ဦးနှောက်အာရုံကြောတီဘီဆိုတာ ဘာလဲ။ Mycobacterium tuberculosis ဘက်တီးရီးယားကြောင့် ဗဟိုအာရုံကြောအဖွဲ့အစည်း ထိခိုက်ပျက်စီးတဲ့ရောဂါကို ဦးနှောက်နှင့်အာရုံကြောတီဘီလို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒီရောဂါဟာ အဖြစ်နည်းသလောက် အလွန်ဆိုးဝါးပြင်းထန်ပြီး တီဘီကုထုံး မပေါ်သေးခင်အခါက ရာနှုန်းပြည့်သေစေနိုင်တဲ့ ရောဂါတစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။   ဦးနှောက်အာရုံကြောတီဘီဟာ ဘယ်လောက်ထိ အဖြစ်များသလဲ။ ခန့်မှန်းချေအားဖြင့် တီဘီလူနာအားလုံးရဲ့ ၁ရာခိုင်နှုန်းမှာ ဦးနှောက်အာရုံကြောတီဘီ ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါကြောင့် သေဆုံးမှုနှုန်း၊ အာရုံကြောထိခိုက်မှုနှုန်း အလွန်မြင့်ပြီး HIV ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးရှိသူတွေနဲ့ ကလေးငယ်တွေမှာ အဆမတန် ဆိုးဝါးပြင်းထန်နိုင်ပါတယ်။ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။

ဦးနှောက်အာရုံကြောတီဘီဆိုတာ ဘာလဲ။ Mycobacterium tuberculosis ဘက်တီးရီးယားကြောင့် ဗဟိုအာရုံကြောအဖွဲ့အစည်း ထိခိုက်ပျက်စီးတဲ့ရောဂါကို ဦးနှောက်နှင့်အာရုံကြောတီဘီလို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒီရောဂါဟာ အဖြစ်နည်းသလောက် အလွန်ဆိုးဝါးပြင်းထန်ပြီး တီဘီကုထုံး မပေါ်သေးခင်အခါက ရာနှုန်းပြည့်သေစေနိုင်တဲ့ ရောဂါတစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဦးနှောက်အာရုံကြောတီဘီဟာ ဘယ်လောက်ထိ အဖြစ်များသလဲ။ ခန့်မှန်းချေအားဖြင့် တီဘီလူနာအားလုံးရဲ့ ၁ရာခိုင်နှုန်းမှာ ဦးနှောက်အာရုံကြောတီဘီ ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါကြောင့် သေဆုံးမှုနှုန်း၊ အာရုံကြောထိခိုက်မှုနှုန်း အလွန်မြင့်ပြီး HIV ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးရှိသူတွေနဲ့ ကလေးငယ်တွေမှာ အဆမတန် ဆိုးဝါးပြင်းထန်နိုင်ပါတယ်။ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။

