လည်ချောင်း မှာ အဖြစ်များတဲ့ ရောဂါများ

လည်ချောင်း ဟာ ပြင်ပက ပစ္စည်းတွေ ဖြတ်သန်းပြီး ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို ဝင်တဲ့ နေရာဖြစ်တဲ့အတွက် ရောဂါပေါင်းစုံဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ သူ့အနေနဲ့ ပြင်ပပစ္စည်းတွေနဲ့အတူ ပါလာတဲ့ ရောဂါပိုးမွှားတွေကိုလည်း ကြိုးစားပြီး တိုက်ထုတ်ရပါတယ်။ လည်ချောင်းမှာ ခံစားရတာတွေက လက္ခဏာသက်သက်သာ ဖြစ်ပြီး သူ့နောက်ကွယ်မှာ ရောဂါတစ်ခုခုရှိနေနိုင်ပါတယ်။

လည်ချောင်း မှာ အဖြစ်များတဲ့ ရောဂါများ

• လည်ချောင်းနာတာ

လူတိုင်း လည်ချောင်းနာဖူးပါတယ်။ လည်ချောင်းနာတာ အများစုက ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ဖြစ်ပြီး သိပ်မပြင်းထန်ပါဘူး။ ဘက်တီးရီးယားကြောင့်လည်း နာနိုင်ပြီး လေးဖက်နာပိုးက အဖြစ်အများဆုံးပါပဲ။ တခြားအကြောင်းရင်းတွေကတော့ ဓာတ်မတည့်တာ၊ လည်ချောင်းခြောက်တာ၊ စားချဉ့်ပြန်ရောဂါ၊ အကျိတ် စတာတွေကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

• အသံဝင်တာ

လည်ချောင်း တွေနာပြီး အသံတွေအက်တာလည်း လူတိုင်း ဖြစ်ဖူးမှာပါပဲ။ အထူးသဖြင့် အအေးမိ ချောင်းတွေဆိုးပြီး အသံဝင်တာ ပိုဖြစ်တတ်ကြပါတယ်။ ဒါ့ပြင် အသံအသုံးများတာ (ဥပမာ သီချင်းတွေ ဆက်တိုက်ဆိုတာ)၊ စားချဉ့်ပြန်ရောဂါရှိတာ၊ ဆေးလိပ်သောက်တာ၊ ဓာတ်မတည့်တာ၊ သိုင်းရွိုက်ပြဿနာ၊ အသံအိုးထိခိုက်တာ စတာတွေမှာလည်း အသံဝင်တတ်ပါတယ်။

• အာသီးရောင်ပြီး ပြည်တည်တာ

အာသီးဆိုတာ လည်ချောင်းရဲ့ တစ်ဖက်တစ်ချက်မှာ ရှိနေပြီး ခုခံအားဆဲလ်တွေ စုဝေးရာအရပ်ပါ။ အာသီးရောင်စေတဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းကတော့ လေးဖက်နာပိုးကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လေးဖက်နာပိုးကို ထိထိရောက်ရောက် မကုသဘူးဆိုရင် အာသီးရောင်ရာကနေ ပြည်တည်လာမှာပါ။

ပြည်တွေက ခံတွင်း၊ လည်ချောင်းတစ်ဝိုက်နဲ့ အဆုတ်ထိပြန့်သွားနိုင်ပါတယ်။ အာသီးက သိပ်ကြီးလာရင် လေပြွန်ဝကို ပိတ်ပြီး အသက်ရှူရခက်တဲ့အထိ ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။

• အစာသီးတာ

တစ်ခုခု စားရင်း သောက်ရင်းနဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အာရုံကြောမကောင်းလို့ ကောင်းကောင်းမမျိုချနိုင်လို့ဘဲ ဖြစ်ဖြစ် အစာသီးတတ်ပါတယ်။ သာမန်လောက်ပဲ ဆိုရင်တော့ ချောင်းဆိုးပြီး ဟပ်ထုတ်လိုက်ရင် ရပါတယ်။ အသက်ရှူလို့မရအောင် သီးပြီး တစ်နေရင်တော့ နောက်ကျောကို ထုပေးရပါတယ်။

