ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ဆောင်းရာသီ ရောက်လာပြီဆိုရင် အရင်ကထက် ဖျားတာနာတာတွေ ပိုအတွေ့ရများလာနိုင်ပါတယ်။ တုပ်ကွေးဖြစ်တာ၊ နှာစေးတာ၊ ချောင်းဆိုးတာတွေလိုမျိုး ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့်ဖြစ်တဲ့ ကူးစက်ရောဂါတွေကတော့ အဓိကပေါ့။ ဒီနှစ်ဆောင်းမှာ ဒီကျန်းမာရေး ပြဿနာတွေအပြင် သတိထားရမယ့် နောက်ထပ် ကျန်းမာရေးပြဿနာ တစ်ခု ရှိပါတယ်။ ဒါကတော့ ကိုဗစ်ပါ။ ဒီနှစ်မှာ ထူးထူးခြားခြား ဂရုစိုက်ရမယ့် ကိုဗစ်မျိုးစိတ်ကတော့ မကြာသေးခင်က အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့ စင်ကာပူနိုင်ငံအပါအဝင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအချို့မှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ကိုဗစ်မျိုးစိတ်တွေဖြစ်ကြတဲ့ ကိုဗစ်မျိုးစိတ်သစ် BQ.1နဲ့ XBB တို့ပါ။ ဒီအကြောင်းတွေကို အတူတူ လေ့လာလိုက်ရအောင်နော်။ ဆောင်းတွင်းကာလမှာ သတိထားရမယ့် ကိုဗစ်မျိုးစိတ်သစ် BQ.1နဲ့ XBB Omicron မျိုးကွဲတွေဖြစ်တဲ့ BA.4 နဲ့ BA.5 က ဇူလိုင်လ အစောပိုင်းက ကမ္ဘာတလွှားမှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ အဓိက ကိုဗစ်မျိုးစိတ် တစ်မျိုးပါ။ ဒါပမယ့် […]

စက်တင်ဘာလ အစောပိုင်းက အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုနဲ့ ယူကေနိုင်ငံတို့မှာ အစားအသောက်နဲ့ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဌာန (FDA) က လူထုကြားထဲမှာ ထိုးနှံခွင့်ပြုလိုက်တဲ့ Omicron မျိုးကွဲ ၂ မျိုးဖြစ်တဲ့ BA.4 နဲ့ BA.5 တို့ကို ကာကွယ်ပေးနိုင်မယ့် Omicron ကိုဗစ် ထပ်ဆောင်းကာကွယ်ဆေး (Bivalent vaccine) ထိုးနှံပြီးချိန်မှာ ဘာတွေ ခံစားရနိုင်လဲ။ ဘယ်လိုတွေ ဂရုစိုက်ရမလဲဆိုတာကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးရင် side effects ခံစားရတာ ပုံမှန်ပဲလား။ ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးရင် side effects ခံစားရတာက တော်တော်များများမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တုပ်ကွေး ကာကွယ်ဆေးကစလို့ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးအထိ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးပြီးတိုင်းမှာ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် မတူပေမယ့် side effects ကိုတော့ ခံစားရလေ့ရှိပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေးဆိုတာက သေချာစမ်းသပ်လေ့လာမှုတွေ လုပ်ဆောင်ပြီးမှ […]

လူသားတွေက ကိုဗစ် ကာကွယ်ဆေးတွေကို အကြိမ်ကြိမ် ထိုးနှံနေကြချိန်မှာပဲ ကိုဗစ်မျိုးစိတ်တွေကလည်း ဗီဇအမျိုးမျိုး ပြောင်းလဲနေပါတယ်။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု နဲ့ ယူကေနိုင်ငံတွေမှာ BA. 5 ကူးစက်မှုတွေ မြင့်တက်နေရာက အခုလက်ရှိမှာ BA.4.6 ဖြစ်ပွားမှုတွေ မြင့်တက်လာနေပါတယ်။ အခုနောက်ဆုံး ယူကေကျန်းမာရေး ဌာနက ထုတ်ပြန်တဲ့ထုတ်ပြန်ချက်အရ ယခုအပတ်အတွင်း ယူကေမှာ ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ် တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ BA.4.6 ဖြစ်ပွားမှုတွေ မြင့်တက်လာနေပါတယ်။ ယူကေအပြင် အခြား ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေမှာလည်း ဖြစ်ပွားမှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒီတော့ Omicron BA.4.6 အကြောင်း နဲ့ပတ်သက်လို့ သိထားသင့်တာလေးတွေကို အတူတူ ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ Omicron BA.4.6 အကြောင်း တစေ့တစောင်း လက်ရှိအချိန်ထိတော့ အိုမီခရွန်က သူ့ရှေ့က အခြား ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးကွဲတွေလောက် မပြင်းထန်သလို သေဆုံးမှုလည်း နည်းတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒါ​ကြောင့် […]

