်ဆိုလည်း ဗီတာမင်ပေါ့။ ဗီတာမင်မှာမှ သူက အဆီမှာပျော်တဲ့ ဗီတာမင်ပါ။ ရှူးရှူးပေါက်ပြီး အပြင်ထုတ်လို့ မရတဲ့ ဗီတာမင်ပေါ့။  ဗီတာမင်တွေထဲမှာတော့ သူက စူပါစတားပါပဲ။ ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ အရိုးတွေ သန်မာဖို့ ဗီတာမင်ဒီ လိုတယ်လေ။ အရိုးမှာ ရှိတဲ့ ကယ်လ်ဆီယမ်ဆိုတာ ဗီတာမင်ဒီကို မှီခိုနေရတာကိုး။ ဒါကတော့ ဘယ်သူ့မေးမေး […]

COVID-19 ရောဂါဆိုးကြီးကို တွန်းလှန်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေကြတဲ့ လူသားတွေရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုတွေထဲမှာ ပထမဆုံးသော အောင်မြင်မှုက ကာကွယ်ဆေးဖန်တီးနိုင်လာတာဖြစ်ပါတယ်။ ကုသဆေးမဖော်ထုတ်နိုင်သေးခင်စပ်ကြားမှာ COVID-19 ကာကွယ်ဆေးတွေဟာ လူသန်းပေါင်းများစွာရဲ့ အသက်တွေကို ကယ်တင်ပေးနိုင်မယ့် အဓိက အမယ်တစ်မျိုးဖြစ်လာပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေးထွက်ပေါ်လာဖို့ လနဲ့ချီစောင့်ဆိုင်းခဲ့ရပေမယ့် ခုချိန်မှာတော့ စိတ်ချရတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေပေါ်ထွက်လာနေပြီဖြစ်သလို လူသားတွေမှာ ထိုးနှံမှုတွေစတင်နေတဲ့ အမျိုးအစားတွေလည်း ရှိလာနေပါပြီ။ လက်ရှိမှာ Pfizer-BioNTech ရဲ့ ကာကွယ်ဆေးသစ်နဲ့ Moderna ရဲ့ ကာကွယ်ဆေးသစ်တွေဟာ စမ်းသပ်မှုအဆင့်ဆင့်မှာ ရလဒ်ကောင်းတွေ ထွက်ရှိခဲ့သလို ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးလည်း နည်းပါးခဲ့တာမို့ FDA ရဲ့ အရေးပေါ်အသုံးပြုခွင့် ခွင့်ပြုချက်ရရှိခဲ့ကြပါတယ်။ အဆိုပါဆေးဝါး ၂ မျိုးလည်း အပြင် တရုတ်ကုမ္ပဏီ Sinovac ရဲ့ ဆေးဝါးဟာဆိုရင်လည်း အာဆီယံဒေသတွင်းနိုင်ငံတချို့ဆီကိုစတင်ဖြန့်ချိနေပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် AstraZeneca-Oxford ၊ Johnson & Johnson ၊ […]

ခုအချိန်ကာလမှာ COVID-19 ကာကွယ်ဆေး ဖန်တီးထုတ်လုပ်ရေးဟာ တစ်ကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ အရှိန်ရလာနေတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ နည်းပညာဖွံ့ဖြိုးပြီး ငွေကြေးဓနကြွယ်ဝတဲ့ တိုင်းပြည်ကြီးတွေမှာ COVID-19 ကာကွယ်ဆေးတွေ အလျှိုအလျှိုထွက်ပေါ်လာနေပြီဖြစ်သလို တချို့မဖန်တီးနိုင်တဲ့ တိုင်းပြည်တွေကလည်း အင်နဲ့အားနဲ့ ဝယ်ယူနေကြပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေးတွေ စတင် ထွက်ပေါ်လာနေပြီဖြစ်ပေမယ့် လုံလောက်တဲ့ပမာဏမျိုး ထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ စောင့်ဆိုင်းရဦးမှာဖြစ်သလို မလုံလောက်သေးတာကြောင့် ဆေးဝါးတန်ကြေးကလည်း ဈေးနှုန်းမြင့်မားနေပါတယယ်။ ဒါကြောင့် ကာကွယ်ဆေးကို အင်အားကြီးတိုင်းပြည်တွေသာ ဦးစွာပထမ အလုံးအရင်းနဲ့ဝယ်ယူမှုတွေရှိလာပြီး ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံမှုတွေကိုလည်း အဆိုပါတိုင်းပြည်ကြီးတွေသာ ပြုလုပ်နိုင်သေးပါတယ်။ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ ဒီကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကပ်ဘေးကြီးကို အလျှင်အမြန်တွန်းလှန်ဖို့နဲ့ ကာကွယ်ဆေးကို လုံလုံလောက်လောက် ပမာဏမျိုး လက်ဝယ်ပိုင်ဆိုင်နိုင်ဖို့ နည်းလမ်းရှာဖွေမှုတွေ ပြုလုပ်လာကြရပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို နည်းလမ်းရှာဖွေလာကြတဲ့တိုင်းပြည်တွေထဲမှာ အာဆီယံတိုင်းပြည်တွေလည်း ပါဝင်နေပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံပါဝင်နေတဲ့ အာဆီယံအဖွဲ့ကြီးလက်အောက်က နိုင်ငံ ၁၂ နိုင်ငံ (အဖွဲ့ဝင် ၁၀ နိုင်ငံ + လေ့လာသူ ၂ […]

COVID-19 ဆိုတာနဲ့ လူသားတွေအကြားက ကူးစက်ရောဂါကပ်ဘေးတစ်ခုလို့ ပြေးမြင်မိကြမယ်ထင်ပါတယ်။ ကမ္ဘာအနှံ့မှာ ပျံ့နှံ့ကူးစက်နေပြီးတော့ ကာကွယ်ဆေးတွေစတင်ပေါ်ထွက်လာနေပြီဖြစ်ပေမယ့် ကုသဆေးတော့ မထုတ်လုပ်နိုင်သေးလို့ အားနဲ့အင်နဲ့ သောင်းကျန်နေဆဲ ရောဂါတစ်မျိုးပေါ့။ လူပေါင်း ၇၃ သန်းကို ကူးစက်ခဲ့ပြီး သေဆုံးသူ ၁.၆ သန်းအထိ ရှိထားတာမို့ လူသားတွေကို ကူးစက်ပျံ့နှံ့နေတဲ့ ရောဂါဘေးဆိုးတစ်ခုအဖြစ်သာ ရှုမြင်ထားကြတာ မထူးဆန်းပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ခုချိန်မှာတော့ ဒီရောဂါအကြောင်းကို လေ့လာမှုတွေပြုလုပ်နေတဲ့ သုတေသနပညာရှင်တွေက ထူးခြားတဲ့ တွေ့ရှိမှုတစ်ခုကို ထုတ်ဖော်လာနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကတော့ SARS-CoV-2 လို့ တရားဝင်အမည်ပေးထားတဲ့ COVID-19 ရောဂါရဲ့ ရောဂါပိုးဟာ လူသားတွေကိုသာမက တခြားသော တိရိစ္ဆာန်တွေကိုပါ ကပ်ငြိကူးစက်နိုင်တယ်လို့ ဆိုလာခဲ့ပြီး အဆိုပါ တိရစ္ဆာန်အမျိုးအစားတွေကိုပါ ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့တာပါပဲ။   COVID နဲ့ သက်ရှိများ တကယ်တမ်းအားဖြင့် COVID-19 ရောဂါဟာ တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်မြို့က ပင်လယ်စာဈေးကနေ စတင်ခဲ့တယ်လို့ […]