ကလေးတွေက ကိုဗစ် ဖြန့်ချီသူတွေလား

ကလေးတွေမှာလည်း လူကြီးတွေလိုပဲ အရွယ်မရွေး ကိုဗစ် ကူးစက်ခံရနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အများစုက လက္ခဏာမပြင်းထန်ကြပါဘူး။ ကလေးတချို့ဆို လက္ခဏာတောင်မပြကြပါဘူး။ အနည်းစုလောက်ပဲ ပြင်းထန်တဲ့အဆင့်ထိ ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။ ဒီအချက်က ကိုဗစ်ကူးစက်တာ၊ ရောဂါပြန့်တာကို လေ့လာတဲ့နေရာမှာ အများကြီး အရေးပါပါတယ်။

ကလေးကိုဗစ်နဲ့ လူကြီး ကိုဗစ်

ကလေးတွေမှာ ဘာကြောင့် ကိုဗစ် ဖြစ်ရင် မပြင်းထန်တာလဲဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရှင်းပြထားတာတွေ အမျိုးမျိုး ရှိပါတယ်။ ပထမတစ်ချက်က ကလေးတွေက မကြာခဏဆိုသလို အအေးမိဖျားနာတတ်တာကို သိကြမှာပါ။ ဒီလိုအအေးမိစေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်တွေထဲမှာ တခြားသော ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်တွေလည်း ပါပါတယ်။ ဒီဗိုင်းရပ်စ်ကို ကလေးရဲ့ ကိုယ်ခံအားက ကျင့်သားရနေတဲ့အတွက် ကိုဗစ်ဖြစ်တဲ့အခါ မပြင်းထန်တာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်တဲ့။

နောက်တစ်ချက်က ကလေးရဲ့ ခုခံအားက ဗိုင်းရပ်စ်ကို တုံ့ပြန်ပုံနဲ့ လူကြီး ကိုယ်ခံအား တုံ့ပြန်ပုံနဲ့ မတူပါဘူးတဲ့။ တချို့လူကြီးတွေမှာ ပြင်းထန်တယ်ဆိုတာက သူတို့ရဲ့ ခုခံအားက ဗိုင်းရပ်စ်ကို အလွန်အကျွံတုံ့ပြန်တာကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်မှာ ရောင်ကိုင်းစေတဲ့ဓာတ်တွေထွက်ပြီး ပိုဆိုးကုန်တာပါ။ ကလေးမှာတော့ ဒီလိုတုံ့ပြန်တာမျိုး ရှားပါတယ်။

ဒါ့ပြင် ကလေးတွေမှာ ကိုဗစ် ဗိုင်းရပ်စ် ဝင်လို့ရတဲ့ လက်ခံဆဲလ်တွေ နည်းပါတယ်တဲ့။ ဒါကြောင့်လည်း သူတို့မှာ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ခံစားရတာမျိုး မဖြစ်တာပါ။ ဗိုင်းရပ်စ်ဝင်လို့ရတဲ့ လက်ခံဆဲလ်တွေ နည်းတယ်ဆိုပေမယ့် ဗိုင်းရပ်စ်ပမာဏကတော့ မနည်းပါဘူးတဲ့။ ကလေးတွေမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ပမာဏက ထင်မထားလောက်အောင် များပါတယ်လို့ The Harvard Gazetteမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒီလို ပမာဏများနေတာက ကလေးတွေကို ရောဂါဖြန့်ချီသူတွေ ဖြစ်စေတာပါပဲ။

