ကျောင်းနေအရွယ်

ကလေးတွေရဲ့ အောင်မြင်မှုကို အမြင်ချင်ဆုံးက ဖေဖေ မေမေ တို့ ပါပဲ။ စာမေးပွဲတို့ ပြိုင်ပွဲတို့ဆို ကာယကံရှင်လေးတွေထက် မိဘတွေက ပိုပြီး စိတ်လှုပ်ရှားတတ်ကြတာပဲ ကြည့်။ ကိုယ့်သားသမီးလေးတွေကို ပညာတော်စေချင်တာ ၊ ထိပ်ဆုံး ရောက်စေချင်တာ မိဘတိုင်း ရဲ့ ဆန္ဒပဲ မဟုတ်လား။ ဒါပေမယ့် မေးစရာရှိတဲ့မေးခွန်းတစ်ခုက ပညာရေးမှာ အဆင့်တစ် ရရုံနဲ့ ထူးချွန်အောင်မြင်တယ်လို့ ယူဆနိုင်ပြီလား။ မိဘတွေဟာ အများအားဖြင့် ကျောင်းမှာ အမြဲ အဆင့်တစ် ရဖို့၊ အမှတ်အများဆုံး ရဖို့ကိုပဲ အလေးထားပြီး ကလေးတွေကို တွန်းအားပေးတတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကလေးတွေ ရဲ့ အနာဂတ်ဘဝမှာ အောင်မြင်မှုတွေ ရဖို့ ဆိုတာ ဉာဏ်ကောင်းရုံ ၊ အမှတ်ကောင်းရုံ နဲ့ မလုံလောက်ဘူး ဆိုတာ မေမေတို့ သတိပြုဖို့ […]

ကလေးကို EQ (စိတ်ခံစားမှုထိန်းသိမ်းနိုင်စွမ်း) ကောင်းအောင် ဘယ်လိုပျိုးထောင်မလဲ ..... ကလေးတစ်ယောက်အောင်မြင်ဖို့ဆိုတာမှာ ဖေဖေမေမေတို့အနေနဲ့ ပညာရေးကောင်းအောင် သင်ပေးရုံနဲ့ လုံလောက်ပြီလို့ ထင်ပါသလား။ မေးစရာမေးခွန်းတစ်ခုက အောင်မြင်တဲ့သူတိုင်းမှာ ပညာအရည်အချင်းကောင်းကောင်းပဲရှိကြတာလား။ အောင်မြင် ကျော်ကြားသူတိုင်းဟာ အရည်အချင်းကောင်းများစွာကိုပိုင်ဆိုင်ထားကြပါတယ်။ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ ဗဟုသုတမှာ နှံ့စပ် ကြသလို ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးလည်းကောင်းကြပါတယ်။ တကယ်တော့ အောင်မြင်သူတစ်ယောက်အဖြစ် ပျိုးထောင်ချင် တယ်ဆိုရင် ကိုယ့်ရဲ့ ကိုယ်ပွားလေးကို ပညာအရည်အချင်းကောင်းအောင် သင်ပေးဖို့လိုသလို ကလေးကို စိတ်ခံစားမှု ထိန်းသိမ်းနိုင်စွမ်း (EQ) ကောင်းအောင် လုပ်ဆောင်ပေးဖို့လည်း လိုပါမယ်။ https://hellosayarwon.com/parenting/school-age-children/school-age-children-nutrition/brain-exercises-and-brain-foods-for-kids/ EQ (စိတ်ခံစားမှုထိန်းသိမ်းနိုင်စွမ်း) ဆိုတာ EQ ကို အရှည်ကောက်Emotional Quotient (စိတ်ခံစားမှုထိန်းသိမ်းနိုင်စွမ်း) လို့ခေါ်ကြပါတယ်။ Emotional Intelligence လို့လည်းခေါ်ကြတယ်။ EQ ဆိုတာက စိတ်ခံစားချက်တွေကို အကောင်းဆုံးထိန်းချုပ်နိုင်တယ်၊ အခြေအနေကို လိုက်ပြီးအကောင်းဆုံးတုံ့ပြန်တတ်တယ်၊ အခြားသူတွေရဲ့ စိတ်အခြေအနေကို အကောင်းဆုံးခန့်မှန်းတတ်ပြီး […]

