အခြေခံကျန်းမာရေး

Endocrine System ကို ဂလင်း များစွာနဲ့ ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားတာပါ။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ Endocrine System မှာပါဝင်တဲ့ ဂလင်းတွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ တာဝန်တွေက ဘာတွေလဲ၊ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ဘယ်အစိတ်အပိုင်းတွေကို တာဝန်ယူပေးထားလဲဆိုတာ ဒီဆောင်းပါးလေးထဲမှာ တူတူ ဖတ်ကြည့်လိုက်ရအောင်လား။ ဘယ်ဂလင်းတွေ ဘယ်နေရာမှာရှိလဲ ........... Endocrine System မှာပါတဲ့ ဂလင်းတွေထဲက hypothalamus၊ pituitary ဂလင်း နဲ့ pineal ဂလင်းတို့က ဦးနှောက်ထဲမှာ နေရာယူထားပါတယ်။ သိုင်းရွိုက် ဂလင်း နဲ့ parathyroid ဂလင်းတို့ကတော့ လည်ပင်းမှာ နေရာယူ ထားပါတယ်။ thymus ဂလင်းကတော့ ရင်ညွန့်ရိုး ရှေ့မှာပါ။ adrenals ဂလင်းကတော့ ကျောက်ကပ် အထက်ပိုင်းနားလေးမှာပါ။ ပန်ကရိယကတော့ အစာအိမ်ရဲ့ နောက်ဘက်နားလေးမှာပါ။ အမျိုးသမီးတွေမှာ သားဥအိမ်က တင်ပါးဆုံပိုင်းမှာပါ။ […]

မကြာခဏ ဖျားနာတာမျိုး မရှိဘူးဆိုရင်တော့ သင်ဟာ ကံကောင်းသူ တစ်ဦးလို့ ဆိုရပါမယ်။ အထူးသဖြင့် အလုပ်ခွင်မှာ ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိတဲ့ ကျန်းမာရေး  ပြဿနာများ ကို ကောင်းကောင်းကာကွယ်ထားနေနိုင်တာပါ။ အလုပ်ခွင်ဆိုတာ များသောအားဖြင့် အလုံပိတ်အခန်း၊ လူစုလူဝေးနဲ့ နေကြတာဆိုတော့ ရောဂါပိုးတွေ ကူးစက်လွယ်ပြီး ဖျားနာလွယ်ပါတယ်။ ဒါတွေအပြင် တစ်ချိန်ကုန် အလုပ်လုပ် နေရတာကြောင့် နဲ့ အလုပ်ဖိအားတွေကြောင့် ခံစားရနိုင်တဲ့ တခြားကျန်းမာရေးပြဿနာတွေလည်း ရှိနေနိုင်ပါတယ်။ အလုပ်ခွင်မှာ ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိတဲ့ ကျန်းမာရေး ပြဿနာများ တစ်နေ့တာမှာ ၈ နာရီလောက် အလုပ်လုပ်နေရတဲ့ အလုပ်ခွင်မှာ အလုပ်လုပ်ရင်းကနေ အခုလို ကျန်းမာရေး ပြဿနာတွေ ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ တုပ်ကွေး တုပ်ကွေးက ကူးစက်လွယ်တဲ့ ကျန်းမာရေး ပြဿနာ တစ်ခုပါ။ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေထဲက တစ်ယောက်မှာ ဖြစ်နေပြီဆိုရင် အခြားသူတွေဆီကို အလျင်အမြန် ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ရုံးမှာရှိတဲ့ အများသုံး […]

အလုပ်ခွင်တွေထဲမှာ အလုပ်မှ အလုပ်ဆိုပြီး လုပ်နေတတ်တဲ့ အလုပ်သရဲလေးတွေ ရှိတတ်ကြပါတယ်။ မြင်ဖူးကြတယ်ဟုတ်။  ဒါမှမဟုတ် ကိုယ်တိုင်ကရော အလုပ်မှ အလုပ် ဖြစ်နေတဲ့ အလုပ်သရဲလေးများလား။ ဟုတ်နေပြီဆိုရင်တော့ ဒီ ကျန်းမာရေး ပြဿနာလေးတွေ ခံစားရနိုင်လို့ ဂရုစိုက် ကာကွယ်ဖို့ ပြောပါရစေ။ အလုပ်သရဲလေးတွေမှာ ခံစားရနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာ ရုံးရောက်တဲ့ မနက်ခင်းကစလို့ ရုံးပြန်ချိန်အထိ အလုပ်မှ အလုပ် လုပ်နေသူတွေမှာ အလုပ်တွေ ပြီးတယ်ဆိုတဲ့ ခံစားချက်က ပျော်စရာအတိ ဆိုပေမယ့် ခန္ဓာကိုယ်မှာ ထိခိုက်လာနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေး ပြဿနာတွေကလည်း ရှိနေတယ် ဆိုတာ မမေ့စေချင်ပါဘူး။ အထူးသဖြင့် ဒီလို ပြဿနာတွေပါ။ အလုပ်သရဲလေးတွေမှာ ခံစားရနိုင်တဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာ တွေကို အတူတူ ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ အစားပုံမှန် မစားဖြစ်တာ အလုပ် မပြီးမှာစိုးပြီး အလုပ်ကို ဆက်တိုက်လုပ်နေရင်းက အစားစားချိန် ကျော်သွားတာမျိုး […]

ကျန်းမာရေး ကောင်းဖို့ဟာ လူတိုင်းရဲ့ဆန္ဒဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ရောစိတ်ပါ ကျန်းမာရေးကောင်းမှ တခြားလူမှုစီးပွားရေးကိစ္စတွေကို အင်ပြည့်အားပြည့်ဆောင်ရွက်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါဘယကင်းဝေးပြီး ကျန်းမာရေးကောင်းဖို့အတွက်ဆိုရင် ရောဂါဖြစ်မှကုသတာထက် ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်းက ပိုမိုထိရောက်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် နေထိုင်မှုပုံစံ (Lifestyle) ကို ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ အမူအကျင့်တွေဖြစ်အောင် နေထိုင်ကျင့်သုံးသင့်ပါတယ်။ ယခုဖော်ပြပေးမှာကတော့ သင့်ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုမယ့် နည်းလမ်းတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါနည်းလမ်းတွေဟာ ရိုးရှင်းသလောက် လိုက်နာရင်လိုက်နာသလို သင့်အတွက် အကျိုးရှိမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ၁။ သင့်ကိုယ်ခန္ဓာကို အဆိပ်အတောက်တွေ မပေးပါနဲ့ လူအများစုဟာ အဆိပ်အတေက်တွေကို မကောင်းမှန်းသိလျက်နဲ့ ကိုယ်ခန္ဓာအတွက် သုံးစွဲနေကြပါတယ်။ ဥပမာပေးရရင် ဆေးလိပ်စီးကရက်၊ အရက်၊ မူးယစ်ဆေး စတာတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ အဆိပ်အတောက်များဟာ စတင်သုံးစွဲမိတာနဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ မသုံးစွဲရရင်မနေနိုင်အောင် ဖြစ်စေတာမို့ စတင်ခြင်းမပြုအပ်တဲ့ အရာတွေပါပဲ။ ခြွင်းချက်အနေနဲ့ အယ်လ်ကိုဟောကတော့ အတိုင်းအတာတခုအထိ […]

ရေကူးကန်ထဲ ရှူးမပေါက်ချပါနဲ့ လို့ ဘာကြောင့် ပြောရတာလဲဆိုတာကို အတူတူ ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ မြင်ဖူးကြမှာပါ။ “ရေကူးကန်ထဲ အပေါ့မသွားရ” ဆိုပြီး ရေးထားတဲ့ ဆိုင်းဘုတ်လေးတွေ။ ဒါပေမဲ့ တော်တော်များများတော့ အလေးမထားဘဲ ကိစ္စက ထိပ်ဝရောက်လာတဲ့အခါမျိုးတွေမှာ ပေါက်ချလိုက်လေ့ရှိပါတယ်။ ရေကူးကန်ထဲ ရှူးမပေါက်ချပါနဲ့ ရေကူးကန်ထဲ ရှူးမပေါက်ချပါနဲ့ လို့ ပြောရတာက ရေကူးကန်ထဲ ရှူးပေါက်ချတာက ရေကူးကန်ကို ညစ်ပတ်စေရုံမက ရေကူးကန်ထဲက လူတွေအတွက် ဆိုးရွားတဲ့ ကျန်းမာရေး အကျိုးဆက်တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရစေနိုင်ပါတယ်နော်။ ဒါဆို ရေကူးကန်ထဲ အပေါ့စွန့်မိရင် ဘာတွေ ဖြစ်တတ်လဲ။ ဆီးတင်မက ကျွန်တော်တို့ ခန္ဓာကိုယ်ပေါ်က မိတ်ကပ်၊ ချိုင်းချွေးနံ့ပျောက်ဆေး၊ နေရောင်ကာ လိမ်းဆေးတွေနဲ့ ချွေးထဲမှာ ပါဝင်တဲ့ နိုက်ထရိုဂျင်ဟာ ကလိုရင်းနဲ့ ဓာတ်ပြုပြီး အဆိပ်အတောက် ဖြစ်စေတဲ့ chloramines ဆိုတဲ့ ဓာတ်ကို ထုတ်ပေးပါတယ်။ ဒီဓာတ်ဟာ မျက်လုံး […]

