ကလေးအပြုအမူနဲ့ဖွံ့ဖြိုးမှုပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများ

အော်တစ်ဇင်ဆိုတာဘာလဲ။ အော်တစ်ဇင်(Autism Spectrum Disorder လို့လည်းခေါ်ကြတယ်)ဆိုတာ ပြင်းထန်ဆိုးရွားတဲ့ဦးနှောက်နဲ့အာရုံကြောဆိုင်ရာရောဂါတမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီရောဂါဟာဝေဒနာရှင်ကလေးရဲ့တခြားလူတွေနဲ့ပြောဆိုပေါင်းသင်းဆက်ဆံနိုင်စွမ်းကိုအဓိကထိခိုက်စေပါတယ်။ အရာတခုခုဒါမှမဟုတ်စိတ်ဝင်စားရာတခုခုကိုတချိန်လုံးထပ်ခါတလဲလဲလုပ်နေတတ်တဲ့အမူအကျင့်ဟာလည်းဒီရောဂါရဲ့လက္ခဏာတခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်ဒီရောဂါဟာပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေး၊ပညာရေးနဲ့နေ့စဉ်နေထိုင်သွားလာမှုတွေကိုဆိုးဆိုးရွားရွားကိုထိခိုက်စေတာပါ။   ကိုယ့်ကလေးမှာအော်တစ်ဇင်ရောဂါဖြစ်နေပြီဆိုတာဘယ်လိုသိနိုင်မလဲ။ အောက်မှာပြောပြထားတဲ့အချက်တွေကိုသတိထားမိပြီဆိုရင်ကလေးကိုဆရာဝန်ဆီခေါ်သွားပါ။ အသက်၆လမှာမပြုံးမရယ်တာ၊အရယ်အပြုံးကိုမတုန့်ပြန်တာ။ အသက်၉လမှာပတ်ဝန်းကျင်ကကြားရတဲ့အသံလေးတွေကိုလိုက်မတုပတာ၊ဘာမျက်နှာအမူအရာမှမဖော်ပြတာ။ အသက်၁၂လမှာဘာသံမှမပြုနိုင်သေးတာ။ အသက်၁၄လမှာလက်ဟန်ခြေဟန် (လက်ညှိုးထိုးတာ၊လက်ဝှေ့ယမ်းတာမျိုး) မလုပ်ပြနိုင်တာ။ အသက်၁၆လမှာစကားတလုံးတောင်စမပြောနိုင်သေးတာ။ အသက်၁၈လမှာတခုခုလုပ်တမ်းမဆော့တတ်တာ (ဥပမာ။ ကျားကြီးလုပ်မယ်၊သားသားလေးကဆင်ကြီးဖြစ်သွားပြီစသဖြင့်ပေါ့)။ အသက်၂၄လမှာစကားစုနှစ်စုမပြောနိုင်တာ။ အရင်ကတတ်ပြီးသားစကားတွေ၊လုပ်တတ်ပြီးသားအရာတွေ (ဘယ်အချိန်မှာမဆို)ပျောက်ကုန်တာ။   အော်တစ်ဇင်ကလေးတွေစကားပြောတတ်လာအောင်ဘယ်လိုကူညီပေးမလဲ။ အသုံးဝင်တဲ့နည်းစနစ်လေးတွေအောက်ပါဖော်ပြထားပါတယ်။ ကလေးတွေဟာကစားရင်းနဲ့သင်ယူတာဖြစ်တာမို့ကစားနည်းလေးတွေများများဆော့ပေးပါ။ တခြားကလေးတွေနဲ့ပေါင်းသင်းဆက်ဆံခိုင်းပါ။ စကားသင်တဲ့အခါမှာလည်းဒီသဘောအတိုင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။ အပြန်အလှန်ကစားရတဲ့ဂိမ်းကစားနည်းလေးတွေဟာသင်နဲ့သင့်ရင်သွေးလေးတို့အပြန်အလှန်နီးနီးကပ်ကပ်ဆက်ဆံနိုင်မယ့်အခွင့်အလမ်းကောင်းတခုဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးသဘောကျနှစ်ခြိုက်တဲ့ကစားနည်းမရောက်မချင်းတမျိုးပြီးတမျိုးပြောင်းကစားပါ။ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးကိုတိုးတက်မြင့်မားစေတဲ့ကစားနည်းလေးတွေကိုလည်းရှာဖွေကစားပေးပါ။   သင့်ကလေးရဲ့အသံနဲ့ကစားတဲ့ဟန်အမူအရာလေးတွေကိုတုပပြီးလုပ်ပြပါ။ ဒီလိုလုပ်ခြင်းဟာသင့်ကလေးနဲ့ဆက်ဆံရာမှာအထောက်အကူဖြစ်စေသလိုသူလေးကလည်းတပြန်တလှည့်သင့်ကို ပြန်ပြီးအတုခိုးပြပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့်ဒီနေရာမှာတခုသတိထားရမှာကကလေးရဲ့မကောင်းတဲ့အမူအရာဟန်ပန်တွေ၊ဖျက်လို့ဖျက်ဆီးလုပ်တာတွေကိုတော့အားပေးအားမြှောက်နဲ့တုပမပြမိဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။   =သင့်ကလေးကိုစကားများများပြောဖို့အခွင့်အလမ်းလေးတွေဖန်တီးပေးပါ။ သင့်ကလေးကတော်တော်နဲ့စကားမပြောနိုင်တဲ့အခါသင့်အနေနဲ့အားမလိုအားမရဖြစ်ပြီးထောက်ပေးဖို့ကြိုးစားမိပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိုမလုပ်ပါနဲ့။ ကလေးကစကားပြန်မပြောသည့်တိုင်သူလေးကိုတတ်နိုင်သမျှစကားပြောနိုင်ဖို့အခြေအနေလေးတွေကို ပြုလုပ်ပေးပါ။ တကယ်လို့သင်ကကလေးကိုမေးခွန်းတခုမေးချင်တဲ့အခါမျိုးဒါမှမဟုတ်ကလေးကသင့်ကိုတခုခုပြောပြဖို့ကြိုးစားနေတယ်လို့သတိထားမိတဲ့အခါမျိုးတွေမှာသူလေးရဲ့မျက်နှာကိုကြည့်ပြီး ငြိမ်ငြိမ်လေးနေကာစောင့်ကြည့်ပြီးကလေးကိုစကားပြောဖို့အခွင့်အရေးပေးပါ။ အသံလေးထွက်လာတာဒါမှမဟုတ်အမူအရာတခုခုပြတာမျိုးကိုအသေအချာစောင့်ကြည့်ပြီးချက်ချင်းတုန့်ပြန်ပေးပါ။   လွယ်လွယ်နဲ့ရိုးရိုးရှင်းရှင်းပြောပါ။ ရိုးရှင်းပြီးလွယ်ကူတဲ့စကားလုံးလေးတွေရွေးချယ်ပြီးသုံးမယ်ဆိုရင်ကလေးငယ်အနေနဲ့သင်ဘာပြောလဲဆိုတာကိုပိုပြီးလွယ်လွယ်ကူကူနားလည်နိုင်စေမှာပါ။ ဒီလိုဆိုတော့သူတို့အတုခိုးပြီး ပြန်ပြောရင်လည်းပြောရလွယ်သွားမယ်လေ။ သင့်ကလေးဟာစကားလုံးဝမပြောဖူးဆိုရင်တော့စကားလုံးတလုံးထဲနဲ့ကလေးကိုဆက်သွယ်ပြောဆိုပါ (ဥပမာ။ ဘောလုံးနဲ့ဆော့နေတဲ့အချိန်ဆို "ကန်" "ဖမ်း" စသဖြင့်ပေါ့)။ စကားလုံးတလုံးထဲနဲ့စတင်ပြီးသင့်ကလေးစကားပြောလာပြီဆိုရင်တော့နောက်ထပ်တလုံးဆီတက်တက်ပြီးသင်ပေး၊ပြောပေးသွားဖို့အရေးကြီးပါတယ်။ အဆင့်မကျော်ပါစေနဲ့။   Hello Health Groupသည် ဆေးပညာအကြံပြုချက်များ၊ ရောဂါရှာဖွေအတည်ပြုချက်များနှင့် ကုသမှုများမပြုလုပ်ပေးပါ။

Autism ဆိုတာ ဘာလဲ။ Autism ဟာ ကလေးအသက် သုံးနှစ်လောက်မှာ ဖြစ်တဲ့ ဘဝတစ်လျှောက်လုံးအတွက် အာရုံကြောစနစ်ဆိုင်ရာ ရောဂါတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ Autism ဟာ လူမှုဆက်ဆံရေး မပြုနိုင်ခြင်း၊ စကားဖြင့် ဖြစ်စေ၊ စကားမပြောပဲဖြစ်စေ ဆက်သွယ်ရန် ခက်ခဲခြင်း၊ အပြုအမူပိုင်းဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ခြင်း၊ ထပ်ခါထပ်ခါ ပြုခြင်းတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒီအခြေအနေတွေဟာ လူနာရဲ့ အခြေခံဖွံ့ဖြိုးမှုတွေကို