ကျန်းမာစေမည့်အလေ့အကျင့်များ

မြွေကိုက်ရင် ဖြေဆေးရှိတယ်။ ဓာတ်လိုက် ရင် ဖြေဆေးမရှိဘူး ဆိုတာ တကယ်ပါပဲ။ ဓာတ်လိုက် တယ်လို့ပြောရင် မျက်စိထဲမှာ ပြေးမြင်ကြတာက အုန်းခနဲ ပေါက်ကွဲပြီး တစ်ကိုယ်လုံး မည်းသည်းတဲ့ သူကိုပါ။ ဒါက ပြင်းထန်တဲ့ အခြေအနေပါ။ သာမန် အိမ်မှာ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေ ကိုင်ရင်း ကျဥ်ခနဲ ဖြစ်သွားတာလည်း ဓာတ်လိုက် တာပါပဲ။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဓာတ်လိုက်တာက အရေးကြီးတဲ့အတွက် သူသူကိုယ်ကိုယ် ကြုံလာခဲ့ရင် သာမန်လူတစ်ယောက်အနေနဲ့ လုပ်ပေးနိုင်တာလေးတွေကို ရှင်းပြပေးပါမယ်။ ဓာတ်လိုက် တယ်ဆိုတာ ဘာလဲ။ လျှပ်စီးကြောင်းက ခန္ဓာကိုယ်ကို ဖြတ်သွားတဲ့အခါ ဓာတ်လိုက်တယ်ဆိုတာ ဖြစ်လာပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အတွင်းရော၊ အပြင်ရော ထိခိုက်တဲ့အပြင် ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါပါ ပျက်စီးတတ်ပါတယ်။  ဓာတ်လိုက်စေတဲ့ ပစ္စည်းတွေကတော့ အိမ်သုံးပစ္စည်းတွေ ဓာတ်ကြိုးတွေ စက်ပစ္စည်းတွေ နောက်ဆုံး မိုးကြိုးပစ်ခံရတာကိုလည်း ဓာတ်လိုက်တယ်လို့ပဲ […]

တစ်ခါတစ်လေ ကြုံရလိမ့်မယ်။ ပူပူလောင်လောင် အစားအစာမျိုးတွေကို အလောတကြီး စားမိလိုက်တာမျိုး၊ ရေနွေးပူပူကို ရုတ်တရက် သတိမထားမိပဲ သောက်မိလိုက်တာမျိုး တွေပေါ့။ ဒီလို အချိန်မျိုးဆိုရင် အာခေါင်တစ်ခုလုံး ပူလောင်ကျိန်းစပ်ပြီး နေမထိထိုင်မသာဖြစ်သွားတတ်ကြတယ်မဟုတ်လား။ ဒီလို အာခံတွင်း အပူလောင်ပြီဆိုရင် ဆိုးရွားလှတဲ့ ဝေဒနာကိုတင် ကြုံရတာမဟုတ်ပါဘူး၊ စားရေးသောက်ရေးပါ အခက်တွေ့ကြုံရပါလိမ့်မယ်။ အပူလောင်ထားတဲ့ ခံတွင်းကြောင့် အစာစားရာမှာ အရသာမရှိတာလိုလို၊ စပ်နေတာလိုလို၊ ထုံနေတာလိုလိုနဲ့ ခံတွင်းထဲ အစာဝင်သွားရင်ကို နေရထိုင်ရ ခက်နေတော့တာပါပဲ။ ပထမအဆင့် ခံတွင်းအပူလောင်နာဟာ တစ်ရက်ဝန်းကျင်ကနေ ၁ ပတ်ဝန်းကျင်အထိ ကြာတတ်ပြီးတော့ ပြင်းထန်လွန်းတဲ့ အခြေအနေမျိုးကိုတော့ ဒုတိယအဆင့် ခံတွင်း အပူလောင်နာလို့ သတ်မှတ်လေ့ရှိပါတယ်။ ဒီလို ဝေဒနာမျိုး ခံစားရချိန်မှာ အလွယ်တကူ ဖြေရှင်းနိုင်မယ့် နည်းလမ်းလေးတွေ ရှိပါတယ်။ သင်မထင်မှတ်ထားတဲ့ အနီးနားက အစားအစာတချို့ဟာ အဲ့ဒီ […]

