ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှုအဆင့်ဆင့်

ကျောင်းဖွင့်တဲ့ရာသီရောက်ပြီဆိုတော့ အဖြူအစိမ်းလေးတွေနဲ့ ကလေးတွေကျောင်းသွားကျောင်းပြန် သွားသွားလာလာမြင်နေရတာ ကြည်နူးစရာကောင်းတဲ့မြင်ကွင်းပါ။ မိဘတွေအနေနဲ့ကိုယ့်သားသမီးတွေ ကျောင်းတက်တာကို စိတ်ပူခြင်းများစွာကြားထဲက အဆင်အပြေဆုံးနဲ့အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် စီစဉ်ပြင်ဆင်ပြီး ကျောင်းကိုပို့ပေးမှာတော့ အသေအချာပါပဲ။ ဒါပေမယ့် အခုမှကျောင်းစတက်တာမဟုတ်တဲ့ကလေးတွေအတွက် ကျောင်းတက်ရတာက အထူးအဆန်းမဖြစ်လောက်ပေမယ့် ကျောင်းစတက်ကာစ ကလေးတွေအတွက်တော့ ဒီလိုအချိန်မျိုးဟာ ပျော်ရွှင်တာထက် ကြောက်လန့်စိတ်ညစ်မှုတွေ ပိုနေမယ်လို့ထင်ပါတယ်။ အခုမှကျောင်းစတက်ကာစကလေးတွေဆိုတာ အသက် ၅နှစ်ပတ်ချာလည်ဆိုတော့ ငယ်သေးတယ်လို့ ဆိုရမှာပါ။ ဒီလိုအသက်ငယ်ငယ်မှာ ကြုံတွေ့ခံစားရတဲ့အရာတွေက ကလေးရဲ့စိတ်ခံစားချက်နဲ့ ဦးနှောက်ပိုင်းဆိုင်ရာအတွက် အရမ်းကိုအရေးကြီးလှပါတယ်။ တကယ်တော့ ကျောင်းစတက်ကာစကလေးအဖို့ ကျောင်းစတက်တဲ့ပထမတစ်ပတ်လောက်ကနေ တစ်လ နှစ်လလောက်အထိကတော့ အထိုင်ကျပြီးအဆင်ပြေဖို့ဆိုတာ ခဲယဉ်းပါတယ်။ နှစ်လသုံးလနောက်ပိုင်းမှာမှ ကလေးက ကျောင်းတက်ရတာကို အပြင်းအထန်ကြောက်လန့်နေသေးတယ်ဆိုရင်တော့ မိဘတွေအနေနဲ့ စဉ်းစားစရာလေးတွေရှိလာပါပြီ။   ပထမဆုံးအနေနဲ့ အချိန်ကာလတစ်ခုကြာတဲ့အထိ ကလေးကကျောင်းတက်ဖို့ကို ခါးခါးသီးသီးငြင်းဆန်နေသေးတယ်ဆိုရင်တော့ မိဘတွေအနေနဲ့ ဒီအချက်လေးတွေစတင်စဉ်းစားပါ။ ၁။ ကလေးက အပြောင်းအလဲတစ်ခုကိုကြောက်လန့်တဲ့စိတ်ကြောင့် သာမန်လက်မခံနိုင်ခြင်းတွေဖြစ်နေတာလား။ ၂။ ကလေးကိုထားတဲ့ကျောင်းနဲ့ အတန်းပတ်ဝန်းကျင်ပုံစံအနေအထားကဘယ်လိုရှိလဲ။ ၃။ အတန်းထဲမှာ […]

