အခြားအာဟာရဆိုင်ရာနည်းလမ်းကောင်းများ

လူ့ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အဓိကစနစ်ကြီးများဟာ ကောင်းစွာလည်ပတ်နိုင်ဖို့ ရေဓာတ်ကို လိုအပ်ပါတယ်။ ရေကို လုံလောက်စွာ သောက်သုံးမှသာ - ကိုယ်ခန္ဓာအပူချိန် ထိန်းညှိနိုင်ခြင်း - ဝမ်းချုပ်ခြင်းကို ကာကွယ်နိုင်ခြင်း - အညစ်အကြေးများစွန့်နိုင်ခြင်း - ကိုယ်ခန္ဓာ၏ အဓိကလုပ်ငန်းဆောင်တာများ ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း စတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေ ရရှိနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရာသီဥတုပူအိုက်ချိန်၊ လှုပ်ရှားမှုများချိန်တွေမှာ ရေကို ပိုပြီးဂရုစိုက် သောက်သုံးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရေကို အလွန်အကျွံသောက်သုံးမိရင်လည်း အန္တရာယ်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ရေကို အလွန်အကျွံသောက်မိရင် ရေဆိပ်သင့်ခြင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်ခန္ဓာထဲမှာ ဆားနဲ့ တခြားဓာတ်ဆားပမာဏဟာ အရမ်းကို အားပျော့သွားတဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုဒီယမ် (ဆား) နည်းသွားတဲ့ အခြေအနေကို hyponatremia လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ရေဓာတ်များလာခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ဓာတ်ဆားတွေဟာ ရုတ်တရက် ကျဆင်းသွားရင် အသက်အန္တရာယ်ထိ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ရေဓာတ်လွန်ကဲခြင်းကြောင့် သေဆုံးတာ […]

ငှက်ပျောသီးဟာ လူကြိုက်များတဲ့ သစ်သီးတစ်မျိုးပါ။ အမျိုးအစားစုံလင်လှသလို အားလုံးနီးပါးက ချိုမြိန်တဲ့အရသာနဲ့ ကြွယ်ဝလှတဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေကို ပေးစွမ်းနိုင်ပါတယ်။ ငှက်ပျောသီးက Fiber လို့ခေါ်တဲ့ အမျှင်ဓာတ်ကြွယ်ဝတဲ့ အသီးတစ်မျိုးပါ။ လူတစ်ယောက်ရဲ့တစ်နေ့တာအတွက် လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေထဲမှာ အမျှင်ဓာတ်ကလည်း အရေးပါတဲ့ အာဟာရဓာတ်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး တစ်နေ့ကို ၂၅ ဂရမ်လောက် လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါတင်မကသေးပါဘူး။ ငှက်ပျောသီးမှာ ပိုတက်စီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ကယ်လိုရီ၊ Fat၊ ပရိုတိန်း၊ ဗီတာမင် C၊ ဗီတာမင် B6၊ မဂ္ဂနီးစ်တို့လည်းပါဝင်နေပါသေးတယ်။ ငှက်ပျောသီးကို နေ့စဉ် လုံလောက်စွာစားပေးမယ်ဆိုရင် အမျှင်ဓာတ်ကြောင့် လူကို ဗိုက်ပြည့်တင်းတိမ်စေတာ၊ ကိုယ်အလေးချိန် လျော့ကျစေတာတွေ ဖြစ်စေနိုင်သလို နှလုံးရောဂါ၊ နာတာရှည်ရောဂါတွေနဲ့ စိတ်ဖိစီးမှုတွေကိုလည်း လျော့နည်းစေပါတယ်။ တစ်နေ့ကို ငှက်ပျောသီး ဘယ်နှစ်လုံးလောက် စားပေးသင့်သလဲ ဒီလို အသုံးတည့်လှတဲ့ ငှက်ပျောသီးကို တစ်နေ့ကို ဘယ်နှစ်လုံးလောက် မှီဝဲသင့်သပါလဲ။ […]