ငါးဟင်းစားဖို့ကို လက်တွန့်သွားစေတဲ့အကြောင်းရင်းက အရိုးစူးမှာ ကြောက်ကြတာပါပဲ။ အရိုးလုံးဝမပါအောင် အရိုးနွှင်ဖို့ကလည်း လွယ်တာမှ မဟုတ်တာလေ။ အရိုးများတဲ့ ငါးတွေဆို ပိုဆိုးပြီပေါ့။ စားရင်းသောက်ရင်း အရိုးစူးတဲ့အခါ အသေးလေးတွေဆို ထမင်းမျိုချရုံ၊ ငှက်ပျောသီးစားရုံနဲ့ သက်သာနိုင်ပေမယ့် အရိုးကြီးတာ၊ လည်ချောင်းမှာပိတ်ဆို့တာ၊ အနာဖြစ်စေတာတွေက အန္တရာယ်ရှိနိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေဖြစ်ပါတယ်။ ငါးရိုးစူးတာ ပြင်းထန်ရင် တစ်ခါတလေ ထမင်းစားနေရင်း အရိုးစူးပြီဆိုတာကို ရုတ်တရက်မပြောနိုင်ဘဲ အသက်မရှူနိုင်၊ လည်ချောင်းမရှင်းနိုင်ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ ဘေးကနေ သတိထားမိပြီး အရေးပေါ်ကူညီပေးနိုင်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ အရိုးစူးနေသူဟာ - ချောင်းဆိုးမယ်၊ မျိုချလို့မရ အရမ်းနာကျင်နေမယ်၊ လည်ချောင်းထဲမှာ ပိတ်ဆို့နေမယ်၊ တံတွေးမှာ သွေးစလေးတွေပါမယ်၊ စကားလှမ်းမပြောနိုင်ဘဲ အမူအရာနဲ့ပြမယ်။ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာ အရိုးစူးတာက သက်သာသင့်တဲ့အချိန်မှာ မသက်သာတဲ့အခါ၊ ထိုက်သင့်တဲ့ကုသစောင့်ရှောက်မှု မရှိတဲ့အခါ၊ ဘယ်လိုလုပ်လုပ် အရိုးကမကျသွားတဲ့အခါ၊ ဂရုမစိုက်ဘဲ ပေတေကြိတ်ခံနေတာကြာတဲ့အခါ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေရှိလာနိုင်ပါတယ်။ ငါးရိုးအများစုက ချွန်ထက်တာမို့  ငါးရိုးစူးတာ […]

လူတော်တော်များများက ဘဝမှ တစ်ခါလောက်တော့ နှာခေါင်းသွေးလျှံ ဖူးကြမှာပါ။ ကိုရီးယားကားထဲကလို စာတွေ အသည်းအသန်ကျက်မှ နှာခေါင်းသွေးလျှံတာမဟုတ်ပါဘူး။ နှာခေါင်းသွေးလျှံ ရတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ကံကောင်းတာက အများစုက မစိုးရိမ်ရပါဘူး။ အိမ်မှာတင် သွေးတိတ်အောင်လုပ်လို့ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်သူမဆို ကိုယ့်နှာခေါင်းထဲကနေ သွေးထွက်လာရင် လန့်တတ်ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် နှာခေါင်းသွေးလျှံ တာဘာကြောင့်လဲ။ ရုတ်တရက်ဖြစ်လာခဲ့ရင် ဘာလုပ်ကြမလဲဆိုတာ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ နှာခေါင်းသွေးလျှံ တာက ၂မျိုးရှိပါတယ်။ Anterior nosebleedနဲ့ Posterior nosebleedပါ။ Anterior nosebleed (နှာခေါင်းအရှေ့ဘက်က သွေးယိုခြင်း)- ဒါကနှာခေါင်းသွေးလျှံတာနဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းပါပဲ။ နှာနုရိုးရဲ့ အခြေနားမှာရှိတဲ့ သွေးကြောလေးတွေကနေ သွေးထွက်တာပါ။ သိပ်မပြင်းထန်တဲ့အတွက် အိမ်မှာတင်ကုလို့ရပါတယ်။ Posterior nosebleed (နှာခေါင်းအနောက်ဘက်ကသွေးထွက်ခြင်း)- သူက Anterior nosebleedနောက် အဖြစ်မများပါဘူး။ အသက်ကြီးတဲ့သူတွေမှာ […]

