တိုးတက်ပြောင်းလဲလာတဲ့ ယနေ့ခေတ်ကြီးမှာ လူတိုင်းနီးပါး ဖုန်း တွေကို အသုံးပြုလာကြပါတယ်။ ဖုန်းတွေ၊ ကွန်ပြူတာစတဲ့ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေ၊ အင်တာနက် နဲ့ နည်းပညာတိုးတက်လာမှုတွေကြောင့် ဆက်သွယ်ရလွယ်ကူလာတယ်၊ သိချင်တဲ့အရာတွေကို အလွယ်တကူရှာဖွေ လေ့လာနိုင်တယ် စတဲ့ ကောင်းကျိုးတွေ အများကြီး ဖြစ်လာပေမယ့် လူတွေက ဖုန်းသုံးတာကို စွဲလမ်းလာကြတဲ့အခါ၊ ကောင်းမွန်တဲ့နည်းလမ်းတွေနဲ့ အသုံးမပြုကြတဲ့အခါ တဖြည်းဖြည်း ဘေးအန္တရာယ်တွေ ဖြစ်လာပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာ တချို့မိဘတွေက ကလေးငယ်လေးတွေနဲ့ ကစားပေး၊ သင်ပေး တာတွေထက် ကလေးကို ဖုန်းတွေနဲ့ အချိန်ကုန်စေလာတာကို တွေ့လာရပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးလေးမှာတော့ ကလေးငယ်တွေ ဖုန်းအသုံးပြုတဲ့အခါ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ ဆိုးကျိုးတွေနဲ့ သုံးသင့်၊ မသုံးသင့်ဆိုတာလေးကို မျှဝေပေးသွားမှာပါ။
ဖုန်း သုံးခြင်းရဲ့ ဆိုးကျိုးများ။
၁။ အဝလွန်ခြင်း။
လှုပ်ရှားမှုတွေ နည်းလာပြီး အဆီတွေစုလာခြင်း၊ အဝလွန်ခြင်းအပြင် နောက်ဆက်တွဲတွေ ဖြစ်တဲ့ နှလုံး၊ ဆီးချို စတဲ့ ကြောက်စရာကောင်းတဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးတွေ အများကြီး ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒီလို အခြေအနေတွေကို လျှော့ချ နိုင်ဖို့ အတွက် ကလေးငယ်ဘဝတည်းက ကျန်းမာတဲ့ နေထိုင်မှု ပုံစံ ဖြစ်အောင် လေ့ကျင့်ပေးဖို့က အရေးကြီးပါတယ်။
၂။ အခြား စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတဲ့ activites တွေကို ရှာဖွေတွေ့ရှိနိုင်ခြေ နည်းလာခြင်း။
ကလေးတွေမှာ သူတို့စိတ်ဝင်စားတဲ့ ဝါသနာ (သို့) အားကစား၊ လှုပ်ရှားမှု တစ်ခုခုကို ရှာဖွေတွေ့ရှိဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါမှသာ သူတို့ရဲ့ ဘဝကို တိုးတက်ကောင်းမွန်အောင် ကူညီပေးနိုင်မှာပါ။ ဒါပေမယ့် သူတို့ကို အဲလို activities တွေ လုပ်ရမယ့် အချိန်တွေမှာ ဖုန်းတွေနဲ့ အစားထိုးခဲ့မယ်ဆိုရင် သူတို့ရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုကို ရှာဖွေနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်းကို ဖျက်ဆီးမိသလို ဖြစ်သွားစေနိုင်ပါတယ်။
၃။ အိပ်ရေးပျက်ခြင်း။