ကလေးတွေက ကိုဗစ် ဖြန့်ချီသူတွေလား

ကလေးတွေမှာ ဗိုင်းရပ်စ်ပမာဏတွေ များနေပေမယ့် အပေါ်မှာ ရှင်းပြခဲ့တဲ့ အချက်တွေအရ ပြင်းထန်တဲ့ အခြေအနေမဖြစ်တာ ဒါမှမဟုတ် လက္ခဏာမပြတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကလေးတွေကို ကြည့်လိုက်ရင် ကျန်းမာတယ်လို့ ထင်ရတာပါ။ ယေဘူယျသဘောအရတော့ ဗိုင်းရပ်စ်ပမာဏများတယ်ဆိုရင် သူများကို ကူးလွယ်ပါတယ်။

ဒါ့ပြင် ကလေးရဲ့ အမူအကျင့်အရ လက်ဆေးချင်မှ ဆေးမယ်၊ နှာခေါင်းစည်းလည်း တပ်ဖြစ်ချင်မှ တပ်ဖြစ်မယ်ဆိုရင် ဗိုင်းရပ်စ်ကို အလွယ်တကူ ဖြန့်နေသလိုဖြစ်စေပါတယ်။

ကလေးတွေက ကပ်ရောဂါမှာ အရေးပါလာပါပြီ

ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် ပြောရရင် ကလေးတွေက ကပ်ရောဂါထိန်းချုပ်မှုမှာ အများကြီး အရေးပါလာပါပြီ။ လူကြီးတစ်ယောက်စီကနေ ကလေးဆီကို ရောဂါကူးလာမယ်။ သူကလက္ခဏာမပြခဲ့ဘူးဆိုရင် တခြားလူတွေက ပုံမှန်လို့ပဲ ထင်ပြီး ဒီကလေးနဲ့ အနီးကပ်နေကြမယ်။

အထူးသဖြင့် ကလေးတွေ စုဝေးတဲ့နေရာ (ဥပမာ ကျောင်း) မှာ လူကြီးတစ်ယောက်က ရောဂါပိုးပါလာမယ်။ ကလေးဆီကို ကူးမယ်။ ဒီကလေးတွေက အိမ်ပြန်သွားမယ်ဆိုရင် အိမ်ကို ပိုးတွေ ပါသွားမယ်။ မိသားစုဝင်တွေကို ကူးမယ်။ ဒီကနေမှ ဆက်ကာဆက်ကာ ကူးမယ်။ တချို့လူကြီးတွေ ပြင်းထန်တဲ့ အခြေအနေကို ရောက်သွားမယ်။

ဒါ့ပြင် ကလေးတွေကလည်း အိမ်ပြန်ပြီဆို လူကြီးတွေနား ကပ်မှာပါပဲ။ လက္ခဏာမပြတဲ့အတွက် လူကြီးတွေကလည်း အကပ်ခံမှာပဲ။ ဒီလိုနဲ့ ဘယ်လိုကနေ ဘယ်လို ကူးသွားလဲ မသိဘူးဆိုတာတွေ ဖြစ်လာတာပါ။

ဒါကြောင့် လူကြီးတင်မကဘူး။ ကလေးတွေကိုပါ တတ်နိုင်သမျှ စုဝေးတာမျိုး မလုပ်ဖို့ လိုပါတယ်။ သူတို့ကနေ မသိလိုက်ဘဲ အဆင့်ဆင့် ကူးနေရင် ပိုပိုပြီး များလာမှာပါ။

မိဘတွေ ဘာကို သတိထားသင့်သလဲ။

မိဘတွေက အိမ်မှာ လူကြီးတွေ ဖျားပြီ၊ ကိုဗစ် လက္ခဏာပြပြီဆိုရင် ကလေးကို အဘိုးအဘွားတွေ အိမ်၊ အမျိုးတွေ အိမ် ပို့တတ်ကြပါတယ်။ ကလေးက အကောင်းကြီး ရှိသေးတယ်ဆိုပြီး တခြားအိမ်ပို့ထားတတ်ကြပါတယ်။ ဒါမျိုး လုံးဝမလုပ်သင့်ပါဘူး။