ကလေးတွေကို စာပဲကျက်ခိုင်း၊ စာအုပ်နဲ့မျက်နှာကပ်ထားစေချင်တာ၊ အမှတ်များဖို့၊ အဆင့်တစ်ရဖို့၊ ဂုဏ်ထူးတွေပါဖို့ပဲ ဖိအားပေးမိနေသလား။ အားကစား ကိုတော့ မေ့ထားမိသလား။ တော်စေ၊ ထက်မြက်စေချင်တဲ့ ဖေဖေမေမေတို့ရဲ့ စိတ်ဆန္ဒတွေက ဒီလိုတွန်းအားပေးတဲ့နည်းနဲ့ ထိရောက်စေပါ့မလား။  တကယ်တော်စေ၊ တတ်စေချင်ရင် စည်းစနစ်ရှိတဲ့ လွတ်လပ်ခြင်းကို ခံစားခွင့်ပေးလိုက်ပါ။ ကလေးတွေရဲ့ ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးမှုကို အားကစားက အထောက်အကူပေးနိုင်တယ်၊ ဉာဏ်ရည်ထက်မြက်စေတယ်လို့ပြောရင် မေမေတို့ယုံကြမှာလား။ ဘယ်လိုတွေ အကျိုးကျေးဇူးရှိလဲ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ အားကစား လုပ်တဲ့ ကလေးတွေက - ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယုံကြည်မှု ပိုရှိတယ် အားကစားလုပ်တဲ့အခါ လှုပ်ရှားသမျှ၊ ဆုံးဖြတ်သမျှ ကိုယ်တိုင်ပဲ လုပ်ရတာမို့ ကလေးအတွက် ကိုယ်တိုင်ဆုံးဖြတ်နိုင်တဲ့ အလေ့အကျင့်ရစေပါတယ်။ အတူကစားသူချင်း ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးမှာလည်း ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယုံကြည်မှုရှိစေတယ်။ အားကစားလုပ်ရင်း သူငယ်ချင်းတွေ အများကြီးရနိုင်တယ်လေ။ အရှုံးကို မကြောက်တော့ဘူး အနိုင်ရဖို့ အစွမ်းကုန်ကြိုးစားတတ်တဲ့ ဇွဲအပြင် ကျရှုံးတာရှိလည်း တုန်လှုပ်မသွားဖို့ အလေ့အကျင့်ရစေပါတယ်။ အရှုံးဆိုတာ အနိုင်ရဖို့ လှေကားထစ်တွေဖြစ်တဲ့အကြောင်းကို […]

မကြာခင်မှာ အိမ်ရဲ့ဆည်းလည်းလေးတွေ ဖြစ်ကြတဲ့ သားသားမီးမီးတို့ရဲ့ ကျောင်းပိတ်ရက်ရောက်လာတော့မယ်နော်။ ဒီအချိန်က မေမေရော သားသားမီးမီးတွေပါ စိတ်အလှုပ်ရှားဆုံးအချိန်ဆိုလည်း ဟုတ်ပါတယ်။ ပိတ်ရက်မှာ အိမ်မှာနေမယ့် သားသားမီးမီးတို့ကို တစ်ချိန်လုံး အော်မနေရစေဖို့ မေမေတို့အနေနဲ့ အခုကတည်းက ဘာတွေလုပ်မလဲဆိုတာကို အစီအစဉ်ချထားနိုင်မှ တော်ကာကျမှာနော်။ ဒီတော့ ပိတ်ရက်ဘာလုပ်မယ်ဆိုတဲ့ အစီအစဉ်မရှိသေးဘူးဆိုရင် ဒီဆောင်းပါးလေးကနေတဆင့် ပြောပြပေးပါရစေ။ ကျောင်းပိတ်ရက်မှာ သားသားမီးမီးတွေနဲ့အတူ လုပ်ဆောင်နိုင်မယ့်အရာတွေက ဘာတွေများလဲ............. ကျောင်းပိတ်ရက်မှာ မေမေတို့အနေနဲ့ သားသားမီးတို့ရဲ့ တိုးတက်မှုအတွက်ဖြစ်ဖြစ် ချစ်ခင်မှုတွေတိုးလာစေဖို့ဖြစ်ဖြစ် ဒီလုပ်ဆောင်မှုလေးတွေကို အတူတူလုပ်ဆောင်လို့ရပါတယ်။ အတူတူ ဈေးဝယ်ထွက်မယ် ဈေးဝယ်ထွက်တဲ့အခါသားသားမီးမီးတွေကို အတူခေါ်သွားပေးပါ။ ဒီလိုခေါ်သွားတာက သူတို့လေးတွေကို အတွေ့အကြုံရစေပြီး အစားကောင်းကောင်းစားစေဖို့လည်း အထောက်အပံ့ဖြစ်စေမှာပါ။ ဒီလိုလုပ်တာက မေမေနဲ့ ကလေးတို့ကြားမှာ သံယောဇဉ်လည်း ပိုတိုးစေနိုင်ပါတယ်။ သစ်ပင်လေးတွေ အတူတူစိုက်ကြမယ် ဒါက ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိန်းသိမ်းရာရောက်သလို ကလေးကို သဘာဝတရား နဲ့ထိတွေ့ခွင့်ပေးတာက ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာရော စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကိုပါ အကောင်းဆုံးကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးစေမှာပါ။ အတူတူ […]

နွေဦးရာသီ ရောက်လာပြီဆိုရင်တော့ ကလေးတို့မျှော်နေတဲ့ ကျောင်းပိတ်ရက်ရှည် ကြီး နီးကပ်လာပါပြီ။ အမွှေစိန်လေးတွေ အိမ်မှာမြဲပြီး ကဲကြမှာကို စိုးရိမ်နေတဲ့ မိဘတွေ ရှိကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အလုပ်တွေ၊ ကျောင်းတွေနဲ့ လည်ပတ်နေရတဲ့ မိသားစုတွေ လူစုံတက်စုံရှိကြတဲ့အချိန်မို့ ပျော်စရာကောင်းမှာပါနော်။ မိသားစုရဲ့ပျော်ရွှင်စရာအမှတ်တရတွေ ဖန်တီးနိုင်မယ့်အချိန်လည်းဖြစ်လို့ ကလေးတွေကို စည်းကမ်းတွေအတင်းမချပါနဲ့၊ ပိတ်ရက်လေးတောင် ကျူရှင်ကိုပဲအတင်းမပို့ပါနဲ့။ ကလေးတို့လည်းအကျိုးရှိ၊ ပျော်ဖို့လည်းကောင်းတဲ့ အရာတွေလည်း ဖန်တီးရအောင်ပါ။ ခရီးသွားကြမယ်။ အခွင့်အရေးရတုန်းလေး အမှတ်တရအဖြစ်ရော အပန်းဖြေခရီးအနေနဲ့ပါ ကျောင်းပိတ်ရက်ရှည် မှာ မိသားစုလိုက် ခရီးတစ်ခုခုထွက်သင့်ပါတယ်။ ဘုရားဖူး သို့မဟုတ် ကမ်းခြေ ခရီးသွားတာမျိုးမှာ ပျော်ရွှင်စရာအမှတ်တရတွေဖန်တီးပါ။ ခရီးမှာတွေ့ရတဲ့ အသစ်အဆန်းတွေကို စူးစမ်းလေ့လာတဲ့ကလေးအတွက် သမိုင်းကြောင်းတွေ၊ ဗဟုသုတဖြစ်စရာလေးတွေ ပြောပြပေးပါ။ ပျော်စရာသင်တန်းတွေ တက်ခိုင်းမယ်။ (၁) ဂီတသင်တန်း အားလပ်ရက်မှာ ကလေးကို စန္ဒရား၊ တယော သို့မဟုတ် တူရိယာပစ္စည်းတစ်ခုခုကို တီးခတ်နည်းသင်ပေးလိုက်ပါ။ သားယောက်ျားလေးဆိုရင် ဂီတာတီးသင်ပေးတာလည်းကောင်းပါတယ်။ […]

