အခြေခံကျသည့် ကျန်းမာရေးဗဟုသုတများ

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်ဝိုက်စ်မန်းနက်တာစတယ် စင်ဒရုန်း ဆိုတာဘာလဲ။ ဝိုက်စ်မန်းနက်တာစတယ် စင်ဒရုန်းဆိုတာ အရိုးတွင် မူမမှန်မှုများစွာဖြစ်သော အလွန်ရှားပါးသည့် မျိုးရိုးဗီဇရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ခြေသလုံးရိုး၂ခုမှာ လေးကိုင်းသဏ္ဍန်ဖြစ်နေပါမယ်။ တချို့လူတွေမှာ နံရိုး၊ တင်ပဆုံရိုး၊ ကျောရိုးနဲ့ လက်ရိုးတို့လိုမျိုး အခြားအရိုးတွေလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဝိုက်စ်မန်းနက်တာစတယ် စင်ဒရုန်းဟာ ဘယ်လောက်ထိ အဖြစ်များသလဲ။ ဝိုက်စ်မန်းနက်တာစတယ် စင်ဒရုန်းဟာ တော်တော်ရှားတဲ့ အရိုးရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ယောက်ျားလေးနဲ့ မိန်းကလေးဖြစ်ပွားနှုန်းတူညီကြပါတယ်။ ၁၉၅၄မှာစတင်တွေ့ရှိပြီး လူအယောက်၇၀လောက် ဖြစ်ပွားပြီးပြီလို့ မှတ်တမ်းတင်ထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ထိုရောဂါမျိုးဟာ ရှာဖွေရခက်ခဲတာကြောင့် လူထုထဲမှာဘယ်လောက်နှုန်းနဲ့ ဖြစ်ပွားနေတယ်ဆိုတာကို ဆုံးဖြတ်ရအဆင်မပြေပါဘူး။ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာများဝိုက်စ်မန်းနက်တာစတယ် စင်ဒရုန်း ရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ။ ဝိုက်စ်မန်းနက်တာစတယ် စင်ဒရုန်း ရဲ့ အဖြစ်အများဆုံးရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့ အောက်ပါတို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ခြေသလုံးရိုး၂ချောင်း လေးကိုင်းသဏ္ဍန်ကွေးနေခြင်း ပေါင်ရိုးကွေးခြင်း ကိုယ်ကာယစွမ်းရည်ကို သိပ်မထိခိုက်တာကြောင့် ကလေးအရွယ်ရောက်တာတောင် မသိဘဲရှိနေတတ်ပါတယ်။ အရိုးကွေးတာတွေက ၂ဖက်လုံးမှာဖြစ်တတ်ပြီး တစ်ဖက်တည်းဖြစ်တာတော့ ရှားပါတယ်။ ခြေသလုံးရိုး တီဘီယာမှာ အတက်ထွက်နိုင်ပြီး ဓါတ်မှန်ဖြင့် […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်ဇီရိုဒါးမားပစ်မမ်တိုစမ် ဆိုတာဘာလဲ။ ဇီရိုဒါးမားပစ်မမ်တိုစမ် (XP) ဆိုတာ နေရောင်ခြည်မှလာသော ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကို မခံနိုင်သောမွေးရာပါ အရေပြားရောဂါတစ်မျိုးပါ။ များသောအားဖြင့် နေရောင်ခြည်ဖြင့်ထိတွေ့သော နေရာတွေမှာ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အရေပြား၊ မျက်ခွံနဲ့ မျက်လုံးမျက်နှာပြင်တို့က အထိခိုက်ဆုံးနေရာများဖြစ်သော်လည်း လျာထိပ်ကိုလည်း ထိခိုက်နိုင်ပါတယ်။ တချို့တွေမှာ အာရုံကြောတွေမှာ ထိခိုက်ခံရနိုင်ပါတယ်။ ဇီရိုဒါးမားပစ်မမ်တိုစမ်ဟာ ဘယ်လောက်ထိ အဖြစ်များသလဲ။ XP ဟာ ယောက်ျားလေးကော မိန်းကလေးပါ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေတူပါတယ်။ ထိုရောဂါနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ မျိုးရိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုတွေကို နေရာဒေသအချို့မျာ တွေ့ရှိရပါတယ်။ ထိုနေရာဒေသတွေမှာ XP ဖြစ်ပွားနှုန်းမြင့်မားကြပါတယ်။ အမေရိကန်နဲ့ ဥရောပတိုက်တို့မှာဆိုရင် ရောဂါဖြစ်ပွားနှုန်း လူ၁၀သိန်းမှာ ၁ယောက်ပါ။ ဂျပန်မှာဆိုရင် ပိုဖြစ်ကြပြီး ဖြစ်ပွားနှုန်းက အယောက် ၂သောင်း၂ထောင်မှာ ၁ယောက်ပါ။ မြောက်အာဖရိကဒေသများ (ဥပမာ တူနီးရှား၊ အယ်ဂျီးရီးယား၊ မော်ရိုကို၊ လစ်ရာ၊ အီဂျစ်)နဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသများ (ဥပမာ […]

“ဦးလေးက တက်လို့လာတဲ့ဦးမြင့်(အမည်လွှဲ) နော်” “ဟုတ်ပါတယ်ဆရာ” “အခုသက်သာနေပြီဆိုတော့ဦးလေးကို နည်းနည်းရှင်းပြစရာရှိလို့ပါ။” ဒေါက်တာကျော်ဆက်ရှင်းပြနေသည်။ “ဦးလေးအလုပ်အကိုင်က အဝေးပြေး ကားမောင်းတာလို့သိရပါတယ်။ အခုဦးလေးမှာ ဖြစ်တဲ့ရောဂါက အတက်ရောဂါပါ။ အတက်ကျဆေးပုံမှန်စွဲသောက်ရပါမယ်။ အတက်ရောဂါက ပြန်ပြန်တက်နိုင်ခြေရှိလို့ ဦးလေးကားဆက်မောင်းဖို့သိပ်အဆင်မပြေလောက်ဘူး။” “ဟာဆရာကလည်း၊ ကျွန်တော်က ငယ်ငယ်ကလေးထဲက ကားမောင်းလာတာပါ။ အခုမှကားမမောင်းလို့ ကျွန်တော်ဘာနဲ့သွားစားမလဲ။” “အဲ့သလိုဆိုပေမယ့်ဦးလေးရောဂါအရ တက်တာက ပြန်ဖြစ်နိုင်ခြေများတော့ကားမောင်းရင်းတက်ရင် ဦးလေးရော ဦးလေးကားပေါ်က လူတွေ အကုန်လုံးရော ဒုက္ခရောက်သွားမှာ စိုးလို့ပါ။ ပြီးတော့ ဦးလေးမောင်းနေတာက အဝေးပြေးကားဆိုတော့ပိုတောင်ဆိုးသေးတယ်။ တခြားအလုပ်တစ်ခုခုပြောင်းဖို့ လိုမယ်။ ” “ဒုက္ခပါပဲ ဆရာရယ်၊ ကျွန်တော်ဘာလုပ်ရမလဲတောင်စဉ်းစားရဦးမယ်။” “စိတ်တော့မကောင်းပါဘူးဦးလေးရယ်၊ အသက်အန္တရာယ်ဖြစ်နိုင်တဲ့အနေအထားမို့ပြောနေရတာပါ။” “ကျွန်တော်တစ်သက်လုံးကားမမောင်းရတော့ဘူးလားဆရာ” “အဲ့လိုတော့မဟုတ်သေးဘူး၊ ဦးလေးထပ်တက်သေးလား မတက်လားရယ်၊ ဦးလေးမောင်းမယ့် ကားအမျိုးအစားပေါ်တော့မူတည်မယ်။ ကိုယ်ပိုင်ကားဆိုရင်တော့ဦးလေးတက်တာ လုံးဝထပ်မဖြစ်တော့တာသေချာပြီဆိုရင် ၆လ ဆို ပြန်မောင်းလို့ရပြီ။ ကားကြီးတွေ ဘတ်စ်တွေကျတော့မတက်တာ ၁၀ နှစ်လောက်ပေါ့။ ဒေါက်တာကျော်တစ်ယောက်လူနာကို ရှင်းပြခဲ့သော်လည်း ရင်ထဲ မရှင်းဘဲကျန်ခဲ့သည်။ လူနာက တကယ်လိုက်နာပါ့မလား။ လတ်တလောမမောင်းသေးလျှင်တောင် နောက်ပိုင်းပြန်မောင်းလျှင် […]

