ကူးစက်ရောဂါများ

ကိုဗစ်ကာလ မှာ Stay homeကြောင့် အိမ်မှာနေနေရတာ လပိုင်းလောက်ရှိနေပါပြီ။ အိမ်မှာပဲနေ၊ အိမ်ကနေပဲ အလုပ်လုပ်ကြတာဆိုတော့ စားလိုက်၊ အိပ်လိုက်၊ ဖုန်းလေးသုံးလိုက်နဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်လေးက မသိမသာလေး တက်တက်လာပါတယ်။ ဒါဆို ဝိတ်ချဖို့ စဉ်းစားသင့်နေပြီလား။ ကိုဗစ်ကူးစက်ခံရရင် အသက်အန္တရာယ်ရှိနိုင်တဲ့ အုပ်စုတွေထဲမှာ အဝလွန်တဲ့ သူတွေလည်း ပါနေတယ်ပြောတယ်။ ဒါဆို ဝိတ်ချသင့်တာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ဝိတ်ချလိုက်လို့ ပိန်သွားရင် ရောဂါတွေ ဝင်လာမှာလား။ ဝိတ်ချလို့ အာဟာရပြတ်သွားပြီး ခုခံအားကျလာရင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲ။ အင်း စဉ်းစားစရာတွေတော့ ဖြစ်ကုန်ပါပြီ။ ကိုဗစ်ကာလအတွင်းမှာ တကယ်ပဲ ဝလာကြသလား။ ကိုဗစ်ကာလမှာ အရင်ကထက် ပိုပြီး ဝလာတာကို Quarantine 15ရယ်လို့ လူမှုစာမျက်နှာတွေမှာ အပြောင်အပျက်သဘောအနေနဲ့တောင် တင်လာကြပါတယ်။ ဆိုလိုတာကတော့ တကယ်ပဲ ဝလာကြတာပါ။ ဘာကြောင့်များပါလိမ့်။ ပျင်းလာတာ - တစ်နေကုန် အိမ်ထဲမှာပဲနေ၊ […]

ခုနေ အနံ့ပျောက်ပြီဆိုတာနဲ့ အရင်ဆုံး စဉ်းစားမိတာက ကိုဗစ်ဖြစ်နေပြီဆိုတာလားပဲ။ ဒါတင်ပဲလားဆိုတော့ အနံ့ပျောက်ပြီးရင် ဘယ်တော့ အနံ့ပြန်ရမှာလည်းဆိုတာကလည်း ပြဿနာတစ်ခုပါပဲ။ တချို့ကလည်း ချက်ချင်းပြန်ရတယ်။ တချို့ကလည်း ဆေးရုံကတောင် ဆင်းလာပြီ။ အနံ့ပြန်မရသေးလို့ စိတ်သောကရောက်နေတာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ အနံ့ခံတယ်ဆိုတာ အာရုံ၅ပါးမှာ တစ်ပါးအပါအဝင် ဖြစ်တာကြောင့် အနံ့ပျောက်သွားရင် ရှိပြီးသားစွမ်းရည်တစ်ခုဆုံးရှုံးသွားသလို ခံစားရမှာပါ။ ကြာလာရင် စိတ်ဖိစီးမှုတွေ ဖြစ်လာပြီး စိတ်ရောဂါတွေပါ ခံစားလာရနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အနံ့ပြန်ရနိုင်မယ့် နည်းလမ်းကို မျှဝေပေးလိုပါတယ်။ အနံ့ပျောက်မှန်း ဘယ်လိုသိနိုင်မလဲ။ အများစုကတော့ ဟင်းချက်ရင်း အနံ့မရတော့ဘူးလို့ ဆိုကြပါတယ်။ ဒါဆိုရင်တော့ သိသာနေတော့ သိပ်ရှင်းစရာ မလိုပါဘူး။ တချို့က ရသလို မရသလို ဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင်တော့ ဒီနည်းနဲ့ စမ်းကြည့်ပါ။ ဒါကြီးကို မလုပ်တတ်ပါဘူးဆိုရင်လည်း အိမ်မှာရှိတဲ့ အနံ့နည်းနည်း ပြင်းတဲ့ဟာ ( ဥပမာ - […]