နံနက်ခင်း နိုးနိုးချင်း ရေအဝသောက်သင့်သလား .....  ဒီအကြောင်းကို မပြောခင် ရေရဲ့ အရေးပါမှုကို အရင် ပြောပြချင်ပါတယ်။ ရေဟာ သက်ရှိတို့အတွက် အရေးကြီးတဲ့ ဇီဝဓာတ်ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ခန္ဓာရဲ့ ပုံမှန်လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေ ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ ရေကိုလိုအပ်ပါတယ်။ ကိုယ်ခန္ဓာရဲ့ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ရေဖြစ်ပါတယ်။ လုံလောက်တဲ့ ရေပမာဏကို မရရှိဘဲ ဇီဝဖြစ်ပျက်မှုတွေကို မလုပ်ဆောင်နိုင်ပါဘူး။ အစာအာဟာရများ သယ်ဆောင်ပေးခြင်း၊ ကိုယ်ခန္ဓာအပူချိန် ထိန်းညှိပေးခြင်း၊ အဆစ်အမြစ်များနဲ့ ကိုယ်ခန္ဓာစနစ်များအတွင်း ချောဆီရည်အဖြစ် လုပ်ဆောင်ပေးခြင်း၊ ကိုယ်တွင်းကလီစာများ အစိတ်အပိုင်းများကို ထိခိုက်မှုနည်းစေခြင်း စတဲ့ လုပ်ငန်းတာဝန်တွေ ထမ်းဆောင်ပေးပါတယ်။ တနေ့တာအတွင်းမှာ ချွေးထွက်ခြင်း၊ ဆီးသွားခြင်း စတာတွေကြောင့် ရေဓာတ်ကို ပုံမှန်ဆုံးရှုံးလျက်ရှိပါတယ်။ အဆိုပါ ဆုံးရှုံးမှုတွေကို ပြန်လည်ဖြည့်တင်းနိုင်ဖို့အတွက် ရေကို လုံလောက်စွာ မရရှိရင် ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းလူကြိုက်များလာတဲ့ ပုံစံကတော့ မနက်အိပ်ရာနိုးပြီး ဘာမှမလုပ်ခင် […]

နာနတ်သီးဖျော်ရည်၏ အကျိုးကျေးဇူးများ အကြောင်း ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ နာနတ်သီးဖျော်ရည်ဟာ လူကြိုက်များတဲ့ အဖျော်ယမကာစာရင်းဝင်ဖြစ်ပြီး အပူပိုင်းဒေသတွေမှာ ပိုမိုရရှိနိုင်ပါတယ်။ ထိုင်း၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ ကင်ညာ၊ အိန္ဒိယ၊ တရုတ်၊ ဖိလစ်ပိုင်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတွေမှာ သောက်သုံးမှု ပိုမိုများပြားပါတယ်။ သာမန်အသီးဖျော်ရည်အနေနဲ့ မဟုတ်ဘဲ ဆေးဖက်ဝင်တဲ့ သဘောနဲ့ပါ သုံးစွဲတာကို တွေ့မြင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိသုတေသနတွေအရ နာနတ်သီးဖျော်ရည်မှာပါဝင်တဲ့ ဓာတ်ပစ္စည်းတွေဟာ ကျန်းမာရေးအတွက် အကျိုးကျေးဇူးများစွာ ရရှိစေပါတယ်။ အစာချေဖျက်မှုကို အားကောင်းစေခြင်း၊ နှလုံးကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းစေခြင်း၊ ရောင်ရမ်းမှုကို သက်သာစေခြင်း၊ ကင်ဆာရောဂါအချို့ကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ခြင်း စတဲ့အကျိုးကျေးဇူးတွေ ရရှိစေပါတယ်။ ယခုဆက်လက်ဖော်ပြမှာကတော့ သိပ္ပံနည်းကျသုတေသနပြုလုပ်ရာကနေ တွေ့ရှိထားတဲ့ နာနတ်သီးဖျော်ရည်၏ အကျိုးကျေးဇူးများပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ နာနတ်သီးဖျော်ရည်၏ အကျိုးကျေးဇူးများ နာနတ်သီးဖျော်ရည်၏ အကျိုးကျေးဇူးများ ကတော့ ၁။ အာဟာရဓာတ် ကြွယ်ဝခြင်း နာနတ်သီးဖျော်ရည်မှာ အာဟာရဓာတ်မျိုးစုံ ပါဝင်နေပါတယ်။ ဖျော်ရည်တခွက် (၂၄၀ မီလီလီတာခန့်) […]