ကလေးတစ်ယောက်ကို ပျိုးထောင်ရတာ လွယ်ကူတဲ့ကိစ္စတော့မဟုတ်ပါဘူး။ မွေးစကနေစလို့ ဘွဲ့ရတဲ့အထိ မေမေအတွက်တော့ ကိုးလလွယ် ဆယ်လဖွားထားရတဲ့ ကလေးက အရွယ်ကိုရောက်မလာဘူးနော်။ မေမေတစ်ယောက်အနေနဲ့ ကလေးတစ်ယောက်ကြီးပြင်းလာတဲ့ အခိုက်အတန့်တိုင်းကို အကောင်းဆုံးကျော်ဖြတ်ခဲ့နိုင်မှုရလဒ်ကို မှတ်ကျောက်တင်ပေးနိုင်တာက ကလေးက ကျန်းမာပျော်ရွှင်စွာ ကြီးပြင်းအရွယ်ရောက်လာခြင်းပါ။ ကလေးတစ်ယောက် ကောင်းစွာကြီးပြင်းလာစေဖို့ မေမေတို့ ကျော်ဖြတ်ခဲ့ရတဲ့ အခိုက်အတန့် ကိုးလလွယ် ဆယ်လဖွားရတဲ့ကလေးတစ်ယောက်ကို ကောင်းမွန်စွာကြီးပြင်းလာဖို့ မေမေ့အနေနဲ့ အခုလိုအဆင့်လေးတွေကို အကောင်းဆုံးကျော်ဖြတ်ခဲ့တာပါ။ မွေးစကနေ မူကြိုတက်ချိန် မူကြိုတက်ချိန် ကနေ မူလတန်းစတက်ချိန် မူလတန်း ကနေ အလယ်တန်းရောက်ချိန် အလယ်တန်း ကနေ အထက်တန်း အထက်တန်း ကနေ ဘွဲ့ရချိန်အထိပါ။ အလုပ်ခွင်ဝင်ချိန်မှာတော့ ဘေးကနေ ဖေးမပေးရုံလောက်ပဲလုပ်ပေးရတော့တာပေါ့။ မွေးစကနေ မူကြိုမတက်ခင်အထိကတော့ မနက်ကနေ ညအထိ ရင်အုပ်မကွာစောင့်ရှောက်ပေးရင်း အစားအသောက်တွေကိုလည်း ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်အောင် ကိုယ်တိုင်ပြင်ဆင်ပြီးကျွေးမွေးပျိုးထောင်ပေးနေချိန်ပေါ့။ ကလေးမတည့်တာတွေစားမိမှာကို သိပ်စိုးရိမ်စရာမလိုသလို ထိခိုက်မှုတစ်ခုခုမဖြစ်အောင်လည်း မေမေက […]

ခုခေတ်ကလေး တော်တော်များများကို ကြည့်လိုက်ရင် ပိန်ပိန်သေးသေးလေးနဲ့ အားမရှိသလို ပုံလေးတွေ ဖြစ်နေတာ သတိထားမိမယ်ထင်တယ်နော်။ ဒါတွေက ဘာကြောင့်ဖြစ်ရတာလဲဆိုရင် ကလေးရဲ့ တစ်နေ့တာမှာ လိုအပ်တဲ့ အာဟာရတွေ မရတာ၊ အထိုင်များပြီး လှုပ်ရှားမှုနည်းလွန်းတာ၊ စာမှ စာ စာကိုပဲ ဂရုစိုက်ရင်း ထိုင်ခုံမှာပဲ တစ်နေ့တာ ကုန်ဆုံးနေရတာ၊ ကလေးက ကိုယ်ခံအားနည်းပြီး မကြာခဏ ဖျားနာချူချာတော့ ပိန်ချုံးလာတာ စတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေကြောင့်ပါပဲ။ ကလေးထွားစေဖို့ ဘယ်လိုအာဟာရတွေကို အဓိကကျွေးကြမလဲ။ တခြားကလေးတွေနဲ့ ယှဉ်လိုက်တိုင်း ကိုယ်ကလေးက ပိန်ပြီး ညှက်နေတာမျိုး မဖြစ်စေချင်ဘူးဆိုရင် မေမေတို့အနေနဲ့ ငယ်ငယ်ကတည်းက ပရိုတင်းဓာတ်ကို