စိတ်ဖိစီးမှုဖြေလျှော့ခြင်း

လူရယ်လို့ဖြစ်လာတဲ့အခါ တစ်နေ့မှာ ခွဲခွာခြင်းဆိုတဲ့ လမ်းခရီးကို ဖြတ်သန်းကြရမှာပါပဲ။ ချစ်သူခင်သူတွေ၊ မိတ်ဆွေ သူငယ်ချင်းတွေ၊ ဆွေမျိုးသားချင်းတွေ၊ မိဘမောင်ဖွားတွေ၊ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်လေးတွေနဲ့ ယုတ်စွဆုံး သားသမီးနဲ့ အိမ်ထောင်ဖက်တွေအထိပါပဲ။ ချစ်ခင်နှစ်သက်ရသူတွေကို လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးလိုက်ရချိန်မှာ ကြေကွဲဝမ်းနည်းတဲ့ ဝေဒနာကို ဘဝအတွေ့အကြုံ ရင့်ကျက်လှပါတယ်ဆိုတဲ့ လူကြီးတွေတောင်မှ ခံစားကြရပါတယ်။ တကယ်လို့ ကလေးတွေ၊ ရင်သွေးတွေဆိုရင်ရော သူတို့ရဲ့ နုနယ်လှတဲ့ စိတ်လေးတွေ ဘယ်လောက်တောင် ထိခိုက်ကြေကွဲသွားကြမလဲ။ ဘယ်လောက်တောင် ဝမ်းနည်းနေလိုက်မလဲ။ ချစ်ခင်မြတ်နိုးရသူကို ဆုံးရှုံးလိုက်ရချိန်မှာ ကြေကွဲဝမ်းနည်းနေရှာတဲ့ ရင်သွေးတွေကို နည်းမှန်လမ်းမှန်နဲ့ လမ်းပြပေးနိုင်ဖို့ နှစ်သိမ့်ပေးနိုင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီလိုမှမဟုတ်ရင် ဒီဖြစ်ရပ်ကြီးဟာ ရင်သွေးရဲ့ မှတ်ဉာဏ်မှာ စိတ်ဒါဏ်ရာတစ်ခုလို ပြတ်ထင်စွာ စွဲနေပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ ရင်သွေးကို ဘယ်လိုနှစ်သိမ့်ကြမလဲ မိသားစုဝင် တစ်စုံတစ်ယောက်ကို စွန့်လွှတ်လိုက်ရချိန်မျိုးမှာ မိမိတို့ကိုယ်တိုင် ကြေကွဲဝမ်းနည်းနေမှာ သေချာလှပါတယ်။ ကိုယ့်ရဲ့ စိတ်ခံစားချက်တွေကြောင့် ရင်သွေးတွေကို ဂရုမစိုက်မိတာမျိုး၊ မမှန်ကန်တဲ့ […]

အလုပ်ထဲမှာ စိတ်ရောလူရော ပင်ပန်းနေရတဲ့အခါမျိုး၊ အရာရာ စိတ်ကုန်နေသလိုမျိုး ခံစားရဖူးလား။ ဝန်ထမ်းဖြစ်မှ မဟုတ်ပါဘူး။ အလုပ်ရှင်တွေမှာလည်း သည်လိုခံစားချက်တွေဖြစ်တတ်ပါတယ်နော်။ လုပ်ငန်းရှင်တစ်ယောက် ဖြစ်လာပြီဆို ပခုံးမှာထမ်းထားရတဲ့ ဝန်က ပိုကြီးပါတယ်။ အချိန်တန် လစာရမယ့် ဝန်ထမ်းတစ်ယောက်ရဲ့ စိတ်ဖိစီးမှုထက်ပိုတာပေါ့။ ကိုယ်က လစာပေးနိုင်ဖို့ ကြိုးစားရှာရမယ့်သူလေ။ ကိုယ့်လုပ်ငန်းရဲ့အောင်မြင်မှု၊ ကျရှုံးမှုအတွက် အဓိကတာဝန်ရှိတဲ့လူမို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အမြဲတွန်းအားပေးနေရပါတယ်။ စွန့်ဦးတည်ထောင်စ လုပ်ငန်းတွေဆို ပိုအားစိုက်ရတာအသေအချာပါ။ ဒီလိုအချိန်မှာ အရေးကြီးဆုံးက ကိုယ့်ရည်မှန်းချက်တွေမပြည့်ခင် စိတ်အားတက်ကြွမှုကို