လူတိုင်းက ဖျားနာမှုနဲ့ကင်းဖို့ သိပ်တော့မလွယ်လှပါဘူး။ ဖျားနာတဲ့အခါမှာလည်းသေသေချာချာဂရုစိုက်ပေးမှာ ခန္ဓါကိုယ်က ကျန်းမာအားပြည့်လာမှာပါ။ တစ်ခါတလေမှာ ဖျားနာကကောင်းကောင်းအနားယူလိုက်ရုံ၊ အာဟာရြပည့်ဝအောင်စားသုံးလိုက်ရုံနဲ့ပြန်လည်ကျန်းမာလာတာမျိုးလည်းရှိတတ်ပါတယ်။ ဖျားနာတယ်ဆိုတာက ကိုယ်ခံအားနည်းနေတဲ့အခါ ဗိုင်းရပ်စ်တွေက နှာခေါင်း လည်ချောင်းတို့ကနေတဆင့် ခန္ဓါကိုယ်ထဲဝင်ရောက်ကူးစက်တာကြောင့်ဖြစ်တာပါ။ အထူးသဖြင့်ရောဂါပိုးတွေပိုမိုရှင်သန်နိုင်တဲ့အေးမြစိုစွတ်တဲ့ရာသီဥတုအခြေအနေမျိုးမှာ ပိုမိုဖျားနာလွယ်ကြပါတယ်။နေ့စဉ် သွားလာလှုပ်ရှားနေတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ မျက်စိနဲ့ မမြင်နိုင်တဲ့ရောဂါပိုးတွေတော်တော်လေးတော့များပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဖျားနာမှုက ကင်းစင်ဖို့ဆိုရင် လိုက်နာပေးသင့်တဲ့အချက်လေးတွေရှိနေပါတယ်။ ဖျားနာမှု ကင်းစင်တဲ့နေ့ရက်တွေကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ဖို့ဆိုရင် ဖျားနာမှုကြောင့်နေ့စဉ်လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကိုကောင်းကောင်းမလုပ်ဆောင်နိုင်သူတွေအနေနဲ့ ဒီအချက်တွေကို သတိထားပေးဖို့ပြောပါရစေ။ အိပ်ရေးဝဝအိပ်ပါ အာဟာရြပည့်ဝအောင်စားသုံးပါ သင့်တင့်တဲ့ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုလုပ်ပေးပါ လက်ကို စင်ကြယ်စွာဆေးကြောပေးပါ တစ်ကိုယ်ရေ သန့်ရှင်းရေးဂရုစိုက်ပေးပါ ဆေးလိပ်ြဖတ်ပါ အရက်၊ဘီယာေသာက်သုံးမှုကိုရှောင်ကြဉ်ပါ နေထိုင်ရာ ပတ်ဝန်းကျင်ကို သန့်ရှင်းသပ်ရပ်အောင်ထားပေးပါ။ ဒီလိုလက္ခဏာတွေတွေ့ရနိုင်ပါတယ် အအေးမိဖျားနာတဲ့အခါ များသောအားဖြင့် အအေးမိဖျားနာတာကပြည့်ပြည့်ဝဝအနားယူရုံနဲ့ သက်သာသွားတတ်ကြပါတယ်။ အအေးမိဖျားနာတာကိုဖြစ်စေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ထိတွေ့မိပြီး တစ်ရက်ကနေ ၃ ရက်အတွင်းမှာ အခုလိုမျိုး လက္ခဏာတွေတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ နှာစေးမယ် နှာမွှန်မယ် ချောင်းဆိုးမယ် […]

