အင်းဆက်မှတဆင့် ကူးစက်သော ရောဂါများ

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Pubic Lice (ဆီးခုံသန်းများ ) ကဘာလဲ။ ဆီးခုံသန်းများကို crabs များဟုလည်းခေါ်ပြီး လိင်အင်္ဂါတစ်ဝိုက်တွင် အလွန်သေးငယ်သော အင်းဆက်များ ကူးစက်ပေါက်ဖွားသည့် အခြေအနေကို ဆိုလိုပါသည်။ လူသားများကို ကူးစက်တတ်သည့် သန်းသုံးမျိုးရှိသည်။ Pediculus humanus capitis: ခေါင်းသန်း Pediculus humanus corporis: ကိုယ်သန်း Phthirus pubis: ဆီးခုံသန်း သန်းများသည် လူသွေးကိုစားသုံးပြီး ရှိသည့်နေရာတွင် အလွန်အမင်းယားယံခြင်းကို ဖြစ်စေပါသည်။ ဆီးခံသန်းများသည် ဆီးခုံမွှေးများတွင်နေထိုင်လေ့ရှိပြီး လိင်ဆက်ဆံစဉ် ကူးစက်တတ်ပါသည်။ တစ်ချို့ရှားပါးသော ဖြစ်ရပ်များတွင် မျက်တောင်မွှေး၊ ချိုင်းမွှေးနှင့် မျက်နှာမွှေးများဆီသို့ပါ ပျံ့နှံ့တတ်ပါသည်။ ကိုယ်သန်းခေါင်းသန်းများထက် ဆီးခုံသန်းများက ပိုသေးငယ်သည်။ Pubic Lice (ဆီးခုံသန်းများ ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ ဆီးခုံသန်းများသည် လိင်မှတစ်ဆင့်ကူးစက်သော ရောဂါများ ရှိသူများတွင် ပိုအဖြစ်များသည်။ သို့သော် ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်သောအချက်အလက်များကို လျှော့ချခြင်းအားဖြင့် စီမံနိုင်ပါသည်။ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက် […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်West Nile Virus Infection (ဝတ်စ်နိုင်းလ်ဗိုင်းရပ်ကူးစက်ပိုးဝင်ခြင်း) ကဘာလဲ။ ကူးစက်ပြန့်ပွားတတ်တဲ့ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်ပိုးကူးစက်ခံနေရတဲ့ခြင်ကနေ ရောဂါကုူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်။ ဦးနှောက်အမြှေးပါးရောင်ခြင်းကဲ့သို့ ပြင်းထန်တဲ့ဦးနှောက်ရောဂါကိုဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ West Nile Virus Infection (ဝတ်စ်နိုင်းလ်ဗိုင်းရပ်ကူးစက်ပိုးဝင်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ အသက်ကြီးသူတွေ အထူးသဖြင့ အသက်၅၀အထက်နဲ့ခုခံအားနည်းနေသူတွေမှာ ကူးစက်ခံရနိုင်ချေအများဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ လက္ခဏာများWest Nile Virus Infection (ဝတ်စ်နိုင်းလ်ဗိုင်းရပ်ကူးစက်ပိုးဝင်ခြင်း) ရဲ့လက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ ကူးစက်ခံရတဲ့လူနာ ၇၀ကနေ ၈၀%လောက်မှာ လက္ခဏာတွေမပြတတ်ပါဘူး။ သိပ်မပြင်းထန်ဘူးဆိုရင် တွေ့ရတတ်တဲ့လက္ခဏာတွေကတော့- ဖျားခြင်း ခေါင်းကိုက်ခြင်း ကိုယ်လက်ကျောနာကျင်ြခ်း မောပန်းနုံးချိခြင်း အရေပြားအဖိမ့်ထခြင်း ပြန်ရည်ကျိတ်များကြီးခြင်း မျက်စိနာခြင်း ပြင်းထန်တဲ့အခြေအနေမှာတော့ အောက်ပါလက္ခဏာတွေတွေ့ရနိုင်ပါတယ်။ အဖျားကြီးခြင်း ပြင်းပြင်းထန်ထန်ခေါင်းကိုက်ခြင်း