အခြေခံကျန်းမာရေး

ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံး ကျန်းမာပြီး စိတ်သွားတိုင်းကိုယ်ပါနေစေဖို့  ဗီတာမင် နဲ့ သတ္တုဓာတ် တွေပြည့်ဝနေဖို့ လိုပါတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ ခန္ဓာကိုယ်အတွက် လိုအပ်တဲ့ သတ္တုဓာတ်တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ အိုင်အိုဒင်း ချို့တဲ့မှု ဖြစ်တဲ့အခါ ဘာတွေ ဖြစ်လာနိုင်လဲဆိုတာကို ပြောပြပေးပါရစေ။ အိုင်အိုဒင်း ချို့တဲ့နေပြီလား အိုင်အိုဒင်း ချို့တဲ့နေပြီလား ...... ခန္ဓာကိုယ်မှာ မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ သတ္တုဓာတ်တစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ အိုင်အိုဒင်း ချို့တဲ့လာတဲ့အခါ လည်ပင်းကြီးမယ် အိုင်အိုဒင်းချို့တဲ့လာတဲ့အခါ လည်ပင်းအရှေ့ဘက်မှာ ဖောင်းနေတာမျိုး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါကအတွေ့ရအများဆုံးသော အိုင်အိုဒင်းချို့တဲ့မှု လက္ခဏာတစ်ခုပါ။ အိုင်အိုဒင်းချို့တဲ့မှုကြောင့် သိုင်းရွိုက်ဂလင်းတွေ အဆမတန်ကြီးလာတဲ့ အခြေအနေတစ်ရပ်ပါ။ သိုင်းရွိုက်ဂလင်း ဆိုတာ လည်ပင်းအရှေ့ဘက်မှာရှိနေတဲ့သေးငယ်ပြီး လိပ်ပြာပုံစံရှိနေတဲ့ ဂလင်းလေးတွေပါ။ Thyroid-stimulating hormone (TSH) ရဲ့စေ့ဆော်မှုကိုရရှိတဲ့အခါ သိုင်းရွိုက်ဂလင်းက သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းလေးတွေကို စတင်ထုတ်လုပ်ပါတယ်။ ဒီလုပ်ဆောင်မှုတွေ ဟန်ချက်ညီနေစေဖို့အတွက်က အိုင်အိုဒင်းကို လိုအပ်ပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်မှာ အိုင်အိုဒင်း နည်းတဲ့အခါ […]

အလုပ်တွေ၊ မိသားစု တာဝန်တွေ ထဲမှာပဲ တစ်ချိန်လုံး မြှုပ်နှံပြီး နေနေတော့မှာလား။ အနည်းဆုံး တစ်နှစ်ကို တစ်ခေါက်လောက်တော့ အပန်းဖြေခရီးလေး ထွက်လိုက်ပါ။ မိသားစုနဲ့ဖြစ်ဖြစ်၊ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့။ ခရီးသွားတာက အလုပ်ပိုတွေလို့ ထင်နေတယ် ဆိုရင်တော့ ဒီအတွေးကို အခုချက်ချင်းပဲ ခေါင်းထဲက ဖယ်ထုတ်လိုက်ပါ။ ခရီးထွက်ပေးသင့်တဲ့ အကြောင်းအရင်း တွေကို သိသွားရင် ခုပဲ ခရီးသွားချင်စိတ် ပေါက်သွားမှာပါ။ ခရီးထွက်ပေးသင့်တဲ့ အကြောင်းအရင်း ခရီးထွက်ပေးသင့်တဲ့ အကြောင်းအရင်း ဆွေက တစ်ခုမကပါဘူး။ နေ့ရက်တိုင်းမှာ အလုပ်၊ မိသားစုကိစ္စတွေကိုပဲ စဉ်းစားနေရတဲ့ အခြေအနေထဲကနေ ရက်ပိုင်းလောက် ရုန်းထွက်လို့ ခရီးထွက်လိုက်မယ်ဆိုရင် စိတ်ဖိစီးမှု လျော့ကျစေမှာပါ ခရီးထွက်လိုက်တာ ပုံမှန် အခြေအနေ တစ်ရပ်ကနေ ရုန်းထွက်မှု တစ်ရပ်ပါပဲ။ ခရီးသွားနေစဉ်မှာ မိသားစု တာဝန်တွေနဲ့ ကင်းကွာနေမှာ ဖြစ်သလို အလုပ်ကိစ္စတွေကိုလည်း ခပ်ဝေးဝေးမှာ […]