လုပ်ငန်းတိုင်း ကဏ္ဍတိုင်းအတွက် အရေးပါတဲ့အချိန်တွေဆိုတာ သူ့နေရာနဲ့သူရှိပါတယ်။ ကျောင်းသားတွေ အတွက်ဆို စာမေးပွဲဖြေနေရတဲ့ အချိန်တွေကအရေးကြီးအချိန်တွေ။ ကုမ္ပဏီတွေအတွက်ဆိုလည်း ပရောဂျက်တွေ၊ တားဂတ်တွေ ပြည့်မီအောင် လုပ်ရတဲ့ အချိန်ကအရေးကြီးအချိန်။ အဲဒီလိုပဲ ဆေးပညာမှာလည်း အရေးကြီးတဲ့အချိန်ဆိုတာရှိပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်လိုဆိုရင်တော့ Golden Hour မြန်မာလိုဆိုရင်တော့ အရေးပေါ်အခြေအနေများမှာ အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်တဲ့ အဖိုးအတန်ဆုံးအချိန်ပါ။ ဆေးလောကရဲ ့ Golden Hour ဆိုတာဘာလဲ။ Golden Hour ဆိုတာ အသက်ဆုံးရှုံးခြင်း (သို့) တစ်သက်လုံး ပြန်ပြင်ဆင်မရနိုင်တော့တဲ့ ချို့ယွင်းမှြုဖစ်ခြင်းမှ ကယ်တင်နိုင်အောင် အချိန်မီခံယူသင့်တဲ့ ဆေးကုသမှု အချိန်ကိုခေါ်ပါတယ်။ ရောဂါ တစ်ခုခုဖြစ်ပြီဆို အချိန်မီ ဆေးကုသမှု ခံယူနိုင်ရင် နောက်ဆက်တွဲ ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် ဆိုးကျိုးတွေကို ကာကွယ်ပြီးသား ဖြစ်တဲ့ အပြင် နောက်ဆုံး အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်တဲ့ အခြေအနေကလည်း ကယ်တင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆေးရုံရောက်လာတာ […]

ခေါင်းစဉ်ကို ဖတ်ပြီး ခြင်ကင်းစင်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင် ဆိုတာက ရှိမှ မရှိဘဲ ဘယ်လို ဖြစ်နိုင်မှာလဲလို့များ တွေးနေလား။ ခြင်ကင်းစင်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင်ကို ဖန်တီးယူလို့ ရပါတယ်။ လိုအပ်တဲ့ လုပ်ဆောင်စရာတွေတော့ ရှိတာပေါ့။ ခြင်ကင်းစင်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင် ဖန်တီးနိုင်မယ့် နည်းလမ်း ၅ သွယ် က ဘာတွေများ ဖြစ်မလဲ။ ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါနော်။ ခြင်ကင်းစင်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင် ဖန်တီးနိုင်မယ့် နည်းလမ်း ၅ သွယ် ခြင်ကင်းစင်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင် ဖန်တီးနိုင်မယ့် နည်းလမ်း ၅ သွယ် ကတော့ ခြင်လုံဇကာ တပ်ဆင် အသုံးပြုပါ နေအိမ်ရဲ့ တံခါးတွေနဲ့ ပြတင်းပေါက်တွေမှာ ခြင်လုံဇကာတွေ တပ်ဆင်ပြီး နေအိမ်ထဲကို ခြင်တွေ မဝင်ရောက်နိုင်အောင် ကာကွယ်ပါ။ ခြင်လုံဇကာ တပ်ဖို့ အဆင်မပြေဘူး ဆိုရင် ခြင်ထောင် အသုံးပြုပေးလည်း ရပါတယ်။ နောက်ထပ် လုပ်လို့ ရတဲ့ နည်းလမ်း […]