တီဘီဆေးသောက်ရတော့မည်ဆိုလျှင် “သူက အားနည်းနေတာ ဆရာ၊ တီဘီဆေး သောက်လို့ ဖြစ်ပါ့မလား” တီဘီရောဂါသည်၏အမျိုးသားမှဆရာဝန်ကိုလာမေးလိုက်သော စကားဖြစ်သည်။ “သူဆေးဒဏ်ခံနိုင်ပါ့မလား” “အားမွေးပြီးမှသောက်ရင်ရမလား” “သလိပ်မှာတော့ပိုးမတွေ့ဘူးပြောတယ်၊ တီဘီဟုတ်ပါ့မလား” စသဖြင့်မေးခွန်းများသည်တီဘီရောဂါကုနေသော ဆရာဝန်များ ကြားဖူးနေကျ မေးခွန်းများဖြစ်သည်။ တီဘီရောဂါ သည်အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှတဆင့်ကူးစက်နိုင်သော ရောဂါဖြစ်သည်။ တခြားကူးစက်နိုင်သော နည်းလမ်းများလည်း ရှိသေးသည်။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှတဆင့်ကူးစက်သောရောဂါဖြစ်သဖြင့်တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက်ကူးစက်နိုင်မှုမြင့်မားသည်။ မျိုးရိုးလိုက်သောရောဂါမျိုးမဟုတ်ပါ။ သို့သော်တီဘီပိုးရှိသူနေ အတူနေ မိသားစုများတွင်တော့ရောဂါကူးနိုင်ချေ မြင့်မားသည်။ တီဘီလက္ခဏာများတွင်နာတာရှည်ဖျားခြင်း (အဖျားငွေ့ငွေ့သာ ဖျားနိုင်သည်)၊ ချောင်း ၂ပတ်၃ပတ်ကျော်ဆိုးခြင်း၊ အစားအသောက်ပျက်ခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန်ကျဆင်းခြင်းစသည်တို့ပါဝင်သည်။ တစ်ခါတစ်ရံအဖျားကြာရှည်ခြင်း တစ်ခုသာ ဖြစ်သည်မျိုးလည်း ရှိတတ်သည်။ တီဘီရောဂါသည်အဆုတ်သာမက တခြားခန္ဓါကိုယ်အစိတ်အပိုင်းများတွင်ပါ ဖြစ်တတ်ရာ နာတာရှည်ဝမ်းလျှောခြင်း၊ ခေါင်းကိုက်ပြီးသတိမေ့မျောခြင်း၊ အကျိတ်များထွက်ခြင်း စသဖြင့်ရောဂါလက္ခဏာမျိုးစုံလည်းဖြစ်နိုင်သေးသည်။ တီဘီရောဂါပိုးသည်ရှာရခက်သော ရောဂါပိုးတစ်မျိုးလည်းဖြစ်သည်။ သလိပ်စစ်၍ ရသော်လည်းသလိပ်ထဲတွင်တီဘီပိုးပမာဏ တော်တော်များမှသာ တွေ့နိုင်သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း တစ်ခါတစ်ရံတွင်သလိပ်ထဲပိုးမတွေ့သော်လည်း ရောဂါလက္ခဏာနှင့်ဓါတ်မှန်စသည်တွင်တီဘီနှင့်တူလျှင်ဆေးပေးရသည်များလည်းရှိသည်။ ထိုအခါ လူနာနှင့်လူနာရှင်မှတီဘီမဟုတ်ဆေးသောက်စရာမလိုဟုသံသယရှိသည်မျိုးလည်းကြုံတွေ့ရပါသည်။ သလိပ်တွင်တီဘီပိုးကိုပုံမှန်သလိပ်စစ်ရုံ(Sputum […]

Nearsighted (အဝေးမှုန်ခြင်း) ကဘာလဲ။ Myopia လို့လည်းသိထားကြသည့် အဝေးမှုန်ခြင်းသည် အမြင်အာရုံနဲ့ဆိုင်သည့် ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အနီးနားက ပစ္စည်းများကို ပြတ်သားစွာ မြင်ရသော်လည်း အဝေးမှ အရာတွေကိုတော့ မမြင်နိုင်တဲ့ အခြေအနေမျိုး ဖြစ်ပါသည်။ အဝေးမှုန်ပြီဆိုလျှင် အဝေးမှအရာဝတ္ထုများကို တွေ့မြင်နိုင်ရန် ခက်ခဲလေ့ရှိပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် ကားလမ်းမပေါ်မှ သင်္ကေတဆိုင်းဘုတ်များကို သုံး၊ လေးပေအကွာရောက်မှ သေချာမြင်နိုင်တာမျိုး ဖြစ်သည်။ ဒီအခြေအနေသည် တဖြည်းဖြည်း သို့မဟုတ် လျင်မြန်စွာ ဆိုးဝါးနိုင်ပြီး ကလေးဘဝနှင့် ကြီးကောင်ဝင်ချိန်တွေမှာ ပိုဆိုးလာတတ်ပါသည် Nearsighted (အဝေးမှုန်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ ဤကျန်းမာရေးအခြေအနေသည် အသက် ၈ နှစ်မှ ၁၂ နှစ်အတွင်းရှိသူများမှာ အဖြစ်များတတ်သော်လည်း မည်သည့်အသက်အရွယ်မဆို ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ဝေဒနာဖြစ်စေနိုင်သည့် အကြောင်းရင်းများကို လျှော့ချခြင်းဖြင့် ၎င်းကိုထိန်းချုပ်နိုင်ပါသည်။ နောက်ထပ်သိလိုသည်များအတွက် သင့်၏ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပါ။

