ကာကွယ်ဆေးဆိုတာက သားသားမီးမီးတို့ ကျန်းမာရေးအတွက် အရေးပါတဲ့ အရာတစ်ခုပါ။ ဒါကြောင့်လည်း သားသားမီးမီးတို့ကို ငယ်စဉ်ကတည်းက ကာကွယ်ဆေးတွေ စုံအောင် ထိုးထားကြဖို့ ပြောကြတာပေါ့။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ သားသားမီးမီးတို့အတွက် ကာကွယ်ဆေးများ အကြောင်း ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။
နှစ်စဉ် ကာကွယ်ဆေးကြောင့် လူသန်းပေါင်းများစွာကို ရောဂါပိုးတွေရဲ့ အန္တရာယ်ကနေ အကာအကွယ်ပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ တချို့ရောဂါတွေဆို ကမ္ဘာပေါ်ကနေ အပြီးသတ် ပျောက်ကွယ်သွားနိုင်အောင် စွမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
ကာကွယ်ဆေးက ကလေးတွေကို ကာကွယ်ပေးသလား
ကာကွယ်ဆေးတွေက ကလေးတွေကို အသက်အန္တရာယ်ဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ပိုလီယို၊ မေးခိုင် နဲ့ ဆုံဆို့နာလိုမျိုး ရောဂါတွေကနေ ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ ကလေးတွေကို ကြောက်စရာကောင်းတဲ့ ရောဂါတွေ ခံစားရနိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးသလို ကလေးတစ်ယောက်ဆီကနေ တစ်ယောက်ကို ရောဂါပိုးတွေ မကူးစက်စေဖို့လည်း ဟန့်တားပေးပါတယ်။
ကာကွယ်ဆေးတွေ ဘယ်လိုအလုပ်လုပ်သလဲ။
ကာကွယ်ဆေးတွေကို ရောဂါဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ပိုးမွှားတွေကနေ ထုတ်လုပ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပိုးတွေကို သေပြီးသား ဒါမှမဟုတ် အားပျော့ပြီးသားတွေကို သုံးတဲ့အတွက် ရောဂါမဖြစ်စေပါဘူး။ တချို့ ကာကွယ်ဆေးတွေဆို ပိုးရဲ့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပဲ ပါပါတယ်။
ကာကွယ်ဆေးက ခန္ဓာကိုယ် ခုခံအားကို လှုံ့ဆော်ပေးတဲ့အတွက် ပဋိပစ္စည်း (Antibodies) ဆိုတာ ထွက်လာပါတယ်။ ဒါဟာ ခန္ဓာကိုယ်ကို ရောဂါပိုးဝင်လာလို့ တုံ့ပြန်ပုံနဲ့ အတူတူပါပဲ။ ကွာတာက ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးသွားရင် ခုခံအားပဲ ကျန်ခဲ့ပါတယ်။ ရောဂါမကျန်ခဲ့ပါဘူး။
ဒါကြောင့်လည်း ကာကွယ်ဆေးတွေက အစွမ်းထက်တဲ့ ဆေးတစ်လက် ဖြစ်နေခဲ့တာပါ။ တခြားဆေးတွေနဲ့ မတူတာက ကာကွယ်ဆေးတွေက ရောဂါကို မကုပေးနိုင်ပါဘူး။ ကာကွယ်ရုံပဲ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
ကာကွယ်ဆေး အမျိုးအစားများ
ကာကွယ်ဆေး ထုတ်မယ်ဆိုရင် ပညာရှင်တွေက ခုခံအားက ဘယ်လိုတုံ့ပြန်မှာလဲ၊ ဘယ်သူတွေ ထိုးသင့်သလဲ၊ ဘယ်နည်းပညာကို သုံးပြီး ထုတ်ရင် အဆင်ပြေမလဲဆိုတာ စဉ်းစားလေ့ရှိပါတယ်။ ဒီပေါ်အခြေခံပြီး ကာကွယ်ဆေး ၄မျိုး ထွက်လာပါတယ်။
- ရောဂါမဖြစ်စေလောက်အောင် ချိနဲ့နေတဲ့ပိုးအရှင်က ထုတ်တဲ့ ကာကွယ်ဆေး (Live-attenuated vaccines)
- ပိုးအသေက ထုတ်တဲ့ ကာကွယ်ဆေး (Inactivated vaccines)
- ပိုးတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကနေ ထုတ်တဲ့ ကာကွယ်ဆေး (Subunit, recombinant, polysaccharide, and conjugate vaccines)
