အသည်းရောဂါများ

သင့်ခန္ဓါကိုယ်တွင် နှလုံးပြီးလျှင် အသည်းသည် ဒုတိယအလုပ်လုပ်ရဆုံးအင်္ဂါဖြစ်သည်။ Bilirubin (အဝါဓါတ်)၊ အမိုးနီးယားနှင့် သွေးကြောထဲရှိအခြားသောအဆိပ်အတောက်များကိုအသည်းမှသန့်စင်ပေးရသည်။ ထိုကြောင့်သင့်အသည်းကိုဖြစ်နိုင်လျှင် အဆိပ်အတောက်များကြောင့် ထိခိုက်မှုနည်းနိုင်သမျှနည်းစေရန် သန့်စင်ပေးနိင်ရန် ကျန်းမာရေးဗဟုသုတအချို့ကို မျှဝေပေးချင်ပါသည်။   ဘယ်အချိန်မှာသင့်အသည်း၏အဆိပ်အတောက်များကိုသန့်စင်သင့်သလဲ။ အသည်းသည်သွေးကြောထဲရှိအခြားသောအဆိပ်အတောက်များကိုသန့်စင်ပေးခြင်း၊ အဆီကိုချေဖျက်ရန် အစာချေရည်ထုတ်ပေးခြင်း၊ ဟော်မုန်းအချို့ကိုဖျက်ပေးခြင်း၊ လိုအပ်သောသတ္တုဓါတ်၊ သံဓါတ်စသည်တို့ကိုသိုလှောင်ပေးခြင်းစသည့်လုပ်ငန်းတို့ကိုလုပ်ဆောင်ရသည်။ ခန္ဓါကိုယ်အတွက်လိုအပ်သောအာဟာရနှင့် မလိုအပ်သောပစ္စည်းများကိုလည်းခွဲခြားပေးသည်။ ထိုကြောင့် အသည်းသည် အဆိပ်အတောက်များနှင့် ပိတ်ဆို့နေလျှင် အထက်ပါ အရေးကြီးသည့်လုပ်ငန်းဆောင်တာများကိုမလုပ်နိုင်တော့ဘဲအောက်ပါလက္ခဏာများခံစားရနိုင်ပါသည်။ • ရေဖျဉ်းစွဲခြင်း • အသည်းတည်ရှိရာဗိုက်၏ညာဘက်အပေါ်ပိုင်းတွင်အောင့်ခြင်း • ဗိုက်အဆီများစုဝေးလာခြင်း • အဆီများသောအစားအစာများစားလျှင် အစာမကြေဖြစ်ခြင်း • သည်းခြေအိတ်ထုတ်လိုက်ရခြင်း • ရင်ပူခြင်း၊ စားချဉ့်ပြန်ခြင်း • အရေပြားပေါ်တွင် အသည်းအားနည်းခြင်းကြောင့် အမည်းစက်များပေါ်လာခြင်း • ချွေးထွက်များခြင်းနှင့် ပုံမှန်ထက်ပူအိုက်တတ်လာခြင်း • ဝက်ခြံနှငိ နီရဲသောဝက်ခြံများ၊ ယားယံသောအကွက်များထွက်ခြင်း • ကိုယ်အလေးချိန် အလွန်အမင်းတက်လာခြင်းနှင့် အစားအသောက်ထိန်းသော်လည်းကိုယ်အလေးချိန်ကျမသွားခြင်း အထက်ပါအချက်များကိုသတိပြူမိပါကသင့်ထံတွင် အသည်းရောဂါ ရှိသည်ဖြစ်စေမရှိသည်ဖြစ်စေသင့် အသည်းကိုအဆိပ်အတောက်သန့်စင်သင့်ပါသည်။   အသည်းကိုအဆိပ်အတောက်သန့်စင်ရန် ဘယ်လိုအစားအသောက်တွေစားသင့်ပါသလဲ။ အရက်သေစာနှင့် မူးယစ်ဆေးများကိုရှောင်ကြဉ်ပါ။ ၎င်းတို့ကိုသွေးကြောထဲတွင်အဆိပ်အတောက်ပမာဏနည်းစေရန် အသည်းမှသန့်စင်ပေးရသည်။ ထိုအခါ အသည်းသည် ပုံမှန်ထက်များစွာအလုပ်လုပ်ရသဖြင့် ပျက်စီးလာရသည်။ […]