အထူးသဖြင့် ကလေးလေးတွေဟာ ကောင်းမွန်စွာ ဖွံ့ဖြိုးကြီးထွားလာဖို့အတွက် လူကြီးတွေထက် အိပ်ချိန်ပိုလိုအပ်ပါတယ်။ တစ်နေ့ကို ၁၀ နာရီ ၁၂ နာရီလောက် အိပ်ချိန်လိုအပ်တဲ့ ကလေးငယ်တွေအတွက် ဖုန်း နဲ့ အခြား လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေက အနှောက်အယှက်ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ကောင်းမွန်တဲ့ အိပ်စက်ခြင်းမျိုးမရတဲ့အခါ ကလေးက လန်းလန်းဆန်းဆန်းရှိမှာ မဟုတ်သလို ဉာဏ်ရည်ဖွံ့ဖြိုးမှု အပိုင်းမှာလည်း အားနည်းလာနိုင်ပါတယ်။
၅။ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေး အားနည်းလာခြင်း။
ပုံမှန် အခြားကလေးတွေ၊ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ဆော့တဲ့ အချိန်တွေ လျော့နည်းသွားတဲ့အခါ ကလေးလေးကြီးလာတဲ့အခါ လူမှုဆက်ဆံရေးမှာ အားနည်းလာနိုင်ပါတယ်။
၆။ ကိုယ်လက် ကိုက်ခဲခြင်း။
ဖုန်း၊ တီဗွီ၊ ကွန်ပြူတာ စတာတွေ အသုံးပြုတဲ့အခါ တစ်နေရာတည်းမှာ အကြာကြီး အာရုံစိုက်ပြီး ငြိမ်နေတဲ့အတွက် ကြွက်သားတွေ နာကျင်မှုကိုလည်း ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
၇။ အာရုံကြော နဲ့ အမြင်အာရုံ အားနည်းလာခြင်း စတဲ့ ဆိုးကျိုးတွေ အများကြီး ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
ဒါ့ကြောင့်လည်း WHO ခေါ် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက
(၁) အသက်၅နှစ်အောက် (အထူးသဖြင့် အသက် ၂ နှစ်အောက်) ကလေးလေးတွေဟာ ပိုကစား၊ ပိုအိပ်သင့်ပြီး ဖုန်း၊ တီဗွီ ၊ ကွန်ပြူတာဂိမ်း ကြည့်တဲ့ screen time လုံး၀ မရှိသင့်ဘူးလို့ ဆိုထားပါတယ်။
(၂) အသက် ၃နှစ်၊ ၄နှစ် ကနေ ၁၀ နှစ်ကျော်ထိကလေးတွေ အတွက် အများဆုံး screen time တစ်နေ့ကို ၁နာရီထက် ပိုမများသင့်ပါဘူး၊ နည်းလေ ကောင်းလေ လို့ပြောပြထားပါတယ်။
အဲဒါတွေအစား ကလေးငယ်အတွက် ကစားပေးတာ၊ စာဖတ်ပြတာ၊ ဆေးရောင်ခြယ်တာ၊ ပုံပြင်ပြောပြတာ၊ သီချင်းဆိုတာ၊ ပုစ္စာတွေ တူတူဖြေရှင်းတာ စတဲ့ activites တွေကို လုပ်ပေးသင့်ကြောင်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ မိဘတွေနေနဲ့လည်း မိမိတို့ရဲ့ ကလေးတွေကို ဖုန်း၊ တီဗွီ၊ ကွန်ပြူတာ စတဲ့ ပစ္စည်းတွေ အသုံးပြုချိန်ကို ကန့်သတ်ထားပေးပြီး ကလေးတွေပျော်အောင် သူတို့ သဘောကျတဲ့ အခြား activities တွေ များများလုပ်ပေးဖို့၊ ကောင်းကောင်း အိပ်စက်စေဖို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။
ရေးသားသူ- Khine Phoo Ngon
Hello Health Group သည် ဆေးပညာအကြံပြုချက်များ၊ ရောဂါရှာဖွေအတည်ပြုချက်များနှင့်ကုသမှုများ မပြုလုပ်ပေးပါ။
[embed-health-tool-vaccination-tool]