ကျန်းမာရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဗဟုသုတ ရစရာတွေ၊ မှတ်သားစရာတွေ အများကြီး ဖတ်ပြီးတဲ့နောက် ပျော်စရာဖက် နည်းနည်း လှည့်ကြရအောင်။ သင့်ခန္ဓာကိုယ်၊ သင့်ကျန်းမာရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဝင်စားစရာ ဒီအချက်လေးတွေကို သင်သိပါရဲ့လား။ ၁။ ခန္ဓာကိုယ်မှာ အလုပ်အများဆုံး ကြွက်သားက မျက်လုံးကြွက်သားတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂။ ကျန်းမာရေးနဲ့ မညီဘဲ စိတ်ဖိစီးမှုတွေ ဖြစ်စေတဲ့ ဟော်မုန်းတွေကို စာဖတ်ခြင်းက လျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။ ၃။ ကော်ဖီသောက်ခြင်းက စိတ်ကျဝေဒနာ ဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။ (ဒီအချက်က အမျိုးသမီးတွေမှာ ပိုပြီး သိသာပါသတဲ့။) ၄။ နာကျင်နေတဲ့ အချိန်မှာ ကျိန်ဆဲလိုက်ခြင်းက နာကျင်မှုကို ပို ခံနိုင်ရည်ရှိစေပြီး လူကို ပိုနေရသက်သာစေပါတယ်။ (အနာလျော့သွားမယ်လို့ ပြောတာ မဟုတ်ဘူးနော်။ နေရသက်သာတယ်ဆိုပြီး တစ်ချိန်လုံးတော့ ဆဲမနေနဲ့ပေါ့) ၅။ စာတွေကို ချရေးလိုက်တာက ပိုပြီး မှတ်မိလွယ်စေပါတယ်။ (ငယ်ငယ်တုန်းက […]

ဟပ်ချိုး ဆိုတဲ့ နှာချေသံ ကြားရင် နေမကောင်းဖြစ်တော့မယ် လို့ အလိုအလျောက် ထင်တတ်ကြပါတယ်။ ဒီလိုပဲ ရင်ဘတ်ထဲက တရွှီရွှီနဲ့ ခရူးခရူးသံ ထွက်နေတယ်ဆို ရင်ကျပ်နေပြီ၊ ချွဲကျပ်နေပြီ လို့ သိကြတယ် မဟုတ်လား။ ခန္ဓာကိုယ်မှာ ထွက်တဲ့ အသံ တွေမှာ သူ့အကြောင်းနဲ့သူ ရှိနေကြပါတယ်၊ ကိုယ့်ကျန်းမာရေးကို စောင့်ရှောက်ဖို့အတွက် သိထားသင့်တဲ့ အရာတွေ ဆိုလည်း မမှားပါဘူးနော်။ ဘယ် အသံ တွေက ဘာအဓိပ္ပာယ် ရှိနေသလဲ ဘာ့ကြောင့် ဒီလို အသံ ဖြစ်လာရတယ်၊ ဘာတွေ သတိထားရမယ်၊ အမှုမဲ့အမှတ်မဲ့နေရင် ဘာတွေ ဆက်ဖြစ်လာနိုင်မလဲ ဆိုတာလေးတွေ ဆက်ပြီး ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါဦး - (၁) နှာချေသံ နှာချေတာ ကိုတော့ လူတိုင်းသိပြီးသား ဖြစ်မှာပါ။ အအေးမိတာလား၊ ဖျားချင်နေတာလား တစ်ခုခု ပဲပေါ့။ ဗိုင်းရပ်စ် […]

