စိတ်ကျန်းမာရေး

ဘာဖြစ်နေမှန်းမသိ စိတ်တွေကျနေသလိုလို၊ အရာရာကို ရန်ပဲလိုနေသလိုလို၊ အားမလိုအားမရဖြစ်သလို၊ မျှော်လင့်ချက်ပဲမဲ့နေသလိုလို ယောင်ဝါးဝါးဖြစ်လာတဲ့အခိုက်အတန့် လူတော်တော်များများကြုံရဖူးပါတယ်။ ယုံကြည်မှုတွေ ဖျော့လာပြီး ကိုယ်လျှောက်လာတဲ့လမ်းက မှန်ရဲ့လား၊ လက်ရှိကိုယ့်ရဲ့ ဖြစ်တည်မှုက ဘယ်အနေအထားရောက်နေလဲ၊ ဘာဆက်လုပ်ရမလဲမသိတော့ဘူး ဆိုတဲ့စိတ်တွေဝင်လာတာပေါ့။ ယုံကြည်မှုတွေ မရေရာ၊ လမ်းလျှောက်ရင်း လမ်းပျောက် နေတာမျိုးပေါ့။ ခဏလောက်တော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယုံကြည်မှုအပြည့်နဲ့ လျှောက်နိုင်လိုက်ပေမယ့် သိပ်မကြာပါဘူး၊ နည်းနည်းစိတ်ဖိစီးတာနဲ့ လမ်းပြန်ပျောက်ပြန်ရော။ ကျွန်မတို့တွေက ဘဝကိုချဉ်းကပ်တဲ့နည်းလမ်းတွေမတူကြဘူး၊ ကိုယ့်စိတ်ကို ပျော်ရွှင်စေနိုင်တဲ့အရာတွေဆိုတာလည်း အချိန်နဲ့အမျှ ပြောင်းလဲနေကြတယ်။ အရင်က ပျော်ခဲ့တဲ့အရာတွေမှာ ခုမပျော်တော့တာမျိုး။ ဒီလိုအပြောင်းအလဲ၊ အလှည့်အကွေ့တွေကြားမှာ တသမတ်တည်းမရှိရကောင်းလားလို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုအပြစ်ဖို့နေစရာတော့မလိုပါဘူး။ ဒါကလည်း ဘဝရဲ့တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်လို့ပါပဲ။ လမ်းပျောက်နေတာကို စိတ်ညစ်ရုန်းကန်နေမယ့်အစား ကိုယ့်ကိုယ်ကိုအရင်ချော့ပြီး တည်ငြိမ်အောင်လုပ်ပါဦး။ ပြီးမှ အောက်က ၅ ချက်ကို ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါ။ ကိုယ့်ဘဝခြေလှမ်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး တစ်ခုခုတော့ အကျိုးထူးလာမယ်ဆိုတာ အာမခံပါတယ်... ယုံကြည်မှုတွေ မရေရာ၊ […]

မနက်ဖြန်ကမ္ဘာပျက်မယ်ဆိုတာသိရရင် ဒီနေ့မှာ လူတွေပျော်ရွှင်နိုင်မယ်ထင်လား။ လေ့လာချက်တစ်ခုအရတော့ လူတွေပျော်ရွှင်နိုင်ပါလိမ့်မယ်တဲ့။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ တစ်သက်လုံးလုပ်လာခဲ့ရတဲ့ ပြိုင်ဆိုင်မှုတွေ၊ ရုန်းကန်ရမှုတွေ၊ ဝမ်းနည်းကြေကွဲမှုတွေ၊ ခံစားရမှုတွေ၊ မကျေနပ်တာတွေအကုန်လုံးက မနက်ဖြန်မှာ အားလုံးနဲ့အတူတူ ချုပ်ငြိမ်းသွားနိုင်မှာဖြစ်လို့ပါ။ ဒီနေ့အချိန်မှာလူတွေက ဘယ်လောက်တောင် စိတ်ဖိအားတွေ၊ မပျော်ရွှင်မှုတွေနဲ့ ရုန်းကန်နေရလဲဆိုတာကို ဒါက သိနိုင်တယ်။ အခုနောက်ပိုင်း ထောင်စုနှစ်လူငယ်တွေမှာဆိုရင် ရှင်သန်ခြင်းက နာကျင်ခြင်းပဲဆိုတဲ့အယူအဆတွေအားကောင်းလာတယ်။ ဘယ်အရာတွေက ကျွန်တော်တို့ကိုပျော်ရွှင်စေတာလဲ။ လူဖြစ်ရခြင်းရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကရောဘာလဲ။ ဒီအကြောင်းတွေပဲ မကြာခဏစဉ်းစားဖြစ်တယ်။ ပျော်ရွှင်ခြင်းကို တိုင်းတာလို့ရလား။ ပျော်ရွှင်ခြင်းကို တိုင်းတာလို့မရဘူးလို့ထင်ကြပေမယ့် တကယ်တမ်းတော့ အခြေအနေတစ်ခုအထိတော့ တိုင်းတာလို့ရတယ်။ ဥပမာ အခု ကိုယ့်အခြေအနေက ပျော်ရွှင်နေတယ်ထင်လား။ မပျော်ရွှင်ဘူးထင်လား။ ၁ ကနေ ၅ အတွင်း ၁ က လုံးဝမပျော်ရွှင်ဘူး။ ၅ က အရမ်းပျော်ရွှင်တယ်ဆိုရင် ကိုယ့်ရဲ့ အလုပ်အကိုင်၊ ငွေကြေးအနေအထား၊ အချစ်ရေးအိမ်ထောင်ရေး၊ မိသားစု၊ […]

စိတ်ဓာတ်ကျ တယ်ဆိုတာက ပြောတော့သာဘာမှမဟုတ်သလို။ စိတ်ဓာတ်တကယ်ကျလာရင် အလုပ်ခွင်မှာရော လူမှုဆက်ဆံရေးနယ်ပယ်မှာပါ အဆင်မပြေမှုတွေကတော်တော်လေးများလာပါတယ်။ အခုတစ်ခေါက်တော့ လူတိုင်းနီပါးခံစားနေရတဲ့ စိတ်ဓာတ်ကျ တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းကို လေ့လာကြည့်ရအောင်လား။ စိတ်ဓာတ်ကျ တယ်ဆိုတာ ဘာလဲ….. စိတ်ဓာတ်ကျတယ်ဆိုတာက စိတ်ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေတဲ့အခြေအနေတစ်ရပ်ပါ။ စိတ်ထဲမှာ အကောင်းမြင်တဲ့ အတွေးထက် အဆိုးမြင်တဲ့အတွေးတွေက ပိုများနေတတ်ပြီး ယုံကြည်မှုကင်းမဲ့နေတဲ့ အနေအထားပါ။ ဝမ်းနည်းနေသလို ခံစားနေရပြီး အရမ်းစိတ်ဝင်စားတဲ့အရာတွေကိုတောင် မလုပ်ချင်တာမျိုးပေါ့။ စိတ်ဓာတ်ကျမှုက နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာတွေကို ခေါ်လာတတ်တဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရ အခြေအနေတစ်ခုဆိုလည်း မမှားပါဘူး။ ဘယ်သူတွေ စိတ်ဓာတ်ကျနိုင်လဲ….. ကလေးကနေစလို့ လူကြီးလူငယ်မရွေး အရွယ်သုံးပါးစလုံး စိတ်ဓာတ်ကျနိုင်ပါတယ်။ အမျိုးသားတွေရော အမျိုးသမီး တွေမှာရော စိတ်ဓာတ်ကျနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စိတ်ဓာတ်ကျမှုက အသက်အရွယ်နဲ့ အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီး ဖြစ်တည်မှုပေါ်မှာလိုက်ပြီး ကွာခြားတာမျိုးတော့ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုလက္ခဏာတွေ ရှိနိုင်လဲ….. စိတ်ဓာတ်ကျနေသူတစ်ယောက်မှာ အခုပြောပြမယ့်လက္ခဏာတွေထဲက အနည်းဆုံး ၂ ချက်လောက်ခံစားနေရတတ်ပါတယ်။ • အမြဲလိုလိုပင်ပန်းနေမယ် • […]