ပြည့်ဝစုံလင်စွာ ကျွေးထားဖို့ လိုပါတယ်။ ပရိုတင်းဓာတ် တစ်နည်းအားဖြင့် အသားဓာတ်က ကိုယ်ခန္ဓာမှာရှိနေတဲ့ ကြွက်သားထုကို တည်ဆောက်ပေးတယ်။ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကိုလည်း ကောင်းစေပြီး အလွယ်တကူ ဖျားနာခြင်းမဖြစ်စေဖို့ ကာကွယ်ပေးနိုင်တယ်။ ကလေးရဲ့ […]

ကိုယ့်သားသမီးတွေကို ထူးချွန်ထက်မြက်တဲ့ ကြယ်ပွင့်လေးတွေဖြစ်လာစေချင်တာ မိဘတိုင်းရဲ့ဆန္ဒပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီလိုဖြစ်လာစေဖို့က သူတို့တွေရဲ့ဝါသနာနဲ့ စိတ်အားထက်သန်ရာ နယ်ပယ်တွေကို မိဘတွေဘက်က ကူညီပျိုးထောင်ပေးဖို့တော့ လိုပါတယ်။ အရင်ဆုံး - ကလေးက ဘယ်နေရာမှာ ထူးချွန်လဲ အတည်ပြုပါ ဆုတံဆိပ်တွေရနေမှ ထူးချွန်မှုမဟုတ်ပါဘူး။ ကလေးရဲ့ အားသန်ရာ၊ စိတ်အားထက်သန်မှုပြင်းပြရာ တစ်ခုခုကို ဆိုလိုပြီး ဒီအလုပ်တစ်ခုခုနဲ့ဆိုရင် ကလေးက ပျော်ရွှင်တက်ကြွနေပြီး ရလဒ်ကောင်းနေတတ်တာမျိုးပါ။ ဥပမာ ပန်းချီဆွဲတာ၊ ဂီတတူရိယာတစ်ခုခုတီးတာ၊ ဘောလုံးကန်တာ၊ သီချင်းဆိုတာ စတဲ့ ဝါသနာလေးတွေထဲက ကလေးရဲ့စိတ်အားထက်သန်မှုအပြင်းပြဆုံးကို သူ့ရဲ့ထူးချွန်မှုအဖြစ် မှတ်ယူပေးပါ။ ကလေးရဲ့ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုကို အသိအမှတ်ပြု ချီးကျူးပါ အစကတော့ အရေးမလုပ်ဘဲ ဆုရမှ၊ ထူးချွန်လွန်းနေမှ ဂုဏ်ယူတာမျိုး မဖြစ်သင့်ပါဘူး။ အောင်မြင်မှု ရှိရှိ၊ မရှိရှိ ကလေးရဲ့ အားထုတ်မှုရလဒ်မှန်သမျှကို အသိအမှတ်ပြုပေးပါ။ အားပေးချီးမြှောက်ပါ။ သူတို့အတွက် အားဆေးတစ်ခွက်ဖြစ်တဲ့ မိဘရဲ့ ချီးကျူးမှုကို […]

ကျောင်းနေအရွယ်မတိုင်ခင် ကလေးများကို စောစီးစွာ အနုပညာတစ်ခုခု သင်ကြားပေးခြင်းဟာဆိုရင် ကလေးတွေရဲ့ ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အထောက်အကူများစွာ ဖြစ်စေတာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ အနုပညာလို့ပြောတဲ့အခါမှာ ဂီတ၊ အက၊ ပန်းချီ တို့အပြင် လက်မှုပညာများ၊ စိတ်ကူးစိတ်သန်းဖြင့် ဖန်တီးမှုများလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုအကျိုးကျေးဇူးတွေ သက်ရောက်စေနိုင်သလဲဆိုရင်… (၁) လှုပ်ရှားမှုအတွက် အထောက်အကူပြုပါတယ် ကလေးတွေအဖို့ တူရိယာတစ်ခုခု တီးခတ်မယ်၊ ရွှံစေးနဲ့ အရုပ်ကလေးတွေ ပုံဖော်မယ်၊ စုတ်တံကို အသုံးပြုကာ ပန်းချီဆွဲမယ်… အစရှိတဲ့ နည်းလမ်းများဟာ ကလေးတွေရဲ့ လက်လှုပ်ရှားမှုလေးများဖြင့် ပြုလုပ်ရတာကြောင့် ကလေးတွေရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို တိကျစေတယ်၊ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းကိုလည်း သန်မာစေပါတယ်။ (၂) ဂဏန်းသင်္ချာသင်ကြားရာမှာ အထောက်အကူပြုတယ် ကလေးတွေဟာ ဖန်တီးမှုတစ်ခုခုလုပ်တယ်ဆိုကြပါစို့။ ဥပမာ - ဆွဲကြိုလေးတစ်ကုံးသီကြတယ်ဆိုရင်.. crystal လေးတွေတော့ ဘယ်နှလုံး သုံးရမယ် စသည်ဖြင့် ရွေးချယ်ရတာကြောင့် သူတို့လေးတွေရဲ့ ဂဏန်းသင်္ချာသင်ကြားမှုမှာ လွယ်ကူ ပျော်ရွှင်စွာနဲ့ […]

ထူးချွန်ထက်မြက်တဲ့ ကလေးတစ်ယောက်ရဲ့ ဘဝအစခြေလှမ်း က ဘာများ ဖြစ်မလဲ ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ အရမ်းဉာဏ်ကောင်းပြီး ထက်ထက်မြက်မြက်ရှိတဲ့ ကလေးတွေကို တွေ့ဖူးကြမှာပါ။ ဒီလိုကလေးတွေရဲ့ ဘဝကို အနီးကပ်လေ့လာကြည့်မယ်ဆိုရင် ပင်ကိုယ်သဘာဝကိုက ကြိုးစားချင်စိတ်ရှိတယ်၊ မိဘတွေကလည်း နောက်ကွယ်ကနေ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အားပေးကူညီမှုတွေ၊ လိုအပ်တဲ့ ပညာရေးဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့တွေ ပေးနိုင်တဲ့အပြင် သားသမီးနဲ့ မိဘကြားမှာ အဆင်ပြေပြေ စကားပြောဆိုဆက်ဆံလို့ရတဲ့ ငြိမ်းချမ်းတဲ့ ဆက်ဆံရေးတစ်ခု ရှိနေတတ်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ ကလေးတွေက အသက်အရွယ်အလိုက် လိုအပ်တဲ့ အာဟာရတွေကိုလည်း ပြည့်ပြည့်ဝဝ ရရှိကြတာပါ။ ကိုယ့်သားသမီးကိုလည်း သူတို့လိုမျိုး ဉာဏ်ရည်ထက်မြက် ပျော်ရွှင်ကျန်းမာစွာနဲ့ ကြီးပြင်းလာစေချင်တာ မိဘတိုင်းရဲ့ စေတနာ မေတ္တာပါပဲ။ ဒီဆောင်းပါးလေးမှာ ကိုယ့်ကလေးကို ဘယ်လိုထူးချွန်ထက်မြက်အောင် ပုံသွင်းပေးနိုင်မလဲဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး မိဘတွေ သိထားသင့်တဲ့ ဆောင်ရန်၊ ရှောင်ရန်တွေကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ https://hellosayarwon.com/parenting/toddler-preschooler/toddler-and-preschooler-growth-and-development/child-development-with-mental-and-physical/ ထူးချွန်ထက်မြက်တဲ့ […]