ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကိုဗစ် ကာကွယ်ဆေးတွေ အမျိုးမျိုး ကွဲပြားပေမယ့် ဆေးအမျိုးအစားတိုင်း (Jassen Covid-19 vaccineကလွဲလို့) ကတော့ တစ်ကြိမ်တည်း ထိုးရတာ မဟုတ်ဘဲ နှစ်ကြိမ် ထိုးရတာပါ။ တစ်ကြိမ်မကတဲ့ ကာကွယ်ဆေးကို ထိုးတဲ့အခါ အဖြစ်များတဲ့ ကိစ္စလေးတစ်ခု ရှိပါတယ်။ ဒါကတော့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ထိုးတဲ့အခါ ကာကွယ်ဆေးကို ပထမ တစ်ကြိမ် ထိုးပြီး ဒုတိယ တစ်ကြိမ် ထပ် မထိုးဖြစ်တာပါ။ တကယ်ကတော့ နှစ်ကြိမ် ထိုးရတယ်ဆိုတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတိုင်းက နှစ်ကြိမ် ထိုးမှ လုံလောက်စိတ်ချရမှာ မို့ပါ။ ကလေးလေးတွေကို ကာကွယ်ဆေး ထိုးတဲ့အခါ ကာကွယ်ဆေးကို course ကုန်အောင် ထိုးဖို့ လိုတယ်လို့ ပြောရတာက ရောဂါတွေကို အထိရောက်ဆုံး ကာကွယ်ဖို့ပါ။ အခုလည်း ဒီလိုပါပဲ။ မျိုးဗီဇတွေ အဆင့်ဆင့်ပြောင်းရင်း လက္ခဏာတွေ […]

ကိုဗစ်က ပြန်ပြီး နာလန်ထလာတဲ့သူတွေကို မလှုပ်ပါနဲ့ဦး။ နားပါဦးလို့ ပြောလေ့ရှိပါတယ်။ လူနာတွေကလည်း ဘယ်အချိန်ထိ နားရမှာလဲ။ ဘာတွေ လုပ်လို့မရဘူးလဲဆိုတာကို သိချင်ကြပါတယ်။ သူတို့အနေနဲ့ အလုပ်ပြန်လုပ်ဖို့လည်း ရှိသေးတာကိုး။ ဒီတော့ လူနာတွေ ဘယ်လောက်နားပြီး ဘယ်တော့လောက် ပြန် လှုပ်ရှား လို့ ရမလဲဆိုတာ ပြောပြပေးပါမယ်။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးရင် ဘာကြောင့် မ လှုပ်ရှား ခိုင်းသေးတာလဲ။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးရင် မလှုပ်ပါနဲ့ဦးလို့ ပြောတာက ကိုဗစ်မှာ နောက်ဆက်တွဲ ရောဂါတွေ ဖြစ်လာနိုင်လို့ပါ။ အထူးသဖြင့် ဆေးရုံတက်ရလောက်အောင် ပြင်းထန်ခဲ့တဲ့ လူနာတွေဆို ပိုဆိုးပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်တုန်းက အကောင်း၊ နာလန်ထချိန်ကျမှ နောက်ဆက်တွဲတွေ ဖြစ်လာပြီး ဆုံးပါးသွားတာမျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ ကိုဗစ်လူနာတွေ နာလန်ပြန်ထစမှာ တွေ့ရတတ်တဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ရောဂါတွေကတော့ နှလုံးကြွက်သား ရောင်ရမ်းတာ သွေးခဲတာ၊ ဒီကနေမှ သွေးခဲပြုတ်ထွက်ပြီး […]

ခုချိန်မှာ ဖျားရင်၊ ချောင်းဆိုးရင်၊ အနံ့ပျောက်ရင် ကိုဗစ်လက္ခဏာ ပဲလို့ သတ်မှတ်လို့လောက်အောင် ကိုဗစ်ကူးစက်မှုက များနေပါပြီ။ တော်တော်များများကလည်း ကိုဗစ်လက္ခဏာတွေကို ရင်းနှီးလာကြပါပြီ။ ဒါပေမယ့် ကိုဗစ်မှာ တခြားတွေ့ရတတ်တဲ့ လက္ခဏာတွေလည်း ရှိပါသေးတယ်။ လူနာတွေအနေနဲ့ ကိုဗစ်မှာ တွေ့နေကျလက္ခဏာတွေ မဟုတ်ဘဲ တခြားထူးထူးခြားခြားတွေ ဖြစ်လို့ (ဥပမာ အရေပြားမှာ အနီစက်တွေ ထွက်လို့၊ ရင်တုန်လို့) ကိုဗစ်လားဆိုပြီး လာမေးတဲ့အခါ ဆရာဝန်အနေနဲ့ ဖြေရတော်တော်ခက်ပါတယ်။ ကိုဗစ်က မှန်းလို့မရအောင် အမျိုးမျိုး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ခုထက်ထိလည်း နေ့စဉ်နဲ့အမျှ အသစ်အသစ်တွေ အများကြီး တွေ့နေပါသေးတယ်။ ဒါကြောင့် လူနာတွေ လာမေးတဲ့အခါ ဟုတ်တယ်၊ မဟုတ်ဘူးဆိုတာကို ယတိပြတ် ပြောဖို့ ခက်တာပါ။ ထူးထူးခြားခြား ကိုဗစ်လက္ခဏာ များ အစာအိမ်နဲ့ အူလမ်းကြောင်း ပြဿနာ ပျို့တာ၊ အန်တာ၊ ဝမ်းလျှောတာ […]

ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးတွေလည်း ထွက်လာပြီ။ နိုင်ငံတိုင်းလိုလိုမှာ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးနှံပေးနေတဲ့အချိန်မှာ ကာကွယ်ဆေး ထိုးတာနဲ့ ပတ်သက်လို့ ထွက်ပေါ်လာတဲ့ မေးခွန်းလေးတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒါကတော့ COVID-19 ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးရင် ကလေးရပါဦးမလား......... ဆိုတာပါ။ ဒီမေးခွန်းလေးရဲ့ အဖြေကို ဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ဖတ်ကြည့်လိုက်ရအောင်လား....... COVID-19 ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးရင် ကလေးရပါဦးမလား......... ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးက ကလေးရရှိမှုကို ထိခိုက်စေတာမျိုး မရှိနိုင်ပါဘူး။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ဖို့ အစီအစဉ်ရှိသူတွေအနေနဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာ မေမေရော ဘေဘီလေးပါ ကျန်းမာစေဖို့အတွက် ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးကို ထိုးနှံတာက အကောင်းဆုံး နည်းလမ်းတစ်ရပ်ပါ။ ဒါကြောင့် ကလေး မရမှာကို စိုးပြီး ကာကွယ်ဆေး မထိုးဘဲ နေတာမျိုး မလုပ်သင့်သလို ကာကွယ်ဆေး ထိုးလိုက်လို့ဆိုပြီး ကလေး ယူဖို့ကို ရွှေ့ဆိုင်းတာမျိုး လုပ်ဖို့လည်း မလိုပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံပေးနေချိန်မှာ ပျံ့နှံ့လာတဲ့ သတင်းက အမျိုးသမီးတွေ အနေနဲ့ […]

ကိုဗစ် ဖြစ်ပွားခဲ့တာလည်း  ၂ နှစ်လောက် ရှိလာချိန်မှာ ကာကွယ်ဆေးတွေလည်း ထွက်လာခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ကုမ္ပဏီ အသီးသီးရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုနဲ့အတူ ကာကွယ်ဆေးကို နိုင်ငံ အသီးသီးက တံဆိပ် အမျိုးမျိုးနဲ့ထုတ်လုပ်နေကြပြီဖြစ်ပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထွက်လာသလို  ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ မေးခွန်းတွေကလည်း အဖုံဖုံပါ။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေရင် ကာကွယ်ဆေး ထိုးလို့ ရပါ့မလား။ ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီး နောက်ဆက်တွဲ ဘာ​တွေ ဖြစ်မလဲကစလို့ အမျိုးမျိုးပါ။ ဒီအမျိုးမျိုးတွေထဲကမှ အခုတစ်ခေါက်တော့ ကိုယ်ဝန်ဆောင် မေမေတွေ နဲ့ နို့တိုက်မိခင်တွေ ကာကွယ်ဆေး ထိုးလို့ ဖြစ်ပါ့မလားဆိုတဲ့ မေးခွန်းလေးတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဖြေပေးသွားပါမယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်နဲ့ နို့တိုက်မေမေတွေ COVID-19 ကာကွယ်ဆေး ထိုးလို့ရလား..... ကိုယ်ဝန်ဆောင်နဲ့ နို့တိုက်မေမေတွေ COVID-19 ကာကွယ်ဆေး ထိုးလို့ရလား..... အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီးသူတိုင်း COVID-19 […]