ကျမသွားအောင် ထိန်းထားနိုင်ဖို့၊ တွန်းအားပေးနိုင်ဖို့ပါပဲ။ အားစိုက်ထုတ်ရတာများလွန်းတော့လည်း တစ်ခါတစ်ခါ စိတ်ဓာတ်ကျတာ၊ ပင်ပန်းနေတာတွေဖိစီးလာတဲ့အခါ ဘယ်လိုခွန်အားရယူကြမလဲ။ ဒီအတွက် ဖြေဆေး (၇) ခု ရှိနေပါတယ်။ သင့်အတွက် ဘာအခက်အခဲတွေပဲရှိရှိ အသုံးချလို့ရမယ့် နည်းလမ်းလေးတွေဆိုတော့ ဆက်ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါဦးနော်။ (၁) ကိုယ့်ကို စိတ်ခွန်အားပေးနိုင်မယ့် အဆိုအမိန့်တွေ နေ့တိုင်းဖတ်ပါ လူသိများတဲ့ ဝဘ်စာမျက်နှာတွေ၊ လူမှုကွန်ရက်တွေမှာ […]

စိတ်ဖိစီးမှု ဆိုတာက လူတစ်ယောက်စီမှာ မတူညီတဲ့ ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ ရင်ဆိုင်ရနိုင်တဲ့ အရာပါ။ စိတ်ဖိစီးမှုက မွေးမထားသင့်သလို ရေရှည်မှာ ထိခိုက်မှုတွေ ဖြစ်လာစေနိုင်တာကြောင့် လျှော့ချတာကတော့ အကောင်းဆုံး နည်းလမ်းပါ။ ခုပြောမယ့် စိတ်ဖိစီးမှုကို လျှော့ချနိုင်မယ့် နည်းလမ်းများ က သင့်ကို လက်တွေ့ကျကျ အကူအညီပေးနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုဆိုတာ ဘာလဲ စိတ်ဖိစီးမှုဆိုတာ ဘဝရဲ့ကြီးမားတဲ့ စိတ်မပျော်ရွှင်စရာ ပြောင်းလဲမှု၊ ကြောက်စရာကောင်းလွန်းလှတဲ့ အခြေအနေသစ်တစ်ရပ်နဲ့ ကြုံတွေ့ရချိန်မှာ ခံစားရသော တုံ့ပြန်မှုတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုဖြစ်စေသောအကြောင်းရင်းများကတော့ အလုပ်ခွင်မှာဆိုရင် အချိန်မီ ပြီးစီးအောင် ဖိအားပေး ခိုင်းစေခံရခြင်း။ အလုပ်များ/နည်းလွန်းခြင်း။ အငြင်းပွားမှု ဖြစ်ပေါ်ခြင်း။ ပျင်းရိခြင်း။ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးခံစားမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ချစ်ခင်ရသူများသေဆုံးခြင်း နေမကောင်းဖြစ်ခြင်း အိမ်ထောင်ရေး/လူမှုရေးပြဿနာများ ကွာရှင်းခြင်း ငွေရေး၊ ကြေးရေးပြဿနာများ ပျော်ရွှင်စရာ အဖြစ်အပျက်များ လူမှုပတ်ဝန်းကျင်မှာတော့ ရာသီဉတု အခြေအနေ ယာဉ်ကြောများ စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်မှာ ဘာတွေ […]