အဖြစ်အများဆုံးမွေးရာပါ အသည်းရောဂါနှစ်မျိုးကတော့ သံဓါတ်များပြားစုပုံခြင်း (Hemochromatosis) နဲ့ alpha-1 antitrypsin ချို့ယွင်းခြင်းတို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ သံဓါတ်များသောရောဂါ(Hemochromatosis) ဒီရောဂါဟာ အသည်းနဲ့ အခြားကိုယ်အင်္ဂါတွေမှာ သံဓါတ် စုပြုံတဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရောဂါရဲ့ အဓိက ပုံစံဟာ အဖြစ်များတဲ့ မွေးရာပါတစ်ခု ဖြစ်ပြီးတော့ လူအယောက် ၂၀၀မှာ တစ်ယောက် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ မိသားစုဝင်တစ်ဦးမှာ ဒီရောဂါဖြစ်နေပြီဆိုရင် ကျန်မိသားစုဝင်တွေမှာလည်း ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ ရှိပါတယ်။ ဒီရောဂါရဲ့ ဒုတိယပုံစံကတော့ မျိုးရိုးလိုက်ခြင်းကြောင့် မဟုတ်ပဲ အခြားရောဂါတွေ ဖြစ်တဲ့ သယ်လ်ဆီးမီယားရောဂါ၊ သွေးအားနည်းရောဂါလိုမျိုး သွေးရောဂါတွေကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ Hemochromatosis နဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ သံဓါတ်များခြင်းဟာ အမျိုးသမီးတွေထက် အမျိုးသားတွေမှာ ပိုမို ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေဟာ ရာသီလာစဉ်မှာ သွေးဆုံးရှုံးမှု ရှိတာကြောင့် သွေးဆုံးချိန်မရောက်မချင်း သံဓါတ်များခြင်းရဲ့ လက္ခဏာတွေကို ကြုံတွေ့ရခြင်း မရှိပါဘူး။ Hemochromatosis […]

ဆရာဝန်ဆီ သွားရောက်ပြသခြင်းဟာ အနည်းငယ်ကြောက်စရာကောင်းနိုင်ပါတယ်။ ဆရာဝန်တွေနဲ့ ဆရာမတွေဟာ သင့်ကိုအကြောင်းရင်းတစ်စုံတစ်ရာ မပြောပြပဲ သွေးဖေါက်နိုင်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးမှာတော့ ဒီလိုသွေးဖောက် စစ်ဆေးမှုတွေအကြောင်းကို စိုးရိမ်မှုလျော့ပါးစေဖို့ ရှင်းပြပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ခန္ဓါနဲ့ ရောဂါရာဇဝင် စစ်ဆေးခြင်း သင့်ဆရာဝန် ပထမဆုံးလုပ်မယ့်အရာကတော့ ကိုယ်ခန္ဓါ စစ်ဆေးမှုပြုလုပ်ပြီး ကျန်းမာရေးရာဇဝင် မေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ သင့်ဆရာဝန်ဟာ သင့်ကို မေးခွန်းတွေ မေးပြီး ရောဂါလက္ခဏာတွေကို ရှာဖွေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလက္ခဏာတွေကတော့- • အသားဝါခြင်း၊ မျက်လုံးဝါခြင်း • ဗိုက်အောင့်ခြင်း၊ ရောင်ရမ်းခြင်း • ခြေထောက်၊ ခြေချင်းဝတ် ရောင်ရမ်းခြင်း • အရေပြား ယားယံခြင်း • ဆီးအရောင်ရင့်ခြင်း • ဝမ်းအရောင် ဖျော့ခြင်း၊ သွေး ပါခြင်း (သို့) ကတ္တရာစေးရောင် ဝမ်းသွားခြင်း • နာတာရှည် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း • ပျို့အန်ခြင်း • အစာစားချင်စိတ် မရှိခြင်း • အလွယ်အကူ အညိုအမဲ စွဲခြင်း ဒီလက္ခဏာတွေကို […]