နောက်ကျစေပါတယ်။   ကလေးငယ်တွေနဲ့ လမ်းလျှောက်တတ်ခါက ကလေးငယ်တွေမှာ Autism လက္ခဏာများ ကလေးငယ်မှာ ရောဂါရှိတယ်ဆိုတာ စောစီးစွာ သိလေလေ အခြေအနေကို ထိန်းချုပ်နိုင်လေလေ ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် Autism ကို ကလေးအသက် ၂ နှစ်အတွင်းမှာ သိရှိဖို ခက်ခဲပါတယ်။ ဒါကြောင့် မိဘတွေဟာ အောက်ဖေါ်ပြပါ လက္ခဏာတွေ ရှိလားဆိုတာ သိရှိဖို့ ကလေးတွေကို သေချာ […]

ကလေးများသည် လူကြီးများကဲ့သို့ တူညီသောစိတ်ရောဂါများရရှိနိုင်သည်။ သို့သော် သူတို့၏ လက္ခဏာများအား မိဘများသတိထားမိရန် ခက်ခဲပါသည်။ ထို့ကြောင့် စိတ်ရောဂါခံစားနေရသည့် ကလေးများတွင် ထိရောက်သောကုသမှုမရရှိကြပါ။ မိဘများအနေနှင့် ကလေးများရှိစိတ်ရောဂါသတိပေးသည့် လက္ခဏာများကိုသိပြီး အချိန်မှီကျော်လွှားသင့်ပါသည်။ စိတ်ရောဂါရှိသည့် ကလေးများ၏ အမူအရာသည် တူညီသောရောဂါရှိသည့် လူကြီးနှင့် ကွဲပြားနိုင်သည်။ ဥပမာ- စိတ်ကျရောဂါရှိသည့် ကလေးသည် လူကြီးထက်ပို၍ စိတ်တိုလွယ်သည် ။ လူကြီးများတွင် ပို၍ဝမ်းနည်းနိုင်ပါသည်။ ကလေးများ ကြုံတွေ့ရသည့် အချို့သောစိတ်ရောဂါများ စိုးရိမ်ပူပန်မှု- စိုးရိမ်စိတ်ရှိသည့် ကလေးများသည် ကြောက်ရွံမှု၊ စိုးရိမ်မှု၊ အာရုံရှုပ်ထွေးမှုစသည့် အခြေအနေများကို တုံြ့ပန်ကြပါသည်။ ဖျက်ဆီးလိုသောအပြုအမူများ- ဤရောဂါရှိသည့် ကလေးများသည် ကျောင်းစသည့် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် စည်းမျဉ်းများချိုးဖောက်ပြီး လူမှုဝန်းကျင်နှင့် ဆန့်ကျင်သည့် အပြုအမူများရှိနိုင်ပါသည်။ ပျံ့နှံ့သောတွေးများဖြစ်ပေါ်သည့် ပြဿနာများ- ကလေးသည် တွေးသည့်အခါ အာရုံရှုပ်ထွေးနေပြီးကမ္ဘာလောကကြီးကိုနားမလည်နိုင်သောအခြေအနေတစ်ခုဖြစ်သည်။ စားသောက်ခြင်းပုံမမှန်သည့် ကလေးများတွင် အစာတစ်ခုစားရန်တွန်းအားပေးသည့်အခါ ပြင်းထန်သောစိတ်ခံစားမှုများစသည့် ပုံမမှန်သည့် အပြုအမူများရှိနိုင်သည်။ အတွေးများကိုသက်ရောက်သော […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Autism (အော်တစ်ဇင်) ကဘာလဲ။ အော်တစ်ဇင် ဆိုတာက ကလေးဘဝထဲကစပြီး တစ်ဘဝလုံးကြန့်ကြာနေနိုင်တဲ့ ဦးနောက်အာရုံကြောနှင့် ဖွံဖြိုးမှုဆိုင်ရာ စိတ္တဇအထီးကျန်ဝေဒနာ တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ အော်တစ်ဇင် က လူတွေနှင့် ဆက်ဆံတာတွေ၊ ပြောဆိုတာတွေနှင့် သင်ကြားမှုပိုင်းတွေကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ ဒီရောဂါရှိတဲ့ ကလေးတွေမှာ လူမှုဆက်ဆံရေး၊ အရိပ်ပြ အကောင်မမြင်၊ စကားနားမလည်ခြင်း