လူကြီးတွေဆိုရင်တော့ Heimlich maneuverနဲ့ နောက်ကျောကနေသိုင်းပြီး အရှိုက်ကို ဖိပေးလို့ရပါတယ်။ ဒါနဲ့မှ မသက်သာရင်တော့ ဆေးရုံကို အမြန်သွားရပါမယ်။

• အစာမျိုရခက်တာ

အစာစာတိုင်းမှာ အောက်ကို ကောင်းကောင်းမဆင်းဘဲ တစ်နေရာမှာ တစ်ဆို့ဆို့ဖြစ်နေတာ၊ ကပ်တပ်တပ်ခံစားနေရတာ၊ နင်နေတာဆိုရင် ဒီအချက်တွေကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အစာရေမျိုပြွန်မှာ ရောဂါတစ်ခုခုဖြစ်နေတာ၊ အကျိတ်ရှိနေတာ၊ စားချဉ့်ရည်ပြန်ဆန်တဲ့ ရောဂါ၊ အာရုံကြောထိခိုက်ပြီး မမျိုချနိုင်တာ၊ လည်ပင်းပိုင်းနဲ့ ရင်ဘတ်ပိုင်းကို ရောင်ခြည်ပြပြီး ကုသမှုခံယူထားတာ စတာတွေကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ စားတိုင်း စားတိုင်း နင်နေပြီး ရက်အတော်ကြာတောင် မသက်သာဘူးဆိုရင် ဆရာဝန်နဲ့ ပြသသင့်ပါတယ်။

• အစာမျိုချရင် နာတာ

သူက အစာနင်တာနဲ့ မတူပါဘူး။ နင်တာက မျိုချလို့ကို မရတာပါ။ ဒါက နာလို့ မမျိုချနိုင်တာပါ။ မနာဘူးဆို အကောင်းအတိုင်း မျိုချနိုင်ပါတယ်။ အကြောင်းရင်းတွေကတော့ ပိုးဝင်ပြီး လည်ပင်း နာတာ၊ အနာရှိနေတာ၊ အာသီးရောင်တာ၊ စားချဉ့်ပြန်ရောဂါရှိတာ၊ လည်ချောင်း မှာ မှက္ခရုဖြစ်တာ၊ အစာရေမျိုပြွန်ကင်ဆာ၊ ပူလွန်း၊ အေးလွန်းတာတွေကို မကြာခဏ စားသောက်တာ စတာတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

• လည်ပင်းပြန်ရည်ကျိတ်ကြီးတာ

ပြန်ရည်ကျိတ်တွေဆိုတာ ခုခံအားဆဲလ်တွေ စုဝေးထားတဲ့ နေရာဖြစ်ပြီး ရောဂါပိုးမွှားတွေကို တိုက်ထုတ်ပေးတဲ့ အင်္ဂါတစ်ခုပါ။ ပြန်ရည်ကျိတ်ကြီးစေတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေက သိပ်မပြင်းထန်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေ ဖြစ်တဲ့ အအေးမိတာ၊ နားပိုးဝင်တာ၊ လည်ပင်းနာတာ၊ အာသီးရောင်တာ စတာတွေ ဖြစ်နိုင်သလို တီဘီ၊ ဆစ်ဖလစ်၊ HIV၊ ကင်ဆာ စတာတွေလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

Takeaways

လည်ချောင်း မှာဖြစ်တဲ့ ရောဂါတွေက သာမန်ရောဂါတွေကနေ ပြင်းထန်တဲ့ရောဂါတွေအထိ  မျိုးစုံဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ရောဂါအမျိုးအစားကလည်း စုံပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရောဂါလက္ခဏာတွေကို သတိထားပြီး စောင့်ကြည့်သင့်တာစောင့်ကြည့်၊ ဆရာဝန်နဲ့ ပြသသင့်တာဆို အချိန်မီပြသင့်ပါတယ်။