ယောက်ျားလေးများနှင့် မိန်းကလေးများ၏ ကွာခြားချက်ကို နားလည်ခြင်းဖြင့် မိဘများသည် ကလေးများကို ဘယ်အချိန်တွင် သက်တောင့်သက်သာနေခြင်းကို လျော့နည်းအောင် လုပ်သင့်သလဲ၊ ဘယ်အချိန်မှာသူတို့ မကျွမ်းကျင်သော စွမ်းရည်များ တိုးတက်လာအောင်ပြုလုပ်ပေးသင့်သလဲ စသဖြင့် လေ့လာနိုင်ပါသည်။ ယင်းသည် မိဘများအနေဖြင့် ကလေးများ၏ ပင်ကိုယ်အပြုအမူများကို နားလည်စေလာခြင်း၊ ကလေးများ လေ့လာနေသည့် ပတ်ဝန်းကျင်ကိုပြောင်းလဲခြင်းဖြင့် ပြသနာများကို ဖြေရှင်းနိုင်လာခြင်း အစရှိသည့် အကျိုးကျေးဇူးများကို ရရှိစေပါသည်။   ယောက်ျားလေးများ၏ ဦးနှောက်နှင့် မိန်းကလေးများ၏ ဦးနှောက် ယောက်ျာလေးများသည် မိန်းကလေးများနှင့် လေ့လာသင်ယူပုံချင်း မတူဟု လေ့လာမှုများက ဆိုပါသည်။ ဦးနှောက်သည် အဖြစ်အပျက်များကို ပြန်ပြောပြနိုင်စွမ်းရှိပါသည်။ ယေဘူယျအားဖြင့် မိန်းကလေးဦးနှောက်သည် မှတ်ဉာဏ်များကို စုစည်းခြင်း၊ အာရုံစူးစိုက်ခြင်း၊ တွေးခေါ်ခြင်း၊ ဘာသာစကားများကို လေ့လာခြင်း နည်းများဖြင့် စကားပြောခြင်းကို အဆင့်ဆင့်လုပ်ဆောင်ပေးသော ဦးနှောက်အပြင်လွှာ (Cerebral cortex ) ဖြင့် […]

စူပါဟီးရိုးများသည် ကျွန်တော်တို့၏ ယနေ့ခေတ်ယဉ်ကျေးမှုတွင် အထင်ကရဖြစ်လာပြီး ကလေးများ အထူးသဖြင့် ယောက်ျားလေးများအပေါ် လွှမ်းမိုးလျက်ရှိသည်။ စူပါဟီးရိုးများသည် ကလေးများ၏ ဖန်တီးနိုင်စွမ်းကို လှုံစော်ရာတွင် အကူအညီရနိုင်သလို အရေးကြီးသည့် စံပြပုဂ္ဂိုလ်များနေရာမှလည်း ပါဝင်နေပါသည်။ သို့သော် စူပါဟီးရိုးဇာတ်လမ်းများကို အလွန်အကျွံနှစ်သက်သည့် ကလေးများတွင်တော့ အန္တရာယ်ရှိလာနိုင်ပါသည်။ လက်တွေ့မကျသော သို့မဟုတ် အန္တရာယ်ရှိသော အပြုအမူများ လုပ်မလာပဲ ရိုးရိုးကြိုက်နှစ်သက်ရုံလောက်သာဆိုလျှင် ကိစ္စမရှိပါ။ စူပါဟီးရိုးတွေက ကလေးများအတွက် မကောင်းတဲ့စံပြပုဂ္ဂိုလ်တွေ ဖြစ်သွားနိုင်မလား။ တီဗီအစီအစဉ်များ ဇာတ်ကားများတွင် ခဏခဏပါတတ်သော Batman တို့ Hulk တို့လို စူပါဟီးရိုး ဇာတ်ကောင်များရော၊ လူပျင်းဇာတ်ကောင်များပါ ကလေးများအတွက် မကောင်းသည့်စံပြပုဂ္ဂိုလ်များ ဖြစ်လာနိုင်၏။ စူပါဟီးရိုးအဖြစ်သရုပ်ဆောင်သူသည် လူအများအပေါ် လွမ်းမိုးနိုင်သည့် အစွမ်း၊ အမျိုးသမီးများအပေါ် ခေါင်းပုံဖြတ်တာမျိုး၊ သူတို့၏ ချမ်းသာမှုကို ကြွားဝါတတ်တာမျိုး၊ အရွဲ့တိုက် အထက်စီးပုံစံတွေကနေတစ်ဆင့် သူတို့၏ကျားဆန်မှုကို ဖော်ပြတတ်သည်။ တစ်ခြားတစ်ဖက်တွင် […]

