အခြားကင်ဆာများ

ကင်ဆာ ဖြစ်နေပြီ လို့ပြောလိုက်တာနဲ့ စိတ်ထဲ ဂိတ်ဆုံးတွေးမိတတ်ကြတာ အနည်းနဲ့ အများ ပါပဲ။ သေမိန့်ကျလိုက်သလိုလို၊ မျှော်လင့်ချက်မရှိတော့ဘူး၊ ကုလို့မရတော့ဘူး လို့ တွေးထင်ပြီး စိတ်ဓာတ်ကျ မသွားပါနဲ့။ ကင်ဆာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အထူးကုသမှုတွေ ရှိနေပါပြီ။ ကင်ဆာတိုင်းက သေစေနိုင်လား ကင်ဆာရောဂါတိုင်းက သေစေနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကုသလို့ ရနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါကို စောစောတွေ့ရှိလေ ရောဂါသက်သာပြီး သက်တမ်းစေ့နေရနိုင်ခြေ ပိုများလေ ဖြစ်ပါတယ်။ ကင်ဆာရှိ၊ မရှိ အစောပိုင်းအဆင့်မှာ စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့ရင် ရွေးချယ်စရာ ကုသမှုတွေ ပိုများပါတယ်။ ဥပမာ ရင်သားကင်ဆာ၊ အသည်းကင်ဆာ၊ သိုင်းရွိုက်ကင်ဆာ စတာတွေမှာ သူများတန်းတူ သက်တမ်းစေ့ နေနိုင်စေမယ့် ကင်ဆာအထူးကုသမှုတွေ ရှိနေပါပြီ။ ဒီနေ့ခေတ်မှာ နည်းပညာ အဆင့်မြင့်လာတာမို့ ကုသနည်းတွေကလည်း ပိုကောင်းလာတာပေါ့။ အဖြစ်များတဲ့ အမျိုးမျိုးသော ကင်ဆာရောဂါတွေအတွက် ဒီလို ရွေးချယ်စရာ […]

မီးဖိုချောင်မှာရှိတဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နဲ့ သစ်သီးတွေက ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို သင်သိကောင်းသိပါလိမ့်မယ်။ အလားတူပဲ မီးဖိုချောင်မှာရှိတဲ့ အစားအစာတချို့ကလည်း ကင်ဆာ ရောဂါများစွာရဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းဖြစ်လာနိုင်တာကိုရော သိကြပါသလား။ တကယ်တော့ ကင်ဆာရောဂါရဲ့ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိက နေထိုင်စားသောက်မှုပုံစံကို ပြောင်းလဲလိုက်ရုံနဲ့ ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ ကျန်တဲ့ ၃၀% က သင်မထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ မျိုးရိုးဗီဇနဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အကြောင်းတွေကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးလေးမှာတော့ ကင်ဆာ ဖြစ်စေနိုင်သော အစားအစာများ အကြောင်းကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ https://hellosayarwon.com/cancer/other-cancers/cancer-sugar-link/ ကင်ဆာ ဖြစ်စေနိုင်သော အစားအစာများ ကင်ဆာ ဖြစ်စေနိုင်သော အစားအစာများကတော့ - (၁) စည်သွပ်ဘူး စည်သွပ်ဘူးမှာ ပါဝင်တဲ့ အစားအစာတွေမှာ ဆားနဲ့ သကြားမြင့်မားစွာ ပါဝင်နေတာအပြင် အသုံးပြုတဲ့ ဘူးခွံတွေကြောင့်လည်း ပါပါတယ်။ ဘူးခွံတွေမှာ ကင်ဆာဖြစ်စေတယ်လို့ လူသိများတဲ့ အန္တရာယ်ရှိ BPA ဓာတုပစ္စည်းများ ပါဝင်နေပါတယ်။ ဒါကို […]