လည်ပင်းဇက်ကြောတောင့်ခြင်း လုပ်ဆောင်ချက်များအားနည်းခြင်း သတိလစ်ခြင်း တုန်ခြင်းကြွက်သားများတွန့်ခြင်း ဆက်စပ်လုပ်ဆောင်နိုငစွမ်းကင်းမဲ့ြခ်င်း တက်ခြင်း နာကျင်ခြင်း ကြွက်သားများသေခြင်းအားနည်းခြင်း အထက်မှာဖော်ပြထားတဲ့အထဲမှာမပါဝင်တဲ့ အခြားသောလက္ခဏာတွေလည်းရှိနိုင်ပါသေးတယ်။ တကယ်လို့ကိုယ့်ဆီမှာ ရောဂါလက္ခဏာတစ်ခုခုများရှိနေမလားဆိုပြီး စိုးရိမ်နေမယ်ဆိုရင် ဆရာဝန်နဲ့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်သင့်ပါတယ်။ ဘယ်အချိန်မှာ ဆရာဝန်နဲ့ သွားရောက်တွေ့ဆုံသင့်သလဲ သိပ်မပြင်းထန်တဲ့အခြေအနေတွေမှာ သူ့ဘာသာသူပျောက်ကင်းသွားလေ့ရှိပါတယ်။ အဖျားကြီးခြင်း၊ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ဇက်ကြောတက်ခြင်းစတဲ့ ပြင်းထန်တဲ့လက္ခဏာတွေပေါ်ခဲ့မယ်ဆိုရင် ဆရာဝန်နဲ့ချက်ချင်းပြသင့်ပါတယ်။ အကြောင်းရင်းများWest Nile Virus Infection (ဝတ်စ်နိုင်းလ်ဗိုင်းရပ်ကူးစက်ပိုးဝင်ခြင်း) ကိုဘာတွေကဖြစ်စေသလဲ ဝတ်စ်နိုင်းလ်ဗိုင်းရပ်ကူးစက်ရောဂါကို ဖြစ်စေတဲ့ဗိုင်းရပ်က ပတ်ဝန်းကျင်နေရာတော်တော်များများမှာ တွေ့နိုင်ပြီး ငှက်နဲ့နို့တိုက်သတ္တဝါတွေကို ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ အများဆုံးဖြစ်တတ်တာကတော့ ကူးစက်ခံ၇တဲ့ငှက်ကိုကိုက်ရာကနေ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Malaria (ငှက်ဖျား ) ကဘာလဲ။ ငှက်ဖျားသည့် ကပ်ပါးပိုးတစ်မျိုးကြောင့်ဖြစ်ရသော အသက်အန္တရာယ်ရှိသည့် ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ကူးစက်ခံထားရသော အနောဖလိခြင်ကိုက်လျှင် ငှက်ဖျားဖြစ်စေသော ပလက်စမိုးဒီးယမ် ကပ်ပါးပိုးသည် ကိုက်ရာမှတစ်ဆင့် သွေးထဲရောက်သွား၏။ သင့်၌ငှက်ဖျားဖြစ်လာပြီးဆိုပါက ချမ်းတုန်ဖျားခြင်းအား ခဏခဏခံစားရမည်ဖြစ်ပြီး ၂ ရက် ၃ ရက်လျှင်တစ်ခါကျ စက်ဝိုင်းပုံစံနှင့် ဖြစ်ပွားတတ်ပါသည်။ Malaria (ငှက်ဖျား ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ ဒီရောဂါသည် သမပိုင်းဒေသများထက် အပူပိုင်းနှင့် အပူလျော့ပိုင်းဒေသများတွင် အလွန်အဖြစ်များ၏။ အသက်အရွယ်မရွေးဖြစ်နိုင်သည်။ ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်သောအချက်အလက်များကို လျှော့ချခြင်းအားဖြင့် စီမံနိုင်ပါသည်။ အချက်အလက်များထပ်မံသိရှိဖို့အတွက် ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါသည်။ လက္ခဏာများMalaria (ငှက်ဖျား ) ရဲ့လက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ ငှက်ဖျား ၏ အဖြစ်အများဆုံးရောဂါလက္ခဏာများမှာ   ချမ်းတုန်ခြင်း ဖျားခြင်း ချွေးအလွန်ထွက်ခြင်း ခေါင်းကိုက်ခြင်း အန်ခြင်း၊ ပျို့ခြင်း ဝမ်းလျှောခြင်း သွေးအားနည်းခြင်း ကြွက်သားနာခြင်း တက်ခြင်း ကိုမာဝင်ခြင်း သွေးဝမ်းသွားခြင်း     အထက်တွင်ဖော်ပြထားသည့်အထဲမှာမပါဝင်သေးသော အခြားလက္ခဏာများလည်း ရှိနိုင်ပါသေးသည်။ အကယ်၍ကိုယ့်ဆီ၌ ရောဂါလက္ခဏာတစ်ခုခုများရှိနေမလားဆိုပြီး စိုးရိမ်နေမယ်ဆိုပါက ဆရာဝန်နှင့်ဆွေးနွေးတိုင်ပင်သင့်ပါသည်။   ဘယ်အချိန်မှာ ဆရာဝန်နဲ့ သွားရောက်တွေ့ဆုံသင့်သလဲ သင့်၌ အောက်ဖော်ပြပါအချက်အလက်များထဲမှ တစ်ခုခုရှိခဲ့လျှင် သင့်ဆရာဝန်နှင့် […]