အဆုတ်တီဘီ ဆိုတာဘာလဲ။ အဆုတ်တီဘီ ဆိုသည်မှာ တစ်ရှူးများကို တိုက်ခိုက် ဖျက်စီးတတ်သော ဘက်တီးရီးယားပိုး ကူးစက်မှု တစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ ထို ဘက်တီးရီးယားကိုMycobacterium tuberculosis (MTB) ဟုခေါ်ပြီး လေထဲမှတစ်ဆင့် ကူးစက် ပျံ့နှံ့ပါသည်။ လူအတော်အများသည် ငုပ်နေသော အဆုတ် တီဘီရောဂါကို ခံစားရပါသည်။ လူနာ၏ကျန်းမာရေး အပေါ် မူတည်၍ အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခု (သီတင်းပတ် အနည်းငယ် မှ နှစ်အတန်ကြာ) ကြာပြီးနောက် တီဘီရောဂါပိုး သည် ရောဂါလက္ခဏာများကို စတင်ဖြစ်ပွားစေပါသည်။ အထူးသဖြင့် လူနာ သည် ခုခံအားကျဆင်းမှု ကူးစက်ရောဂါ၊ ကင်ဆာ သို့မဟုတ် ကင်ဆာဆေးကုထုံးခံယူနေခြင်း စသော ကိုယ်ခံအားနည်းစေသောအကြောင်းရင်းများ ရှိပါက တီဘီရောဂါသည် ပို၍လျင်မြန်စွာ ဖြစ်ပွားပါသည်။ ရောဂါသည် အဆုတ်ကို ထိခိုက် နေပြီး အရိုး၊ ပြန်ရည်ကျိတ်၊ […]

အဆုတ်တီဘီ ဆိုတာဘာလဲ။ အဆုတ်တီဘီ ဆိုသည်မှာ တစ်ရှူးများကို တိုက်ခိုက် ဖျက်စီးတတ်သော ဘက်တီးရီးယားပိုး ကူးစက်မှု တစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ ထို ဘက်တီးရီးယားကိုMycobacterium tuberculosis (MTB) ဟုခေါ်ပြီး လေထဲမှတစ်ဆင့် ကူးစက် ပျံ့နှံ့ပါသည်။ လူအတော်အများသည် ငုပ်နေသော အဆုတ် တီဘီရောဂါကို ခံစားရပါသည်။ လူနာ၏ကျန်းမာရေး အပေါ် မူတည်၍ အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခု (သီတင်းပတ် အနည်းငယ် မှ နှစ်အတန်ကြာ) ကြာပြီးနောက် တီဘီရောဂါပိုး သည် ရောဂါလက္ခဏာများကို စတင်ဖြစ်ပွားစေပါသည်။ အထူးသဖြင့် လူနာ သည် ခုခံအားကျဆင်းမှု ကူးစက်ရောဂါ၊ ကင်ဆာ သို့မဟုတ် ကင်ဆာဆေးကုထုံးခံယူနေခြင်း စသော ကိုယ်ခံအားနည်းစေသောအကြောင်းရင်းများ ရှိပါက တီဘီရောဂါသည် ပို၍လျင်မြန်စွာ ဖြစ်ပွားပါသည်။ ရောဂါသည် အဆုတ်ကို ထိခိုက် နေပြီး အရိုး၊ ပြန်ရည်ကျိတ်၊ […]