ကျောင်းတက်ရခြင်းသည် ကလေးများအတွက် ပျော်ရွှင်နေရသည်ချည်း မဟုတ်ပါ။ ကလေး နှင့် ဆရာများကြား ပြဿနာများ ခဏခဏ ဖြစ်တတ်ကြောင်း သင်မြင်ဖူးပါလိမ့်မည်။ ထိုကဲ့သို့ အခြေအနေမျိုးမှာဆို ဘယ်လို ကိုင်တွယ်ကြမလဲ။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ မိဘတွေ ကြုံနေရတဲ့ ဒီပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်စေဖို့အတွက် ကလေးအား ဆရာဆရာမများနှင့် ဆက်ဆံပုံများကို သွန်သင်ပေးခြင်း အကြောင်းလေး ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ကလေးအား ဆရာဆရာမများနှင့် ဆက်ဆံပုံများကို သွန်သင်ပေးခြင်း ကလေးအား ဆရာဆရာမများနှင့် ဆက်ဆံပုံများကို သွန်သင်ပေးခြင်းမှာ ဒီအဆင့်လေးတွေအတိုင်း လုပ်ဆောင်ပေးလို့ ရပါတယ်။ အဆင့် ၁။ အမှန်ကိုသိအောင်လုပ်ပါ သင့် ကလေးက အိမ်ပြန်ရောက်ရောက်ချင်း “မေမေ သားကို ဆရာက ဆူတယ်” ဟု ပြောပါလျှင် ထိုစကားကို ဖြစ်နိုင်သည့်ရှု့ထောင့်မျိုးစုံမှ သင်ဆန်းစစ်ဖို့ လိုပါသည်။ ထိုသို့လုပ်ခြင်းအား ကလေး၏ စကားကို အထုပ်ဖြေခြင်းဟု ခေါ်သည်။ မေးခွန်းများကို […]

ကလေးတွေအတွက် စာဖတ်ခြင်းဆိုတာ အပန်းပြေစေဖို့ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ စိတ်ဆန္ဒအလျောက် စာဖတ်ခြင်းမျိုး ဖြစ်သင့်ပါတယ်။ ကလေးတွေမှာလည်း စာဖတ်ခြင်းက နေ ပျော်ရွှင်မှုကို ခံစားရယူနိုင်ပါတယ်။ ဒီအလေ့အထဟာ ကလေးရဲ့ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှု၊ လူမှုဆက်ဆံရေးစွမ်းရည်နဲ့ နားလည်ပေးတတ်ခြင်းအလေ့အထတွေကို တိုးတက်လာစေပါတယ်။ OECD ရဲ့ လေ့လာမှုအရ စာဖတ်တဲ့အလေ့အထက ကလေးတွေရဲ့ မိသားစုနောက်ခံထက် ပိုပြီးအရေးကြီးတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါဟာ သူတို့ရဲ့ စိတ်ဓာတ်၊ အတွေးအခေါ်နဲ့ ဦးနှောက်စွမ်းရည်အပေါ် ကြီးမားတဲ့ လွှမ်းမိုးမှုတစ်ခု ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ စာဖတ်ခြင်းက ကလေးတွေအတွက် ဘယ်လိုကောင်းကျိုးတွေ ရစေသလဲ။ Research Evidence on Reading for Pleasure လို့ အမည်ရတဲ့ သုတေသန တစ်ခုကို Education Standards Research Team (ESARD)က ၂၀၁၂တုန်းက ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဒီလေ့လာမှုက ပျော်ရွှင်ဖို့ စာဖတ်တဲ့ […]

မိမိကလေး ကျောင်းတက်စ နှစ်တွေဟာ မိဘတွေ အနေနဲ့ သားသမီးရဲ့ ပညာရေးအခြေအနေကို သိမြင်နိုင်ပြီး အထောက်အပံ့ပေးဖို့ အရေးကြီးတဲ့အချိန်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ၁။ သင့်ကလေးရဲ့ကျောင်းကိစ္စတွေမှာ ပါဝင်ပါ ကျောင်းဖွင့်စရက်တွေမှာမှာ သင့်ကလေးနဲ့ အတူရှိနေတာ ကောင်းပါတယ်။ ကလေးရဲ့ ဆရာ/ဆရာမတွေအကြောင်းနဲ့ သူတို့ရဲ့ မျှော်မှန်းချက်တွေကို သိရှိဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျောင်းတာဝန်ခံတွေနဲ့လည်း တွေ့ဆုံပြီး ကျောင်းရဲ့ အစီအစဉ်တွေ၊ မူဝါဒတွေ ဆွေးနွေးနိုင်ပါတယ်။ စာသင်နှစ်တလျှောက်မှာ သင့်ကလေးရဲ့ ပညာရေး အခြေအနေကို သိရအောင် မိဘ-ဆရာ စည်းဝေးပွဲတွေ တက်သင့်ပါတယ်။ ဒါဟာ ဆရာများနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီး သင့်ကလေးမှာ အထူး ဂရုစိုက်သင့်တဲ့ အခြေအနေရှိလား မရှိလား သိနိုင်ဖို့ အခွင့်အလမ်း ဖြစ်ပါတယ်။   ၂။ သင့်ကလေးရဲ့ ကျေင်းအကြောင်းသိအောင် လုပ်ပါ သင့်ကလေးကျောင်းရဲ့ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံကအစ သိထားခြင်းဟာ ကျောင်းဖွင့်ရက်တွေအကြောင်း ပြောဆိုကြရာမှာ သင့်ကလေးနဲ့ […]