ခွေးကိုက်ခံရရင် လူတွေအစိုးရိမ်ဆုံးက ခွေးရူးရောဂါပါ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ခွေးရူးရောဂါက လူ၁၀၀ဖြစ်ရင် ၉၉ယောက်က သေနိုင်လို့ပါ။ ဒါကြောင့် ခွေးကိုက်ခံရ ပြီးရင်ဘာလုပ်ကြမလဲ။ ခွေးရူးရောဂါမဖြစ်အောင်ဘယ်လိုကာကွယ်ကြမလဲဆိုတာ ပြောပြပေးသွားပါမယ်။ ခွေးကိုက်ခံရ တယ်ဆိုပေမယ့် ကြောင်ကုတ်တာကနေလည်း ခွေးရူးပြန်နိုင်တယ်ဆိုတာကို မမေ့ပါနဲ့။ ဒါကြောင့် ခွေးရူးရောဂါမဖြစ်အောင် လိုက်နာရမယ့် ဆောင်ရန် ရှောင်ရန်တွေကို ပြောပြပေးပါမယ်။ ခွေးကိုက်ခံရရင် ဘာဆက်လုပ်ကြမလဲ။ ခွေးကိုက်ခံရရင် ကိုက်ခံရ ပြီးတာနဲ့ လုပ်စရာ ၃ ခုရှိပါတယ်။ အနာကို သန့်ရှင်းရေးလုပ်တာ ခွေးကိုစောင့်ကြည့်တာ ကာကွယ်ဆေးထိုးတာ စတာတွေပါ။ အနာသန့်ရှင်းရေးလုပ်တာ ခွေးကိုက်ခံရပြီးပြီးချင်း အရင်ဆုံးလုပ်ရမှာ အနာကို သန့်ရှင်းရေးလုပ်ရမှာပါ။ အနာကို ဒီအတိုင်းပစ်ထားရင် ခွေးရူးမပြန်ရင်တောင် ပိုးဝင်ပြီး အသက်အန္တရာယ်ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုက်ခံရတဲ့ နေရာကို ရေနဲ့ ဆပ်ပြာနဲ့ သေချာဆေးကြောပါ။ သွေးတိတ်သွားအောင် အဝတ်သန့်သန့်နဲ့ ဖိထားပါ။ ပြီးရင် ပိုးသတ်ထားတဲ့ ပတ်တီးနဲ့ […]

နာမကျန်းဖြစ်နေချိန် ဖျားနာနေချိန်တွေမှာ ရေချိုးဖို့ဆိုတဲ့ကိစ္စဟာ လူအတော်များများအတွက်တော့ နောက်ဆုံးမှ စဉ်းစားတဲ့ ကိစ္စတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ သာမန်အချိန်တွေမှာတောင် ရေချိုးဖို့ ပျင်းတဲ့လူတွေအတွက်ဆိုရင်တော့ ပိုဆိုးပါလိမ့်မယ်။ ဒါက အပြစ်တင်စရာကိစ္စတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တုပ်ကွေးလိုရောဂါမျိုးတွေကြောင့် ဖျားနာကိုက်ခဲနေချိန်တွေမှာ ရေချိုးချင်စိတ်မရှိတာဟာ သဘာဝပါပဲ။ နေမကောင်းဖြစ်နေတဲ့သူတစ်ယောက်အတွက် စောင်လေးခြုံပြီး အိပ်ရာထဲမှာ နွေးနွေးထွေးထွေး ကွေးနေချင်စိတ်က ပိုများမှာသေချာပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရေချိုးတာက လန်းဆန်းစေတယ်၊ သန့်ရှင်းစေတာကြောင့် နာမကျန်းဖြစ်နေချိန်မျိုးတွေမှာ ရေဘယ်လိုချိုးမလဲ ဆိုတာကိုလည်း သိထားသင့်ပါတယ်။ နာမကျန်းဖြစ်နေချိန်မျိုးတွေမှာ ရေဘယ်လိုချိုးမလဲ ဖျားတာ နာတာကြာလာချိန်တွေမှာတော့ ရေချိုးဖို့ လိုအပ်လာပါလိမ့်မယ်။ တချို့ကတော့ ရေမချိုးပဲ ရေပတ်တိုက်တာမျိုးလုပ်တတ်ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရေချိုးချင်တယ်ဆိုရင်ရော။ ချိုးသင့်သလား။ နာမကျန်းဖြစ်နေချိန်မျိုးတွေမှာ ရေဘယ်လိုချိုးမလဲ ဆိုတာကို ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ ရေချိုးတာဟာ အဖျားရောဂါကို သက်သာစေသလား? ဖျားနာချိန်မှာ ရေချိုးသင့် မချိုးသင့်ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သိပ္ပံနည်းကျ သက်သေပြနိုင်စွမ်းတွေကတော့ အကန့်အသတ်နဲ့သာ ရှိနေပါသေးတယ်။ […]