သင့်အသည်းမှာ ပြင်းထန်တဲ့ အမာရွတ်ထင်ကျန်ခြင်းကြောင့် အသည်းလုပ်ငန်းဆောင်တာ ကောင်းစွာ မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုရင် သင့်ဆရာဝန်က သင့်ကို အသည်းအစားထိုးဖို့ အကြံပြုနိုင်ပါတယ်။ အသည်းအစားထိုးခြင်းဆိုတာ ဘာလဲ။ အသည်းအစားထိုးခြင်းဟာ သင့်ကို အသည်း ကျန်းမာတဲ့ အသည်းအသစ် (အလှူရှင်အသည်း)ကို အစားထိုးပေးခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အသည်းအစားထိုးခြင်းမှာ ခွဲစိတ်မှု သုံးခု ပါဝင်ပါတယ်။ အလှူရှင် ခွဲစိတ်ခြင်း၊ အစားထိုးအသည်းကို ပြင်ဆင်ခြင်းနဲ့ လက်ခံသူ ခွဲစိတ်ခြင်းတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အစားထိုးကုသမှုအတွက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သူတွေဟာ ဒီခွဲစိတ်မှုတွေကို ညှိနှိုင်းပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အလှူရှင် ခွဲစိတ်ခြင်း အလှူရှင် ခွဲစိတ်ခြင်းဟာ အလှူရှင် အသည်းကို ဖယ်ထုတ်လိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီခွဲစိတ်မှုဟာ အလှူရှင်အသည်းကို အရင်းအမြစ် သုံးခုကနေ ရရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ • အလှူရှင်ဟာ မကြာသေးမီကမှ သေဆုံးသွားသူဖြစ်ပြီး အသည်းကို ကျန်ရစ်သူမိသားစုရဲ့ သဘောတူညီချက် (သို့) သေဆုံးသူ အသက်ရှင်စဉ် လှူဒါန်းထားချက်တွေကြောင့် […]

အသည်းအစားထိုးခြင်းပြီးရင် ခွဲစိတ်မှုဟာ အဓိက ခွဲစိတ်မှု ဖြစ်တာကြောင့် လူနာကို အထူးပြုစုခန်းမှာ ထားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အချို့လူနာတွေဟာ အသက်ရှူခြင်းကို အထောက်အကူ ဖြစ်စေဖို့ ventilator အသက်ရှူစက် လိုနိုင်ပါတယ်။ သွေးကြောတွင်းသွင်းရတဲ့ အရည်တွေ၊ ပိုသတ်ဆေးတွေနဲ့ အာဟာရဆိုင်ရာ ဖြည့်စွက်စာတွေဟာ အချို့လူနာတွေမှာ လိုအပ်နိုင်ပါတယ်။ လူနာတွေကို အထူးကြပ်မတ်ကုသဆောင်မှာ ရက်အနည်းငယ်ထားပြီး ဆေးရုံမှာ အိမ်မပြန်ခင် နောက်ထပ် နှစ်ပတ်ကနေ သုံးပတ်အထိ ထားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်မှာ နာလန်ထတဲ့ ဖြစ်စဉ်ဟာ များသောအားဖြင့် ကြာမြင့်ပြီး ရှည်လျားပါတယ်။ လူတစ်ယောက်ဟာ ပုံမှန်လုပ်နေကျ အလုပ်တွေ၊ လှုပ်ရှားမှုတွေကို ပြန်မလုပ်ခင် သုံးလကနေ ခြောက်လအထိ ကြာမြင့်နိုင်ပါတယ်။ လက္ခဏာများ Graft rejection အသည်းအလှူရှင်ထံမှ အသည်းကို လက်ခံသူဆီကို ပြောင်းပြီးတဲ့အခါ ကိုယ်ခန္ဓါက ပြင်ပ အရာဝတ္ထုအဖြစ် မြင်နေပြီး သူ့ကို […]

သင် (သို့) သင့်မိသားစုဝင်တစ်ယောက်ယောက်က အသည်းရောဂါနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ပြဿနာတစ်ခုခု ကြုံဖူးတယ်ဆိုရင် ခုပြောမဲ့အချက်တွေကို သိထားတာက အသုံးဝင်ပါလိမ့်မယ်။ တကယ်လို့ အဲလိုပြဿနာတွေ မကြုံဖူးဘူးဆိုရင်တောင် သင့်အနေနဲ့ ဘယ်လိုအသည်းရောဂါတွေရှိလဲ ဘယ်လိုကာကွယ်ရမလဲဆိုတဲ့ အခြေခံအချက်တွေကို သိထားတာ အကျိုးရှိပါတယ်။ ကဲ ...... အသည်းရောဂါ အကြောင်း အခြေခံ အကြောင်းအရာလေးတွေကို လေ့လာလိုက်ရအောင်နော်။ အသည်းရောဂါ အကြောင်း အခြေခံ အသည်းရောဂါ အကြောင်း အခြေခံ အချက်တွေကတော့ အသည်းရောဂါ ဆိုတာ အသည်းက သင့်ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ အကြီးဆုံး ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါပါ။ သင့်ရဲ့ ညာဘက်ဝမ်းဗိုက် နံရံရိုးအိမ်ရဲ့ အောက်မှာတည်ရှိတဲ့ ဘောလုံးတစ်လုံးနဲ့ တူပါတယ်။ အသည်းက သင့်အစာခြေဖျက်မှုနဲ့ သင့်ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲက အဆိပ်အတောက်ကိုဖယ်ရှားပေးဖို့အတွက် အရေးပါပါတယ်။ အသည်းရောဂါဟာ မျိုးရိုးလိုက်ရောဂါ၊ virus ပိုး၊ အရက်သောက်တာတွေနဲ့ ပက်သက်နေပါတယ်။ အဝလွန်ခြင်းကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်ပါသေးတယ်။ […]