ထူးချွန်ထက်မြက်တဲ့ကလေးငယ်တစ်ယောက်အဖြစ် ကြီးပြင်းလာဖို့ဆိုတာ မိဘတွေနဲ့လည်း အများကြီးသက်ဆိုင်ပါတယ်။ ကလေးလေးတွေကျောင်းနေစကစလို့ ဘဝတစ်လျှောက်လုံးမှာ ထူးချွန်ထက်မြက်နေဖို့ဆိုတာက လက်ဦးဆရာတွေဖြစ်တဲ့ဖေဖေ၊မေမေတို့ကသေချာလေ့ကျင့်ပျိုးထောင်ပေးမှရမှာပါ။ ဖေဖေမေမေတို့က ကလေးတွေကိုကျောင်းနေပျော်အောင်၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ယုံကြည်မှုရှိအောင်၊ စာသင်ယူရတာကိုပျော်ရွှင်လာအောင်လုပ်ဆောင်ပေးဖို့ တာဝန်ရှိပါတယ်။ အောက်မှာဖော်ပြထားတဲ့ (၁၀)ချက်က ကလေးငယ်တွေကို ထူးချွန်ထက်မြက်အောင်ပြုစုပျိုးထောင်လိုတဲ့မိဘတွေအတွက် အသုံးဝင်မှာပါ။   (၁) ကလေးနဲ့ မကြာခဏစကားစမြည်ပြောပေးပါ။ ကလေးရဲ့ ကျောင်းကအကြောင်းတွေ၊ သူ့ရဲ့ဆရာ၊ဆရာမတွေနဲ့ အတန်းဖော်သူငယ်ချင်းတွေရဲ့ အကြောင်းတွေကို မိဘတွေအနေနဲ့သိထားဖို့လိုပါတယ်။ ကလေးကိုမေးနေရမယ်လို့မဟုတ်ပါဘူး။ သူနဲ့စကားစမြည်ပြောရင်းနဲ့ကျောင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သူဘာတွေကိုကြိုက်တယ်၊ ဘာတွေကိုမကြိုက်ဘူးလဲဆိုတာကိုပြောပြဖို့အခွင့်အရေးပေးလိုက်ပါ။ သူခံစားနေရတဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေ၊ စိတ်လှုပ်ရှားမှုတွေ၊ စိတ်ပျက်စရာတွေကိုအကြောင်းကိုလည်း အချိန်ပေးပြီးနားထောင်ပေးလိုက်ပါ။ သူရဲ့ကြိုးပမ်းမှုတွေ၊အောင်မြင်မှုတွေကို ချီးကျူးပေးပါ။ အားပေးပေးတာမျိုးတွေ လုပ်ပေးဖို့လည်းမမေ့ပါနဲ့။   (၂) ကလေးကို ဂရုစိုက်ကြောင်းပြသပေးပါ။ ကလေးကိုကျောင်းပို့ရုံ အိမ်မှာဂရုစိုက်ရုံပဲမလုပ်ပါနဲ့။ တစ်ပတ်တစ်ကြိမ်လောက်တော့ ကလေးရဲ့ ဆရာ၊ဆရာမတွေနဲ့ သွားတွေ့ပြီး ကလေးရဲ့အကြောင်းကိုမေးမြန်းတာမျိုးတွေလုပ်ပေးပါ။ ကလေးရဲ့ ဆရာ၊ဆရာမတွေနဲ့ ဖုန်းနဲ့ဖြစ်ဖြစ်၊ဖေ့ဘုတ်ခ်လိုမျိုး ဆိုရှယ်မီဒီယာကနေတဆင့်ဖြစ်ဖြစ် အမြဲအဆက်အသွယ်ရှိအောင်လုပ်ထားပါ။ ဒီလိုလုပ်ပေးတာက ကလေးရဲ့လိုအပ်ချက်တွေကိုသိရှိနိုင်ပြီး […]