ဆေးသောက်ရတယ်။ ။ နေမကောင်းတာပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ အားဆေးသောက်တာပဲ ဖြစ်ဖြစ် လူအများစုက ဆေးသောက်ကြရပါတယ်။ ။ အဲလို သောက်ပြီ ဆိုရင် ဆေးလုံးနင်တာ၊ ဆေးလုံး လည်ချောင်းထဲ တစ်နေတာ၊ ဆေးလုံးက မျိုမကျ တာတွေကို အနည်းနဲ့ အများတော့ ခံစားဖူးကြမှာပါ။ အဲလိုဆို ရေတွေ သောက်ချ ရတာနဲ့တင် ဗိုက်ကြီး အယ်နေပြီး မသက်မသာ ခံစားရပါတယ်။ အဆိုးဆုံးကတော့ အိပ်ခါနီး သောက်ရတဲ့ ဆေးတွေပေါ့။ အိပ်လည်း အိပ်ချင်နေပြီ ဆေးကလည်း မျိုမကျ တစ်နေတယ်။ စိတ်ညစ်ရပါရော။ ဒီတော့ ဆေးသောက်ချိန် ဆေးလုံးနင်တတ်လို့ ဆေးသောက်ရမှာ ကြောက်နေလား။ ခုပြောပြတဲ့ ဆေးသောက်ရင် လိုက်နာသင့်တဲ့ ရှောင်ရန် ဆောင်ရန် အချက်တွေကို သိထားပြီး ဆေးသောက်ရင် လွယ်လွယ်နဲ့ မျိုကျမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ […]

အနာဖြစ်ရင် သေသေချာချာဂရုစိုက်ဖို့ လိုပါတယ်။ အရမ်းမပြင်းထန်ရင် ဆေးလိမ်းတာလောက်နဲ့ သက်သာပျောက်ကင်းနိုင်ပေမယ့် ဒဏ်ရာက နက်တဲ့အခါ ညစ်ပေတဲ့အရာတွေနဲ့ ထိခိုက်မိတဲ့အခါမျိုးမှာတော့ ဆေးလိမ်းရုံလောက်နဲ့ မသက်သာတော့ပါဘူး။ မေးခိုင်ကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့ လိုအပ်လာပါလိမ့်မယ်။ မေးခိုင်ရောဂါပိုး က ကြိုတင်ကာကွယ်ထားတာက အကောင်းဆုံးဆိုတာကို သင်သိပါရဲ့လား။ ဒီတစ်ခေါက်ဆော့ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရတဲ့အခါ သတိထားရမယ့် မေးခိုင်ရောဂါပိုး အန္တရာယ် အကြောင်းလေး ပြောပြပါရစေ။ မေးခိုင်ပိုးဆိုတာ မေးခိုင်ပိုးဆိုတာက Clostridium tetani ဘက်တီးရီးယားကနေ ထုတ်လွှတ်လိုက်တဲ့ အဆိပ်တစ်မျိုးကြောင့် ဖြစ်လာရတာပါ။ မေးခိုင်ရောဂါက ပြင်းထန်တဲ့ဘက်တီးရီးယား ရောဂါတစ်မျိုးပါ။ ဒီဘက်တီးရီးယားအဆိပ်က အာရုံကြောစနစ်ကို ထိခိုက်စေပြီး ကြွက်သားတွေနာကျင်တာ၊ မေးရိုးနဲ့ လည်ပင်းတလျှောက်က ကြွက်သားတွေ တောင့်တင်းသွားတာမျိုး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီရောဂါပိုးက အပူဒဏ်နဲ့ ဓာတုဆေးတော်တော်များများကို ခံနိုင်စွမ်းရှိပြီး တိုက်ဖျက်ဖို့ခက်တဲ့ အဆိပ်တွေကို ထုတ်လုပ်ပေးလိုက်ပါတယ်။ မေးခိုင်ပိုးကြောင့် အသက်ရှူရ ခက်စေပြီး အသက်အန္တရာယ်စိုးရိမ်ရတဲ့အထိ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ မေးခိုင်ပိုးက […]