ကင်ဆာဟာ ကုသရခက်ခဲပြီး ဆိုးရွားတဲ့ဝေဒနာတစ်မျိုးအဖြစ် မှတ်ယူခြင်းခံရလေ့ရှိပါတယ်။ ကင်ဆာအမျိုးအစားတစ်ချို့ဟာ ပျောက်ကင်းအောင်ကုသရခက်ခဲနေဆဲပါ။ ဒါပေမယ့် တစ်ချို့သော ကင်ဆာအမျိုးအစားတွေကိုတော့ စောလျှင်စွာ သိရှိမယ်ဆိုရင် ပျောက်ကင်းအောင် ကုသလို့ရနေပါပြီ။ ရင်သားကင်ဆာ၊ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ၊ ဝှေးစေ့ကင်ဆာ၊ သိုင်းရွိုက်ကင်ဆာ၊ အရေပြားကင်ဆာနဲ့ သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာတို့လို အမျိုးအစားတွေပေ့ါ။ ကင်ဆာဟာ ကြောက်စရာဝေဒနာတစ်မျိုးလို့ မှတ်ယူထားကြတာကြောင့် ကင်ဆာရောဂါကို ကျော်လွှားနိုင်ခဲ့ကြသူတွေဟာ ကုထုံးတွေ ပြီးစီးချိန်မှာ နာလန်ထူလာစေဖို့ အပြင်းအထန်ကြိုးပမ်းကြလေ့ရှိပါတယ်။ တကယ်တမ်းမှာတော့ ကနဦးနာလန်ထစေဖို့ ချမှတ်ပေးထားတဲ့ အစီအမံတွေ (Initial Recovery) ကို ကျော်လွန်ပြီး လုပ်ဆောင်တာမျိုးမလုပ်မိဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ Initial Recovery လုပ်ဆောင်ချက်တွေဟာ ရေရှည်ကျန်းမာရေးအတွက် အထူးအရေးပါတဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေဖြစ်ပြီးတော့ ကင်ဆာအလွန် ပျော်ရွှင်ကျန်းမာဖွယ် ဘဝအတွက် ကနဦးခြေလှမ်းတွေလို့လည်း ဆိုနိုင်တာပေါ့။ နာလန်ပြန်ထကာစမှာ ဘာကြောင့် လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ပေးသင့်တာလဲ ကင်ဆာဝေနာကနေ ပြန်လည်သက်သာလာသူတွေကို မှန်ကန်သင့်လျော်စွာ ပြုမူနေထိုင်ဖို့၊ စားသောက်မှီဝဲဖို့ ဆရာဝန်တွေက ညွှန်ကြားလေ့ရှိပါတယ်။ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တာ၊ […]

ကင်ဆာရောဂါ ဆိုတာ ဘယ်သူမှ မကြားချင်တဲ့ ဆေးစစ်ချက် အဖြေပါပဲ။ ကင်ဆာလို့များ ကြားလိုက်တာနဲ့ သေမိန့်ကျထားတဲ့ လူတစ်ယောက်လိုပါပဲ။ လူရော စိတ်ရော ချုံးချုံးကျ သွားပြီး 'အိမ်ပဲပြန်ပါတော့မယ် ဆရာမရယ်၊ လှူစရာရှိတာလေးတွေ လှူပြီး ကိုယ့်နောက်ပါအောင်ပဲ လုပ်ပါတော့မယ်'လို့ ပြောပြီး ပြန်သွားကြတဲ့သူတွေ တစ်ပုံကြီးပါ။ နောက်တစ်ခုက ကင်ဆာကုထုံးတွေကို လက်မခံချင်တာပါ။ သောက်ဆေးတွေ၊ ဆေးသွင်းတာတွေ၊ ရောင်ခြည်ပြတာတွေကြောင့် ဆံပင်တွေကျွတ်တာ၊ အစားအသောက်ပျက်တာကို မခံချင်လို့ မကုကြတာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ခုခေတ်မှာက ဆေးဝါးတွေက အရင်ကထက် ပိုတိုးတက်လာပြီး ကုသနည်းတွေလည်း ပိုစုံလာပါပြီ။ လူနာကို ဆေးရဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးနည်းနည်းနဲ့ ကုနိုင်အောင် တီထွင်လာကြပါပြီ။ ကင်ဆာကိုလည်း ဒီထက်ပိုသက်သာအောင် ကုလာနိုင်ကြပါပြီ။ ဒါကတော့ ဝမ်းသာစရာ သတင်းကောင်းပါပဲ။ အရင်ကထက်စာရင်လည်း ကင်ဆာကို ပိုပြီး သက်သာအောင် […]