စိတ်ဖိစီးမှုဆိုတာ မလိုလားအပ်တဲ့ အခြေအနေတွေကြောင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ ထိခိုက်ခံစားရမှုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လူတိုင်းဟာ တချိန်ချိန်မှာ စိတ်ဖိစီးမှုဒဏ်ကို ခံစားဖူးကြပါလိမ့်မယ်။ သုတေသနစာစောင်တခုမှာဆိုရင် အရွယ်ရောက်ပြီးသူများရဲ့ ၃၃ရာခိုင်နှုန်းဟာ စိတ်ဖိစီးမှုဝေဒနာကို အတော်လေး ကြုံတွေ့ဖူးကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုဟာ ရုပ်ပိုင်းစိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အခြေအနေများစွာနဲ့ ဆက်စပ်နေပါတယ်။ ယခုဆက်လက်ဖော်ပြမှာကတော့ စိတ်ဖိစီးမှုများလွန်းလာရင် ကြုံတွေ့နိုင်တဲ့ လက္ခဏာတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ၁။ ဝက်ခြံ ဝက်ခြံထွက်ခြင်းဟာ စိတ်ဖိစီးမှုများခြင်းရဲ့ လက္ခဏာတခုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ လူတချို့ဟာ စိတ်ဖိစီးမှုများချိန်မှာ မိမိတို့မျက်နှာကို မကြာခဏ ပွတ်သပ်မိကြပါတယ်။ အဲဒီအခါမှာ ဘက်တီးရီးယားများ ပျံ့သွားနိုင်ပြီး ဝက်ခြံများ ပေါက်လာနိုင်ပါတယ်။ သုတေသနအတော်များများမှာလည်း စိတ်ဖိစီးမှုများလွန်းခြင်းနဲ့ ဝက်ခြံပေါက်ခြင်းဟာ ဆက်စပ်နေတယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ ၂။ ခေါင်းကိုက်ခြင်း ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ဇက်ကြောတက်ခြင်း စတာတွေဟာ စိတ်ဖိစီးချိန်မှာ ပေါ်လာတတ်တဲ့ လက္ခဏာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ လူပေါင်း ၂၀၀ ကျော်လောက်မှာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ သုတေသနအရ […]

ဒီတစ်ခေါက်တော့ ကိုယ်အလေးချိန်တက်တယ် စားလည်းမစားဘူးဆိုတဲ့သူလေးတွေအတွက် ကိုယ်အလေးချိန်တက်ရခြင်းကို အဖြေထုတ်ရာမှာ ထောက်ကူပေးနိုင်မယ့် အကြောင်းအရာလေး တစ်ရပ်ဖြစ်တဲ့ စိတ်ဖိစီးမှု နှင့် ကိုယ်အလေးချိန်တက်ခြင်း အကြောင်း နည်းနည်းလောက် ပြောပြပေးသွားပါမယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုနှင့် ကိုယ်အလေးချိန်တက်ခြင်း စိတ်ဖိစီးမှုနှင့် ကိုယ်အလေးချိန်တက်ခြင်း အကြောင်းကို အတူတူ ကြည့်လိုက်ရအောင်လား .......... စိတ်ဖိစီးရင် ကိုယ်အလေးချိန်တက်လာစေပါသလား။ ဒါဟာ စိတ်ဝင်စားစရာ မေးခွန်းဖြစ်ပါတယ်။ လူအများစုထင်ကြတာက စိတ်ညစ်ရင် ပိန်သွားတတ်တယ် ဆိုတာပါပဲ။ တကယ်တော့ စိတ်ဖိစီးမှု များတဲ့အချိန်ဆိုရင် ဟော်မုန်းနဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများကြောင့် ကိုယ်အလေးချိန် တက်လာတတ်ပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်တဲ့ အချက်တွေကတော့ စိတ်ဖိစီးချိန်မှာ အစားအလွန်အကျွံ စားဖြစ်ခြင်း၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီညွတ်တဲ့ စားစရာများ စားသုံးဖြစ်ခြင်း၊ စိတ်ဖိစီးမှုဟော်မုန်းဖြစ်သော ကော်တီဆောမြင့်တက်မှုကို ခန္ဓာကိုယ်မှ တုံ့ပြန်ခြင်း စတာတွေကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုဟာ ခန္ဓာကိုယ်အပေါ် ဘယ်လိုသက်ရောက်မှုရှိသလဲ စိတ်ဖိစီးမှုဟာ သင့်ဆီကို မသိမသာ ဝင်ရောက်လာမှာ […]

ဒေါသဆိုတာ ပြင်းထန်တဲ့ စိတ်ခံစားမှုတခုဖြစ်ပါတယ်။ မထိန်းကွပ်ဘဲထားလိုက်ရင် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်မှုတွေ ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ အကြောင်းအရာတခုကို မှန်ကန်စွာ တွေးခေါ်နိုင်ခြင်း ထိန်းချုပ်နိုင်တော့ခြင်း မရှိဘဲ အမှားအယွင်းတွေ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒေါသမီးဟာ မိမိကိုယ်တိုင်ကိုရော မိမိဝန်းကျင်က လူတွေကိုပါ လောင်မြိုက်စေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအခါ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းနှင့် ကင်းကွာခြင်း၊ ကျန်းမာရေးပြဿနာများ၊ မူးယစ်ဆေးဝါး ပြဿနာများ စတာတွေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ လူတယောက်နဲ့တယောက် ဒေါသကို ရင်ဆိုင်တွေ့ကြုံရပုံခြင်း မတူပါဘူး။ ဒေါသကို ထိန်းချုပ်နိုင်ပုံခြင်းလည်း မတူပါဘူး။ စိတ်ဖိစီးမှု အရမ်းများနေချိန်မှာဆိုရင် ဒေါသကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ခက်ခဲပါလိမ့်မယ်။ ဒေါသကို ထိန်းချုပ်နိုင်မယ့် နည်းလမ်းတချို့တော့ ရှိနေပါသေးတယ်။ သုတေသီတွေရဲ့ အဆိုအရ ဒေါသထိန်းချုပ်မှုလေ့ကျင့်ခန်းများ ပြုလုပ်ခြင်းဟာ လက်တွေ့မှာ ထိရောက်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ အောက်ပါနည်းလမ်းများဟာ ဒေါသထိန်းချုပ်ရာမှာ အသုံးဝင်ပါလိမ့်မယ်။ ၁။ အသက်ကိုထိန်းရှူပါ။ ဒေါသထွက်လာချိန်မှာ အသက်ရှူမြန်လာတတ်ပါတယ်။ ဒေါသစိတ်ဖြစ်လာရင် […]

