မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်စတုတ္ထလှိုင်း ထပ်လာနိုင်သလား။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်က တတိယလှိုင်းအထိ ဖြစ်ပြီးပါပြီ။ ကိုဗစ်ရဲ့ သဘောက လှိုင်းလိုမျိုး တက်တိုက်၊ ငြိမ်သွားလိုက်နဲ့ ဖြစ်နေတာပါ။ ကာကွယ်ဆေးကို ၃ကြိမ်အထိ  ထိုးထားပါတယ်ဆိုတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာတောင် ခုထိ ကောင်းကောင်းထိန်းထားနိုင်တာမျိုး မရှိသေးပါဘူး။ မြန်မာနိုင်ငံမှာရော ကိုဗစ်စတုတ္ထလှိုင်း ဖြစ်လာနိုင်သေးလား။

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများနဲ့ ကိုဗစ်စတုတ္ထလှိုင်း 

ရှာဖတ်ကြည့်မယ်ဆိုရင် အနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့ အာဖရိကနိုင်ငံတွေမှာ ကိုဗစ်စတုတ္ထလှိုင်း ဖြစ်ပြီးသားပါ။ တချို့ကလည်း ဖြစ်နေဆဲပါ။ ကြည့်ရတာ ကိုဗစ်က နိုင်ငံတိုင်းမှာ လှိုင်းအလိုက် တက်လိုက် ကျလိုက် ဖြစ်နေတဲ့ ပုံပါပဲ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာတောင် တတိယလှိုင်းအထိ ရောက်လာခဲ့ပြီလေ။

မြန်မာနိုင်ငံမှာရော ကိုဗစ်စတုတ္ထလှိုင်း  ဖြစ်လာနိုင်သလား။

အကောင်းဆုံးကတော့ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားတာပါပဲ။ သူများနိုင်ငံတွေမှာ စဖြစ်နေပါပြီ။ ဒါကြောင့် ခုချိန်မှာ ကာကွယ်စရာရှိတာ ကာကွယ်ထားမယ်ဆိုရင် အထိအခိုက် နည်းမှာပါ။

ကိုဗစ်လှိုင်းတွေ ပြန်ပြန်လာနေရတဲ့ အကြောင်းရင်း

တတိယလှိုင်းမှာ လူတော်တော်များများ ကူးပြီးသွားပြီလေ။ ကူးစရာလူရော ကျန်သေးလို့ရောလို့ မေးစရာ ရှိပါတယ်။ ကိုဗစ်ဗိုင်းရပ်စ်ကတော့ သူကူးလို့ရနေသရွေ့ လိုက်ကူးနေဦးမှာပါပဲ။ ကူးလို့ရအောင်လို့လည်း သူ့ကိုယ်သူ အမြဲ အဆင့်မြှင့်နေမှာပါ။ ဥပမာ ဗီဇပြောင်းပစ်တာမျိုးပေါ့။

ကိုဗစ်လှိုင်းတွေ ပြန်ပြန်လာနေရတဲ့ အကြောင်းရင်းက

• ကာကွယ်ဆေး လွှမ်းခြုံမှု အားနည်းတာ

အထူးသဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံတွေက ချမ်းသာတဲ့ နိုင်ငံကြီးတွေရဲ့ ကာကွယ်ဆေး လှူဒါန်းမှုတွေ၊ WHOလို အဖွဲ့ကြီးတွေရဲ့ ကာကွယ်ဆေး ဖြန့်ဝေမှုတွေကို မှီခိုနေရတာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံတော်တော်များများမှာ ကာကွယ်ဆေး လွှမ်းခြုံမှု အားနည်းနေပါသေးတယ်။

ကပ်ရောဂါရဲ့ သဘောတရားက လူအများစုကို ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးနိုင်မှ ကူးစက်မှု ကွင်းဆက်ကို ဖြတ်တောက်နိုင်မှာပါ။ လက်ရှိအချိန်မှာတော့ ကပ်ရောဂါကို ရပ်တန့်နိုင်လောက်အောင် ကာကွယ်ဆေး အလုံအလောက် မထိုးရသေးပါဘူး။