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ရောဂါရှာဖွေရေးအတွက် test kitတွေကို ၂၉.၉.၂၀၂၀ထဲက စသုံးခဲ့ပါတယ်။ အဖြေမြန်မြန်ရတဲ့အတွက် လူနာများများပိုစစ်နိုင်ပြီး လူနာနဲ့ ထိတွေ့သူတွေကို မြန်မြန်ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါက သူ့ရဲ့ အားသာချက်ပါ။ ဒါပေမယ့် လူတွေကြားမှာ ဒွိဟဖြစ်နေတာလေးတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါဆို တစ်နိုင်ငံလုံးကို စစ်လိုက်ပါလားတို့၊ သူ့ကို့ ဒါနဲ့ စစ်ပေးပြီး ငါကျဘာလို့ ဒါနဲ့ စစ်လို့မရတာလဲ စသဖြင့် စိတ်ထဲမှာ အားမလို အားမရတွေ ဖြစ်နေမှာပါ။ ကိုဗစ် test kitက ကောင်းတယ်ဆိုပေမယ့် RT-PCRလို့ ခေါ်တဲ့ အရင်က စက်တွေနဲ့ စစ်တာကိုတော့ မမီပါဘူး။ သူ့မှာလည်း စွမ်းရည် အကန့်အသတ်ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် လူရွေးပြီး စစ်ရတာပါ။ ဘယ်သူတွေကို စစ်မလဲ။ ဘယ်အဖြေရရင် ဘာလုပ်မလဲဆိုတာကို ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက သတ်မှတ်ထားတာရှိပါတယ်။ သူတို့ အောက်တိုဘာ ၂ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ […]

ကိုဗစ် ရဲ့ အဓိက လက္ခဏာတွေထဲမှာ ချောင်းဆိုးတာပါပါတယ်။ များသောအားဖြင့် ချောင်းခြောက်ဆိုးတာပေါ့။ ကိုဗစ်သံသယလူနာလို့ သတ်မှတ်တဲ့နေရာမှာလည်း ချောင်းဆိုးတဲ့လက္ခဏာပါနေပါတယ်။ ဆိုလိုတာက ခုချိန်မှာ လူတစ်ယောက်ဟာ အကြောင်းရင်းမယ်မယ်ရရ မရှိဘဲ ချောင်းဆိုးနေမယ်ဆိုရင် ကိုဗစ်လို့ သံသယဖြစ်မှာပါ။ သင်သာဆိုလည်း ကိုယ်ကိုယ်တိုင် ဘာအကြောင်းမှမရှိဘဲ ချောင်းတွေ ရက်ဆက်ဆိုးနေပြီဆိုရင် ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကိုဗစ်ဖြစ်နေပြီလားလို့ တွေးလိုက်မှာပါပဲ။ ဒါဆိုရင် သင်ဘာလုပ်မှာလဲ။ လက်ရှိလမ်းညွှန်ချက်တွေအရဆိုရင် နီးစပ်ကျန်းမာရေးဌာနတို့၊ ဖျားနာဆေးကုခန်းတို့ ၂၀၁၉တို့ HICA call centreတို့ကို အရင် ဖုန်းဆက်အကြောင်းကြားပြီး အကြံဉာဏ်တောင်းခံရမှာပါ။ ဆိုလိုတာက သင့်ကိုယ်တိုင် ဆေးရုံကိုသွားပြီး စစ်ဆေးမှုခံယူမယ်ဆို သင်ဘာနဲ့ သွားမှာလဲ။ ကိုယ်ပိုင်ကားရှိတဲ့သူက တစ်မျိုးပေါ့။ လက္ခဏာရှိနေလျက်နဲ့ အများသုံးယာဉ်လိုင်းတွေ၊ တက္ကစီတွေကို စီးသွားဖို့ မသင့်တော်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် အရင်အကြောင်းကြားခိုင်းရတာပါ။ သင့်အနေနဲ့ ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းလာဖို့ အဆင်မပြေဘူးဆိုရင် သူတို့အနေနဲ့ […]

COVID-19 လက္ခဏာတစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ လည်ချောင်းနာခြင်းကို သက်သာစေမယ့် အိမ်တွင်းကုထုံးများ ကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ လည်ချောင်းနာတယ်ဆိုတာက ဆိုးရွားလှတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတစ်ခုမဟုတ်ပေမယ့် အတော်လေး ခံရက်တဲ့ ဝေဒနာတစ်ခုပါ။ နောက်ပြီး COVID-19 ရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေထဲမှာလည်း လည်ချောင်းနာတာက တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်နေတော့ လည်ချောင်းနာဝေဒနာခံစားလာရပြီဆိုရင် ယုန်ထင်ကြောင်ထင်နဲ့ တွေးပူစရာပါ။ COVID-19 ဆိုတာက အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါတစ်မျိုးမို့ လည်ချောင်းနာဝေဒနာက သူ့ရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတစ်ခုဖြစ်နေတာ သိပ်တော့ မထူးဆန်းလှပါဘူး။ လေ့လာချက်တွေအရဆိုရင် Positive လူနာ ၁၄% လောက်မှာ လည်ချောင်းနာတဲ့ လက္ခဏာတွေ ပြသခဲ့ကြပါတယ်တဲ့။ သေချာသိနားလည်ထားသင့်တာကတော့ လည်ချောင်းနာတာက COVID-19 ရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေထဲက တစ်ခုသာဖြစ်ပြီးတော့ လည်ချောင်းနာတိုင်း COVID-19 လို့ တထစ်ချမှတ်ယူလို့မရဘူးဆိုတာပါပဲ။ အအေးမိ၊ တုပ်ကွေးနဲ့ တခြားရောဂါတွေကြောင့် လည်ချောင်းနာတာမျိုးခံစားရနိုင်ပါတယ်။ တကယ်တမ်း ဒီလို လည်ချောင်းနာဝေဒနာမျိုး ခံစားလာရတယ်ဆိုရင် အိမ်တွင်းကုထုံးတွေနဲ့တင်ကုစားလို့ရနိုင်ပါတယ်။ လည်ချောင်းနာဝေဒနာကို သက်သာလျော့ပါးစေနိုင်တဲ့ […]

အခုဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်ဆေးမှုတွေကို သေသေချာချာလုပ်လာနိုင်တော့ လူနာတိုးနှုန်းကလည်း တစ်နေ့ကို ၁၀၀၀ ဝန်းကျင်အထိ ရှိလာပါတယ်။ ၁၁ရက်ကျော်ရင် ရောဂါမကူးနိုင်တော့တာကြောင့် ပိုးရှိရှိ မရှိရှိ လူနာတွေကို ဆေးရုံပေးဆင်းပြီး နေအိမ်မှာပဲ ဆက်ပြီး Quarantine လုပ်ခိုင်းထားတာကြောင့် မှာ ဘယ်လိုနေထိုင် စားသောက်ရမလဲဆိုတာက အရေးပါတဲ့ မေးခွန်းတစ်ခုဖြစ်လာနေပါတယ်။ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ နေအိမ်မှာနေရတယ်ဆိုပြီး နေချင်သလိုနေတာ၊ စားချင်သလိုစားတာတွေ ပြုလုပ်လို့မရပါဘူး။ သတ်မှတ်ချက်တွေနဲ့ ညီညွတ်စွာ နေထိုင်ဖို့ လိုအပ်သလို ကျန်းမာရေးနဲ့ကိုက်ညီစွာ စားသောက်ဖို့ကလည်း အထူးအရေးကြီးပါတယ်။ ကွာရန်တင်းဝင်တယ်ဆိုတာဟာ မိမိမှာ ပိုးမကူးအောင်၊ မိမိပတ်ဝန်းကျင်ကလူတွေကို ပိုးမကူးစက်အောင် ခေတ္တကာကွယ်နေထိုင်တာဖြစ်တာကြောင့် ကိုယ်တိုင်ကျန်းမာရေးကို ဂရုစိုက်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ ကိုယ့်ကိုယ့်ကို ဂရုစိုက်ပြီး ကျန်းမာအောင်နေထိုင်မှ ကိုယ်လည်း ရောဂါကင်းရှင်းပြီး တခြားသူတွေကိုလည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်မှာမို့ ကုသိုလ်လည်းရ ကိုယ်လည်းအကျိုးရှိတဲ့ အပြုအမူမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ နေအိမ်မှာ Home Quarantine ဝင်သူတွေရဲ့ နေထိုင်၊ စားသောက်မှုပုံစံနဲ့ပတ်သက်ပြီး […]

ပြီးခဲ့တဲ့လအနည်းငယ်အတွင်းမှာ COVAX ဆိုတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအကြောင်း မီဒီယာတွေမှာ ပိုမိုဖော်ပြလာကြပါတယ်။ သူတို့က COVID-19 ကာကွယ်ဆေးကို ဈေးနှုန်းချိုသာစွာနဲ့ လူတိုင်းလက်ထဲရောက်အောင် ဖြန့်ဖြူးမယ်လို့ ဆိုထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုပါ။ COVID-19 ရောဂါဆိုးရွားလာချိန်မှာ ကာကွယ်ဆေးထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့က အရေးကြီးတဲ့ လိုအပ်ချက်တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိမှာ ဆေးဝါးထုတ်လုပ်နိုင်ရေးက နီးစပ်နေပြီဖြစ်ပေမယ့် တခြားစိန်ခေါ်မှုတွေက ဘေးမှာကပ်လျက်ပါလာခဲ့ပါတယ်။ COVID-19 ကပ်ဘေးကြီးစတင်ချိန်ကတည်းက တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ တစ်လကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၃၇ ဘီလီယံလောက်ဆုံးရှုံးနစ်နာနေပါတယ်။ ဒီဒဏ်ကို ဆင်းရဲ့တဲ့တိုင်းပြည်တွေက ပိုခံစားကြရပါတယ်။ လက်ရှိစီးပွားရေးကဏ္ဍပြိုလဲမှုရဲ့နောက်ကွယ်မှာ ရောဂါကာကွယ်ဆေးကို လုံလောက်စွာဝယ်ယူနိုင်ခြင်းမရှိနိုင်လောက်အောင် အခြေအနေဆိုးရွားနေတဲ့တိုင်းပြည်တွေရှိလာနေတဲ့အခါ ဒီပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ နည်းလမ်းလိုအပ်လာပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ COVAX ဆိုတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုပေါ်ထွက်လာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ COVAX ဆိုတာ ဘာလဲ COVAX ဆိုတာ COVID-19 Vaccines Global Access Facility ရဲ့ အတိုကောက်ပါ။ Access to COVID-19 […]