အရက်ကြောင့်မဟုတ်တဲ့ အသည်းအဆီဖုံးခြင်း (NAFL) ဟာ အမေရိကနဲ့ ဥရောပ အနောက်ပိုင်းမှာ ကိုယ်အလေးချိန်များခြင်းနဲ့ အဝလွန်ခြင်းတွေ အဖြစ်များလာကြောင့် ပိုမိုများပြားစွာ တွေ့ရတဲ့ အခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရောဂါဟာ အမေရိကနဲ့ အခြားအနောက်ပိုင်းနိုင်ငံတွေမှာ အဖြစ်အများဆုံး အသည်းရောဂါတစ်ခု ဖြစ်နေပါတယ်။ အသည်းအဆီဖုံးခြင်းမှာ အသည်းလုပ်ငန်းဆောင်တာတွေဟာ ပုံမှန်ဖြစ်ပြီး အနုကြည့်မှန်ပြောင်းနဲ့ ကြည့်ရင်လည်း ပုံမှန်ဖြစ်ကာ ဆဲလ်အတွင်း အဆီအနည်းငယ် စုပြုံခြင်းသာ ရှိပါတယ်။ NAFL ကို ဝမ်းဗိုက် Ultrasound ကို အခြားအကြောင်းအရာတွေအတွက် (ဥပမာ သည်းခြေ ကျောက် ရှာဖွေရန်) စစ်ဆေးချိန်မှသာ တွေ့ရှိတတ်ပါတယ်။ အသည်းအတွက် သွေးစစ်ဆေးမှုတွေဟာ ပုံမှန်သော်လည်းကောင်း၊ အသည်းမှ ပြုလုပ်တဲ့ အင်ဇိုင်းနှစ်ခုဖြစ်တဲ့ ALT နဲ့ AST တွေ အနည်းငယ် တက်နေခြင်းသော်လည်းကောင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ […]

အမီးဘားရောဂါပိုးကြောင့် အသည်းပြည်တည်ရောဂါဆိုတာက အူတွင်းကပ်ပါးရောဂါပိုးကို တုန့်ပြန့်ပြီး အသည်းမှာပြည်တွေစုလာတာပါ။ ဖြစ်စေသောအကြာင်းအရာ ဒီရောဂါကိုဖြစ်စေတဲ့ ပိုးက Entamoeba histolytica လို့ခေါ်ပါတယ်။ ဒီပိုးဟာ အမီးဘားဝမ်းကိုက်ရောဂါကိုလည်းဖြစ်စေပါတယ်။ ဝမ်းကိုက်ပြီးနောက် ရောဂါပိုးကို သွေးက အသည်းဆီကို သယ်ဆောင်သွားတာဖြစ်တယ်။ ဒီရောဂါပိုးဟာ ညစ်ညမ်းနေတဲ့ အစားအသောက်တွေက နေတဆင့် ပြန့်ပွားနိုင်ပါတယ်။ လူလူချင်းထိတွေ့မှုကလည်း ကူးဆက်နိုင်ပါတယ်။ ဒီရောဂါဟာ တကမ္ဘာလုံးမှာဖြစ်ပွားနိုင်ပေမယ့်လို့ လူနေထူထပ်ပြီး တကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှုမရှိတဲ့ အပူပိုင်းဒေသတွေမှာ ပိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အာဖရိက၊ လက်တင်အမေရိက၊ အရှေ့တောင်အာရှနဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံတွေမှာ သိသိသာသာ အဖြစ်များတာတွေ့ရပါတယ်။ ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ အကြာင်းအရာတွေကတော့- • အရက်သောက်ခြင်း • ကင်ဆာရောဂါ • ကိုယ်ခံအားကျဆင်းမှုရောဂါ (HIV) • အာဟာရချို့တဲ့ခြင်း • အသက်ကြီးခြင်း • ကိုယ်ဝန်ဆောင်ခြင်း • လတ်တလော အပူပိုင်းဒေသသို့ ခရီးသွားထားခြင်း • Steriod သောက်နေခြင်း ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့- ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ အူလမ်းကြောင်းပိုးဝင်တာနဲ့ လက္ခဏာမပြတတ်ကြပါဘူး။ ဒါပေမယ့် အမီးဘားရောဂါပိုးကြောင့် အသည်းပြည်တည်ရောဂါကတော့ အောက်ပါရောဂါလက္ခဏာတွေရှိတတ်ပါတယ်။ • ဗိုက်နာခြင်း (ညဘက်၊ […]