• ကာကွယ်ဆေးတွေရဲ့ အာနိသင်

ကာကွယ်ဆေးသမိုင်းမှာ ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေးက အမြန်ဆုံးထွက်လာတဲ့ ကာကွယ်ဆေးလို့တောင် ပြောလို့ရပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေးကို အရင်လို စိတ်ရှည်လက်ရှည် ထွင်နေရင် လူမျိုးတုံးတဲ့အထိ ဖြစ်သွားနိုင်လို့ ကာကွယ်နိုင်စွမ်း အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိရမယ်။ စိတ်ချရလောက်မယ်ဆိုရင် အရေးပေါ်အသုံးပြုခွင့်တွေ ချပေးရတာပါ။

မြန်မြန်ထွက်လာပေမယ့် ကာကွယ်ဆေးတွေရဲ့ အာနိသင်က စိတ်ချရတဲ့ အနေအထားမှာ ရှိပါတယ်။ ဆေးတိုင်းက ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း ကာကွယ်နိုင်စွမ်းနဲ့ အထက်မှာ ရှိနေပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကာကွယ်ဆေးတွေက ကိုဗစ်ကြောင့် ရောဂါပြင်းထန်နှုန်း၊ ဆေးရုံတက်ရနှုန်းနဲ့ သေနှုန်းကိုပဲ ထိထိရောက်ရောက် ချပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဆေးထိုးပြီး ရောဂါပြန်ကူးတဲ့ သူတွေ ရှိနေတာပါ။

ပြန်ကူးပေမယ့် သူတို့က ပြောခဲ့သလို ပြင်းထန်တာမျိုးတော့ မရှိသလောက်ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ကာကွယ်ဆေး လွှမ်းခြုံမှု မကောင်းတဲ့အခါကျတော့ ထိုးပြီးသားလူဆီက ပိုးက မထိုးရသေးတဲ့သူဆီ ရောက်သွားတဲ့အခါ လှိုင်းတစ်လှိုင်းရဲ့ အစဖြစ်သွားပါတယ်။

• ကိုဗစ်ရဲ့ ဗီဇပြောင်းနိုင်စွမ်း

WHOရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ လက်ရှိမှာ စိုးရိမ်စရာကောင်းတဲ့ ဗီဇပြောင်းပိုး Variants of Concern (VOC) ၄မျိုး (အယ်ဖာ၊ ဘီတာ၊ ဂမ်မာ၊ ဒယ်တာ)နဲ့ စောင့်ကြည့်နေရတဲ့ ဗီဇပြောင်းပိုး Variants of Interest (VOI) ၂မျိုး (လမ်ဒါ၊ မျူ) ရှိပါတယ်။ (လက်ရှိVOCမှာ Omicronအပါ ၅မျိုး ဖြစ်သွားပါပြီ။)

ဒီလို စိုးရိမ်ရတဲ့၊ စောင့်ကြည့်ရတဲ့ စာရင်းထဲပါလာတယ်ဆိုတာက သူတို့တွေက အရင်ကထက် ကူးစက်နှုန်း ပိုမြန်သလား၊ ပိုပြီး ပြင်းထန်သလား။ကာကွယ်ဆေးတွေကို ပိုပြီး ခံနိုင်ရည်ရှိနေသလားဆိုတာ စောင့်ကြည့်ဖို့ အတွက်ပါ။

ကူးစက်နှုန်းတွေကတော့ အရင်ပိုးအဟောင်းတွေထက် မြန်လာတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ ကံကောင်းတာက ကာကွယ်ဆေးတွေက ဒီပိုးတွေကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ကာကွယ်နေနိုင်သေးတာပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ဆေးမထိုးထားတဲ့သူတွေဆီရောက်တဲ့အခါ ဆက်ကာ ဆက်ကာ ကူးသွားပြီး လှိုင်းတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