- အဆိပ်ကနေ ထုတ်တဲ့ ကာကွယ်ဆေး (Toxoid vaccines)
သားသားမီးမီးတို့အတွက် ကာကွယ်ဆေးများ
သားသားမီးမီးတို့ကို ရောဂါကင်းပြီး ကျန်းမာသန်စွမ်းစွာ ကြီးပြင်းလာစေဖို့ မွေးစကနေစပြီး အသက် ၁၀ နှစ်အတွင်းမှာ အသက်အရွယ်အလိုက် အခုလို ကာကွယ်ဆေးလေးတွေ ထိုးနှံပေးဖို့ လိုပါမယ်။
- ဘီစီဂျီ (BCG) ပြင်းထန်တီဘီနဲ့ ဦးနှောက်အမြှေးရောင်တီဘီ ကာကွယ်ဆေး
- အသည်းရောင်အသားဝါ (ဘီ) ကာကွယ်ဆေး
- ပိုလီယိုအစက်ချ
- ရိုတာဗိုင်းရပ်စ်အစက်ချ
- ပီစီဗီ (PCV)ပြင်းထန်အဆုတ်ရောင်ရောဂါ ကာကွယ်ဆေး
- ခြောက်မျိုးစပ်ကာကွယ်ဆေး (ဆုံဆို့၊ ကြက်ညှာ၊ မေးခိုင်၊ အသည်းရောင်အသားဝါဘီ၊ ပိုလီယိုနဲ့ ဦးနှောက်အမြှေးရောင်ကာကွယ်ဆေး)
- ပိုလီယိုထိုးဆေး
- ဝက်သက်၊ ပါးချိတ်ရောင်၊ ဂျိုက်သိုးကာကွယ်ဆေး
- ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ကာကွယ်ဆေး
- သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာကာကွယ်ဆေး စတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေကို စုံလင်အောင် ထိုးပေးဖို့ လိုပါမယ်။
ဘယ်အသက်အရွယ်မှာ ဘယ်ကာကွယ်ဆေးတွေ ထိုးနှံပေးရမလဲ
သားသားမီးမီးတို့ကို အသက်အရွယ်ကို လိုက်ပြီး အခုလို ကာကွယ်ဆေးတွေကို ထိုးနှံပေးရပါမယ်။
မွေးကင်းစ
- ဘီစီဂျီ (BCG) ပြင်းထန်တီဘီနဲ့ ဦးနှောက်အမြှေးရောင်တီဘီ ကာကွယ်ဆေး
- အသည်းရောင်အသားဝါ (ဘီ)
အသက် ၂လ
- ဘီစီဂျီ (BCG) ပြင်းထန်တီဘီနဲ့ ဦးနှောက်အမြှေးရောင်တီဘီ ကာကွယ်ဆေး (မွေးစမှာ မထိုးခဲ့ရရင်)
- ပိုလီယိုအစက်ချ (ပထမ)
- ရိုတာဗိုင်းရပ်စ်အစက်ချ (ပထမ)
- ပီစီဗီ (PCV)ပြင်းထန်အဆုတ်ရောင်ရောဂါ ကာကွယ်ဆေး (ပထမ)
- ခြောက်မျိုးစပ်ကာကွယ်ဆေး (ဆုံဆို့၊ ကြက်ညှာ၊ မေးခိုင်၊ အသည်းရောင်အသားဝါဘီ၊ ပိုလီယိုနဲ့ ဦးနှောက်အမြှေးရောင်ကာကွယ်ဆေး)
အသက် ၄လ
- ပိုလီယိုအစက်ချ (ဒုတိယ)
- ရိုတာဗိုင်းရပ်စ်အစက်ချ (ဒုတိယ)
- ပီစီဗီ (PCV) (ဒုတိယ)
- ပိုလီယိုထိုးဆေး
- ခြောက်မျိုးစပ်ကာကွယ်ဆေး (ဒုတိယ)
အသက် ၆လ
- ပိုလီယိုအစက်ချ(တတိယ)
- ပီစီဗီ (PCV) (တတိယ)
- ခြောက်မျိုးစပ်ကာကွယ်ဆေး (တတိယ)
အသက်၉လ
- ဝက်သက်-ဂျိုက်သိုး (ပထမ)
- ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်
အသက် ၁နှစ်ခွဲ
- ဝက်သက်-ဂျိုက်သိုး (ဒုတိယ)
- ငါးမျိုးစပ်ကာကွယ်ဆေး (စတုတ္ထ)
အသက်၉နှစ်
- သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ (ပထမ)
အသက်၁၀နှစ်
- သားအိမ်ခေါင်းကင်ဆာ(ဒုတိယ) ဆိုပြီး ထိုးနှံပေးဖို့ လိုပါမယ်။
ဒါတွေကတော့ အစိုးရရဲ့ တိုးချဲ့ကာကွယ်ဆေးထိုးလုပ်ငန်းမှာ ပါဝင်တဲ့ ဆေးတွေပါ။ တစ်နည်းအားဖြင့် အခမဲ့ထိုးနိုင်တဲ့ ဆေးတွေပါ။ အပြင်မှာ မိမိစရိတ်နဲ့ မိမိထိုးမယ်ဆို အသည်းရောင် အသားဝါအေကာကွယ်ဆေး၊ တိုက်ဖွိုက်ကာကွယ်ဆေး၊ တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေး၊ ရေကျောက်ကာကွယ်ဆေးတွေကိုပါ ထိုးပေးလို့ရပါတယ်။
[embed-health-tool-vaccination-tool]