လူတိုင်းကဖော်ရွေရင်းနှီးသူတွေပဲတော့မဟုတ်ပါဘူး။ လူအမျိုးမျိုးစိတ်အထွေထွေဆိုသလိုမျိုးပေါ့။ လူတွေမှာဖော်ရွေတတ်သူတွေရှိသလို လူတွေနဲ့ သိပ်ရင်းရင်းနှီးနှီးမနေကြသူတွေလည်းရှိပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ လူတွေနဲ့ ရင်းနှီးဖော်ရွေစွာ ဆက်ဆံတတ်သူလေးတွေပဲရရှိနိုင်မယ့် အကျိုးကျေးဇူးလေးတွေအကြောင်းပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ လူတိုင်းကို ဖော်ရွေရင်းနှီးစွာ ဆက်ဆံတတ်ခြင်းကနေရရှိမယ့် အကျိုးကျေးဇူးတွေက ဘာတွေဖြစ်မလဲ.......... လူတိုင်းကိုဖော်ရွေရင်းနှီးစွာဆက်ဆံတတ်မှုကလည်းကောင်းမွန်တဲ့ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးတစ်ခုပါ။ ဒီလိုပြောရတဲ့အကြောင်းက လူတိုင်းမှာ လူတွေကို ဖော်ရွေရင်းနှီးစွာဆက်ဆံတတ်တဲ့အရည်အသွေးမရှိပါဘူး။ အလွယ်တကူပြောရရင်တော့ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးကောင်းသူတွေပေါ့။ ဒီလိုမျိုးဖော်ရွေရင်းနှီးစွာ ဆက်ဆံတတ်မှုကြောင့် လူမှုဆက်ဆံရေးမှာ အလေ့အထကောင်းကိုပျိုးထောင်နိုင်လိမ့်မယ် တစ်ခါတစ်လေ စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စရာ ကြုံတဲ့အခါမျိုးဆိုရင် လူတိုင်းက ရိုင်းစိုင်းလိုက်တာ၊ ဆက်ဆံရခက်လိုက်တာလို့ ခံစားမိနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လူတိုင်းကတော့ အဆိုးမြင်သမားကြီးပဲမဟုတ်ပါဘူး။ သူတို့မှာလည်း သူတို့ကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ အခက်အခဲတွေရှိနေတာကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီကွင်းဆက်ကို အဆုံးသတ်ဖို့ဆိုရင် ကိုယ့်ဘက်ကဖော်ရွေရင်းနှီးစွာနဲ့ ဆက်ဆံလိုက်ပါ။ ဒီလိုဆက်ဆံမှုကြောင့် သူဘက်ကဆက်ဆံရေးကလည်းကောင်းလာပါလိမ့်မယ်။ ဒီတော့ ကိုယ်တိုင်မှာရော သူများမှာပါကောင်းမွန်စွာဆက်ဆံတတ်တဲ့ လူမှုဆက်ဆံရေး အလေ့အထတစ်ရပ်ကို ပျိုးထောင်ပေးပြီးသားဖြစ်သွားပါလိမ့်မယ်။ နေ့ရက်တိုင်းမှာပျော်ရွှင်ရမယ် ဖော်ရွေရင်းနှီးစွာ ဆက်ဆံတတ်တဲ့အလေ့အထက အခြားသူတွေကိုတင်ပျော်ရွှင်မှုပေးနိုင်တာမဟုတ်ဘဲ ကိုယ်တိုင်မှာလည်းပျော်ရွှင်မှုကို ခံစားရစေနိုင်ပါတယ်။ အပြန်အလှန်ဂရုစိုက်ပေးမှုရှိနေတဲ့ […]

ခန္ဓာကိုယ်မှာ Stress mechanism ဆိုတာရှိတယ်။ အရေးပေါ်အခြေအနေတွေနဲ့ကြုံလာပြီဆိုရင် ခန္ဓာကိုယ်ကနေ တုံ့ပြန်တဲ့အခြေအနေတွေပေါ့။ ပတ်ဝန်းကျင်က ဘေးအန္တရာယ်ရှိတယ် ကိုယ့်ကိုခြိမ်းခြောက်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့အခြေအနေမျိုးမှာ stress mechanism အလုပ်လုပ်ပြီး ရင်ဆိုင်မလား ပြေးမလား (fight or flight reaction) ဆိုတဲ့လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်ပေါ်လာတယ်။ ဒီလုပ်ငန်းစဉ်အတွက် ခန္ဓာကိုယ်ကို အသင့်ပြင်ပေးလိုက်တယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုလို့ဆိုကြပေမယ့် ဒီလုပ်ငန်းစဉ်ရဲ့ တကယ့်ရည်ရွယ်ချက်က ခန္ဓာကိုယ်ကို ကာကွယ်ပြီး အသင့်ဖြစ်နေဖို့ပါ။ ဒီအတွက် ဘာတွေဖြစ်လာလဲဆိုတော့ နှလုံးခုန်မြန်လာတယ်၊ ကြွက်သားတွေတောင့်တင်းသွားတယ်၊ အသက်ရှူမြန်လာတယ်၊ အာရုံခံစားမှုတွေသွက်လက်လာတယ်၊ တုံ့ပြန်မှုတွေမြန်ဆန်လာတယ်။ ဒီပြောင်းလဲမှုတွေကိုကြည့်ရင် တိုက်ခိုက်ဖို့အတွက် ဒါမှမဟုတ် ထွက်ပြေးဖို့အတွက် ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ တုံ့ပြန်မှုကို သိနိုင်လိမ့်မယ်။ ပြဿနာက Stress mechanism ကိုလုပ်တဲ့ ဦးနှောက်အစိတ်အပိုင်းတွေက တကယ့်အပြင်မှာဖြစ်တဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခြိမ်းခြောက်မှုနဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကို မခွဲခြားနိုင်ဘူး။ ဒီမှာတင် အလုပ်ကိစ္စ၊ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေး၊ […]

လူတစ်ယောက်စီတိုင်းမှာ အားနည်းချက်ရှိသလို အားသာချက်ကိုယ်စီလည်းရှိကြပါတယ်။ အောင်မြင်နေသူတွေက သူတို့ရဲ့ အားသာချက်ကို ပိုပြီးကောင်းသထက်ကောင်းအောင် ကြိုးစားပျိုးထောင်ခဲ့သူတွေပေါ့။ အရည်အသွေးက ဓားသွားလိုပါပဲ။ သွေးလေထက်လေပါ။ ဒါကြောင့် ကြိုးစားမှုနဲ့ ဝီရိယသာပြည့်စုံရင် လူတိုင်းအောင်မြင်နိုင်ပါတယ်။ ခေါင်းဆောင်နိုင်စွမ်းနဲ့ အောင်မြင်အောင်လုပ်ဆောင်နိုင်မှုက မွေးရာပါအရည်အသွေးမဟုတ်ပါ လူတော်တော်များများပြောလေ့ရှိတဲ့ စကားတစ်ခွန်းရှိတယ်။ ဒါကတော့ သူကအောင်မြင်မှာပေါ့.။ သူကတော်တယ်လေ။ ခေါင်းဆောင်နိုင်စွမ်းလည်းရှိတယ်လေဆိုတဲ့စကားလေ။ ကိုယ်တိုင်ရောပြောမိသေးလား….. ဒါဆိုရင် မေးချင်တာတစ်ခုက ဒီတိုင်းပဲ ထိုင်အားကျနေတော့မလား ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်ရော မပျိုးထောင်တော့ဘူးလားဆိုတာပါ။ ဒီနေရာမှာပြောချင်တာက ခေါင်းဆောင်နိုင်စွမ်း နဲ့ အောင်မြင်အောင် လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းတွေက မွေးရာပါအရည်အချင်းဆိုပေမယ့် မွေးမြူပျိုးထောင်ယူလို့ရတယ်ဆိုတာပါ။ အားကျမနေဘဲ ကိုယ်တိုင်ပျိုးထောင်ယူပါ အောင်မြင်သူတွေက အခြားသူတွေထက် ပိုကြိုးစားတတ်ကြသူတေါဆိုတာကို သတိထားမိလား။ ဘဝမှာအောင်မြင်ခဲ့သူ တော်တော်များများက သူတို့ရဲ့ အချိန်တွေကို အကျိုးရှိရှိအသုံးချရင်းကုန်ဆုံးခဲ့ကြတာပါ။ အချိန်ကို အလဟသဖြုန်းပစ်တတ် သူတွေမဟုတ်ပါဘူး။ အချိန်တိုင်းမှာ အကျိုးရှိအောင် စဉ်ဆက်မပြတ် ကြိုးစားမှုကပဲ အောင်မြင်သူအဖြစ် ရပ်တည်စေဖို့ အကောင်းဆုံးတွန်းပို့ပေးခဲ့တာပါ။ လမ်းပြတဲ့သူရှိရင်တောင်မှာ […]