ကိုဗစ် ကာကွယ်ဆေးတွေ ထွက်ရှိလာခဲ့တာ ၁ နှစ်ကျော် ၂ နှစ် နီးပါးရှိလာခဲ့ပြီ ဖြစ်သလို အမျိုးအစားတွေကလည်း အများကြီးပါ။ တစ်ဖက်မှာ ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးနှံနေကြသလို တစ်ဖက်မှာလည်း ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ်က ဗီဇ အမျိုးမျိုး ပြောင်းပြီး ကူးစက်နေပါတယ်။ အချို့ ဗီဇပြောင်း မျိုးစိတ်တွေက သိပ်မပြင်းထန်ပေမယ့် အချို့ကတော့ တော်တော်လေး ပြင်းထန်ပါတယ်။ အသေအပျောက်များတဲ့အထိ ပြင်းထန်တဲ့ မျိုးစိတ်တွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မျိုးစိတ်တွေ ပြောင်းလဲလိုက်တိုင်းမှာ တူညီတာ တစ်ခုကတော့ ကူးစက်မြန်တာပါ။ ကိုဗစ်က ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ ဖြစ်သလို အသက်သေဆုံးသည်အထိ ပြင်းထန်တာကြောင့် ကာကွယ်ဆေးကို ၂ ကြိမ် ထိုးနှံရတာမျိုး ရှိသလို ဒုတိယအကြိမ် ကာကွယ်ဆေး ထိုးပြီးချိန်ကနေ ၆ လအတွင်းမှာ ထပ်ဆောင်း ကာကွယ်ဆေးတွေကို ထိုးနှံရတာတွေ ရှိပါတယ်။ အထူးသဖြင့် […]

ကိုဗစ်ရောဂါ စတင်ဖြစ်ပွားစဉ်က ကလေးတွေမှာ ကိုဗစ် ကူးစက်တာ သိပ်မတွေ့ရပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာ Covid-19 က ကလေးတွေမှာပါ ဖြစ်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ တကယ်ကတော့ ကိုဗစ်က ကလေးတွေမှာ အသက်အရွယ် မရွေးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ကလေးတိုင်းမှာ မတူညီတဲ့ နည်းလမ်းတွေနဲ့ ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရနိုင်သလို အရမ်းငယ်သေးတဲ့ အသက် ၁ နှစ်အောက် ကလေးတွေမှာ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ ဘေဘီလေးတွေမှာ ကိုဗစ်ဖြစ်ရင် ဘယ်လို လက္ခဏာတွေ ခံစားရနိုင်လဲ ဆိုတာကို သတိထားသိရှိနိုင်စေဖို့ မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။ မွေးကင်းစ ကလေးလေးတွေ နဲ့ ဘေဘီလေးတွေမှာ ကိုဗစ်ဖြစ်နိုင်လား မေမေ့မှာ ရောဂါပိုး ကူးစက်ခံထားရပြီး ကလေးကိုမွေးဖွားချိန်မှာ ရောဂါပိုး ကူးစက်တာမျိုးကတော့ အတော်လေး ဖြစ်ခဲပါတယ်။ ကလေးကို မွေးဖွားပြီးချိန်မှာ ထိတွေ့တာ နမ်းရှုံ့တာတွေကနေတဆင့်တော့ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ မွေးကင်းစ ကလေးတွေမှာ […]