လူတွေဟာနေမကောင်း၊ ဖျားနာတဲ့အချိန်တွေမှာအထီးကျန်အဖော်မဲ့နေတယ်လို့ ခံစားရတတ်ကြပါတယ်။ တကယ်တော့ သူတို့ မိသားစုနဲ့ သူငယ်ချင်းတွေဟာသူတို့ကိုကူညီဖို့ အမြဲလိုလားကြပါတယ်။ မိသားစုတွေဆီကအကူအညီရဖို့ ဘာကြောင့် အရေးကြီးတာလဲ။ မိသားစုနှင့် သူငယ်ချင်းဆိုတာ ကျွန်ုပ်တို့ဘဝအတွက် အရေးကြီးဆုံးအစိတ်အပိုင်းတွေဖြစ်ကြတယ်။ သူတို့ဟာ ကျွန်ုပ်တို့ဖျားနာနေချိန်၊ အခက်အခဲဖြစ်နေချိန်မှာကူညီဖို့အမြဲအဆင်သင့်ရှိနေသူတွေလို့ဆိုရင်လည်းမမှားပါဘူး။ အသည်းရောဂါခံစားနေရစဉ် ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနေ့စဉ်လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေမှာကူညီပေးနိုင်ရုံသာမက ကျွန်ုပ်တို့၏ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအတွက်လည်း ကြီးမားသောအထောက်အပံ့များပေးနိုင်ပါသည်။ လူတွေနဲ့ ရိုးရိုးရှင်းရှင်းစကားပြောဆိုခြင်းနဲ့ပင် သင့်အခြေအနေကိုနားလည်ဖြေရှုင်းနိုင်ဖို့ မတူညီတဲ့ အတွေးအမြင်အယူအဆသစ်တွေ ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းက သင့် စိတ်ဖိစီးမှုနှင့် စိတ်သောကတွေကိုလျော့နည်းစေပြီးအသည်းရောဂါကိုရင်ဆိုင်ဖို့ ပိုမိုကောင်းမွန်ကြံ့ခိုင်တဲ့ စိတ်ဓါတ်ခွန်အားတွေကိုရရှိစေမှာဖြစ်သည်။ သင်ဘယ်သူ့ဆီကနေအကူအညီရယူမလဲဆိုတာကိုရွေးချယ်ဖို့ကပထမဆုံးအဆင့်ဖြစ်သည်။ မိသားစုနှင့် သူငယ်ချင်းသည် အကောင်းဆုံးရွေးချယ်မှုဖြစ်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် သူတို့ကသင်နဲ့ အရင်းနှီးဆုံးလူတွေဖြစ်ပြီးသင်ဖြတ်သန်းနေရသောအခက်အခဲတွေကိုနားလည်မှုအပေးနိုင်ဆုံးသူတွေလည်းဖြစ်သည်။ မိသားစုနှင့် သူငယ်ချင်းက သင့်ကိုဘယ်လိုကူညီပေးနိုင်သလဲ။ မိသားစုနှင့် သူငယ်ချင်းများကသင်ဆေးကုသမှုခံယူနေစဉ် တစ်လျှောက်တွင် ကျန်းမာအောင် ကူညီပေးနိုင်သည်။ အသည်းရောဂါကုသမှု အထူးသဖြင့် ခွဲစိတ်မှု ပြီးသွားသောအခါတွင် သင်သည် အနားယူခြင်း နှင့် အသည်းကျန်းမာရေးအတွက် စားသောက်မှုပုံစံအသစ် တို့ကိုလိုအပ်ပါသည်။ […]