ရနံ့ခပ်သင်းသင်းနဲ့ ဘူးလှလှလေးတွေနဲ့ အလွယ်တကူသယ်ဆောင်လို့ရတဲ့ လက်သန့်ဆေးရည် (Hand Sanitizer) တွေဟာ ဒီကနေ့ခေတ်မှာ လူသုံးများကြပါတယ်။ အလျင်အမြန် ခြောက်သွေ့လွယ်တယ်၊ လက်ကို သန့်စင်စေတယ်၊ ရောဂါပိုးတွေကို သေစေနိုင်တယ်စတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေကြောင့်လည်း လူကြိုက်များကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ လက်သန့်ဆေးရည် (Hand Sanitizer) သုံးမယ်ဆိုရင် သတိထား ရမယ့် အချက်လေးတွေကို အတူတူ ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ လက်သန့်ဆေးရည် ဆိုတာ ဘာလဲ လက်သန့်ဆေးရည် (Hand Sanitizer) တွေကို ကျန်းမာရေးနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ နယ်ပယ်တွေမှာ အသုံးပြုဖို့ တီထွင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဆေးရုံလိုနေရာမျိုးတွေမှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူတွေ ဒါမှမဟုတ် လူနာတွေနဲ့ လူနာစောင့်တွေအနေနဲ့ လက်မှာကပ်ညိလာနိုင်တဲ့ ဘက်တီးရီးယားတွေနဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်တွေကို ကင်းစင်အောင် ဖယ်ရှားဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ပါ။ ဆရာဝန်တွေနဲ့ သူနာပြုဝန်ထမ်းတွေဟာ နေ့စဉ်လူနာတွေကို ကိုင်တွယ်ထိတွေ့နေရတာမို့ အသုံးတည့်တဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့တွေအနေနဲ့ လက်ကို […]

အိမ်မှာပဲဖြစ်ဖြစ် လမ်းသွားရင်ပဲဖြစ်ဖြစ် ရုတ်တရက် တဆတ်ဆတ်တုန်ပြီး လဲကျသွားတဲ့သူမျိုးကို တွေ့ဖူးပါသလား။ သူ့ကို ဘာလုပ်ပေးလိုက်လဲ။ တကယ်တော့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းမဟုတ်တဲ့သူအနေနဲ့ အတက်လူနာ ကို အတက်ကျအောင်တော့ မလုပ်ပေးနိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် တက်နေတဲ့အချိန်အတွင်းမှာ သူအန္တရာယ်မဖြစ်အောင်တော့ စောင့်ရှောက်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒီတော့ ရုတ်တရက် အတက်လူနာ နဲ့ တွေ့ခဲ့ရင် ဘာလုပ်ပေးနိုင်မလဲဆိုတာ ကြည့်ကြည့်ရအောင်။ တက်နေမှန်းဘယ်လိုသိမလဲ။ အများစုမြင်ဖူးတဲ့ပုံစံကတော့ တစ်ကိုယ်လုံး တဆတ်ဆတ်တုန်ပြီးတက်တဲ့ generalized tonic clonic seizureပါ။ သူကတက်တော့မယ်ဆိုရင် လူက စကားပြောလည်း ပြန်မပြောပါဘူး။ မျက်နှာရှေ့လက်လှုပ်ပြလည်း ပြန်မတုံ့ပြန်ပါဘူး။ ရုတ်တရက် လဲကျသွားပါမယ်။ ပြီးရင် တစ်ကိုယ်လုံးတောင့်သွားပါတယ်။ ပြီးတာနဲ့ တစ်ကိုယ်လုံးတဆတ်ဆတ်တုန်သွားပါတယ်။ နောက်ဆုံးကျရင်တော့ အတက်ကျပြီး စကားပြန်ပြောလာပါမယ်။ ခေါင်းကတော့ မကြည်သေးပါဘူး။ တက်နေချိန်မှာ ပတ်ဝန်းကျင်ကို မသိတော့တဲ့အတွက် သူ့အတွက် အမြင့်ကနေပြုတ်ကျတာ၊ တခြားအက်စီးဒင့်တွေဖြစ်နိုင်တဲ့အတွက် အန္တရာယ်များပါတယ်။ နောက်တမျိုးကတော့ focal […]