ကိုဗစ် ဗိုင်းရပ်စ် တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ Omicron မျိုးကွဲ BA.4 နဲ့ BA.5 ဟာ လက်ရှိမှာ ကူးစက်မှု တွေ မြင့်မားနေပါတယ်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတော်တော်များများမှာလည်း ကူးစက်ဖြစ်ပွားမှုတွေ ရှိနေသလို မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ အာရှဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေမှာလည်း ကူးစက်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ ကိုဗစ်က ကူးစက်ခံရပြီးရင်ရော ပြန်ကူးနိုင်သလား ကိုဗစ်က တစ်ခါ ကူးစက်ဖူးရင်တောင်မှ နောက်တစ်ကြိမ်ထက် မနည်း ထပ်မံကူးစက်ခံရနိုင်ပါသေးတယ်။ အကြောင်းကတော့ အမျိုးအစား မတူတဲ့ ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ်တွေကြောင့်ပါ။ အရင်က ကိုဗစ်ကူးစက်ထားဖူးတဲ့အတွက် ခန္ဓာကိုယ်မှာ ထိုက်သင့်သလောက် ကိုယ်ခံအားရထားတာဖြစ်တာကြောင့် အရမ်းပြင်းထန်ချင်မှတော့ ပြင်းထန်မှာပါ။ နောက်တစ်ချက်က လူတစ်ဦးနဲ့ တစ်ဦးမှာ ရောဂါပိုး တစ်မျိုးတည်းကို ကူးစက်ခံရရင်တောင်မှ တုံ့ပြန်ပုံချင်း ကွာခြားတာမျိုးလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ် စတင် ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ခုနှစ်တုန်းက တစ်ကျော့ပြန် ကိုဗစ်ကူးစက်တယ်ဆိုတာ တော်တော်လေး ရှားပါတယ်။ […]

အခုတလော ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေမှာ BA.5 လို့ခေါ်တဲ့ ကူးစက်မြန် အိုမီခရွန် ကိုဗစ်မျိုးကွဲ တစ်ရပ် ကူးစက်မှုတွေ ပြန်လည်မြင့်တက်လာပါပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာရော အာရှဒေသတွင်း နိုင်ငံတွေမှာပါ ဖြစ်ပွားကူးစက်မှုတွေ ရှိနေတာပါ။ ဒီတော့ အားလုံး စိတ်ပူနေမယ့် Omicron မျိုးကွဲ BA.5 ရဲ့ လက္ခဏာတွေ နဲ့ သိထားသင့်တဲ့ အချက်အချို့ကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ကူးစက်မြန် အိုမီခရွန် ကိုဗစ်မျိုးကွဲ BA.5 နဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘာတွေ သိထားသင့်သလဲ ဇူလိုင်လ ၂ ရက်နေ့ကအထိ ကောက်ယူခဲ့တဲ့ စစ်တမ်းတွေအရ အမေရိကန်မှာ စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့ရတဲ့ ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုရဲ့ ၅၄ ရာခိုင်နှုန်းက BA.5 မျိုးစိတ်ကူးစက်ခံရတာ ဖြစ်ပြီး ၁၇ ရာခိုင်နှုန်း ကျော်ကျော်လောက်ကပဲ BA.4 မျိုးစိတ် ကူးစက်ခံရတာပါ။ အခုနောက်ပိုင်းမှာ အိုမီခရွန်ကို တကျော့ပြန် […]

ပြီးခဲ့တဲ့ စနေနေ့က ထိုင်းမှာ Omicron မျိုးကွဲတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Omicron XE ကို စတင်တွေ့ရှိရပြီလို့ ဆိုပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံမှာ တွေ့နေရတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် အချိန်မရွေး ဒီဘက်ကို ကူးလာနိုင်တာကြောင့် ဘာတွေသိထားသင့်လဲဆိုတာကို ပြောပြပေးပါမယ်။ Omicron XE မျိုးကွဲဆိုတာ Omicron XEက Omicron BA.1 နဲ့ BA.2 ကို ပေါင်းစပ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် မျိုးကွဲဆိုတာထက် မျိုးစပ်ထားတယ်လို့ ပြောရင် ပိုမှန်ပါတယ်။ ဒီမျိုးစိတ်ကို ဇန်နဝါရီ ၁၉၊ ၂၀၂၂ မှာ ယူကေမှာ စတွေ့ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ မတ်လ ၂၅ရက်နေ့ထိဆိုရင် လူနာပေါင်း ၆၀၀ကျော် တွေ့ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ Phylogenetic Assignment of Named Global Outbreak Lineages (Pangolin) အဆိုအရ […]