ဆိုဒီယမ်ဟာ လူသားတို့ရဲ့ဆဲလ်အတွင်းပိုင်းနဲ့ ဆဲလ်ပတ်လည်မှာရှိတဲ့ ရေများကို ဟန်ချက်ညီမျှတအောင် ထိန်းသိမ်းပေးရာမှာ မရှိမဖြစ်အရေးကြီးတဲ့ ဓာတ်ဆားတမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ကြွက်သားနဲ့ အာရုံကြောလုပ်ဆောင်ချက်များ ကောင်းစွာလုပ်ဆောင်နိုင်ဖို့ အရေးကြီးတဲ့ နေရာက ပါဝင်ပါတယ်။ သွေးပေါင်ချိန်ကိုလည်း မှန်ကန်အောင် ထိန်းသိမ်းပေးပါတယ်။ သွေးထဲမှာ ဆိုဒီယမ်လုံလောက်မှုမရှိတဲ့ အခြေအနေကို ဆေးပညာမှာ hyponatremia လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ရေနဲ့ဆိုဒီယမ် ဟန်ချက်မညီရင် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ တနည်းပြောရရင် သွေးထဲမှာ ရေအရမ်းများပြီး ဆိုဒီယမ် နည်းပါးနေတဲ့ အခြေအနေဖြစ်ပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့် သွေးတွင်းဆိုဒီယမ်ပမာဏဟာ ၁၃၅ မှ ၁၄၅ mEq/L အတွင်း ရှိသင့်ပါတယ်။ ဆိုဒီယမ်ပမာဏ ၁၃၅ mEq/L ထက်လျော့ရင် ဆိုဒီယမ်နည်းပါးတယ်လို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။ သွေးတွင်းဆိုဒီယမ်နည်းပါးခြင်း၏ လက္ခဏာများ တဦးနဲ့တဦး ကွာခြားပါတယ်။ ဆိုဒီယမ်ဟာ တဖြည်းဖြည်းချင်း လျော့နည်းလာမယ်ဆိုရင် ဘာလက္ခဏာမှ ကြုံတွေ့ရမှာမဟုတ်ပါဘူး။ လျင်မြန်စွာကျဆင်းသွားရင်တော့ ဆိုးရွားတဲ့ အခြေအနေတွေ […]

နွားနို့ကို ကလေး၊ လူကြီး မရွေး တော်တော်များများ ကြိုက်ကြပါတယ်။ အရသာလည်း ရှိသလို အားလည်း ဖြစ်တယ်။ လူတစ်ယောက်မှာ လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေလည်း အများအပြား ပါဝင်တယ်။ ကလေးတွေဆိုရင်လည်း ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှုကို အထောက်အကူ ဖြစ်စေပါတယ်။ နွားနို့ကတော့ လူကြိုက် အများဆုံးဖြစ်ပြီး ဆိတ်နို့၊ သိုးနို့ အပြင် ပဲနို့တွေဟာလည်း ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းကျိုးများစွာ ပေးစွမ်းနိုင်ပါတယ်။ နွားနို့ရဲ့ ကောင်းကျိုး အဖြာဖြာက ဘာတွေလဲ။ ၁။ အာဟာရဓာတ် ကြွယ်ဝတယ်။ နွားနို့မှာ ကယ်လိုရီ၊ ပရိုတင်းဓာတ်၊ အဆီဓာတ်၊ ကယ်လ်စီယမ်ဓာတ်၊ ဗီတာမင် B12 ၊ ဗီတာမင် အေ၊ ဒီ၊ အီး၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်ဓာတ်၊ ဇင့်ဓာတ်၊ Omega-3 fatty acid အပြင် ပိုတက်စီယမ်ဓာတ်၊ ဆယ်လီနီယမ်ဓာတ်တွေ အများအပြားပါဝင်ပါတယ်။ ၂။ ရောဂါတစ်ချို့ကို […]