• လူသားတွေရဲ့ စည်းကမ်းလိုက်နာနိုင်စွမ်း

ကာကွယ်ဆေးတွေက နောက်တစ်ကြိမ် ပြန်မကူးအောင် လုံးဝမကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့အတွက် လူသားတွေဘက်က ကိုယ့်ကိုယ်ထဲကို ပိုးမဝင်အောင် ကာကွယ်ဖို့ လိုလာပါပြီ။ လူစုလူဝေး ရှောင်တာ၊ လက်ဆေးတာ၊ နှာခေါင်းစည်းတပ်တာ စတာတွေကို ဆက်ပြီး လုပ်နေဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါက လှိုင်း ဖြစ်လာတုန်း ခဏပဲ၊ ပြီးရင် ပုံမှန်လို ပြန်နေကြတဲ့အတွက် တစ်ယောက်ကနေစပြီး လူအများကို ဆင့်ကာဆင့်ကာ အလွယ်လေး ကူးသွားနိုင်ပါတယ်။

ကိုဗစ်စတုတ္ထလှိုင်း ကို ဘယ်လိုကာကွယ်ကြမလဲ။

အားလုံးက ကိုယ့်အသိစိတ်ဓာတ်ကိုယ် ကာကွယ်မယ်ဆိုရင် တတိယလှိုင်းလို အခြေအနေမဆိုးအောင် ကာကွယ်နိုင်မှာပါ။ ဒါကြောင့်

• ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးပါ။ စိတ်ချရတဲ့ နေရာက စိတ်ချရတဲ့ ဆေးဆို တရုတ်တွေ၊ အိန္ဒိယတွေ ခွဲမနေဘဲ ထိုးထားလိုက်ပါ။ ဘာမှမထိုးထားတာထက်စာရင် အတိုင်းအတာတစ်ခုတော့ ကာကွယ်ပေးနိုင်မှာပါ။ ထိုးထားလည်း ပြန်ဖြစ်တာပဲ ဆိုပေမယ့် ပြင်းထန်တဲ့အဆင့်၊ သေဆုံးတဲ့အဆင့် မရောက်အောင် ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
• ကိုဗစ် ဖြစ်ပြီးတဲ့သူရော၊ မဖြစ်သေးတဲ့သူရော ထိုးထားပါ။ မဖြစ်သေးတဲ့သူကို ဦးစားပေးထိုးပေးပါ။
• ထပ်ဆောင်းကာကွယ်ဆေးထိုးပါ။ အသက်ကြီးတဲ့သူ၊ ရောဂါအခံရှိတဲ့သူတွေကို ဦးစားပေးပါ။
• ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးတဲ့သူတွေလည်း စည်းကမ်းရှိပါ။ အပြင်သွားတိုင်း နှာခေါင်းစည်းတပ်ပါ။ ကိုယ်က ဆေးထိုးပြီးလို့ ကူးနိုင်ခြေ နည်းပေမယ့် ဆေးမထိုးရသေးတဲ့သူဆီရောက်သွားရင် ကူးစက်မြန် ဗီဇပြောင်းပိုး ဖြစ်နေမယ်ဆိုရင် လှိုင်းတစ်ခု ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။
• မလိုအပ်ဘဲ လူစုလူဝေး ရှိတဲ့နေရာတွေကို မသွားပါနဲ့။ ပွဲတွေကို လျှော့ပါ။
• အပြင်သွားတိုင်း လက်ဆေး၊ နှာခေါင်းစည်းတပ်တာကို မမေ့မလျော့လုပ်ပေးပါ။

လူတိုင်း ကိုယ့်အသိစိတ်နဲ့ ကိုယ်ကာကွယ်မယ်ဆိုရင် ကိုဗစ်စတုတ္ထလှိုင်း ကို ခေါင်းမထောင်နိုင်အောင် တားဆီးနိုင်မှာပါ။