နှင့် အမြင်ကျဉ်းခြင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများ၊ အစွဲအလမ်းကြီးခြင်း စတဲ့ အခက်အခဲတွေ ကြုံတွေ့နိုင်ပါတယ်။ ဒီအပြုအမူတွေက အနည်းအကျဉ်းမှ ဒုက္ခိတဖြစ်တဲ့အထိဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အော်တစ်ဇင် က ရောဂါနှင့် ရောဂါလက္ခဏာအနည်းအများပေါ်မူတည်ပြီး အမျိုးမျိုးဖြစ်နိုင်ပြီး အထူးသဖြင့် ရောဂါအခြေအနေ မပြင်းထန်တဲ့ ကလေးတွေ သို့မဟုတ် ပိုဆိုးတဲ့ရောဂါတွေက ဖုံးကွယ်ထားခံရလျှင် မသိသာနိုင်ပါဘူး။ သိပ္ပံပညာရှင်တွေကတော့ အော်တစ်ဇင် ကိုဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းအရာကို သေချာမသိကြသော်လည်း မျိုးရိုးဗီဇနှင့် ပတ်ဝန်းကျင် နှစ်မျိုးစလုံးနှင့် သက်ဆိုင်နိုင်တယ်လို့ […]

ကလေးတိုင်းက မိဘတိုင်းအတွက် အဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့ရတနာတွေပါ။ မိဘနေရာရောက်လာတဲ့အခါ သားသမီးထက်အရေးကြီးတာဘာမှမရှိသလိုကိုခံစားရမှာ အမှန်ပါပဲ။ သားသမီးတွေမှာ ထိခိုက်ခံစားရသမျှကို ကိုယ်တိုင်ထိခိုက်ခံစားရသလို ခံစားရစမြဲပါ။ သားသမီးတွေအတွက် အမြဲအဆင်သင့်ရှိနေတတ်တာကလည်း မိဘပါပဲ။ ပုံမှန်အခြေအနေမှာဆိုရင်တောင် ဒီလိုဆိုမှတော့ တကယ်လို့များ သားသမီးက အထူးဂရုစိုက်ရမယ့် ကလေးမျိုးလေးဖြစ်နေမယ်ဆိုရင် ဘယ်လောက်တောင် ကရုဏာပိုပြီး အရိပ်တကြည့်ကြည့်လုပ်နေရမလဲနော်။ အထူးဂရုစိုက်စောင့်ရှောက်မှုလိုအပ်မယ့် ကလေးဆိုတာ ကလေးတိုင်းကတော့ အထူးဂရုစိုက်စောင့်ရှောက်မှုကို မလိုအပ်ကြပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ကလေးကမွေးလာကတည်းကရောဂါတစ်ခုခုကိုခံစားလာရမယ်။ ဒါမှမဟုတ် စိတ်ခံစားမှုပိုင်းမှာဖြစ်စေ၊ သင်ယူမှုအပိုင်းမှာဖြစ်စေ အားနည်းမှုရှိနေမယ်။ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်အားနည်းမှုရှိနေမယ်ဆိုခဲ့ရင်တော့ ကလေးက အထူးဂရုစိုက်စောင့်ရှောက်မှုကိုလိုအပ်နေတဲ့ ကလေးပါ။ ကလေးက ဆီးချိုရောဂါ၊ အတက်ရောဂါ၊မွေးရာပါ နှလုံးရောဂါလိုမျိုး ကုသဖို့မလွယ်တဲ့ရောဂါတစ်ခုခုကိုခံစားနေရတာ၊ အမြင်အာရုံအားနည်းတာ၊ အကြားအာရုံအားနည်းတာ၊ စကားပြောဆိုမှုစွမ်းရည်အားနည်းတာတွေအတွက် မိဘတွအနေနဲ့ အထူးဂရုစိုက်စောင့်ရှောက်မှုပေးဖို့လိုအပ်မှာပါ။ ကလေးက အခြားကလေးတွေနည်းတူ မဖွံ့ဖြိုးတာ၊ခြေလက်တွေမှာ ထိခိုက်မှုရှိနေခဲ့ရင်လည်း ကလေးရဲ့ လှုပ်ရှားမှုတိုင်းကို အသေအချာဂရုစိုက်ပေးဖို့လိုအပ်ပါမယ်။ အထူးဂရုစိုက်စောင့်ရှောက်မှုလိုအပ်မယ့် ကလေးတွေကို ဘယ်လိုဂရုစိုက်မလဲ ဘဝဆိုတာကနေ့စဉ်နဲ့အမျှစိန်ခေါ်မှုအပြည့်ပါ။ သာမန်အခြေအနေနဲ့လူတွေအတွက်တောင် […]