ကိုဗစ် တတိယလှိုင်းစတာ တစ်လလောက်ရှိပြီ။ ပြန်ကောင်းတဲ့ သူတွေကလည်း ပြန်ကောင်းပြီဆိုတော့ နာလန်ထပြီး ထူထူထောင်ထောင် ဖြစ်လာကြပြီ။ ခုတလော ပေ့ချ်မှာ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး ပြန်ကောင်းလာပြီ။ လိင်ဆက်ဆံ လို့ရပြီလားလို့ လာမေးကြလို့ ဒီမှာပဲ တစ်ပေါင်းထဲ ဖြေပေးလိုက်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီး ဘယ်လောက်ကြာရင် လိင်ဆက်ဆံ လို့ ရပြီလဲ။ တစ်ယောက်ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ နှစ်ယောက်လုံးပဲ ဖြစ်ဖြစ် ကိုဗစ်ဖြစ်ပြီးသွားပြီ၊ လိင်ဆက်ဆံတော့မယ်လို့ ဆိုရင် အောက်က အချက်တွေနဲ့ ကိုက်ညီရပါမယ်။ ရောဂါလက္ခဏာပြပြီး ၁၁ရက် ကျော်တာ ဖြစ်ရပါမယ်။ ပြင်းထန်လူနာဆို ၂၁ရက်ထိ စောင့်သင့်ပါတယ်။ ရက်ပြည့်ပြီးတဲ့အပြင် အဖျားလည်း မရှိရပါဘူး။ အဖျားကျဆေး မသောက်ဘဲ လူကောင်းလို အဖျားမရှိတာမျိုး ဖြစ်ရပါမယ်။ တခြား ကိုဗစ်လက္ခဏာတွေလည်း မရှိရတော့ပါဘူး။ ဥပမာ ချောင်းဆိုးတာ၊ မောတာ ဒီသုံးချက်လုံးနဲ့ ကိုက်ညီမှ လူနာကို […]

နဂိုတည်းကလည်း ခေတ်သစ်လူနေမှု ပုံစံအရ အိပ်ချိန်မှန်ဖို့၊ နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက် အိပ်ပျော်ဖို့ အတော့်ကို ကြိုးစားနေရတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းမှာ ကပ်ရောဂါဖြစ်လာတော့ ပိုဆိုးလာရော။ လေ့လာချက်တွေအရ ကပ်ဘေးကာလမှာ လူ၁၀ယောက်မှာ ၄ယောက်က အိပ်ရခက်တဲ့ ပြဿနာကို ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်တဲ့။ အိပ်စက်ခြင်း ပညာရှင်တွေကတော့ ကိုရိုနာကြောင့် ဖြစ်တဲ့ အိပ်မပျော်တာကို နာမည်လှလှလေး ပေးထားပါတယ်။ Corona ကြောင့်ဖြစ်တဲ့ insomia  Coronasomia ပါတဲ့။ Coronasomia ဆိုတာ Coronasomia ဆိုတာ ကပ်ဘေးကာလမှာ ကြုံရတဲ့ အိပ်စက်ခြင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေ၊ စိုးရိမ်စိတ်တွေ၊ စိတ်ကျတာတွေ၊ စိတ်ဖိစီးတာတွေကို ခေါ်တာပါ။ စိုးရိမ်စိတ်များတဲ့၊ စိတ်ကျတဲ့သူတွေက အိပ်မပျော်တာ မထူးဆန်းပေးမယ့် Coronasomia ကနည်းနည်းတော့ ဆန်းပါတယ်။ သူက COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် ဖြစ်တာပါ။ အများစုမှာ အိပ်မပျော်တဲ့ ပြဿနာက ကပ်ဘေးကာလမှာ […]

လက်ရှိအခြေအနေအရ ကိုဗစ်လူနာ တွေကို အိမ်မှာပဲ ထားတာများတဲ့အတွက် လူနာစောင့်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက အများကြီး အရေးပါလာပါပြီ။ လူနာစောင့်တော်ပြီး လူနာကလည်း ပြောစကား နားထောင်မယ်ဆိုရင် ဒီရောဂါဆိုးကြီးကို ကျော်လွှားနိုင်မှာပါ။ ကိုဗစ်လူနာ ကို အိမ်မှာ ကုမယ်ဆိုရင် ဘာတွေ  စီစဉ်ထားသင့်လဲ။ လူနာအနေနဲ့ ကိုဗစ်သံသယလက္ခဏာတွေ ပြလာပြီဆိုရင် မပေါ့ဆသင့်ပါဘူး။ ရေချိုးမှားလို့ ဖျားတာ၊ အစားမှားလို့ ချောင်းဆိုးတာဆိုပြီး ကိုယ့်ကိုယ်ကို မလှည့်စားပါနဲ့။ ဒီအချိန်မှာ ဒါမျိုးတွေ ဖြစ်တယ်ဆို ကိုဗစ်လို့ သံသယဖြစ်လိုက်ပါ။ ဆေးစစ်ချင်စစ်ပါ။ Test kitနဲ့ စစ်တာ၊ PCRစစ်တာ လုပ်လို့ရပါတယ်။ ဒီဟာတွေ စစ်လို့ နဂ္ဂတစ်ထွက်လည်း စိတ်ချလို့မရပါဘူး။ အထူးသဖြင့်  test kitပါ။ သူကိုယ်တိုင်လည်း အဖြေမှားပြနိုင်သလို စစ်တဲ့ရက် လွဲနေရင်၊ စစ်တဲ့နည်း မှားနေရင် အဖြေမှန်ရမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ […]