Friday mood က အရာရာကို ပျော်စရာကောင်းစေပေမယ့် စနေ တနင်္ဂနွေပိတ်ရက်ပြီးလို့ တနင်္လာနေ့ ရုံးပြန်တက်ရချိန်မှာ တော်တော်လေး ရုန်းကန်ရတာ ကိုယ်တစ်ယောက်တည်းများလား။ Helloဆရာဝန် ပရိသတ်ကြီးတွေထဲမှာလည်း တနင်္လာနေ့ ရုံးတက်ဖို့ ရုန်းကန်နေရသူတွေရှိတယ်ဆိုရင် ဒီဆောင်းပါးလေးကို ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါ။ တနင်္လာနေ့တိုင်း ရုန်းကန်နေရတာကို ဒီလိုကျော်ဖြတ်ကြမယ် စနေ၊ တနင်္ဂနွေ ပျော်စရာရက်တွေကုန်ဆုံးလို့ ရုံးပြန်တက်ရမယ့် တနင်္လာနေ့ကို ရောက်လာတဲ့အခါ ရုံးမတက်ချင်ဘူး။ အရမ်းပျင်းတယ်။ အိပ်ရေးမဝဘူး၊ ခေါင်းကိုက်လိုက်တာ၊ စိတ်ပင်ပန်းတယ်လို့ ခံစားနေရတယ်ဆိုရင် ဒီနည်းလမ်းလေးတွေကို တစ်ချက်လောက်ကြည့်လိုက်ပါ။ နေ့လယ်စာကို ကိုယ်အကြိုက်ဆုံး ဟင်းပြင်ဆင်ပါ ရုံးကို ထည့်သွားမယ့် ထမင်းဘူးကို ကိုယ်အကြိုက်ဆုံး ဟင်းနဲ့ ပြင်ဆင်သွားပါ။ ဒီလိုလုပ်ပေးတာက တနင်္လာနေ့ဆိုတဲ့ စိတ်ဖိစီးမှုကို အထိုက်အလျောက်သက်သာစေမှာပါ။ ဒီလိုထည့်သွားတာက မနက်ခင်းမှာ အကြိုက်ဆုံးဟင်းနဲ့ ထမင်းစားဖို့အတွက် စိတ်အားထက်သန်နေစေပြီး ညနေပိုင်းကိုလည်း အကြိုက်ဆုံးဟင်းကို စားသုံးပြီးတာကြောင့် ခံစားရတဲ့ စိတ်ကျေနပ်မှုနဲ့အတူ […]

စိတ်ဖိစီးမှု (Stress) ဆိုတာက လူတိုင်းနဲ့ ရင်းနှီးပြီးသား စကားပါ။ လူတိုင်း စိတ်ဖိစီးဒဏ်ကို ခံစားဖူးနိုင်ပေမယ့် စိတ်ဖိစီးမှုအကြောင်းကို ထဲထဲဝင်ဝင်သိသူကတော့ ခပ်ရှားရှားရယ်ပါ။ ဒီတော့ သေချာလေး လေ့လာလိုက်ရအောင်နော်။ စိတ်ဖိစီးမှု (Stress) ဆိုတာ ဘာလဲ စိတ်ဖိစီးမှုဆိုတာ သာမန်ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိတဲ့ စိတ်ခံစားမှုတစ်ခုလို့ ပြောနိုင်ပေမဲ့ တစ်ခါတရံတော့ အန္တရာယ် ဖြစ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေ တစ်ခုထိပြောင်းလဲသွားနိုင်ပါတယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့် စိတ်ဖိစီးမှုဆိုတာ သင်ကြုံတွေ့နေရတဲ့ စိတ်ပင်ပန်းမှုတွေ၊ ဖိအားတွေ အပေါ်မှာ သင့်ခန္ဓာကိုယ်က တုံ့ပြန်တဲ့ အရာတစ်ခုပါ။ ဖိအားတစ်ခုနဲ့ ကြုံတွေ့လာရပြီဆိုရင် သင့်ရဲ့ ဦးနှောက်အဖွဲ့အစည်းက stress ဟော်မုန်းထွက်လာပါတယ်။ Stress ဟော်မုန်းမှာ adrenaline နဲ့ cortisol ဆိုတဲ့ ဟော်မုန်းနှစ်မျိုးပါပါတယ်။ Stress ဟော်မုန်းထွက်လာရင်တော့ သင့်ရဲ့ နှလုံးခုန်မြန်လာမယ်၊ ကြွက်သားတွေ တင်းလာမယ်၊ သွေးပေါင်တက်လာမယ် ၊ […]