အိမ်မှာ ခွေးလေး၊ ကြောင်လေးတွေ ဖြစ်တဲ့ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်လေးတွေ မွေးထားရင် တာဝန်တော့ကြီးပါတယ်။ ကျွေးရမွေးရ၊ စောင့်ရှောက်ရတာ အလုပ်တော့များပေမယ့် ချစ်စရာအမောပြေလေးတွေဖြစ်လို့ စိတ်ဖိစီးမှုတွေ ပြေစေပြီး စိတ်ပျော်လန်းဆန်းစေနိုင်ပါတယ်။ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်လေးတွေကို ချစ်ခင်ဂရုစိုက်ပေး၊ သန့်ရှင်းပေး၊ အစာကျွေးပေးပြီး ပျော်ရွှင်တဲ့ဘဝလေး ဖန်တီးပေးရင်း ကိုယ်လည်းစိတ်ချမ်းသာရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်လောက်ပဲချစ်ပါစေ ကျန်းမာရေးအတွက်တော့ ဂရုစိုက်ရပါမယ်။ ကျန်းမာရေးအသိမရှိဘဲ၊ စနစ်တကျမဟုတ်ဘဲ တိရစ္ဆာန်မွေးမြူထားခဲ့ရင် ကိုယ့်အိမ်မှာပဲ ရောဂါပိုးတွေ မွေးမြူနေသလို ဖြစ်နေပါလိမ့်မယ်။ စနစ်တကျလုပ်စရာရှိတာမလုပ်ဘဲ အစာလေးကျွေးထား၊ မွေးရုံမွေးထားရင်တော့ ကိုယ့်မိသားစုမှာရောဂါတစ်ခုခုဖြစ်တိုင်း၊ မကျန်းမာတိုင်း အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်လေးတွေကို တရားခံဖြစ်အောင် ဖန်တီးသလိုဖြစ်နေနိုင်ပါသေးတယ်။ ဥပမာ - "နင်ခဏခဏဖျားနေတာ ခွေးတွေ၊ ကြောင်တွေနဲ့ နီးနီးကပ်ကပ်မနေနဲ့လေ။ ပိုးတွေဘာတွေနဲ့။ သူတို့ကြောင့်ပဲနေမှာ" ဆိုပြီး ဘေးလူတွေက ပြောလာပါလိမ့်မယ်။ ကလေးငယ်ငယ်ရှိတဲ့အိမ်ဆိုရင် ပိုဂရုစိုက်သင့်ပါတယ်။ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်လေးတွေ မွေးထားရင် ကျန်းမာရေးအတွက် ဘယ်လိုဂရုစိုက်မလဲ ခွေးလေး၊ […]