Miliary Tuberculosis (မီလီယာရီတီဘီ) ကဘာလဲ။ မီလီယာရီတီဘီဆိုသည်မှာတီဘီအမျိုးအစားတစ်မျိုးဖြစ်ပြီးအရွယ်အစားအလွန်သေးငယ်သောဒဏ်ရာများ(၁-၅မီလီမီတာ)ခန္ဓါကိုယ်တွင်းသို့များပြားစွာပျံနှံ့ဝင်ရောက်ခြင်းကိုဆိုလိုပါသည်။ ရင်ဘတ်ဓါတ်မှန်ရိုက်ကြည့်သည့်အခါလူး၊ဆပ်စသည့်ပုံစံရှိသည့်အစက်ကလေးများရင်ဘတ်တစ်ခုလုံးတည်ရှိနေသည်နှင့်တူသည့်အတွက်မီလီယာရီတီဘီဟုခေါ်ခြင်းဖြစ်သည်။ မီလီယာရီတီဘီသည်အဆုတ်၊အသည်းနှင့်ဘေလုံးအပါအဝင်အင်္ဂါအတော်များများကိုကူးစက်နိုင်ပါသည်။ Miliary Tuberculosis (မီလီယာရီတီဘီ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ တီဘီရောဂါအားလုံး၏၂ရာခိုင်နှုန်းတွင်ရှိပြီး ပြင်ပအဆုတ်တီဘီများ၏၂၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ပွားမှုရှိပါသည်။ ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့အချက်အလက်တွေကိုလျှော့ချခြင်းအားဖြင့် စီမံနိုင်ပါတယ်။ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။

Intestinal Tuberculosis (အူလမ်းကြောင်းတွင် တီဘီဖြစ်ခြင်း) ကဘာလဲ။ တီဘီဆိုတာဖွံဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေမှာအဖြစ်များတဲ့ဘက်တီးရီးယားရောဂါပိုးဖြစ်ပြီးအူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါလက္ခဏာအပါအဝင် ရောဂါလက္ခဏာအမျိုးမျိုးပြနိုင်ပါသည်။ တီဘီရောဂါသည်ကူးစက်လွယ်ပြီးဆေးကုသမှုချက်ချင်းယူရန်လိုအပ်ပါသည်။ တီဘီရောဂါပိုးသည်များသောအားဖြင့်အဆုတ်ကိုကူးစက်တတ်ပြီးနာတာရှည်ချောင်းဆိုးခြင်း၊ကိုယ်အလေးချိန်ကျခြင်းနှင့်အခြားလက္ခဏာများဖြစ်ပွားတတ်ပါသည်။ သို့သော်တစ်ခါတစ်ရံတွင်အကျိတ်နှင့်အခြားကိုယ်အင်္ဂါများ(ဥပမာအူလမ်းကြောင်း)တွင်ဖြစ်စေတတ်သောextrapulmonary(အဆုတ်ပြင်ပ၌ဖြစ်သောတီဘီ)များလည်းဖြစ်ပွားတတ်ပါသည်။ အူလမ်းကြောင်းတွင် တီဘီဖြစ်ခြင်းသည် ဖွံဖြိုးဆဲနိင်ငံများတွင်အဖြစ်များပြီးတစ်ခါတစ်ရံတွင်ရောဂါလက္ခဏာပြသခြင်းမရှိပါ။ ဗိုက်အောင့်ခြင်း၊ဗိုက်ရစ်ခြင်း၊ကိုယ်အလေးချိန်ကျခြင်းတို့တစ်ခါတစ်ရံဖြစ်ပေါ်တတ်ပါသည်။ အူတီဘီရှိသောလူအများစုသည်အဆုတ်တီဘီပါတွဲရှိနေတတ်သည်။ မိမိ၏သားသမီးကိုသင့်တော်သောဆရာဝန်နှင့်ပြသရန်မှာအလွန်အရေးကြီးပါသည်။ တီဘီရောဂါဆေးစသောက်သည်ဆိုလျှင်ပင်ဆေးဝါးများစွာကိုအချိန်မှန်မှန်လပေါင်းများစွာစွဲသောက်ရန်လိုသည့်အပြင်ရောဂါရှိသူတွင်အခြားရောဂါများ(ဥပမာ-ခုခံအားကျဆင်းမှုရောဂါ)ရှိ/မရှိပါစစ်ဆေးရန်လိုအပ်ပါသည်။ Intestinal Tuberculosis (အူလမ်းကြောင်းတွင် တီဘီဖြစ်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ အသက်အရွယ်မရွေးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့အချက်အလက်တွေကိုလျှော့ချခြင်းအားဖြင့် စီမံနိုင်ပါတယ်။ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက်ဆရာဝန်နဲ့တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။