အချိုအရသာကို လူတိုင်းနီးပါး နှစ်ခြိုက်သဘောကျတတ်ကြပါတယ်။ သကြားဟာ အချိုဓာတ်ရရှိစေတဲ့ အဓိက အရင်းအမြစ်တစ်မျိုးပါ။ ပုံမှန်အားဖြင့် သကြားဓာတ်ရစေတဲ့ သဘာဝ အစားအစာတွေရှိပါတယ်။ အသီးအနှံတွေကနေရတဲ့ fructose၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်ကနေရတဲ့ glucose၊ နို့ထွက်ပစ္စည်းတွေကနေရတဲ့ lactose နဲ့ ပေါင်မုန့်တို့၊ ဆန်တို့၊ ပါစတာတို့ကနေရတဲ့ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ် စတာတွေပေါ့။ ချိုမြိန်တဲ့ အရသာရရှိဖို့အတွက် သကြားကို အသုံးချပြီး အစားအစာအမျိုးမျိုး ဖန်တီး ပြုလုပ်ကြတယ်မဟုတ်လား။ ဒီလို အစားအစာတွေ ဖန်တီးပြုလုပ်ကြရာမှာ သဘာဝသကြားပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဓာတုဗေဒနည်းနဲ့ ဖန်တီးထားတဲ့ ဆေးသကြားပဲဖြစ်ဖြစ် အမျိုးမျိုးအထွေထွေသော သကြားတွေကို အသုံးချကြလေ့ရှိပါတယ်။ တစ်နှစ်တစ်နှစ်ကို တစ်ကမ္ဘာလုံးကလူတွေရဲ့ သကြားစားသုံးမှု ပမာဏဟာ မက်ထရစ်တန်ချိန် သန်း ၂၀၀ နီးပါးအထိ ရှိပါတယ်။ ဒီလို လူသုံးများ လူကြိုက်များလှတဲ့ သကြားဟာ လူ့ကျန်းမာရေးကို ဆိုးကျိုးတွေပေးနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ သတိပေးချက်မျိုးတွေကို ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးပြောဆိုမှုတွေမှာ […]

ကင်ဆာလို့ဆိုလိုက်တာနဲ့ ကြောက်စရာရောဂါဆိုးကြီးကို ပြေးမြင်မိကြမှာပါ။ ဟိုးအရင်ခေတ်တွေတုန်းကတော့ ကင်ဆာဖြစ်ပြီဆိုရင် သေမိန့်ကျသလိုပါပဲ။ ကုသနည်းတွေ အခုချိန်လောက် မတိုးတက်မထွန်းကားသေးတဲ့ အတွက်ကင်ဆာရောဂါကြောင့် သေဆုံးသူများပြားခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အခုခေတ်မှာမတူတော့ပါဘူး။သုတေသန လုပ်ငန်းတွေကျေးဇူးကြောင့် ကင်ဆာရောဂါကုသနည်းမျိုးစုံပေါ်ပေါက်နေပါပြီ။ ဒါ့ကြောင့်ဒီတစ်ခေါက်တော့ ကင်ဆာရောဂါကုထုံးအမျိုးမျိုးအကြောင်း ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ကင်ဆာဆေးသွင်းခြင်း မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် နိုင်ငံအတော်များများမှာ အသုံးပြုနေတဲ့ ကင်ဆာကုထုံးဖြစ်ပါတယ်။ ကင်ဆာဆဲလ်တွေ မပွားလာအောင်လည်းတားနိုင်သလို လုံးဝနှိမ်နင်းပစ်နိုင်စွမ်းရှိတဲ့ အဆင်မြင့်ဆေးဝါးတွေဖြစ်ပြီး သောက်ဆေး၊ အကြောထဲသွင်းဆေး၊ လိမ်းဆေး စတဲ့ပုံစံမျိုးစုံရှိပါတယ်။ ကြောက်စရာကောင်းတဲ့ ကင်ဆာဆဲလ်ကိုတောင်သတ်ပစ်နိုင်အောင်စွမ်းမှတော့ ဆေးအရှိန်ဘယ်လောက် ပြင်းမယ်ဆိုတာ အထူးပြောစရာလိုမယ်မထင်ပါဘူး။ ဒါ့ကြောင့် ကင်ဆာဆေးသွင်းကုသရင် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအနေနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်က ကျန်းမာတဲ့ဆဲလ်တချို့ပါ ထိခိုက်သွားတတ်ပါတယ်။ ခွဲစိတ်ကုသခြင်းများ ဒီနည်းက ကင်ဆာရောဂါတိုင်းအတွက်တော့ မသင့်တော်ဘူးပေါ့၊ ဘယ်လိုကင်ဆာမှာသုံးလဲဆိုတော့ ခန္ဓာကိုယ်က နေရာတစ်ခုတည်းမှာ ကွက်ဖြစ်နေပြီး နေရာအနှံ့အပြားကိုပျံ့နှံ့မနေတဲ့ ကင်ဆာရောဂါတွေ ကုသရင်ပိုအဆင်ပြေပါတယ်။ (ဒါ့ကြောင့် သွေးကင်ဆာလို ကင်ဆာမျိုးကိုတော့ကုသနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး)။ ခွဲစိတ်ကုသမှုဖြစ်တဲ့အတွက် အရေပြားကတစ်ဆင့် […]