သရေစာစားခြင်းကို ရပ်တန့်လိုက်တဲ့အခါ ဘယ်လိုအကျိုးကျေးဇူးတွေကို ခံစားရနိုင်မလဲ ....... လူတော်တော်များများ သတိပြုမိနေတဲ့အရာပါ။ မိဘတွေဟာလည်း ကလေးတွေကို အာဟာရမပြည့်ဝတဲ့ မုန့်တွေ (သရေစာ)တွေကို မစားခိုင်းပါဘူး။ ကိုယ်အလေးချိန်တက်လာခြင်းကို ရှောင်ချင်တယ်ဆိုရင်လည်း ဒီလိုသရေစာ တွေကို ရှောင်ရပါမယ်။ သရေစာတွေမှာ ကယ်လိုရီပိုလျှံပြီး မကောင်းတဲ့အဆီတွေ၊ ဆိုဒီယမ်ဆားတွေ ပါဝင်သလို အာဟာရပြည့်ဝမှုကလည်း သုညရာခိုင်နှုန်းသာ ရှိပါတယ်။ ဒီလိုဆိုးကျိုးတွေရှိမှန်းသိနေပေမဲ့လည်း သရေစာစားသုံးမှုဟာ ကမ္ဘာနဲ့အဝှမ်းမြင့်တက်လျက်ရှိပါတယ်။ ဘာကြောင့်လည်းဆိုရင်တော့ ဒီအစားအစာတွေဟာ အလွယ်တကူလျင်မြန်စွာရနိုင်သလို ချက်ပြုတ်ဖို့မလိုပါဘူး။ ဆိုင်တွေမှာ အလွယ်တကူဝယ်ယူနိုင်ပါတယ်။ စျေးနှုန်း သင့်တင့်သလို အရသာလည်းရှိပါတယ်။    (သရေစာဆိုတဲ့နေရာမှာ ဟမ်ဘာဂါ၊ ပီဇာ၊ ကြက်ကြော်၊ အသင့်စားမုန့်ထုပ်တွေနဲ့ အစရှိတာတွေ) ပါဝင်ပါတယ်။ သရေစာကို မကောင်းမှန်းသိပေမယ့် ဖြတ်ဖို့မလွယ်ကူ လှပါဘူး။ ချက်ချင်းဆိုသလို ဖြတ်လိုက်မယ်ဆိုရင် ခေါင်းကိုက်ခြင်းတွေ၊ အားအင်ကုန်ခန်းခြင်းတွေ၊ မောပန်းခြင်းတွေဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ အာဟာရဆရာဝန်တစ်ဦးက ဆိုထားပါတယ်။ ချက်ချင်းမဖြတ်ပစ်ဘဲ […]

ကိုလက်စထရောအကြောင်းစဉ်းစားတဲ့အခါ အများစုဟာ မကောင်းတဲ့အချက်ကိုပဲ ပေးမြင်ကြပါတယ်။ နှလုံးနဲ့သွေးကြောတွေကို ဒုက္ခပေးတတ်တဲ့ ဓာတ်ပစ္စည်းအဖြစ် မြင်ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အကျိုးပြုတဲ့ ကိုလက်စထရောရှိပါသေးတယ်။ HDL (High-density lipoprotein) ကိုလက်စထရောလို့ ခေါ်ပါတယ်။ သူဟာ မကောင်းတဲ့ ကိုလက်စထရောတွေ ဖယ်ထုတ်ဖို့ အကူအညီပေးပါတယ်။ သွေးကြောတွေထဲက မလိုလားတဲ့ အနည်အနှစ်တွေ ပိုနေတဲ့ကိုလက်စထရောတွေကို အသည်းဆီဖယ်ထုတ်ပါတယ်။ အသည်းကနေတဆင့် ကိုယ်ခန္ဓာထဲကနေ စွန့်ထုတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် နှလုံးရောဂါ၊ နှလုံးထိခိုက်ခြင်း၊ လေဖြတ်ခြင်း စတာတွေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်ခန္ဓာထဲမှာ HDL ကိုလက်စထရောရှိသင့်တဲ့ ပမာဏကတော့ 60 mg/dL နဲ့အထက် ဖြစ်ပါတယ်။ ယခုဆက်လက်ဖော်ပြမှာကတော့ HDL ကိုလက်စထရောကို မြင့်မားစေဖို့ ဘယ်အစားအစာတွေကို ရွေးချယ်စားသုံးရမလဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ၁။ သံလွင်ဆီ နှလုံးကျန်းမာရေးနဲ့ သင့်တော်တဲ့ဆီ ဖြစ်ပါတယ်။ သံလွင်ဆီနဲ့ ချက်ပြုတ်မယ်ဆိုရင်တော့ အပူချိန်သိပ်မများစေဘဲ ချက်ပြုတ်ရမှာ […]