ခုနောက်ပိုင်း အိမ်တွင်းမှာ အပင်လေးတွေ စိုက်တာ ခေတ်စားလာကြပါတယ်။ တချို့ကလည်း အပင်တွေက ညဘက်ဆို ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက် ထုတ်တယ်လို့ သိထားတာဆိုတော့ လူအတွက် အန္တရာယ်မရှိဘူးလားဆိုပြီး စိုးရိမ်ကြတာမျိုး တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် အိမ်တွင်းအပင်စိုက်ပျိုးခြင်းရဲ့ ကျန်းမာရေး အကျိုးကျေးဇူးလေးတွေကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ အိမ်တွင်းမှာ အပင်လေးတွေ စိုက်ပျိုးခြင်းရဲ့ ကျန်းမာရေး အကျိုးကျေးဇူး (၅) ချက် ၁။ ဓာတ်မတည့်ခြင်းတွေကို သက်သာစေပါတယ် အိမ်တွင်းမှာ အပင်လေးတွေ စိုက်ပျိုးထားခြင်းက ဖုန်နဲ့ မှိုတက်တာတွေကို လျော့နည်းစေတယ်လို့ သုတေသနတွေက ဆိုပါတယ်။ နောက်ပြီး အပင်တွေနဲ့ အရွက်တွေက ဓာတ်မတည့်မှုတွေ ဖြစ်စေတဲ့ အမှုန်တွေ၊ ပန်းဝတ်မှုန်တွေ နဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းထဲ ဝင်နိုင်တဲ့ အမှုန်တွေကို တားဆီးပေးတာကြောင့် ဓာတ်မတည့်မှုတွေလည်း လျော့နည်းသွားစေမှာပါ။ ၂။ အသက်ရှူ ဝစေပါတယ် ကျွန်တော်တို့ သိကြတဲ့အတိုင်း အပင်တွေက ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်ကို ရှူပြီး […]

ဖိနပ်ဆိုဒ်မှန်မှန်လေး စီးပြီး ကျန်းမာရေးကို ထိန်းသိမ်းပါ။ ဖိနပ်က လူတစ်ယောက် ကျန်းမာရေးအတွက် တော်တော်လေး အရေးပါပါတယ်။ ဖိနပ်ရွေးချယ်တဲ့အခါ ဖိနပ်က ခိုင်ခန့်ရဲ့လား။ မြဲမြံရဲ့လား ဆိုတာ အပြင် ဖိနပ်ကို ချုပ်လုပ်ထားတဲ့ အသားက သက်သောင့်သက်သာ ရှိရဲ့လားဆိုတာကိုပါ သေချာလေး ဂရုစိုက်ဖို့ လိုပါမယ်။ နောက်ထပ် သတိထားရမှာ တစ်ခုက ဖိနပ်က ဆိုဒ်မှန်ရဲ့လားဆိုတာပါ။ ဖိနပ်ဆိုဒ်ကို ကြီးနေရင်လည်း ထိခိုက်နိုင်သလို ဖိနပ်ဆိုဒ် သေးနေရင်လည်း မကောင်းပြန်ပါဘူး။ ဒါများ ဘာအရေးလဲ။ ခြေထောက်နဲ့ တိုင်းဝယ်မှာပေါ့လို့တော့ မပြောပါနဲ့။ ဖိနပ်လေးက လှတယ်။ အွန်လိုင်းကနေပဲ မှာလို့ရမယ်ဆိုရင် ဆိုဒ်မှန်ပြီး ခြေထောက် ထိခိုက်မှု မဖြစ်အောင် ဘယ်လိုများ ဝယ်မလဲပြော။ မသိဘူးဆိုရင် ဒီဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ဖတ်ကြည့်နော်။ ဖိနပ်ဆိုဒ်မှန်မှန်လေး စီးပြီး ကျန်းမာရေးကို ထိန်းသိမ်းပါ။ ဖိနပ်ဆိုဒ် မှန်မှန်စီးတာက လှပဖို့ရော […]