တခါတလေမှာ ဘာမှန်းမသိတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေကြောင့် ရုတ်တရက် ကိုယ်အလေးချိန် သိသိသာသာကျဆင်းသွားတတ်ပါတယ်။ ကိုယ်တိုင် ဝိတ်ချနေချိန်မဟုတ်ပဲ ဒီလိုရုတ်တရက် ကိုယ်အလေးချိန်လျော့နည်းလာတာဟာ ကျန်းမာရေးရှုထောင့်ကနေကြည့်ရင် သိပ်ပြီး ကောင်းမွန်တဲ့ လက္ခဏာမျိုးမဟုတ်ပါဘူး။ များသောအားဖြင့် ဒီလို ရုတ်တရက် ကိုယ်အလေးချိန် အကြီးအကျယ်လျော့ကျသွားတာမျိုးကို ကင်ဆာရောဂါလက္ခဏာ ရှေ့ပြေးလက္ခဏာအဖြစ် မှတ်ယူထားကြတာများပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီလို မထင်မှတ်ပဲ ကိုယ်အလေးချိန် လျော့ကျတာမျိုးက အကြောင်းအရင်း အမျိုးမျိုးကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပြီးတော့ ရုပ်ပိုင်း၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးပြဿနာတွေကြောင့် အဓိကဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ကိုယ်အလေးချိန်လျှော့ချမှု အစီအစဉ် တစ်စုံတစ်ရာမရှိပဲ ၆ လ အတွင်း ခန္တာကိုယ်ရဲ့ အလေးချိန် ၅% လောက်ကျဆင်းသွားတယ်ဆိုရင် ဒါဟာ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာတစ်စုံတစ်ရာ ရင်ဆိုင်နေရတာကြောင့်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ ကင်ဆာဟာ လူကို ရုတ်တရက် ကိုယ်အလေးချိန် သိသိသာသာကျဆင်းသွားစေနိုင်အောင် ပြင်းထန်တဲ့ ဝေဒနာဖြစ်ပေမယ့် အဓိကအားဖြင့်တော့ ပန်ကရိယကင်ဆာ၊ […]

ကင်ဆာဆိုတာ ကာကွယ်ဆေး ရှိလို့လား။ ကင်ဆာ မဖြစ်အောင် ဘယ်လို နေထိုင်စားသောက်ပါလို့ ပြောကြပေမယ့် ကာကွယ်ဆေးထိုးပါ လို့ပြောတာကိုတော့ သိပ်မကြားဖူးဘူးလို့ ပြောကြမှာပါ။ ဒါပေမယ့် တကယ်ပါ။ တချို့သော ကင်ဆာတွေကို ကာကွယ်ဖို့ အတွက်က ကာကွယ်ဆေး ရှိနေပါတယ်။ ၁၀၀ရာခိုင်နှုန်း မဟုတ်ပေမယ့် ထိုးထားရင် ဖြစ်နိုင်ချေ တော်တော် နည်းသွားပါတယ်။ ဒီထဲမှာ သိထားသင့်တဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေက သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ ကာကွယ်ဆေးနဲ့ အသည်းရောင် အသားဝါ ဘီပိုး ကာကွယ်ဆေးပါ။ ဘယ်လိုကာကွယ်လဲ ဆိုတာ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ သားအိမ်ခေါင်း ကင်ဆာ ကာကွယ်ဆေး ဒါမပြောခင် သားအိမ်ခေါင်း ကင်ဆာ အကြောင်း နည်းနည်း ပြောပြပါ့မယ်။ သားအိမ်ခေါင်း ကင်ဆာ ဘာကြောင့် ဖြစ်တာလဲ။ သားအိမ်ခေါင်း ကင်ဆာဆိုတာက HPV လို့ခေါ်တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် ဖြစ်တာပါ။ လိင်ဆက်ဆံတဲ့ သူတိုင်း […]