ကဗျာတွေစာတွေထဲမှာပါလေ့ရှိတဲ့နွေဦးအငွေ့အသက်က သာယာလှပကြပါတယ်။ တကယ်လည်းလှပေမယ့် လက်တွေ့မှာ အပူဒဏ်နဲ့ပြေးမလွတ်နိုင်တာတော့ အမှန်ပဲလေ။ ရှုခင်းအလှအပထက် လူ့ကျန်းမာရေးအတွက်က ပိုအရေးကြီးတဲ့အတွက်နွေရာသီအတွင်းရောဂါကင်းဖို့ အရင်စဉ်းစားရမှာပါ။ ဒါ့ကြောင့်နွေရာသီမှာ အဖြစ်များတဲ့ရောဂါတွေကို သတိထားပြီး ကြိုတင်ကာကွယ်သင့်၊ ဆင်ခြင်နေထိုင်သင့်ပါတယ်။ နွေရာသီမှာ အဖြစ်များတဲ့ရောဂါ (၅) မျိုး (၁) အပူလျှပ်ခြင်း -ပြင်းထန်တဲ့အပူဒဏ်အောက်မှာနေရတာကြာလာတဲ့အခါ ခန္ဓါကိုယ်အပူချိန်ကမြင့်တက်လာရာက အပူလျှပ်တတ်ပါတယ်။ ပုံမှန်မဟုတ်ဘဲခန္ဓါကိုယ်အပူချိန်လွန်ကဲတဲ့အခါ ဖြစ်တတ်တဲ့ ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ခေါင်းမူးခြင်း၊နှလုံးခုန်မြန်ခြင်း၊ကြွက်သားနာကျင်ကိုက်ခဲခြင်းနဲ့ အဖျားတက်ခြင်းလက္ခဏာတွေက သိသာပါတယ်။ အပူလျှပ်တဲ့အခါ အရေးပေါ်ပြုစုကုသမှုလိုအပ်ပါတယ်။သေချာဂရုမစိုက်ရင် ဦးနှောက်၊နှလုံး၊ကျောက်ကပ်နဲ့ကြွက်သားတွေကို ထိခိုက်စေနိုင်ပြီး ကုသမှုခံယူဖို့နှောင့်နှေးခဲ့ရင် ဆိုးရွားတဲ့ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေနဲ့အသက်ဆုံးရှုံးရတဲ့အထိဖြစ်နိုင်ပါတယ်။   (၂) အစာအဆိပ်သင့်ခြင်း -အစာအဆိပ်သင့်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းက အစားအစာ သို့မဟုတ် ရေမှာ ပါတဲ့ဘက်တီးရီးယားကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ပူအိုက်စွတ်စိုတဲ့ရာသီကြောင့်လည်း ဘက်တီးရီးယားပေါက်ဖွားလွယ်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင်ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ အစာအဆိပ်သင့်တဲ့အခါ ဗိုက်အောင့်ခြင်း၊မအီမသာဖြစ်ခြင်း၊ဝမ်းပျက်ခြင်း၊ ပျို့အန်ခြင်းတို့နဲ့လက္ခဏာပြလာတတ်ပါတယ်။ အသားစိမ်းတွေ၊ ဖုံးအုပ်မထားတဲ့ လမ်းဘေးစာတွေ၊ မသန့်ရှင်းတဲ့ရေ စတာတွေကရောဂါဖြစ်စေနိုင်တဲ့ပိုးတွေ သယ်ဆောင်ထားတဲ့အစားအသောက်တွေဖြစ်နေနိုင်ပါတယ်။   (၃) မျက်စိနာခြင်း- မျက်စိနာခြင်းဟာ မျက်မြှေးကိုရောင်ရမ်းစေတဲ့ […]

အစားစားပြီးချိန်မှာ အခုပြောမယ့် အပြုအမူတွေကို အလေ့အကျင့် တစ်ခုလို လုပ်မိနေလား၊ ဒါဆိုရင်တော့ အခုပဲ ပြင်လိုက်ပါလို့ ပြောပါရစေနော်။ အကြောင်းကတော့ အမှတ်တမဲ့ လုပ်မိနေတဲ့ အလေ့အထတွေကြောင့် ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်လာစေနိုင်တာကြောင့်ပါ။ အစားစားပြီးချိန်မှာ မလုပ်သင့်တဲ့အလေ့အထများ အစားစားပြီးရင် ဒီအလေ့အထတွေကို လုပ်မိနေလား............... ဒါဆိုရင်တော့ ပြင်ဆင်ဖို့ လိုနေပါပြီ။ အိပ်တာ အားလပ်ရက် နေ့လယ်နေ့ခင်းတွေမှာ ထမင်းစားပြီးတာနဲ့ တစ်ရေးလောက်ဆိုပြီး အိပ်မိနေတယ်ဆိုရင် မအိပ်ပါနဲ့။ ညဘက်တွေမှာလည်း ညစာကိုနောက်ကျမှစားပြီး အိပ်တာမျိုး မလုပ်ပါနဲ့။ ဒီလိုလုပ်တာက အစာခြေစနစ်ကို ဝန်ပိစေပြီး အစာမကြေတာမျိုး ဖြစ်စေနိုင်တာကြောင့်ပါ။ ဒီလို အိပ်လိုက်တဲ့အခါ အစာခြေအက်ဆစ်တွေက အစာအိမ်ထဲကနေတဆင့် အစာပြွန်ထဲကို ရောက်ရှိလာပြီး ရင်ပူတာမျိုး ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အကောင်းဆုံးက အစားစားပြီး ၂ နာရီကြာမှ အိပ်ဖို့ပါ။ ဆေးလိပ်သောက်တာ အစားတစ်ခုခု စားပြီးရင် ခံတွင်းချဉ်လို့ ဆိုပြီး ဆေးလိပ်လေး တစ်လိပ်လောက် […]