Malaria (ငှက်ဖျား) ဆိုတာ ဘာလဲ ဆိုတာကို လေ့လာလိုက်ရအောင်နော်။ Malaria (ငှက်ဖျား) ဆိုတာ ဘာလဲ  Malaria (ငှက်ဖျား) ဆိုတာ က အဖျားကြီးပြီးချမ်းတုန်လာတဲ့ပြင်းထန်တဲ့ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ရောဂါပိုးသယ်ဆောင်ထားတဲ့Anopheles အမျိုးအစားခြင်ကိုက်ခံရတာကနေတဆင့် ကူးစက်တာဖြစ်ပါတယ်။ရောဂါပိုးကူးစက်ခံထားရတဲ့ခြင်တွေကPlasmodium ပိုးတွေကိုသယ်ဆောင်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါပိုးသယ်ဆောင်ထားတဲ့ခြင်က လူကိုကိုက်လိုက်တဲ့အခါရောဂါပိုးကသွေးကြောတွေထဲကိုရောက်ရှိသွားပါတယ်။ ပိုးတွေက ခန္ဓါကိုယ်ထဲရောက်ရှိသွားတဲ့အခါ အသည်းဆီကိုရောက်ရှိသွားပြီး အသည်းမှာရှင်သန်ကြီးထွားတာဖြစ်ပါတယ်။ အရွယ်ရောက်လာတဲ့အခါမှာတော့ ပိုးတွေကသွေးကြောထဲရောက်ရှိသွားပြီးသွေးနီဥဆဲလ်တွေဆီကို စတင်ကူးစက်ပါတယ်။သွေးနီဥဆဲလ်ထဲရောက်ရှိသွားပြီးနောက် ၄၈ နာရီကနေ ၇၂ နာရီအတွင်းပေါက်ပွားလာပြီး ဆဲလ်တွေဆီကိုကူးစက်တာဖြစ်ပါတယ်။ ပိုးတွေကသွေးနီဥဆဲလ်တွေထဲမှာ ဆက်လက်ပြန့်နှံ့နေပြီး ၂ ရက် ၃ ရက်အကြာမှာမှရောဂါလက္ခဏာတွေစပေါ်လာပါတယ်။ ငှက်ဖျားရောဂါပိုးရှင်သန်ပေါက်ဖွားရာ အပူပိုင်းနဲ့ သမပိုင်းတွေမှာ ရောဂါအဖြစ်များပါတယ်။ ငှက်ဖျားရောဂါလက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ ငှက်ဖျားရောဂါရဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေကို သာမန်ငှက်ဖျားရောဂါ (uncomplicatedmalaria) နဲ့ပြင်းထန်တဲ့ငှက်ဖျားရောဂါ (severe mlaria) ဆိုပြီး ၂ မျိုးခွဲခြားသတ်မှတ်ထားပါတယ်။ သာမန်ငှက်ဖျားရောဂါ (Uncomplicated malaria) သာမန်ငှက်ဖျားရောဂါကိုရောဂါလက္ခဏာပေါ်လာတဲ့အချိန်မှသာသိရှိနိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။ပြင်းထန်တာမျိုးတွေနဲ့ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါထိခိုက်တာမျိုးတွေတော့မရှိပါဘူး။ မကုသဘဲနေမယ်ဆိုရင်တော့ရောဂါပြင်းထန်လာနိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်ခံအားနည်းနေမယ်ဆိုရင်လည်းရောဂါကပြင်းထန်လာနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါလက္ခဏာတွေ အနေနဲ့ကတော့ အေးတာ၊ ပူတာ။ ချွေးထွက်တာတွေ ကနေတဆင့် […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Chikungunya (ချင်ကန်ဂူညာ အဖျားခေါ် ဆင်တုပ်ကွေးရောဂါ) ကဘာလဲ။ ချင်ကန်ဂူညာဆိုတာ ခြင်ကနေ ကူးစက်တဲ့ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဖြစ်ပါတယ်။ ကူးစက်တဲ့ လူနာဟာ အများအားဖြင့်ဖျားနာခြင်းနှင့်ပြင်းထန်သောအဆစ် နာကျင်မှုရုတ်တရက်စတင်ခြင်းတို့ ပူးတွဲ ခံစားရပါတယ်။ ချင်ကန်ဂူညာ ( Chikungunya )ဗိုင်းရပ်စ်ပထမဦးဆုံးတွေ့တာဟာ တန်ဇန်းနီးယားမှာဖြစ်ပြီး 1952 ခုနှစ်မှာ ဖြစ်ပွား ခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ Togaviridae မျိုးနွယ်ဝင် alphavirus genus မျိုးစိတ် Ribonucleic အက်ဆစ် (အာအန်အေ) ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးဖြစ်ပါတယ်။ Chikungunya (ချင်ကန်ဂူညာ အဖျားခေါ် ဆင်တုပ်ကွေးရောဂါ) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ Chikugunya အာရှ, အာဖရိက, ဥရောပနှင့်အမေရိကတိုက် တို့က နိုင်ငံ 60 ကျော်မှာ ဖြစ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ ဘယ်အသက်အရွယ်မဆိုကျားမမရွေး သက်ရောက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာသင့်ရဲ့အန္တရာယ်ဖြစ်နိုင်ချေကို လျှော့ချစီမံခန့်ခွဲနိုင်ပါတယ်။ နောက်ထပ်သတင်းအချက်အလက်အတွက် သင့်ဆရာဝန်နှင့်အတူဆွေးနွေးပေးပါ။ လက္ခဏာများChikungunya (ချင်ကန်ဂူညာ အဖျားခေါ် ဆင်တုပ်ကွေးရောဂါ) […]

ခြင်ဆိုတာ တဝီဝီအသံနဲ့ အနှောင့်အယှက်ပေးရုံမက အကိုက်ခံရရင်လည်း ယားစပ်စပ်ဖြစ်ကျန်ခဲ့တဲ့ခံစားချက်က နေရခက်ပါတယ်။ ခြင်ကပေးတဲ့ပြဿနာက ဒါတင်မကပါဘူး။ ခြင်က သယ်ဆောင်လာတဲ့ရောဂါပိုးတွေကလည်း မနည်းမနောပါပဲ။ နောက်ဆက်တွဲအန္တရာယ်ကြီးမားတဲ့ရောဂါပိုးတွေကို ခြင်ကိုက်ခံရတဲ့အချိန်မှာ ကူးစက်ရရှိတတ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာအဖြစ်များတဲ့ ခြင်ကတဆင့်ကူးစက်တတ်သောရောဂါတွေကို ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ ဆိုတာ ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာအဖြစ်များတဲ့ ခြင်ကတဆင့်ကူးစက်တတ်သောရောဂါတွေကို ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ နေရာဒေသနဲ့ ခြင်အမျိုးအစားအလိုက် ကူးစက်ရရှိနိုင်တဲ့ရောဂါတွေက အမျိုးမျိုးရှိပေမယ့် အာရှဒေသဖြစ်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ဒီရောဂါတွေ အဖြစ်များပါတယ်။ သွေးလွန်တုပ်ကွေးရောဂါ Aedes ခြင်အကိုက်ခံရတဲ့သူရဲ့ သွေးထဲကို ရောဂါပိုးဝင်ရောက်ပြီး ကူးစက်ခံရတာဖြစ်ပေမယ့် ကလေးတွေမှာ ပိုအဖြစ်များပါတယ်။ တစ်ခါတရံမှာ သွေးလွန်တုပ်ကွေး လက္ခဏာတွေက အပျော့စားဖြစ်ပြီး တုပ်ကွေး သို့မဟုတ် တခြားရောဂါလက္ခဏာတွေအဖြစ် အထင်မှားတတ်ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သွေးလွန်တုပ်ကွေးက ဒီအတိုင်းမသက်သာနိုင်ဘဲ ပိုပြင်းထန်လာနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါသိတာနောက်ကျရင် ပြင်းထန်တဲ့ dengue hemorrhagic fever ဖြစ်လာပြီး အဖျားတက်ခြင်း၊ သွေးကြောတွေထိခိုက်ခြင်း၊ နှာခေါင်းနဲ့ သွားဖုံးသွေးယိုခြင်း၊ […]