သားအိမ်ကင်ဆာ လို့ပြောရင် သားအိမ်ရဲ့ အတွင်းသားကဖြစ်တာလား (endometrium)၊ ကြွက်သားက ဖြစ်တာလား(sarcoma)ဆိုပြီးနှစ်မျိုးရှိပါတယ်။ အဖြစ်များတာက သားအိမ်ရဲ့ အတွင်းသားက​နေဖြစ်တာပါ။ ဒါကြောင့် ဒီဆောင်းပါးမှာ သူ့အကြောင်းကိုပြောပါမယ်။ အမျိုးသမီး၁၀၀မှာ ၃ယောက်လောက်က သားအိမ်ကင်ဆာ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကောင်းတဲ့အချက်က သူကပွားတာနှေးတဲ့အပြင် စောစောသိလို့ စောစောကုနိုင်ရင် အသက်ရှင်ဖို့အခွင့်အလမ်းပိုများပါတယ်။ သားအိမ်ကင်ဆာ ဖြစ်တဲ့အခါ ဘာလက္ခဏာတွေ ပြမှာလဲ။ တချို့တွေမှာ သားအိမ်ကင်ဆာ က တခြားနေရာကိုပျံ့တော့မှပဲ သိရတာပါ။ ဒါပေမယ့် တော်တော်များများက မိန်းမကိုယ်က သွေးဆင်းတဲ့လက္ခဏာပြတာကြောင့် စောစောသိကြတာများပါတယ်။ လက္ခဏာတွေကတော့ ပုံမမှန် သွေးဆင်းတာ သားအိမ်ကင်ဆာရဲ့ ၁၀ယောက်မှာ ၉ယောက်က ဒီလက္ခဏာပြပါတယ်။ သွေးမဆုံးခင်မှာတော့ ပုံမမှန် ဒါမှမဟုတ် သွေးဆင်းများတာ၊ ရာသီနှစ်ခုကြား ကြားဖောက်လာတာက အဓိကလက္ခဏာပါ။ သွေးဆုံးပြီးတဲ့သူတွေမှာ သွေးပြန်ဆင်းတာက လက္ခဏာပါ။ ဟော်မုန်းကုသမှုခံယူနေတဲ့သူတွေမှာလည်း သွေးဆင်းတတ်ပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် သွေးဆုံးပြီးမှ သွေးပြန်ဆင်းရင် […]

အစာရေမျို ဆိုတာ ပိုက်လုံးနဲ့တူပါတယ်။ ပါးစပ်နဲ့ အစာအိမ်ကို ဆက်ထားပြီး အစာတွေကို သယ်ပို့ပေးပါတယ်။ အစာရေမျိုပြွန် တလျှောက် ဘယ်နေရာမှာဖြစ်ဖြစ် ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အစာရေမျိုပြွန် ကင်ဆာက ကမ္ဘာ့အဖြစ်အများဆုံးကင်ဆာတွေထဲမှာ နံပါတ် ၆ ချိတ်ပါတယ်။ အမျိုးသားတွေမှာ ပိုဖြစ်ပါတယ်။ အစာရေမျိုပြွန် ကင်ဆာ ဘယ်သူတွေမှာဖြစ်မှာလဲ။ အစာရေမျိုပြွန် မှာရှိတဲ့ ဆဲလ်တွေကို ခဏခဏ ဆွမိလို့ ဆဲလ်တွေ ခဏခဏ ပျက်စီးရင် ပိုဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ GERD လို့ ခေါ်တဲ့ စားချဉ်ရည်ပြန်တဲ့ ရောဂါ စားချဉ်ရည် ခဏခဏ ပြန်တက်လို့ ဆဲလ်တွေ ပျက်စီးတာ (Barrett’s esophagus) ဆေးလိပ် အပါအဝင် ဆေးတံ၊ ဆေးပေါ့လိပ် သောက်တာ၊ဆေးရွက်ကြီး ငုံတာ အဝလွန်တာ အရက် သောက်တာ သည်းခြေရည် ပြန်တက်တာ Achalasia […]