Fast Food ဆိုတာ မြန်မြန်ဆန်ဆန်ပြင်ဆင်ပြီး လွယ်လွယ်ကူကူစားသုံးနိုင်တဲ့ အစားအစာတွေကို ဆိုလိုတာပါ။ စားသောက်ဆိုင်တွေ၊ စူပါမာ့ကတ်တွေနဲ့ Delivery (အိမ်အရောက်သယ်ယူပို့ဆောင်ပေးတဲ့ Online စားသောက်ဆိုင်) တွေကနေ ဝယ်ယူစားသုံးနိုင်ပါတယ်။ ယနေ့ခေတ်မှာ ဒီလိုအစားအစာတွေဟာ နာမည်ကြီး လူကြိုက်များလာကြပါတယ်။ စျေးနှုန်းသင့်တင့်တယ်၊ အဆင်ပြေလွယ်ကူတယ်၊ အရသာရှိတယ် စတဲ့အကျိုးကျေးဇူးတွေကြောင့်ပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီလိုအသင့်စား အစားအစာတွေမှာ စျေးပေါတဲ့ ပါဝင်ပစ္စည်းတွေ ထည့်ထားတတ်ကြပါတယ်။ အဆီများတဲ့အသားတွေ၊ ပြန်လည်သန့်စင်ထားတဲ့ တစ်ပတ်ရစ်ဆီတွေနဲ့ သကြားတွေပါပါတယ်။ လတ်ဆတ်သန့်ရှင်းတဲ့ အသီးအနှံနဲ့ အသား၊ ပဲတွေထည့်ရမယ့်အစား ဒီလိုအရာတွေကို အစားထိုးထည့်ထား တာပါ။ ဆိုဒီယမ်ဆိုတဲ့ဆားဓာတ်လည်း ပိုလျှံစွာပါဝင်ပါတယ်။ အရသာရှိအောင် ပမာဏမြောက်များစွာ ထည့်သွင်း အသုံးပြုထားတာပါ။ ဒီအစားအစာတွေကို စားနေခြင်းဟာ မကောင်းဘူးလား ။ Fast Food တွေကို မကောင်းတဲ့ အစားအစာထဲတော့မထည့်ထားပါဘူး။ ဒါပေမယ့် […]

အသားဓာတ် ဆိုတာ ပရိုတင်း လို့လည်း ခေါ်ကြတဲ့ ဓာတ်ပေါ့။ အသား မပါလို့ မစားတတ်သူ တွေမှာ ဒီပြဿနာ မရှိနိုင်လောက်ပေမယ့် အသား မကြိုက်သူတွေ၊ သက်သတ်လွတ် စားတဲ့သူ တွေမှာတော့ အသားဓာတ် ချို့တဲ့နိုင်ပါတယ်။ အသား ဓာတ် ချို့တဲ့ရင် ဒီလို ကျန်းမာရေးဆိုးကျိုးတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်ဆိုတာ သတိထားကြပါနော်။ ကံကောင်းတာ တစ်ခုက အသား ဓာတ် ကို အသား မဟုတ်တဲ့ တခြားအစားအစာ ကနေ လည်း ရနိုင်တာပါပဲ။ အသားဓာတ် နည်းတဲ့ ဆိုးကျိုး လက္ခဏာများ အရိုး ကျိုး အက်လွယ်မယ် ထိုင်ခုံ အပုလေးပေါ်ကနေ ပြုတ်ကျတာ၊ ချော်လေးလဲတာလောက်နဲ့တင် အရိုး အက် အရိုးကျိုး သွားပြီ ဆိုရင် သေချာပါတယ်။ သင့်ကိုယ်ထဲမှာ အသားဓာတ်ချို့တဲ့နေပါပြီ။ အရို းတစ်ခု ကြံ့ခိုင်ဖို့ […]