ကိုဗစ်လူနာ တွေမှာ အောက်ဆီဂျင်ကျပြီဆိုရင် အောက်ဆီဂျင်ပေးကြရပါပြီ။ သာမန်အချိန်မှာ လူတွေက လေထဲက အောက်ဆီဂျင်ကို ရှူတာနဲ့တင် လုံလောက်နေတဲ့အတွက် သီးသန့်ပေးစရာ မလိုပါဘူး။ ကိုဗစ်လူနာတွေမှာတော့ အဆုတ်ထိခိုက်ပြီး ရှူသလောက် မရတော့ဘူးဆိုရင် အပြင်ကနေ အပိုဆောင်း အောက်ဆီဂျင်ထပ်ပေးရပါပြီ။ ဒီအခါ ပေးပုံပေးနည်း မှန်ဖို့ လိုပါတယ်။ ကိုဗစ်လူနာ ကို အောက်ဆီဂျင် ပေးရာမှာ တွေ့ရတတ်တဲ့ အလွဲများ အောက်ဆီဂျင်ကို လေထဲက ရှူနေရတာ မဟုတ်ဘဲ စလင်ဒါက၊ စက်တွေက ပေးမယ်ဆို 'ဆေး' ဖြစ်သွားပါပြီ။ ဆေးအနေနဲ့ သုံးရပြီဖြစ်တဲ့အတွက်  ဆရာဝန်ရဲ့ ညွှန်ကြားချက်လိုလာပါပြီ။ ဒါကြောင့် အောက်ဆီဂျင်လိုတဲ့ လူနာကို မိသားစုဝင်တွေက ကိုယ့်သဘောနဲ့ ကိုယ် အောက်ဆီဂျင် မပေးသင့်ပါဘူး။ အရေးပေါ်အခြေအနေမို့လို့ အောက်ဆီဂျင် ပေးထားလိုက်ပြီဆိုရင်လည်း ဆရာဝန်တစ်ယောက်ယောက်နဲ့ အမြန်ပြသင့်ပါတယ်။ အောက်ဆီဂျင်လိုတဲ့ ကိုဗစ်လူနာက […]

ဒယ်တာကတောင် မပြီးသေးဘူး။ နောက်တစ်မျိုးလာပြန်ပါပြီ။ ဒီတစ်ခါကတော့ lambda variant လမ်ဒါမျိုးကွဲပါ။ ဗိုင်းရပ်စ်ရဲ့ သဘောတရားအရ အချိန်ကြာလာတဲ့အမျှ မျိုးဗီဇတွေ ပြောင်းပြောင်းလာတတ်တော့ ဒီတစ်ခေါက် မျိုးကွဲကရော ဘာတွေများ ထူးခြားမလဲ။ lambda variantဘယ်ကစ lambda variantကို ၂၀၂၀ ဒီဇင်ဘာလမှာ ပီရူးနိုင်ငံမှာ စတင်တွေ့ရှိခဲ့တာပါ။ ဒီကနေမှ WHOက Variant of Interest (VOI) စောင့်ကြည့်ရမယ့် စာရင်းထဲကို ထည့်ထားတာ ၂၀၂၁ ဇွန်လ ၁၄ရက်နေ့ကပါ။ ခုဆိုရင်တော့ ယူကေ၊ ယူအက်စ်အပါ နိုင်ငံပေါင်း ၃၀လောက်ကို ခြေဆန့်ပြီးပါပြီ။ သြဂုတ်လ လဆန်းပိုင်းက ဂျပန်နိုင်ငံမှာ စတွေ့ထားပါတယ်။ lambda variant က တခြားမျိုးကွဲတွေနဲ့ ဘာကွာလဲ။ WHOရဲ့ VOIစာရင်းထဲဝင်ဖို့ဆိုရင် ဒီမျိုးကွဲက -ကူးစက်နှုန်း၊ ရောဂါပြင်းထန်နှုန်း၊ ကာကွယ်ဆေးပြီးတာ၊ ရောဂါရှာဖွေတာနဲ့ ကုသရာမှာ အခက်အခဲတွေ့နိုင်တယ်လို့ […]