ကိုဗစ်လှိုင်းလည်း အနည်းငယ်ငြိမ်ကျလာပြီဆိုတော့ အပြင်ထွက်ပြီး ဟိုဟိုဒီဒီ သွားလာကြပါပြီ။ အလုပ်တွေလည်း ပြန်တက်ကြသလို ပွဲလမ်းသဘင်တွေလည်း ခပ်စိတ်စိတ် တွေ့လာရပါပြီ။ ဒီထဲမှာ အများဆုံးတွေ့ရတာကတော့ မင်္ဂလာဆောင် တွေ ပါပဲ။ မင်္ဂလာဆောင်ဆိုတာလည်း လူစုလူဝေးဖြစ်တဲ့အတွက် ကိုဗစ်မကူးဖို့ အထူးဂရုစိုက်သင့်ပါတယ်။ မင်္ဂလာဆောင်တွေကနေ  ကိုဗစ်ကူးစက်လာနိုင်သလား။ ကိုဗစ်က မပြီးသေးတာဖြစ်တဲ့အတွက် မင်္ဂလာဆောင်အပါအဝင် ဘယ်လိုပွဲလမ်းသဘင်၊ လူစုလူဝေးကမှ အန္တရာယ်ကင်းတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ လူနည်းနည်းပဲစုစု၊ များများပဲစုစု ရောဂါကူးနိုင်ခြေ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးထားမယ်။ ကိုဗစ်ကာကွယ်ရေး နည်းလမ်းတွေကို လိုက်နာမယ်ဆိုရင်တော့ ကူးစက်နိုင်ခြေကို လျှော့ချနိုင်မှာပါ။ မင်္ဂလာဆောင် ကျင်းပမယ့် သူတွေအနေနဲ့ ဘယ်လိုအချက်တွေကို လိုက်နာသင့်သလဲ။ ကိုယ့်ရဲ့ မင်္ဂလာပွဲကနေ လူတွေအများကြီး ကိုဗစ်ကူးသွားတယ်ဆိုရင် မင်္ဂလာမောင်နှံက စိတ်ကောင်းမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကူးစက်မှုကို လျှော့ချဖို့ အောက်ပါ အချက်တွေကို လိုက်နာသင့်ပါတယ်။ လေဝင်လေထွက်ကောင်းတဲ့နေရာမှာ […]

ကိုဗစ်ကတော့ ကမ္ဘာကြီးကို ခြိမ်းခြောက်လာခဲ့တာ နှစ်နဲ့ချီပြီး ကြာခဲ့ပါပြီ။ ကိုဗစ် Wave တစ်ခုချင်းစီကို မျိုးစိတ် တစ်ရပ်စီနဲ့ ဖန်တီးလာခဲ့တာပါ။ အခုနောက်ဆုံးကတော့ Omicron ပါ။ Omicron က စဖြစ်စမှာ မျိုးစိတ်က BA.1 ဆိုပေမယ့် အခုချိန်မှာတော့ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ အသီးသီးမှာ BA.2 အနေနဲ့ ကူးစက်နေပါတယ်။ ဒီ  Omicron မျိုးကွဲ BA.2 နဲ့ ပတ်သက်လို့ သိထားဖို့ လိုမယ့် အချက်လေးတွေကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ Omicron မျိုးကွဲ BA.2 နဲ့ ပတ်သက်လို့ ဒီဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘာတွေ သိထားဖို့ လိုမလဲဆိုတာကို အတူတူ ဆက်ကြည့်လိုက်ရအောင်လား။ Omicron မျိုးကွဲ BA.2ဆိုတာ Omicron မျိုးကွဲ BA.2ဆိုတာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် တစ်မျိုးပါပဲ။ ဗီဇပြောင်းလဲမှု အဆင့်ဆင့်နဲ့ ဆင့်ကဲ […]