စိတ်အားငယ်တယ်၊ စိတ်ဓာတ်ကျတယ်၊ စိတ်ဖိစီးမှုများတယ်ဆိုတာဟာ စိတ်ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုဟာ ဖြစ်နိုင်ချေအမြင့်ဆုံး စိတ်ဝေဒနာတွေထဲမှာ ပါဝင်နေပြီတော့ တစ်ချို့ဝေဒနာရှင်တွေဟာ သူတို့မှာ ဒီဝေဒနာရှိနေတယ်ဆိုတာကို သတိထားမိကြခြင်းမရှိကြပါဘူး။ အသက်အရွယ်၊ လိင်၊ မိသားစုအခြေအနေ၊ လုပ်ငန်းခွင်နဲ့ ငွေကြေးအခြေအနေတွေကြောင့် လူအတော်များများမှာ စိတ်ဖိစီးမှုဝေဒနာခံစားရလေ့ရှိပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုများပြီး စိတ်အားငယ်တာဟာ ပုံစံအမျိုးမျိုးရှိတတ်ပါတယ်။ အဖြစ်များ စိတ်ဖိစီးမှုဝေဒနာ (Major Depression) ၊ နာတာရှည် စိတ်ဖိစီးမှု (Dysthymia) ၊ ချွင်းချက်ဖြင့်ဖြစ်ပေါ်သော စိတ်ဖိစီးမှု (Atypical Depression) ၊ Postpartum Depression ၊ အာရုံထွေပြား စိတ်ဖိစီးမှု (Bipolar Depression) ၊ ပြင်းထန်စိတ်ဖိစီးမှု (Psychotic Depression) ၊ ရာသီအလိုက်ဖြစ်တဲ့ စိတ်ဖိစီးမှု (Seasonal Depression/SAD) ၊ ဆေးယဉ်ပါး စိတ်ဖိစီးမှု (Treatment-Resistant […]

သီချင်းတွေက သက်ရှိတွေကို ပျော်ရွှင်စေနိုင်ပါတယ်။ တေးသီချင်းတွေနဲ့ ဂီတသံစဉ်တွေကို နားထောင်တာဟာ သောတအာရုံကို ကြည်နူးချမ်းမြေ့စေတယ်ဆိုတာကို လူတိုင်းသိကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဂီတသံစဉ်တွေရဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေက ဒီလောက်တင်ပဲတော့မဟုတ်ပါဘူး။ လေ့လာဆန်းစစ်ချက်တွေအရဆိုရင်တော့ တေးဂီတနားဆင်မှုဟာ အကြားအာရုံကိုတင်မကပဲ ဦးနှောက်နဲ့ ခန္တာကိုယ်တွေကိုပါ အကျိုးရှိစေပါတယ်တဲ့။ ဒါကြောင့် စိတ်ရောကိုယ်ပါ ကျန်းမာစေဖို့ ဂီတသံတွေ ခံစားကြမယ် ။ စိတ်ရောကိုယ်ပါ ကျန်းမာစေဖို့ ဂီတသံတွေ ခံစားကြမယ် တေးသီချင်းတွေကို နားဆင်တဲ့အခါမှာ ဦးနှောက်အတွင်းက Dopamine တွေကို ပိုမိုထုတ်လွှတ် ပေးပါတယ်။ အဲဒီ Dopamine တွေဟာ လူ့ရဲ့ စိတ်ကိုရော ခန္တာကိုယ်ပါ ရွှင်လန်းချမ်းမြေ့စေတဲ့၊ ငြိမ်းချမ်းစေတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးကို ရစေပါတယ်။ သာယယာငြိမ့်ညောင်းတဲ့ တေးဂီတသံတွေကို ကြာကြာနားဆင်လေလေ ခန္တာကိုယ်ငြိမ်းချမ်းမှု ပိုရလေလေလို့ လေ့လာမှုတွေက ဆိုပါတယ်။ Dopamine တွေဟာ ခန္တာကိုယ်တွင်းက ဓာတုဓာတ်ပစ္စည်းတစ်မျိုးဖြစ်ပြီးတော့ ဦးနှောက်ကို […]