သင့်ကလေးကို မွေးဖွားလိုက်တာနဲ့ တစ်ပြိုင်နက် သင်ဟာ ယောကျာ်းလေးမှန်းသိပြီး သူ့ကို ဒီပုံစံအတိုင်း ကြီးပြင်းအောင် ပြုစုစောင့်ရှောက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တစ်နေ့မှာတော့ ကလေးဟာ သူ့ရဲ့ လိင်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းထုတ်လာပါတော့တယ်။ ဒါဟာ သူ့အတွက်ရော သင့်အတွက်ပါ လန့်စရာ စိတ်ရှုပ်စရာ ကောင်းပါတယ်။ သင်ဘယ်လိုပဲ ခံစားရသည်ဖြစ်ပါစေ သင့်ကလေးဟာ သင်သူ့အတွက် အမြဲအဆင်သင့်ရှိနေခြင်းကို အရာအားလုံးထက်ပိုပြီး လိုအပ်တယ်ဆိုတာ မမေ့သင့်ပါတယ်။ သင့်ကလေးကို ဘယ်လို ထောက်ပံ့ပေးသင့်တယ်ဆိုတာ မသိဘူးဆိုရင် အောက်ပါအချက်တွေကို ဖေါ်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။   ၁။ တရားသေ မယူဆပါနဲ့။ သူ့ဘဝရဲ့ အစပထမနှစ်တွေမှာ သင့်ကလေးဟာ လိင်ပုံစံမျိုးစုံကို စမ်းကြည့်နိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ ကြီးပြင်းလာခြင်းရဲ့ သဘာဝကျတဲ့ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ သူဟာ ပန်းရောင်ကို ဝတ်ဆင်ချင်တာမျိုး၊ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ကစားချိန်မှာ အမေနေရာက သရုပ်ဆောင်ချင်တာမျိုး ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ သူအသက်ကြီးလာတဲ့အခါ မိန်းမစိတ်ပေါက်တော့မယ်လို့ […]

ကလေးများရန်ဖြစ် ခြင်းသည် သဘာဝပင်ဖြစ်ပြီး မောင်နှမများသည် မိဘတို့၏ အာရုံစိုက်မှုကို ရရှိစေရန် တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက် ယှဉ်ပြီးရန်ဖြစ်ခြင်းများပြုလုပ်တတ်ကြသည်။ မောင်နှမတိုင်းတွင် ပဋိပက္ခဖြစ်တတ်သည်မှာ ပုံမှန်ဖြစ်ပြီး သဘောထား မတိုက်ဆိုင်ခြင်းများကလည်း ရှောင်လွဲမရတတ်ပါ။ သို့သော် ကလေးများကြား ဆက်ဆံရေးပြန်လည် ကောင်းမွန်စေရန် အချက်မှာ ရန်ဖြန်တာကို ဘယ်လိုပြန်ဖြေရှင်းသလဲပေါ် မူတည်ပါသည်။ ညီအစ်ကို မောင်နှမချင်း ရန်ဖြစ်တာ မဆန်းပါ။ ဖြစ်ကိုဖြစ်တတ်သည်ကို သင်သိထားရပါမည်။ သို့သော် တခြားအရာများလိုပင် သင်ကိုင်တွယ်ရမည့်နည်းလမ်းနှင့် ဗျူဟာများတော့ လိုပါလိမ့်မည်။ ကလေးတွေ ဘာကြောင့် ရန်ဖြစ်ရသလဲ။ ပထမဆုံးအနေနှင့် ကလေးများရန်ဖြစ် ရသည့် အကြောင်းရင်း၄ ခုရှိသည်ကို သိထားသင့်ပါသည်။ တစ်ခုစီကလည်း ခံစားချက်တစ်မျိုးစီကို အခြေခံပါသည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ကလေးများရန်ဖြစ်ခြင်းသည် များသောအားဖြင့် ခံစားချက်တွေကြောင့်ဖြစ်ပြီး ဟုတ်တိပတ်တိအကြောင်းများကြောင့် မဟုတ်ပါ။ ပျင်းရိခြင်း သင့်ကလေး ပျင်းလာသည့်အခါ သူ့ကိုပြန်တုန့်ပြန်မှာ သေချာသည့် တစ်ယောက်ယောက်ကို အပျော်စနောက်ရန်ရှာတာထက် ကောင်းတဲ့နည်းလမ်းရှိမှာ […]