အအေးမိတယ်။ တုပ်ကွေးဖြစ်တယ်။ သက်တော့ သက်သာလာပါရဲ့ စားလိုက်ရင် ခံတွင်းမတွေ့ဘူး။ အနံ့ကလည်း ရတစ်ချက် မရတစ်ချက်ပဲ နှာခေါင်းထဲမှာလည်း မွှန်ထူထူနဲ့ နေရထိုင်ရခက်လိုက်တာ ဆိုတဲ့ သူလေးတွေရှိလား............. ဒါဆိုရင်တော့ ဒီဆောင်းပါးလေးက အနံ့အရသာပျောက်လို့ စားရသောက်ရ အဆင်မပြေဖြစ်နေသူလေးတွေ ဖတ်ပြီး လက်တွေ့ လုပ်ဆောင်သင့်တဲ့ ဆောင်းပါးလေးပါ။ အနံ့ပျောက်တာ ဘာတွေကြောင့်လဲ.......... အနံ့ပျောက်တာက ရောဂါအခံ တစ်ခုခုကြောင့် ဖြစ်နိုင်သလို အအေးမိတာ ဖျားတာ တုပ်ကွေး နှာစေးနှာပိတ် ထိပ်ကပ်နာ အသက်ရှူလမ်းကြောင်း ပိုးဝင်တာနဲ့ ဓာတ်မတည့်မှုတွေကြောင့် အနံ့ပျောက်နိုင်ပါတယ်။ အအေးမိတာကြောင့် အနံ့ပျောက်သွားတဲ့အခါ အအေးမိတာ၊ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကို ပိုးဝင်တာကြောင့် အနံ့ပျောက်တာက ပိုးတွေကို တိုက်ထုတ်ပြီးသွားတာဲ့ တဖြည်းဖြည်းချင်းပြန်ကောင်းလာတတ်ပါတယ်။ ဒီတော့ ဖျားတာကြောင့် အနံ့၊ အရသာ ပျောက်နေပြီဆိုရင် ကြက်ဆူဆီ ကြက်ဆူဆီ စစ်စစ်လက်ဖက်ရည်ဇွန်း တစ်ဇွန်းစာကို အပူပေးပါ။ ပြီးရင် အအေးခံပြီး နှာခေါင်းတစ်ဖက်စီကို တစ်စက်စီ ချပေးပါ။ […]

ကိုဗစ် ဒုတိယတကျော့က ပထမတကျော့ထက် တော်တော်လေး ပြင်းတယ်နော်။ ကူးစက်မှုနှုန်း မြန်သလို ကူးစက်ခံရတဲ့ အရေအတွက်ကလည်း မနည်းပါဘူး။ သေဆုံးသူအရေအတွက်ကလည်း အတော်လေးကို များနေတယ်။ ဒီကာလမှာ နေအိမ်ကနေ အပြင်မထွက်ဘဲ Stay at Home နေတာက အကောင်းဆုံးသော ကာကွယ်နည်းတွေထဲက တစ်ခုပေါ့။ ဒါပေမယ့် တစ်နေ့ကို မိုးလင်းတယ်။ အိမ်ထဲမှာ နေတယ်။ တစ်နေကုန်နေရတယ်။ မိုးချုပ်တယ်။ အိပ်ရာဝင်တယ်ပေါ့။ ဒီလိုနဲ့ လည်ပတ်နေရတာကို ကိုယ်တွေက လူကြီးမို့ ငြီးငွေ့တယ်။ ကလေးတွေကတော့ ကောင်းသားနော်။ ဘာမှ မသိဘူးလို့ မထင်လိုက်ပါနဲ့။ ဘေဘီလေးတွေလည်း စိတ်ညစ်တတ်သလို စိတ်ဖိစီးတတ်တယ်။ စိတ်ညစ်ညူးခံစားတတ်ပါတယ်။ လူ​ကြီးတွေလောက် အပူအပင် မရှိပေမယ့် သူတို့လေးတွေမှာလည်း သူတို့လေးတွေအတိုင်းအတာနဲ့ သူတို့ပါ။ Stay at Home ကာလမှာ ဘေဘီလေးတွေ စိတ်ညစ်သလား။ ဘယ်လိုမေးတာပါလိမ့်။ စိတ်ညစ်တာပေါ့။ […]