စိတ်ကျန်းမာရေး

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Acute stress reaction (စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာသော လတ်တစ်လော သက်ရောက်မှုများ ) ကဘာလဲ။ ထိုသက်ရောက်မှုများဟာ စိတ်ဖိစီးမှုများခံစားနေရတဲ့အခါ ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ လတ်တလောဆိုတဲ့အဓိပ္ပါယ်ဟာတော့ လျင်လျင်မြန်မြန်ဖြစ်ပေါ်လာပြီး အကြာကြီးရှိမနေပါဘူး။ ထိုသို့သက်ရောက်မှုများဟာပြင်းထန်လေ့ရှိပြီး မမျှော်လင့်ထားတဲ့ဘဝအပြောင်းအလဲများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတတ်ပါတယ်။ ဥပမာ ယာဉ်မတော်တဆဖြစ်ခြင်း ၊ မိသားစုဝင်တစ်ယောက်ယောက်သေဆုံးသွားခြင်း သို့ ဒဏ်ရာရရှိတဲ့ ဖြစ်စဉ်များကြောင့်ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ယာဉ်တိုက်မှုများဟာ နှစ်စဉ်ဖြစ်ပေါ်နေလေ့ရှိပြီး သင်ဟာလည်း ဒီလိုဖြစ်ရပ်များကြောင့် တိုက်ရိုက်ဖြစ်စေ ၊ သွယ်ဝိုက်၍ဖြစ်စေခံစားရတတ်ပါတယ်။ စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့်ဖြသ်ပေါ်လာတတ်လတ်တလောသက်ရောက်မှုများဟာ မဒိန်းကျင့်ခံရခြင်း ၊ အိမ်တွင်းပြသနာများ စသည်တို့ကြောင့်လည်းဖြစ်ပေါ်လာတတ်ပါတယ်။ Acute stress reaction (စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာသော လတ်တစ်လော သက်ရောက်မှုများ ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ ကြောက်စရာကောင်းလောက်သော မတော်တဆမှုများ သို့မဟုတ် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ခံစားနေကြရသူများတွင်တွေ့ရပါတယ်။ ပြည်တွင်းစစ်ပွဲများဖြစ်ပေါ်နေသော နိုင်ငံရှိလူများတွင်လည်းတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ စစ်သားတွေဟာလည်းစစ်ပွဲအတွင်းများခြောက်ခြားစရာများကြုံတွေ့ရသောကြောင့်သူတို့ဟာလည်းရောဂါဖြစ်နိုင်ချေပိုများပါတယ်။ အသေးစိတ်သိရှိရဖို့ဆရာဝန်နှင့်တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။ လက္ခဏာများAcute stress reaction (စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာသော လတ်တစ်လော သက်ရောက်မှုများ ) […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Social anxiety disorder (social phobia) (စိုးရိမ်လွန်သောရောဂါ) ကဘာလဲ။ အချို့သောအခြေအနေများတွင် စိုးရိမ်တတ်ကြသည်မှာ ပုံမှန်ဖြစ်သည်။ ဥပမာ – ရည်းစားနဲ့ချိန်းတွေ့ခြင်း(သို့)လူအများရှေ့တွင်တင်ပြရှင်းလင်းမှုများလုပ်ခြင်း တို့သည် အစာအိမ်ထဲတွင် လိပ်ပြာများရောက်နေသကဲ့သို့သောစိတ်လှုပ်ရှားစိုးရိမ်သည့် ခံစားမှုကိုပေးနိုင်ပါသည်။ သို့သော် ဆိုရှယ်ဖိုးဘီးယားဟုခေါ်သော စိုးရိမ်လွန်ခြင်း ရောဂါတွင် နေ့စဉ် လူအများနှင့်ဆက်ဆံရသည်ကို ကြောက်ခြင်း၊စိုးရိမ်ခြင်း၊ကိုယ့်ကိုယ်ကို သတိထားမိနေခြင်း နှင့် ရှက်ခြင်း