ပြောခဲ့သလိုပဲ လူကြီးက ကလေးဆီက ကူးတာ ဖြစ်နိုင်တဲ့အတွက် ကလေးက လက္ခဏာမပြဘူး။ နေကောင်းနေသည့်တိုင်အောင် တခြားအိမ်ကို မပို့ထားသင့်ပါဘူး။ ရောဂါတွေ ဆက်ဖြန့်သလို ဖြစ်သွားတတ်ပါတယ်။

စိတ်မချရင် အိမ်မှာပဲ အခန်းခွဲနေတာမျိုး၊ အစားအသောက်တွေ ခွဲစားတာမျိုး၊ အိမ်သာခွဲသုံးတာမျိုး လုပ်သင့်ပါတယ်။

ကလေးတွေကို ကာကွယ်ဆေး ထိုးပေးသင့်သလား။

လက်ရှိမှာ Pfizer-BioNTech COVID-19 ကာကွယ်ဆေးက အသက် ၁၂နှစ်အထက် ကလေးတွေကို ထိုးပေးလို့ ရပါတယ်။ ၃ပတ်ခြားပြီး ၂ကြိမ်ထိုးရမှာပါ။ လေ့လာချက်တွေအရ ၁၂-၁၅နှစ်ကြား ကလေးတွေမှာ ၁၀၀ရာခိုင်နှုန်း ကာကွယ်ပေးနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ၁၆နှစ်နဲ့ အထက်တွေမှာတော့ လက္ခဏာပြ ကိုဗစ်ရောဂါကနေ ၉၅ရာခိုင်နှုန်း ကာကွယ်နိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ကလေးတွေမှာ ဖြစ်ရင် မပြင်းထန်ဘူးဆိုပေမယ့် ဘာကြောင့် ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးရသလဲဆိုတော့ သူများကို ရောဂါမကူးအောင်ပါ။ သူတို့ကိုလည်း ရောဂါပိုးကနေ ကာကွယ်ပေးနိုင်သလို သူများကိုပါ မကူးအောင် ကာကွယ်ပြီး ဖြစ်သွားပါတယ်။

ကာကွယ်ဆေးမရတဲ့ ကလေးတွေကို ဘယ်လိုကာကွယ်ကြမလဲ။

အသက်၁၂နှစ်အောက်တွေကအတွက် အတည်ပြုထားတဲ့ ကာကွယ်ဆေး မရှိသေးပါဘူး။ တချို့နိုင်ငံတွေမှာလည်း Pfizer-BioNTech က လက်လှမ်းမမီသေးတဲ့အတွက် တတ်နိုင်သမျှ ရိုးရှင်းတဲ့ နည်းလမ်းတွေနဲ့ပဲ ကာကွယ်ရမှာပါ။

-ကလေးကို လူစုလူဝေးကြားထဲ ခေါ်မသွားပါနဲ့။

-စနစ်တကျ လက်ဆေးနည်းကို သင်ကြားပေးထားပါ။ မကြာခဏ ဆေးခိုင်းပါ။

-အသက် ၂နှစ်နဲ့အထက် ကလေးတွေကို အပြင်ထွက်မယ်ဆိုရင် နှာခေါင်းစည်းတပ်ပေးပါ။

-ကလေးမှာ ကိုဗစ်လက္ခဏာတွေ ခံစားနေရရင် လူကြီးတွေနဲ့ ခွဲထားပြီး စနစ်တကျ ကုသပါ။

(စကားချပ်- ဒီကာလမှာ ကလေးဖျားရင် ကိုဗစ် ကို သတိထားရမယ်ဆိုပေမယ့် ကိုဗစ်မဟုတ်တဲ့ တခြားရောဂါ ဥပမာ သွေးလွန်တုပ်ကွေးကိုလည်း မမေ့သင့်ပါဘူး။ အဖျား ၃ရက်ကြာပြီဆိုရင် သွေးလွန်တုပ်ကွေး စစ်ဖို့ မမေ့ပါနဲ့။)