လက်ဆေးနည်း ဆိုတာကို အရင်က ကြားဖူးပါသလား။ လက်ဆေးတာပဲ ဘာခက်လို့လဲ။ ဒီလိုပဲဆေးလိုက်ပေါ့လို့ ပြောစရာရှိပါတယ်။ ဟုတ်ပါတယ်။ ဒီလိုပဲ ဆေးလိုက်ရင် ရေနဲ့ ဆပ်ပြာ အပိုကုန်တာပဲရှိပါမယ်။ ရောဂါပိုးတွေ ထင်သလောက် မနည်းသွားပါဘူး။ အဲ့တော့ ဒီနေ့ကစပြီး စမတ်ကျကျ လက်ဆေးကြည့်ရအောင်။ မကြာခဏလက်ဆေးတာက ရောဂါပိုးတော်တော်များများကို ကာကွယ်ပြီးသားဖြစ်တယ်ဆိုတာ အားလုံးသိပြီးထားပါ။ မေးစရာရှိတာက မကြာခဏဆိုတာ တနေ့ဘယ်နှခါကို ပြောတာလဲ။ စမတ်ကျကျဆေးမယ်ဆိုတာ ဘာကိုပြောတာလဲ။ အောက်မှာဆက်ကြည့်ရအောင်။ ဘယ်အချိန်မှာ လက်ဆေးကြမလဲ။ တစ်နေ့ တစ်နေ့ တွေ့လိုက်တဲ့ လူတွေ၊ ကိုင်လိုက်တဲ့ ပစ္စည်းတွေဆိုတာ မနည်းပါဘူး။ အဲ့ဒီထိသမျှက ရောဂါပိုးတွေ ကိုယ့်လက်ကို ရောက်လာတယ်ဆိုတာ တွေးကြည့်ပါလား။ ရောဂါပိုးတွေကိုသာ သာမန်မျက်စိနဲ့ မြင်နိုင်မယ်ဆိုရင် အမလေးလေး မတွေးရဲစရာပဲ။ လက်တစ်ခုလုံး အပြည့်ဖြစ်နေမှာနော်။ ပြီးတော့ အဲ့လက်နဲ့ မုန့်စားမယ်၊ မျက်လုံးပွတ်မယ်၊ […]

ဆေးလိပ်သောက်သူတွေက စိတ်ဓာတ်ကျနိုင်ခြေပိုများတယ်ဆိုတာ သိပြီးပြီလား.... တီထွင်မှုအားကောင်းအောင်၊ စိတ်ငြိမ်အောင်ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက် အမျိုးမျိုးနဲ့ ဆေးလိပ်ကို သ​ဘောတကျနဲ့ သောက်မိနေတုန်းပဲလား.... တကယ်ရော‌ ဆေးလိပ်သောက်တာက စိတ်ငြိမ်စေရဲ့လား။ ဆေးလိပ်က စွဲလမ်းစေတတ်ပါတယ် ဆေးလိပ်မှာ နီကိုတင်းလို စွဲလမ်းစေတဲ့ ဓာတ်တွေ ပါတာကြောင့် သောက်ပြီးတိုင်း သောက်ချင်မိနေနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုကနေ တစ်နေ့ကို တစ်လိပ်လောက်ပါ။ စိတ်ငြိမ်အောင် ပါဆိုပြီး သောက်ရင်းက နောက်ဆုံး တစ်နေ့ကို တစ်လိပ် ကနေ တစ်ဗူးလောက်အထိ တိုးသောက်လာတာမျိုးဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဆေးလိပ်သောက်သူတွေက စိတ်ဓာတ်ကျနိုင်ခြေပိုများတယ်ဆိုတာ သိပြီးပြီလား.... ဆေးလိပ်သောက်တာက အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာကိုတင် ထိခိုက်စေတာမဟုတ်ဘဲ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကိုပါထိခိုက်လာစေနိုင်ပါတယ်။ ဆေးလိပ်သောက်တာက အောက်ပါ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာပြဿနာတွေ ဖြစ်နိုင်ခြေကို များစေပါတယ်။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းက စိတ်ဖိစီးစေနိုင်တယ် လူတော်တော်များများ လက်ခံထားတာက ဆေးလိပ်သောက်တာက စိတ်ဖိစီးမှုကို ပြေလျော့စေနိုင်တယ်လို့လေ။ တကယ်ကတော့ ဆေးလိပ်သောက်တာက စိတ်ဖိစီးမှုကို ပိုတိုးစေနိုင်တာပါ။ လူတွေက စိတ်ညစ်လာတဲ့အခါ၊ စိတ်ဖိစီးလာတဲ့အခါ […]