တို့ဖြစ်နေတတ်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အခြားသူများက မိမိကို ဝိုင်းအပြစ်ပြောကြမည်ကို ကြောက်လန့်စိုးရိမ်နေ၍ဖြစ်သည်။ စိုးရိမ်လွန်ခြင်းသည် နာတာရှည်ဖြစ်ပွားနိုင်သည့် စိတ်ရောဂါတခုဖြစ်ပြီး စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှစ်သိမ့်ဆွေးနွေးခြင်း၊ဆေးများဖြင့်ကုသခြင်း၊နှင့် စိတ်ဖိစီးမှုများကို မည်ကဲ့သို့တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်ရမည်ကို လေ့လာသင်ကြားခြင်းတို့ဖြင့် မိမိကိုယ်ကိုယုံကြည်မှုနှင့် အခြားသူများနှင့် ဆက်ဆံမှုတို့အား တိုးတက်ကောင်းမွန်စေပါသည်။ Social anxiety disorder (social phobia) (စိုးရိမ်လွန်သောရောဂါ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ လက်ရှိ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာရောဂါများတွင် တတိယကမ္ဘာ့အဖြစ်အများဆုံး ရောဂါဖြစ်သည်။ အစိုးရ၏စောင့်ကြည့်မှတ်သားထားသော အချက်အလက်စာရင်းများအရ မည်သည့်အချိန်တွင်မဆို လူဦးရေ၏ 7ရာခိုင်နှုန်းသည် […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Antisocial Personality Disorder (လူမှုဆက်ဆံရေးညံ့ဖျင်း၍ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေး ချို့ယွင်းခြင်း) ကဘာလဲ။ တခါတရံမှာ လူမှုရောဂါလို့လည်း ခေါ်ကြပါတယ်။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အခြေအနေတခုဖြစ်ပြီး မှန်တယ်မှားတယ်ကို ဂရုမစိုက်တတ်တဲ့၊ တခြားသူတွေရဲ့ ရပိုင်ခွင့်နဲ့ ခံစားချက်တွေကို လစ်လျူရှုထားတတ်ပါတယ်။ ဒီပြသနာရှိသူတွေဟာ သူတပါးကို ဆန့်ကျင်ပြီး ကန့်လန့်တိုက်လိုကြပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ အပြုအမူအတွက်လည်း နောင်တမရသလို အပြစ်ရှိတယ်လို့လည်း မခံစားတတ်ကြပါဘူး။ သူတို့ဟာ ဥပဒေကိုလည်း ချိုးဖောက်လွယ်ပြီး ရာဇဝတ်သားတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ လိမ်ညာတတ်ပြီး ကြမ်းတမ်းစွာ ပြုမူဆက်ဆံတတ်ကြပါတယ်။ အရက်၊ ဆေး စတာတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ပြသနာတွေ ရှိနေတတ်ပါတယ်။ ဒီအမူအကျင့်တွေကြောင့် သူတို့ဟာ မိသားစု၊ လုပ်ငန်းခွင်၊ ကျောင်း စတာတွေမှာ လုပ်ငန်းတာဝန်ကို မယူနိုင်ကြပါဘူး။ Antisocial Personality Disorder (လူမှုဆက်ဆံရေးညံ့ဖျင်း၍ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေး ချို့ယွင်းခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ အမျိုးသားတွေမှာ ပိုတွေ့ရပါတယ်။ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Paranoia Personality Disorder (သံသယလွန်ကဲသော စိတ်ဝေဒနာ) ကဘာလဲ။ သံသယလွန်ကဲသော စိတ်ဝေဒနာဆိုသည်မှာ လူတစ်ယောက်သည် သူတစ်ပါးအပေါ် ဘယ်တော့မှမဆုံးနိုင်သော သံသယစိတ် နှင့် မယုံကြည်မှုများ ဖြစ်နေသော ထူးခြားသော စိတ်ဝေဒနာတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ဤရောဂါ၏ အခြား ထူးခြားချက်များမှာ သူတစ်ပါးကို ယုံကြည်ဖို့ ဝန်လေးခြင်း၊ အညှိုးကြီးခြင်း၊ ရိုးသားသော ကိစ္စရပ်စကားရပ်များအပေါ်တွင်ပင် ခြိမ်းခြောက်နေသည်ဟု အထင်ရောက်ခြင်းတို့ပဲ ဖြစ်ပါသည်။ ဤစိတ်ဝေဒနာရှိသောလူသည် သူတစ်ပါးအပေါ် ဒေါသထွက်လွယ်၊ ရန်ပြုလွယ်သည်။ သံသယစိတ်လွန်ကဲမှုသည် ကျိုးကြောင်းမဆီလျော်သော အတွေးနှင့် ယုံကြည်မှုများ ခိုင်မာလာချိန်တွင် ထင်ယောင်ထင်မှားဖြစ်လာစေတတ်သည်။ ထိုအခါတွင် သူတို့ တွေးနေ၊ ခံစားနေရသော အရာတွေက မမှန်ကန်ဘူးဆိုတာကို ထိုလူအား ဘယ်အရာကမှ (သက်သေအထောက်အထားများ ရှိနေလျှင်တောင်) နားချလို့မရပါ။ လူတစ်ယောက်သည် သံသယစိတ်လွန်ကဲသော စိတ်ဝေဒနာ (သို့) ထင်ယောင်ထင်မှားဖြစ်ခြင်းသာ ရှိပြီး အခြားလက္ခဏာများ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Anxiety/Panic (စိုးရိမ်သောကနှင့် အကြောက်လွန်ခြင်း) ကဘာလဲ။ အချိန်ခဏတာလေးစိုးရိမ်သောကခံစားကြရတာတော့ပုံမှန်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ စိုးရိမ်သောကဆိုတာလည်း ဘဝရဲ့အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်နေပါတယ်။ သို့သော်လည်း စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို လွန်လွန်ကဲကဲခံစားနေရပြီး သင်နေ့စဉ်ဘဝကိုပါထိခိုက်လာလျှင်တော့ သင့်တွင်စိုးရိမ်ပူပန်မှုဆိုင်ရာရောဂါ ရနေပါပြီ ။ စိုးရိမ်ပူပန်မှုဆိုင်ရာရောဂါအမျိုးအစားများစွာရှိပါတယ်။ အကြောက်လွန်ရောဂါ ။ ရုတ်တစ်ရက်နှင့်ခဏခဏကြောက်လာတတ်ပြီးချွေးထွက်ခြင်း ၊ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်းနှင့် နှလုံးခုန်ပုံမှန်မဟုတ်ခြင်းတို့ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အကြောက်လွန်ရောဂါဟာလည်းနှလုံးအမောဖောက်သကဲ့သို့ပင်ခံစားရပါတယ်။ လူမှုဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာစိုးရိမ်လွန်ကဲခြင်းရောဂါ ။ ဒီလိုလူမျိုးတွေဟာတော့ လူမှုရေးရာပြသနာများကိုခံစားနေရပါတယ်။ စိုးရိမ်ပူပန်မှုရဲ့အဓိကအကြောင်းရင်းကတော့ သူများဝေဖန်မှာကြောက်ခြင်းနဲ့ လူအများရှေ့ရောက်လျှင်ရှက်ကြောက်နေခြင်းတို့ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်စုံတစ်ခုကိုကြောက်ရွံ့နေခြင်းများ ။ တစ်စုံတစ်ခုကိုအစိုးရိမ်လွန်နေခြင်း( ဥပမာ အရပ်) ဟာ ထိုသူကို ကြောက်ရွံ့စေတဲ့အရာဆီမှရှောင်ခွာသွားစေပါတယ်။ ယေဘူယျစိုးရိမ်မှုလွန်ကဲသောရောဂါ ။ ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ကြောက်ရွံ့မှုများဟာ မည်သည့်နေရာတွင်မဆို အကြောင်းရင်းမရှိပဲ ဖြစ်ပေါ်လာတတ်ပါတယ်။   Anxiety/Panic (စိုးရိမ်သောကနှင့် အကြောက်လွန်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ စိုးရိမ်ပူပန်မှုဟာ အရမ်းကိုအဖြစ်များပါတယ်။ အန္တရာယ်ရှိသည်များကိုရှောင်ရှားပြီး စိုးရိမ်ပူပန်မှူများကိုလျှော့ချနိုင်ပါတယ်။ အသေးစိတ်သိရှိရဖို့ ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။ လက္ခဏာများAnxiety/Panic (စိုးရိမ်သောကနှင့် အကြောက်လွန်ခြင်း) ရဲ့လက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ အဖြစ်အများဆုံးလက္ခဏာတွေကတော့.. ကယောင်ခြောက်ခြားဖြစ်နေခြင်း ၊ အားနည်း၍ပင်ပန်းနေခြင်း၊နှလုံးခုန်မြန်ခြင်း ၊ အသက်ရှူမြန်ခြင်း ၊ ချွေးထွက်ခြင်းနှင့်ခြေလက်များ တုန်ယင်ခြင်း […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Addiction And Substance Abuse, Adult (စွဲလန်းခြင်းနှင့် လွဲမှားစွာ အသုံးပြုခြင်းဆိုတာဘာလဲ) ကဘာလဲ။ ဆေးစွဲခြင်းဟု အသိများသော လွဲမှားစွာ အသုံးပြုခြင်း ဆိုသည်မှာ အသုံးပြုသူသည် အန္တရာယ်ရှိသော ပစ္စည်းများကို ဆိုးကျိုးအား မစဉ်းစားဘဲ အသုံးပြုခြင်းကို ခေါ်သည်။ အရက် နှင့် တရားမဝင်သောဆေးများ စသော စိတ်ကြွပစ္စည်းများ အလွန်သုံးသောအခါ စွဲလန်းခြင်းကို ဖြစ်စေပြီး အန္တရာယ် များသော ဆိုးကျိုးများကို ဖြစ်စေသည်။ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ လူမှု ရေးနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အန္တရာယ်ဖြစ်စေသည့်အပြင် အချို့ ဆေးများသုံးခြင်းသည် ဥပဒေပြစ်ဒဏ်ပေးခံရခြင်းနှင့် အခြား လူမှုရေး ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ Addiction And Substance Abuse, Adult (စွဲလန်းခြင်းနှင့် လွဲမှားစွာ အသုံးပြုခြင်းဆိုတာဘာလဲ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ ဤကျန်းမာရေးအခြေအနေသည် အလွန်အဖြစ်များပါ သည်။ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Addiction And Substance Abuse, Teen (စွဲလန်းခြင်းနှင့် လွဲမှားစွာအသုံးပြုခြင်း၊ ဆယ်ကျော်သက် လူငယ်များ) ကဘာလဲ။ ဘဝတွင် လူများစွာသည် စွဲလန်းခြင်းပုံစံများစွာကို ရင်ဆိုင်နေကြသည်။ စွဲလန်းခြင်းသည် မည်သည့်အရွယ်၊ မည်သည့်လိင်နှင့် မည်သည့်ဘဝအခြေအနေတွင်မဆို ဖြစ်နိုင်သည်။ သို့သော် များသောအားဖြင့် ဆယ်ကျော်သက် လူငယ်ဘဝတွင် စတင်ပါသည်။ အဖြစ်အများဆုံး စွဲလမ်းခြင်းဖြစ်သော ဆေးစွဲခြင်းအပြင် အရက်နှင့် ဆေးရွက် စသော ပစ္စည်းများစွဲခြင်းသည် ဆယ်ကျော် သက်များ ဘဝကို အန္တရာယ် ဖြစ်စေပါသည်။   စွဲလန်းခြင်း၏ဆိုးကျိုးစွဲလန်းခြင်းနှင့် ၎င်း၏ဆိုးကျိုးတွေကဘာလဲ။ စွဲလန်းခြင်းဆိုသည်မှာ လူတစ်ယောက်သည် ပစ္စည်း၏ ဆိုးကျိုးများကို သိလျက်နှင့် ထိုပစ္စည်းများကို စွဲလန်းသော အခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်သည်။ အရက်သည် ဆယ်ကျော် သက်လူငယ်များ အများဆုံးစွဲလန်းသော ပစ္စည်းဖြစ်သည်။ ထို့နောက်တွင် ဆေးခြောက်၊ ဆေးပြင်းလိပ်တို့ ရှိသည်။ ၎င်းတို့သည် တူညီသော […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Personality Disorders (ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေး ကမောက်ကမရောဂါများ ) ကဘာလဲ။ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေး ကမောက်ကမရောဂါများသည် သင်တွေးပုံ လုပ်ကိုင်ပုံများအား ထိခိုက်သော ရောဂါများကို ဆိုလိုပါသည်။ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးဆိုသည်မှ လူတစ်ဦး၏ သိသာထင်ရှားသော စရိုက်၊ အမူအကျင့်ပုံစံနှင့် တစ်ဦးစီ၏ကိုယ်ပိုင်စရိုက်လက္ခဏာများကို ဖန်တီးပေးသော ပုံစံများကို ဆိုလို၏။ ၎င်းသည် ကျွန်တော်တို့၏ လောကအပေါ် လက်ခံလေ့လာပုံ၊ ကျွန်တော်တို့၏ စိတ်ထား၊ အတွေးနှင့် ခံစားမှုများအပေါ် ထိခိုက်စေခြင်းဖြစ်သည်။ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေး ကမောက်ကမရောဂါများသည် မိသားစု၊ သူငယ်ချင်းများနှင့်တောင်မှ လူမှုဆက်ဆံရေး ခက်ခဲစေနိုင်သည်။ ထိုသူများတွင် ဘယ်လိုအပြုအမူက ပုံမှန်၊ ဘယ်လိုက မူမမှန်ဆိုသည်ကိုလည်း ခွဲခြားရခက်၏။ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေး ကမောက်ကမရောဂါများကို အုပ်စုခွဲများအဖြစ်ခွဲနိုင်ပြီး အမူအကျင့်တူရာများကို စုထားခြင်းဖြစ်သည်။ အဖွဲ့အေ – စိတ်ကစဉ့်ကလျားနှင့်တူသော၊ သံသယလွန်ကဲသော၊ စိတ်ကစဉ့်ကလျား ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးကမောက်ကမရောဂါများ အဖွဲ့ဘီ – လူမှုရေးခေါင်းပါးသော၊ မရေမရာသော၊ အတ္တပေမ […]

တစ်နေ့တာလှုပ်ရှားမှုအတွင်း လူတိုင်းမှာပင်ပန်းစိတ်ညစ်စရာတွေကတော့ ရှိကြမယ်ထင်ပါတယ်။ ဒီလိုကြုံတွေ့ရတဲ့ စိတ်ညစ်စရာတွေကိုဖြေဖျောက်ကြပုံကတော့ တစ်ယောက်တစ်မျိုးစီ မတူကြလောက်ပါဘူး။ အချို့က စိတ်ညစ်စရာကို တရားနဲ့ဖြေတယ်၊ အချို့ကတော့ စိတ်ညစ်စရာကို စားစရာနဲ့ဖြေတယ်။ တချို့က ကာတွန်းကား ကြည့်ကြတယ်။ တချို့က သောက်စရာနဲ့ဖြေကြသူတွေလည်းရှိရင်ရှိကြမှာပါ။ ဒီတစ်ခေါက် စိတ်ညစ်စရာကြုံတဲ့အခါဖြေဖျောက်လို့ရတဲ့ နည်းလေးတစ်ခုပြောပြပေးပါရစေ။ အကုန်အကျမများသလို ကျန်းမာရေးကိုလည်း ထိခိုက်မှုမရှိစေမယ့် နည်းလေးပါ။ ကာတွန်းကား ကြည့်မယ် လူတိုင်းက ငယ်ရာကကြီးလာတာဆိုတော့ ကာတွန်းကားကို မကြည့်ဖူးတဲ့သူမရှိလောက်ဘူး ထင်ပါတယ်။ ကိုယ်အသည်းစွဲကြိုက်ခဲ့ရတဲ့ ကာတွန်းဇာတ်ကောင်တောင် ရှိရင်ရှိနေကြမှာပါ။ ကာတွန်းကားကြည့်တာက စိတ်ညစ်စရာကို ဘယ်လိုသက်သာစေလဲဆိုတာကို ပြောပြမယ်နော်။ ကာတွန်းကားကြိုက်တာ ဘယ်လိုကောင်းကျိုးတွေရစေနိုင်သလဲ ကာတွန်းကားတော်တော်များများက ပျော်စရာလေးတွေနဲ့ အဆုံးသတ်တာများတော့ စိတ်ထဲကြည်နူးမိစေပါတယ်။ ပျော်စရာ၊ ရယ်စရာလေးတွေပါတဲ့ ကာတွန်းကားလေးတွေဆိုရင် ရယ်မောချင်လာအောင် စွဲဆောင်နိုင်တာကြောင့် စိတ်ပျော်ရွှင်တာမျိုး ဖြစ်သွားစေပါတယ်။ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ ကာတွန်းမျိုးဆိုရင်တော့ ကိုယ်တိုင်စီးမျောခံစားရင်း စိတ်ညစ်စရာကို ခဏလောက်တော့ မေ့သွားစေမှာပါ။ ကာတွန်းကားကြည့်ရင် အနည်းဆုံးတော့ပျော်ရွှင်သလို ခံစားရစေတာ […]