"……. and 10 others liked your post." ဒီစာကြောင်းလေးကို ကိုယ်တစ်နေ့မှာ ဘယ်နှခါမြင်တယ်လို့ထင်လဲ။ ဒါဆိုရင် ဒီ ဖုန်းထဲက တစ်ယောက်ယောက်က ကိုယ့် post ကို like လုပ်လိုက်ပါတယ်ဆိုတဲ့ ဘာမဟုတ်တဲ့ နိုတီ (notification) လေးကြောင့် တစ်နေ့မှာ ဘယ်နှစ်ကြိမ်လောက် ဖုန်းကို ကြည့်မိတတ်ကြလဲ။ နိုတီလေးဝင်လာလို့ ခဏဖုန်းကို ကြည့်မိရာကနေ မိနစ် ၃၀ လောက် ဖုန်းပေါ်မှာ အချိန်ဖြုန်းမိသွားတာမျိုးရော ဖြစ်ဖူးလား။ ဖုန်းက အသံတစ်ခုခုကြောင့် အလုပ်တစ်ခုကို အာရုံစိုက်နေရာကနေ စိတ်တွေပြန့်လွှင့်သွားပြီးတော့ လုပ်စရာတွေကို ဆက်မလုပ်ဖြစ်တာလည်း ဖြစ်ဖူးကြမယ်လို့ ထင်ပါတယ်နော်။ စစ်တမ်းတွေအရ လူတစ်ယောက်ဟာ ပျမ်းမျှ ဖုန်းကို အကြိမ် ၁၁၀ လောက် ကိုင်ကြပါတယ်တဲ့။ မိုဘိုင်းဖုန်းကို စွဲလမ်းတာဟာ နောက်ပိုင်းမှာ ရောဂါလို့တောင် သတ်မှတ်နေကြပါပြီ။ […]

ဖြစ်ဖူးလား။ ရေမြောင်းလေးတစ်ခုကိုခြေလှမ်းကျော်လိုက်ဖို့ တွန့်ဆုတ်နေတာမျိုး။ တွေ့ဖူးလား။ တချို့တွေ ဖားမြင်ရင်သေမလောက်ကြောက်လန့်ရပြီး သတိလစ်တဲ့အထိဖြစ်တာမျိုး။ ဒါတွေက အပိုဟန်လုပ်ပြီး အဖြစ်သည်းနေတာတွေမဟုတ်ကြပါဘူး။ သူတို့ဖြစ်နေတာက Phobia ( တစ်စုံတစ်ခုကို အကြောင်းရင်းမဲ့ကြောက်စိတ်ဝင်ခြင်း)။ Phobias ဆိုတာ တစ်စုံတစ်ရာကို အကြောင်းရင်းမရှိကြောက်ရွံ့တတ်တဲ့စိတ်ဖြစ်ပါတယ်။ phobia ရှိနေပြီဆိုရင် အဲဒီတစ်ခုခုကိုပဲရှောင်လွှဲဖို့တတ်နိုင်သမျှ ကြိုးစားကြလေ့ရှိပါတယ်။ ဒီလိုကြောက်စိတ်ဖြစ်နေတာ ယုတ္တိမရှိမှန်းလည်းသိပါရဲ့။ဖြေဖျောက်ဖို့ကြိုးစားရင်း ပိုပိုပြီး စိတ်ပင်ပန်းနေရတာဖြစ်ပါတယ်။ ဘာမဆိုကြောက်နေတာတော့မဟုတ်ပါဘူး။ တကယ်တမ်း ဘာအန္တရာယ်မှမရှိဘဲလည်း အရာတစ်ခု သို့မဟုတ် အခြေအနေတစ်ခုတည်းကိုပဲ အမြဲကြောက်နေတာမျိုးပါ။ ဥပမာ - တိရစ္ဆာန်တွေကိုကြောက်စိတ်ဝင်ခြင်း -ခွေးကြောက်တာ ၊ပိုးဟပ်ကြောက်တာ၊ ကြွက် သို့မဟုတ် ဖား ကိုမြင်ရင်သွေးပျက်အောင်ကြောက်တာ၊ စတာတွေဖြစ်ပါတယ်။ ပင့်ကူကြောက်တာ (Arachnophobia )၊မြွေကြောက်တာ (Ophidiophobia )၊ လျှပ်စီးလက်ရင်၊ မိုးခြိမ်းရင်ကြောက်တာ (Astraphobia )တွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ခွေးကြောက်တာ (Cynophobia) ဆိုရင် […]